Katumaksomab, Catumaxomabum - Zastosowanie, działanie, opis

Katumaksomab jest stosowany w leczeniu wodobrzusza nowotworowego u osób z rakiem EpCAM-pozytywnym w przypadku braku skuteczności lub możliwości zastosowania standardowych metod terapii.

Katumaksomab stosuje się wyłącznie w infuzji dootrzewnowej.
Terapia obejmuje zwykle cztery infuzje podawane w odstępach co najmniej 2-dniowych w dawkach odpowiednio 10 mg, 20, mg, 50 mg i 150 mg. Wydłużenie odstępu pomiędzy kolejnymi podaniami może być konieczne w przypadku wystąpienia ciężkich działań niepożądanych. Terapia nie powinna trwać dłużej niż 20 dni.
Przed infuzją wskazana jest premedykacja lekami przeciwbólowymi/ przeciwgorączkowymi/ niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Brak danych na temat bezpieczeństwa i skuteczności stosowania katumaksomabu u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia.
Zaleca się 24-godzinną obserwację pacjenta po każdej infuzji.

Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na katumaksomab oraz nadwrażliwość na białka szczurze i (lub) mysie.

Podczas terapii mogą wystąpić objawy związane z uwalnianiem cytokin, takie jak nudności, wymioty, gorączka, dreszcze. Często obserwowanymi objawami są duszność i niedociśnienie/nadciśnienie tętnicze.
U części osób leczonych katumaksomabem może wystąpić zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej. Objawy, takie jak gorączka, tachykardia, przyspieszone oddychanie i leukocytoza pojawiają się zwykle w ciągu 24 h po infuzji. W celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia wymienionych objawów wskazana jest premedykacja, np. lekami przeciwbólowymi / przeciwgorączkowymi / niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.
Katumaksomab nie jest zalecany, jeżeli u pacjenta stwierdzono obecność czynników osłabiających czynność układu immunologicznego np. ostre infekcje.
Przed rozpoczęciem leczenia należy wykazać dobry stan sprawności ogólnej pacjenta oraz prawidłowy wskaźnik masy ciała BMI >17 i wskaźnik Karnofsky’ego > 60.
Często powtarzającym się wśród pacjentów działaniem niepożądanym leku jest ból brzucha, który częściowo może wynikać z dootrzewnowej drogi podania.
Niezbędnym warunkiem terapii katumaksomabem jest drenaż płynu puchlinowego w celu zachowania prawidłowej funkcji układu krążenia i nerek. Przed każdym podaniem leku pacjentowi należy wyeliminować stany, takie jak hipowolemia, niedociśnienie, hipoproteinemia, ostre zaburzenia czynności nerek i dekompensacja krążenia.
Ze względu na ograniczone dane należy zachować szczególną ostrożność wśród osób z zaburzeniem czynności wątroby, zakrzepicą/niedrożnością żyły wrotnej oraz zaburzeniem czynności nerek.

Jeśli po zakończeniu infuzji występują u osoby objawy upośledzające zdolność prowadzenia pojazdów, należy odradzić pacjentowi prowadzenie pojazdu do czasu ustąpienia objawów.

Dane na temat stosowania katumaksomabu u kobiet w ciąży są ograniczone. Nie można wykluczyć szkodliwego wpływu leku na rozwój zarodka/płodu, dlatego katumaksomabu nie należy stosować w ciąży, jeżeli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Dane na temat przenikania katumaksomabu do mleka kobiecego nie są dostępne. Należy zaprzestać stosowania leku w okresie laktacji lub przerwać karmienie piersią na czas leczenia po uwzględnieniu korzyści dla dziecka i matki.

Podanie dootrzewnowe: limfopenia, ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, gorączka, dreszcze, ból, zmęczenie, leukocytoza, neutrofilia, anemia, trombocytopenia, zawroty głowy, tachykardia, niedrożność jelit, zaparcia, wzdęcia, dyspepsja, rozdęcie brzucha, zaburzenia gastryczne, choroba refluksowa przełyku, zapalenie jamy ustnej, astenia, objawy grypopodobne, ból w klatce piersiowej, obrzęk, pragnienie, hiperbilirubinemia, cytolityczne zapalenie wątroby, zakażenie, rumień stwardniały, zakażenie dróg moczowych, anoreksja, hiponatremia, hipokalcemia, hipokaliemia, hipoproteinemia, odwodnienie, hiperglikemia, artralgia, ból pleców, mialgia, ból głowy, niepokój, bezsenność, oliguria, leukocyturia, proteinuria, hematuria, duszność, wysięk opłucnowy, osutka, alergiczne zapalenie skóry, odczyn skórny, rumień, wysypka, nadmierna potliwość, świąd, pokrzywka, niedociśnienie, nadciśnienie tętnicze, nagłe zaczerwienienie twarzy, uderzenia gorąca, wynaczynienie, stan zapalny w miejscu podania, zakażenie odcewnikowe, zakażenie skóry, drgawki, ostra niewydolność nerek, zatorowość płucna, wysięk opłucnowy, wysypka, alergiczne zapalenie skóry, złuszczanie skóry, odczyn skórny, krwotok żołądkowy.

Brak doniesień o specyficznych objawach przedawkowania. W przypadku przyjęcia zbyt dużej dawki leku mogą wystąpić cięższe działania niepożądane.

Przyczyną złośliwego wodobrzusza jest nagromadzenie płynu otrzewnowego w wyniku dootrzewnowego rozprzestrzeniania się komórek rakowych m.in. komórek nowotworowych EpCAM-dodatnich. Katumaksomab to szczurzo-mysie przeciwciało monoklonalne, które łączy się z trzema miejscami: antygenem cząsteczki adhezyjnej komórek nabłonkowych (EpCAM), antygenem CD3 na limfocytach T i receptorami pomocniczych komórek odpornościowych (makrofagi, neutrofile, komórki NK, monocyty i komórki dendrytyczne). W efekcie dochodzi do zbliżenia komórek odpornościowych do komórek nowotworowych EpCAM-dodatnich, aktywacji odpowiedzi immunologicznej i zniszczenia komórek nowotworowych. Wśród mechanizmów działania wyróżnia się lizę za pośrednictwem limfocytów T, cytotoksyczność przez uwolnione cytokiny, fagocytozę lub cytotoksyczność zależną od dopełniacza.

Stężenie maksymalne katumaksomabu osiągane jest po 19 h po podaniu. Biodostępność leku wynosi około 82% i może uleć zmniejszeniu wraz z progresją raka EpCAM-pozytywnego.

Większa część leku jest dystrybuowana do tkanek EpCAM-dodatnich.

Okres półtrwania katumaksomabu wynosi 2,5 dnia.