Newirapina - Zastosowanie, działanie, opis

Newirapina jest lekiem przeciwwirusowym stosowanym w leczeniu zakażonych wirusem HIV-1 dorosłych, młodzieży i dzieci.

Jest ona stosowana w leczeniu skojarzonym z innymi lekami przeciwretrowirusowymi, najczęściej z nukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazy (NRTI).

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała i chorób towarzyszących.

U pacjentów poniżej 16 roku życia dawka newirapiny uzależniona jest od wskaźnika powierzchni ciała (BSA - body surface area) lub od masy ciała i wskaźniki te należy regularnie kontrolować.

U pacjentów dorosłych stosuje się 200 mg na dobę w fazie wstępnej, a następnie 400 mg na dobę.

Newirapiny nie należy podawać w przypadku:

• nadwrażliwości na newirapinę;
• pacjentom, u których wcześniej przerwano podawanie newirapiny z powodu wysypki o dużym nasileniu, wysypki z towarzyszącymi objawami ogólnymi, reakcji nadwrażliwości lub klinicznych objawów zapalenia wątroby  wyniku toksycznego działania newirapiny;
• pacjentom z ciężką niewydolnością wątroby (stopień C wg skali Chilga-Pugha);
• pacjentom, u których wartość AspAT lub AlAT przewyższa 5-krotnie górną granicę normy do momentu aż wyniki nie ustabilizują się na poziomie poniżej 5-krotnej górnej granicy normy;
• ponownie pacjentom, u których wartość AspAT lub AlAT przewyższała 5-krotną górną granicę normy podczas pierwszego podania newirapiny; 
• pacjentom przyjmującym preparaty zawierające ziele dziurawca ze względu na ryzyko obniżenia działania newirapiny.

Monoterapia newirapiną prowadzi do powstawania oporności wirusa. Z tego względu zaleca się stosowanie newirapiny z co najmniej dwoma innymi lekami przeciwretrowirusowymi.

Głównym objawem toksyczności newirapiny jest wysypka, która pojawia się w pierwszych sześciu tygodniach leczenia. Zaleca się szczególne monitorowanie dzieci, które mogą nie zauważyć lub nie zgłosić wystąpienia reakcji skórnych.

Pacjenci, u których wystąpiła ciężka wysypka lub wysypka z towarzyszącą gorączką, pęcherzami, zmianami w jamie ustnej, zapaleniem spojówek, obrzękami twarzy, bólami mięśni lub stawów  lub ogólnym złym samopoczuciem powinni przerwać leczenie i poddać się ocenie lekarskiej. U pacjentów tych nie wolno wznawiać leczenia newirapiną.

Podawanie newirapiny w dawkach większych niż zalecane może nasilić ciężkie reakcje skórne takie jak zespół Stevensa-Johnsona lub martwica toksyczno-rozpływna naskórka.

Innym poważnym działaniem toksycznym newirapiny są reakcje ze strony wątroby. Szczególnego nadzoru wymagają pacjenci przez pierwsze 18 tygodni leczenia. Należy poinformować pacjenta, że mogą wystąpić objawy sugerujące zapalenie wątroby takie jak brak apetytu, nudności, żółtaczka, bilirubinuria, jasne stolce, powiększenie lub tkliwość wątroby.

Należy wykonać kliniczne testy czynności wątroby przed rozpoczęciem leczenia i co dwa tygodnie w ciągu dwóch pierwszych miesięcy leczenia, po trzecim miesiącu, a następnie w regularnych odstępach czasu. Jeżeli przed rozpoczęciem leczenia lub w jego trakcie wartość AspAT lub A1AT jest większa niż 2,5-krotna wartość GGN (Górna Granica Normy) należy badania przeprowadzać częściej. Jeśli wartości AspAT lub A1AT przekraczają 5-krotnie GGN należy przerwać leczenie.

Podczas leczenia retrowirusowego może wystąpić zwiększenie masy ciała oraz zaburzenia stężenia lipidów (zwiększenie stężenia HDL-cholesterolu oraz ogólna poprawa współczynnika cholesterolu całkowitego do HDL-cholesterolu) i glukozy we krwi.

Tabletek o przedłużonym uwalnianiu nie należy podawać w czasie 14-dniowej fazy wstępnej. Należy zastosować inny preparat. Po zakończeniu fazy wstępnej tabletki o przedłużonym uwalnianiu należy podawać jeden raz na dobę.

Newirapiny nie należy podawać jednocześnie z preparatami zawierającymi ziele dziurawca zwyczajnego ponieważ istnieje ryzyko zmniejszenia jej stężenia w osoczu a tym samym osłabienia działania.

Może wystąpić znaczne osłabienie działania przeciwnowotworowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Beksaroten (Bexarotene)	inne leki przeciwnowotworowe
Docetaksel (Docetaxel)	inne cytostatyki pochodzenia naturalnego
Ewerolimus (Everolimus)	inhibitory kinazy białkowej
Gefitynib (Gefitinib)	inhibitory kinazy białkowej
Ibrutynib (Ibrutinib)	inhibitory kinazy białkowej
Iksazomib (Ixazomib)	inne leki przeciwnowotworowe
Irynotekan (Irinotecan)	inne leki przeciwnowotworowe
Kabozantynib (Cabozantinib)	inhibitory kinazy białkowej
Lapatynib (Lapatinib)	inne leki przeciwnowotworowe
Olaparyb (Olaparib)	inne leki przeciwnowotworowe
Palbocyklib (Palbociclib)	inhibitory kinazy białkowej
Panobinostat (Panobinostat)	inne leki przeciwnowotworowe
Wandetanib (Vandetanib)	inhibitory kinazy białkowej
Brygatynib (Brigatinib)	inhibitory kinazy białkowej

Może wystąpić znaczne osłabienie działania przeciwwirusowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Daklataswir (Daclatasvir)	substancje przeciwwirusowe stosowane w HCV
Dolutegrawir (Dolutegravir)	inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy
Symeprewir (Simeprevir)	substancje przeciwwirusowe stosowane w HCV

Może wystąpić osłabienie działania antykoncepcyjnego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Dienogest (Dienogest)	progestageny
Linestrenol (Lynestrenol)	progestageny

Osłabienie działania roflumilastu. Może nastąpić nasilenie objawów przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Roflumilast (Roflumilast)	inhibitory fosfodieasterazy IV - PDE4

Osłabienie działania apremilastu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Apremilast (Apremilast)	inhibitory fosfodieasterazy IV - PDE4

Osłabienie działania eliglustatu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Eliglustat (Eliglustat)	VARIA / INNE

Obniżenie skuteczności działania leku nasercowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Iwabradyna (Ivabradine)	inne leki nasercowe

Osłabienie lub całkowite zahamowanie działania naloksegolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Naloksegol (Naloxegol)	antagoniści receptora opioidowego

Osłabienie działania przeciwpadaczkowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Karbamazepina (Carbamazepine)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe

Osłabienie działania nomogestrolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Nomegestrol (Nomegestrol)	progestageny

Zmniejszenie skuteczności działania uliprestalu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Uliprystal (Ulipristal (ulipristal acetate))	SPRM - selektywne modulatory receptora progesteronowego

Osłabienie działania przeciwmigrenowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Almotryptan (Almotriptan)	tryptany - selektywni agoniści receptora serotoninowego 5-HT1

Osłabienie działania bakteriobójczego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Bedakilina (Bedaquiline)	substancje stosowane w leczeniu gruźlicy

Osłabienie działania deksametazonu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Deksametazon (Dexamethasone)	glikokortykosteroidy

Osłabienie działania przeciwwirusowego newipraminy.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital)	inne leki przeciwpadaczkowe
Fenytoina (Phenytoin)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów

Nasilenie działania ifosfamidu i zwiększenie ryzyka wystąpienia działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ifosfamid (Ifosfamide)	cytostatyki alkilujące

Zmniejszenie działania leku przeciwgrzybicznego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Itrakonazol (Itraconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu

Osłabienie działania iwermektyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Iwermektyna (Ivermectin)	substancje przeciwpasożytnicze do użytku ogólnego

Osłabienie działania klarytromycyny. Wzrost ryzyka wystąpienia działań niepożądanych newipraminy.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Klarytromycyna (Clarithromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy

Zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń w pracy wątroby.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Klofarabina (Clofarabine)	antymetabolity, analogi puryn

Należy zachować szczególną ostrożność podczas prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn gdyż jednym z objawów niepożądanych stosowania newiprawiny jest zmęczenie, które może mieć bezpośredni wpływ na wykonywane czynności.

Preparaty zawierające w składzie wyciąg z dziurawca mogą osłabiać przeciwwirusowe działanie newipraminy, a tym samym zmniejszać jej skuteczność i nie powinny być przyjmowane w czasie terapii.

Należy zachować szczególną ostrożność podając newirapinę kobietom w ciąży ze względu na brak odpowiednich i kontrolowanych badań u kobiet ciężarnych.

W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono działania teratogennego.

Newirapina łatwo przenika przez łożysko i do mleka matki.

Zaleca się aby podczas podczas terapii newirapiną przerwać karmienie piersią.

W badaniach na zwierzętach zaobserwowano, że newirapina zmniejsza płodność.

W przypadku przedawkowania newirapiny mogą wystąpić: obrzęk, rumień guzowaty, zmęczenie, gorączka, ból głowy, bezsenność, nudności, nacieki na płucach, wysypka, zawroty głowy, wymioty, zmniejszenie masy ciała, zwiększenie aktywności aminotransferaz, neuropenię (obniżenie liczby granulocytów obojętnochłonnych poniżej 1500/mikrolitr), hiperlaktatemię.

Newirapina jest nienukleozydowym inhibitorem odwrotnej transkryptazy (NNRTI) HIV-1. Newirapina jest niekompetyncyjnym inhibitorem odwrotnej transkryptazy HIV-1, jednak nie wykazuje biologicznie znaczącej aktywności hamowania odwrotnej transkryptazy HIV-2 lub eukariotycznych polimeraz DNA α, β, γiδ.

Newirapina po podaniu doustnym wchłania się szybko i prawie całkowicie (ponad 90%).

Maksymalne stężenie jest osiągane po około 4 godzinach od podania.

Newirapina w około 60% wiąże się z białkami osocza. Jest też wykrywana w płynie mózgowo-rdzeniowym (około 45% stężenia w osoczu) i w mleku matki. Przenika również przez łożysko.

Newirapina ulega reakcji utlenienia przy udziale cytochromu P450 w wyniku czego powstaje kilka hydroksylowanych metabolitów, które następnie są sprzęgane z kwasem glukoronowym.

Newirapina jest wydalana głównie z moczem w postaci glukoronidów (około 80%).

Około 5% newipraminy jest wydalane w postaci niezmienionej.