Noradrenalina, Noradrenalinum, norepinephrinum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o noradrenalinie

Rok wprowadzenia na rynek
1950
Substancje aktywne
noradrenalina, norepinefryna, winian noradrenaliny
Działanie noradrenaliny
podwyższa ciśnienie krwi, zwężające naczynia krwionośne
Postacie noradrenaliny
koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji, roztwór do infuzji, roztwór do wstrzykiwań
Układy narządowe
układ krwiotwórczy i krew, układ krwionośny (sercowo-naczyniowy)
Specjalności medyczne
Anestezjologia i intensywna terapia, Chirurgia ogólna, Chirurgia stomatologiczna, Chirurgia szczękowo - twarzowa, Ginekologia i położnictwo, Kardiologia, Medycyna ratunkowa, Ortopedia i traumatologia narządu ruchu, Stomatologia ogólna, Urologia
Rys historyczny noradrenaliny

W latach 30-tych i 40-tych XIX-go wieku naukowcy zgłębiali działanie i strukturę noradrenaliny jako fizjologicznego przekaźnika bodźców w układzie nerwowym kręgowców. W latach 50-tych po raz pierwszy zarejestrowano ją jako preparat Arterenol. 

Wzór sumaryczny noradrenaliny

C8H11NO3

Spis treści

Wskazania do stosowania noradrenaliny

Wskazaniami do podania ogólnego noradrenaliny są stany nagłe, w których występuje niedociśnienie. Noradrenalinę stosuje się również jako składnik preparatów do znieczulenia miejscowego w celu zmniejszenia wchłaniania środka znieczulającego w znieczuleniach nasiękowych, blokadach nerwów, splotów i pni nerwowych.

Dawkowanie noradrenaliny

Noradrenalinę podaje się w stanach nagłych we wlewie dożylnym - dawkę leku oraz prędkość podawania ustala się indywidualnie dla pacjenta według jego stanu klinicznego. Szybkość infuzji może wynosić 0,4–0,8 mg noradrenaliny na godzinę, aż do uzyskania pożądanych wartości ciśnienia tętniczego.

W znieczuleniu miejscowym łączna dawka noradrenaliny z lidokainą wynosi maksymalnie 500 mg (nie więcej niż 7 mg/kg masy ciała pacjenta).

Przeciwskazania do stosowania noradrenaliny

Substancja przeciwwskazana jest, jeśli u pacjenta występuje nadwrażliwość na noradrenalinę. Przeciwwskazane jest podawanie dożylne noradrenaliny pacjentom z hipotensją po zawale mięśnia sercowego, dławicą Prinzmetala, chorobami zakrzepowymi, ze znacznym obniżeniem poziomu tlenu lub podwyższeniem stężenia dwutelnku węgla we krwi (hipoksja lub hiperkapnia) oraz z hipowolemią.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania noradrenaliny

Dożylne podawanie noradrenaliny we wlewie wymaga stałego monitorowania stanu pacjenta. Można ją podawać wyłącznie pacjentom odpowiednio nawodnionym. Miejsce wstrzykiwania powinno być obserwowane, ze względu na ryzyko martwicy tkanek.

Noradrenalinę należy stosować ostrożnie u pacjentów, którzy jednocześnie są leczeni beta-blokerami, hormonami tarczycy, glikozydami nasercowymi, lekami przeciwarytmicznymi. inhibitorami monoaminooksydazy (IMAO) lub trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, a także u pacjentów w podeszłym wieku, ze względu na większą wrażliwość na działanie norepinefryny.

Przeciwwskazania noradrenaliny do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Nie powinno się stosować noradrenaliny dożylnie u pacjentów usypianych niektórymi anestetykami wziewnymi (halotanem, cyklopropanem) bądź u pacjentów, którym podano inne substancje zwiększające wrażliwość serca (m.in.: sewofluran, izofluran).

