Panitumumab, Panitumumabum - Zastosowanie, działanie, opis

Panitumumab jest stosowany samodzielnie jak i w skojarzeniu z innymi lekami w leczeniu raka jelita grubego z przerzutami, przy jednoczesnym wystąpieniu niezmutowanego genu KRAS.

Podawanie preparatu odbywa się w warunkach szpitalnych, pod nadzorem wykwalifikowanego personelu medycznego, po uprzednich specjalistycznych badaniach laboratoryjnych.

Roztwór panitumumabu podawany jest w infuzji dożylnej, wspomaganej pompą infuzyjną. Zaleca się podawanie 6 mg substancji leczniczej/kg masy ciała w cyklu dwutygodniowym, pamiętając aby stężenie płynu nie przekraczało 10mg/ml. Infuzja trwa ok 60 min, jej czas może zostać skrócony do 30 min. gdy pacjent dobrze reaguje na lek lub wydłużony do 90 min. jeśli podana dawka jest wyższa niż 1000 mg.

Pacjenci, którzy w przeszłości przeszli ciężkie reakcje nadwrażliwość na panitumumab nie mogą przyjmować tego leku. Przeciwwskazaniem jest również śródmiąższowe zapalenie płuc lub zwłóknienie płuc.

Leczenie panitumumabem prawie zawsze wiąże się z wystąpieniem u pacjenta reakcji skórnych. W zależności od ich nasilenia i tolerancji chorego lekarz decyduje o zmianie dawkowania. W celu uśmierzenia nieprzyjemnych dolegliwości zaleca się unikanie słońca, nakładanie kremów z filtrem (SPF>15), a miejscowo sterydów (max. 1% hydrokortyzon).

Przed rozpoczęciem terapii i 8 tygodni po jej zakończeniu, należy dokonać analizy zawartości elektrolitów we krwi, w szczególności magnezu, wapnia i potasu. W razie potrzeby należy uzupełnić brakujące mikroelementy.

Infuzja może spowodować późne, (do 24 godzin po) reakcje organizmu, również o ciężkim przebiegu. Należy koniecznie poinformować pacjenta o możliwych objawach takich jak skurcz oskrzeli, niedociśnienie czy obrzęk naczynioruchowy.

U pacjentów leczonych panitumumabem, z ciężkimi biegunkami i odwodnieniem diagnozowano ostrą niewydolność nerek.

Odnotowano niekorzystny wspływ substancji leczniczej na rogówkę, przy jakichkolwiek działaniach niepożądanych w obrębie oka należy pilnie skonsultować się z okulistą. Należy unikać stosowania soczewek kontaktowych, aby zminimalizować ryzyko zapalenia rogówki, również wrzodziejącego oraz suchości oka o dużym nasileniu.

Pacjenci podczas terapii lekiem w skojarzeniu, są narażeni na więcej ciężkich działań niepożądanych.

Łączenie panitumumabu z oksaliplatyną i bewacyzumabem jest przeciwwskazane ze względu na skróconą przeżywalność pacjentów, bez korzyści terapeutycznych.

Podanie leku z 5-fluorouracylem, leukoworyną i irynoteksanem wiąże się z występowaniem ciężkich biegunek, należy unikać takiego połączenia.

Nie ma wystarczających danych opartych na badaniach, aby jednoznacznie określić wpływ substancji leczniczej na prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn ruchomych. Jeśli podczas terapii występują działania niepożądane upośledzające narząd wzroku bądź uniemożliwiające prawidłową koncentrację należy zrezygnować z prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn do momentu powrotu prawidłowych funkcji organizmu.

Ekspozycja na światło słoneczne może nasilać reakcje skórne po panitumumabie. Zaleca się stosowanie filtrów przeciwsłonecznych i odzieży ochronnej.

Przez mechanizm działania panitumumabu może dojść do nieprawidłowości w rozwoju płodu. Z tego powodu nie należy podejmować się przyjmowania leku trakcie ciąży, planowanie potomstwa przesunąć na czas 6 miesięcy po zakończeniu terapii. 

Ze względu na strukturę przeciwciała prawdopodobne jest przenikanie panitumumabu do mleka matki, a w konsekwencji kumulację leku w organizmie niemowlęcia. Matka nie powinna karmić piersią w trakcie terapii, oraz 3 miesiące po jej zakończeniu.

Nie zostały przeprowadzone badania panitumumabu na ludziach, jednak dane z testów na małpach pozwalają wnioskować, że lek może wykazywać negatywny wpływ na płodność kobiet.

Panitumumab wykazuje działania niepożądane w obrębie różnych układów, od najbardziej zewnętrznych w postaci zaburzeń funkcjonowania skóry do problemów z sercem w postaci częstoskurczu.

Podczas terapii pacjent może zaobserwować powierzchniowe zmiany w postaci wysypki, rumienia, trądziku, łysienia czy różnego rodzaju stanów zapalnych w obrębie oczu. To czego nie widać gołym okiem pokazują wyniki badań krwi, gdzie może dojść do niedokrwistości, obniżonej zawartości potasu, magnezu lub fosforu.

Terapii mogą towarzyszyć również nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego od nudności i wymiotów przez bóle w jamie brzusznej do biegunek lub zaparć, które mogą prowadzić do zmniejszenia masy ciała.

Pacjenci podczas leczenia doświadczali również duszności i kaszlu, niejednokrotnie połączone ze zmęczeniem, gorączką, osłabieniem, zapaleniem błon śluzowych oraz bólem pleców czy kończyn.

Panitumumab często wpływa na naczynia krwionośne wywołując patologie takie jak zakrzepica żył głębokich, niedociśnienie lub nadciśnienie tętnicze.                                                                                          

Zbyt wysoka dawka preparatu może spowodować wystąpienie u pacjenta zmian skórnych, biegunki i towarzyszących jej odwodnienie oraz zmęczenie. Mogą towarzyszyć im również inne działania niepożądane, jak przy podaniu prawidłowej ilości.

Panitumumab jako zrekombinowane ludzie przeciwciało monoklonalne IgG2 jest w stanie w znacznym stopniu wiązać się z glikoproteiną transbłonową (EGFR). EGFR jest odpowiedzialna za pobudzanie do wzrostu komórek tkanek nabłonkowych - skóry i naczyń włosowych , a na komórkach nowotworowych ulega ekspresji.

Wiązanie się substancji leczniczej z glikoproteiną skutkuje zatrzymaniem wzrostu komórek. stymulacją procesu autodestrukcji komórkowej, obniżeniem tworzenia interleukiny 8 wraz z czynnikiem wzrostu czynnika śródbłonka naczyniowego.