Mitotan, Mitotanum - Zastosowanie, działanie, opis

Mitotan stosowany jest w leczeniu objawowym zaawansowanej postaci raka nadnerczy (nieoperacyjnego, z przerzutami lub wznową nowotworową).

Mitotan stosowany jest doustnie tylko i wyłącznie pod ścisłą kontrolą medyczną w lecznictwie zamkniętym. Substancję należy przyjmować podczas posiłku bogatego w tłuszcze oraz popijać wodą. 

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej, schorzeń towarzyszących, zaleceń lekarskich, masy ciała, odpowiedzi organizmu na terapię, etapu leczenia itp.

Odpowiednia wartość dawki ustalana jest indywidualnie w ciągu 3 do 5 początkowych miesięcy terapii, w tym czasie należy regularnie badać stężenie substancji w osoczu (w celu osiągnięcia tzw. okna terapeutycznego - stężenie mitotanu w osoczu 14-20 mg/l ). 

Dawki zwykle stosowne (dobowe) u osób dorosłych: 2–6 g. 

Przeciwwskazaniem do stosowania jest nadwrażliwość na mitotan oraz karmienie piersią.

Mitotan jako szybko działająca substancja cytotoksyczna może doprowadzić do krwotoku lub zawału w tkance nowotworowej, dlatego terapię mitotanem należy poprzedzić operacyjnym usunięciem możliwie największej ilości tkanki zmienionej nowotworowo z dużych ognisk przerzutowych.

W przypadku pacjentów z guzem nieczynnym hormonalnie oraz większości pacjentów z guzem czynnym hormonalnie upośledzona jest funkcja kory nadnerczy. W takiej sytuacji należy rozważyć wdrożenie steroidów, które powinno być poprzedzone badaniem osoczowego stężenia ACTH oraz kortyzolu, gdyż przyjmowanie mitotanu może mieć wpływ na ich ilość.

W sytuacji wystąpienia wstrząsu, urazu bądź infekcji należy natychmiastowo przerwać przyjmowanie mitotanu.

Pacjenci przyjmujący mitotan powinni regularnie monitorować stężenie substancji w osoczu w celu dostosowania skutecznej dawki terapeutycznej. 

Stosując mitotan u pacjentów z zaburzoną czynnością wątroby lub nerek należy zachować szczególną ostrożność oraz monitorować stężenie substancji we krwi.

Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania mitotanu u pacjentów z nadwagą ze względu na odkładnie się substancji w tkance tłuszczowej. 

Mitotan stosowany długotrwale w dużych dawkach może powodować odwracalne uszkodzenia oraz zaburzenia czynności mózgu. Pacjentom przyjmującym mitotan należy przeprowadzać regularne badania układu nerwowego oraz padania psychologiczne.

Mitotan wydłuża czas krzepnięcia krwi. Należy to uwzględnić planując zabiegi oraz operacje.

Podczas stosowania mitotanu należy regularnie monitorować liczbę płytek krwi, erytrocytów oraz  limfocytów.

Należy zachować szczególną ostrożność oraz monitorować pacjentów podczas stosowania mitotanu z lekami metabolizowanymi przez cytochrom P-450, warfaryną oraz innymi pochodnymi kumaryny.

Pacjentki stosujące mitotan w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczne metody antykoncepcji.

Przyjmowanie mitotanu przez dzieci oraz młodzież może prowadzić do opóźnień neuropsychologicznych. W takim przypadku należy ocenić czynność gruczołu tarczowego. 

Mitotanu nie należy stosować jednocześnie ze spironolaktonem ponieważ może on hamować działanie substancji.

Przyjmowanie mitotanu z pożywieniem bogatym w tłuszcze zwiększa jego biodostępność. 

Przyjmowanie mitotanu znacząco wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługę maszyn. Wykonywanie tych czynności podczas terapii mitotanem jest przeciwwskazane. 

Mitotan zwiększa stężenie białek wiążących hormony w osoczu np. białka wiążące kortykosteroidy (CBG) oraz białka wiążące hormony płciowe (SHBG). Należy to uwzględnić podczas wykonywania badań hormonalnych. 

Wykazano zdolność mitotanu do przenikania przez barierę łożyskową oraz powodowanie nieprawidłowości w korze nadnerczy płodu. Stosowanie substancji w czasie ciąży możliwe jest jedynie w sytuacji gdy korzyści kliniczne przewyższają możliwe ryzyko dla płodu. 

Podczas przyjmowania mitotanu oraz po zakończeniu terapii (do momentu kiedy substancja nie będzie wykrywana w osoczu) karmienie piersią jest przeciwwskazane.

W przypadku pacjentek przyjmujących mitotan wskazane jest stosowanie skutecznych metod antykoncepcji.

Zależnie od wielkości przyjętej dawki mitotanu wśród objawów przedawkowania może wystąpić zaburzenie czynności ośrodkowego układu nerwowego. 

Mitotan jest substancją cytotoksyczną, która hamuje działanie kory nadnerczy nie niszcząc komórek. Mitotan modyfikuje metabolizm kortyzolu oraz zwiększa produkcję 6-beta-hydroksy cholesterolu. 

Mitotan wchłaniany jest z przewodu pokarmowego w 40%. Przyjmowanie substancji z pokarmem wysokotłuszczowym zwiększa jej bioaktywność.

Mitotan wiąże się z białkami osocza w 6%.

Mitotan metabolizowany jest przez nerki oraz wątrobę do głównego metabolitu kwasu octowego (o,p’-DDA) oraz w mniejsze ilości do analogu mitotanu (o,p’-DD).

Czas półtrwania mitotanu wynosi od 18 do 159 dni (ze względu na stopniowe uwalnianie z tkanki tłuszczowej, w której jest magazynowany). Usuwanie substancji oraz metabolitów odbywa się głównie z kałem, w drugiej kolejności z moczem.