Interakcje noradrenaliny z innymi substancjami czynnymi

Jednoczesne podawanie może prowadzić do wystąpienia zespołu propofolowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Propofol (Propofol) substancje do znieczulenia ogólnego, anestetyki - INNE
Hormony tarczycy, glikozydy nasercowe, leki antyarytmiczne mogą nasilić działanie nasercowe.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Amiodaron (Amiodarone) leki przeciwarytmiczne - klasa III
Atenolol (Atenolol) antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Digoksyna (Digoxin) glikozydy nasercowe
Diltiazem (Diltiazem) leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Fenytoina (Phenytoin) leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów
Lewotyroksyna (Levothyroxine (sodium)) hormony tarczycy
Lidokaina (Lidocaine) substancje znieczulające miejscowo - amidy
Metoprolol (Metoprolol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Metylodigoksyna (Metildigoxin) glikozydy nasercowe
Propafenon (Propafenone) leki przeciwarytmiczne - klasa I
Propranolol (Propranolol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Sotalol (Sotalol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Tymolol (Timolol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Werapamil (Verapamil) leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Jednoczesne podawanie może nasilić skurcz naczyń i zwiększyć ciśnienie tętnicze.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Bromokryptyna (Bromocriptine) agoniści receptorów dopaminowych
Dihydroergokrystyna (Dihydroergocristine) alkaloidy sporyszu
Dihydroergotamina (Dihydroergotamine) inne substancje przeciwmigrenowe
Ergotamina (Ergotamine) alkaloidy sporyszu
Kabergolina (Cabergoline) agoniści receptorów dopaminowych
Nicergolina (Nicergoline) antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych
Oksytocyna (Oxytocin) oksytocyna i analogi
Istnieje zwiększone ryzyko ciężkiego nadciśnienia tętniczego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Linezolid (Linezolid) inne leki przeciwbakteryjne
Moklobemid (Moclobemide) IMAO - inhibitory monoaminooksydazy
Rasagilina (Rasagiline) IMAO - inhibitory monoaminooksydazy
Selegilina (Selegiline) IMAO - inhibitory monoaminooksydazy
Zwiększone ryzyko zaburzeń rytmu serca.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Adenozyna (Adenosine) leki przeciwarytmiczne - INNE
Anagrelid (Anagrelide) inne leki przeciwnowotworowe
Atomoksetyna (Atomoxetine) substancje psychostymulujące i nootropowe
Biperyden (Biperiden) antagoniści receptora muskarynowego
Chlorprotiksen (Chlorprothixene) neuroleptyki klasyczne - pochodne tioksantenu
Cilostazol (Cilostazol) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Duloksetyna (Duloxetine) SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory
Glikopironium (Glycopyrronium) antagoniści receptora muskarynowego
Skopolamina (Hioscyna) (Scopolamine) spazmolityki o różnym mechanizmie działania (muskulotropowe, przeciwskurczowe) - gastroenterologia
Ketamina (Ketamine) substancje do znieczulenia ogólnego, anestetyki - INNE
Maprotylina (Maprotiline) substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Milnacypran (Milnacipran) SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory
Miwakurium (Mivacurium chloride) leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy
Oksybutynina (Oxybutynin) leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu
Paroksetyna (Paroxetine) SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Pipekuronium (Pipecuronium) leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy
Rokuronium (Rocuronium, rocuronium bromide) leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy
Tiotropium (Bromek tiotropiowy) (Tiotropium bromide) antagoniści receptora muskarynowego
Tolterodyna (Tolterodine) leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu
Tramadol agoniści receptora opioidowego
Umeklidynium (Umeclidinium) antagoniści receptora muskarynowego
Wenlafaksyna (Venlafaxine) SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory

Wpływ noradrenaliny na prowadzenie pojazdów

Nie dotyczy - noradrenalina jest podawana wyłącznie w stanach zagrożenia życia.

Wpływ noradrenaliny na ciążę

Noradrenalina może powodować zaburzenia przepływu krwi przez łożysko oraz wywoływać skurcze macicy. Ponadto, może powodować bradykadię i asfiksję u płodu, dlatego też osoba podająca lek pacjentce ciężarnej musi przed podaniem dokonać analizy ryzyka i korzyści dla matki i dziecka.

Wpływ noradrenaliny na laktację

Nie wiadomo, czy lek ten przenika do mleka, dlatego należy zachować ostrożność, jeśli podaje się noradrenalinę kobiecie karmiącej. Ze wskazań wynika, iż noradrenalina podawana jest w stanach zagrożenia życia, które zazwyczaj wykluczają możliwość karmienia piersią.

Inne możliwe skutki uboczne

Noradrenaliną podaje się drogą dożylną, co może wiązać się z pojawieniem działań niepożądanych, takich jak: zaburzenia rytmu serca, zmiany w EKG, bradykardia lub tachykardia, kardiomiopatia indukowana stresem, wstrząs kardiogenny, wynaczynienie bądź martwica w miejscu podania. Może dojść również do nadmiernego wzrostu ciśnienia tętniczego przy jednoczesnym niedokrwieniu obwodowych naczyń krwionośnych (łącznie ze zgorzelą kończyn). Po dłuższym stosowaniu produktu u pacjenta może obniżyć się objętość osocza.

Pozostałe zgłaszane działanie niepożądane obejmują: reakcje anafilaktyczne, kwasicę mleczanową, hiperglikemię,  nudności, wymioty, utratę łaknienia, ze strony układu nerwowego - ból lub zawroty głowy, uczucie splątania, osłabienie, niepokój, ze strony układu oddechowego - duszności, trudności w oddychaniu, obrzęk płuc, zaostrzenie astmy, niewydolność oddechową. Może wystąpić również zmniejszenie ilości wydalanego moczu.

Objawy przedawkowania noradrenaliny

Przedawkowanie noradrenaliny objawia się zwiększeniem ciśnienia tętniczego krwi (łącznie z ciężkim nadciśnieniem tętniczym) oraz zmniejszeniem pojemności minutowej serca i znacznym zwiększeniem oporu obwodowego naczyń. W związku z tym u pacjenta może pojawić się ból głowy i bladość, ból za mostkiem, nadmierna potliwość, wymioty oraz światłowstręt. 

Mechanizm działania noradrenaliny

Noradrenalina (norepinefryna) jest prekursorem adrenaliny (epinefryny), produkowanym przez rdzeń nadnerczy. Pełni ona ważną funkcję przekaźnikową, jest ważnym neurotransmiterem oraz hormonem. Zaliczana jest do amin katecholowych (katecholamin). Noradrenalina jest silnym agonistą receptorów α-adrenergicznych, ale działa również na receptory β1-adrenergiczne i słabiej na receptory β2-adrenergiczne. Receptory te znajdują się w obrębie naczyń krwionośnych oraz mięśnia sercowego.

Noradrenalina, aktywując receptory w obrębie serca, prowadzi do zwiększenia siły i częstości  jego skurczów, aktywując receptory w naczyniach krwionośnych - powoduje ich skurcz i zwiększenie oporu obwodowego, co w rezultacie daje zwiększenie ciśnienia skurczowego i rozkurczowego krwi.

Wchłanianie noradrenaliny

Noradrenalina jest podawana w formie iniekcji, dlatego jej biodostępność wynosi 100%. Po podaniu dożylnym jej okres półtrwania w osoczu wynosi około 1-2 minut.

Dystrybucja noradrenaliny

Noradrenalina nie przechodzi przez barierę krew-mózg. Jest szybko usuwana z osocza dzięki wychwytowi zwrotnemu przez komórki.

Metabolizm noradrenaliny

Noradrenalina jest metabolizowana na drodze metylacji oraz deaminacji przez odpowiednie enzymy: katecholo-O-metylotransferazę (COMT) oraz monoaminooksydazę (MAO). Metabolitem końcowym jest kwas 4-hydroksy-3-metoksymigdałowy, a metabolitami pośrednimi metanefryna oraz kwas 3,4-dihydroksymigdałowy.

Wydalanie noradrenaliny

Po podaniu dożylnym około 16% dawki jest wydalane w niezmienione z moczem jako metabolity (w postaci wolnej oraz sprzężonej).

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij