Insulina Glargine, Insulinum glarginum - Zastosowanie, działanie, opis

Insulina glargine jest substancją o przedłużonym działaniu i znalazła zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu I i typu II u osób powyżej drugiego roku życia. W uzasadnionych przypadkach może być łączona z insulinami o pośrednim i krótkim czasie działania.

Insulinę glargine podaje się raz dziennie o stałej porze we wstrzyknięciach podskórnych. Podczas stosowania leku zalecana jest regularna zmiana miejsca wstrzykiwania, badania nie stwierdziły różnic w działaniu po wstrzyknięciu w udo, ramię lub powłoki brzuszne. Dawkowanie jest zależne od masy ciała, wieku pacjenta, chorób współistniejących, jednostki chorobowej i jest zawsze ustalane indywidualnie dla każdego pacjenta.

Insuliny nie należy stosować dożylnie ze względu na ryzyko wystąpienia ciężkiej hipoglikemii (spadku stężenia glukozy we krwi).

W przypadku wprowadzenia insuliny glargine do trwającej już terapii z wykorzystaniem insuliny izofanowej lub insuliny o średnim czasie działania, a także doustnych leków przeciwcukrzycowych, konieczna może być modyfikacja dotychczas stosowanych dawek. Monitorowanie pacjenta jest zalecane w przypadku:

• zmiany pory stosowania insuliny;
• wprowadzenia nowej diety;
• rozpoczęcia aktywności fizycznej (zmiana trybu życia).

Modyfikacja dawki stosowanej insuliny glargine może być konieczna u pacjentów w podeszłym wieku cierpiących na zaburzenie czynności nerek lub wątroby.

Przeciwwskazaniem do stosowania insuliny glargine jest nadwrażliwość na tę substancję czynną.

Podczas terapii cukrzycy z wykorzystaniem insuliny glargine może dojść do rozwoju groźnej hipoglikemii. Szczególną ostrożność powinni zachować pacjenci ze schorzeniami sercowo-naczyniowymi i retinopatią. W przypadku insuliny o przedłużonym działaniu należy spodziewać się ograniczenia przypadków hipoglikemii w godzinach nocnych oraz ich częstszego występowania w godzinach porannych. 
U niektórych osób objawy hipoglikemii mogą być osłabione lub wcale nie występować, opisana sytuacja niesie ze sobą ryzyko wystąpienia ciężkiej hipoglikemii z utratą przytomności. Możliwość wystąpienia spadku glukozy w osoczu rośnie również w przypadku:

• spożywania alkoholu;
• współistniejących chorób układu pokarmowego;
• zmiany pory lub miejsca wstrzykiwania leku;
• niestosowania się do zaleceń związanych z dietą;
• chorób endokrynologicznych (niedoczynność tarczycy);
• zwiększenia wrażliwości na insulinę;
• niespodziewanego wysiłku fizycznego.

Ponadto podczas stosowania insuliny glargine u pacjentów cierpiących na inne schorzenia, zalecana jest regularna kontrola metaboliczna (test wykrywający obecność ciał ketonowych w moczu).

Niektóre badania wskazują na ryzyko rozwoju niewydolności serca u pacjentów stosujących jednocześnie pioglitazon i insulinę glargine. Osoby znajdujące się w grupie ryzyka powinny być monitorowane pod kątem wystąpienia obrzęków, zwiększenia masy ciała. 
Insuliny typu glargine mogą różnić się od pod względem stężenia i ilości roztworu, zamiana jednej marki insuliny na drugą może przebiegać wyłącznie pod kontrolą lekarską. 

Nadmierne spożywanie alkoholu podczas leczenia z wykorzystaniem insuliny typu glargine może wywołać zmiany stężenia glukozy w osoczu, prowadząc w niektórych przypadkach do utraty przytomności.

Pacjenci cierpiący na cukrzycę powinni zachować szczególną ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Niektórzy pacjenci mają predyspozycje do występowania hipo lub hiperglikemii, które mogą być przyczyną zaburzeń widzenia, a nawet utraty przytomności.

Podczas ciąży może rozwinąć się cukrzyca ciążowa.
W pierwszym trymestrze ciąży zapotrzebowanie na insulinę zazwyczaj spada, może wzrosnąć dopiero w drugim i trzecim trymestrze. Przeprowadzone badania nie potwierdziły występowania działań niepożądanych u płodu podczas stosowania insuliny glargine podczas ciąży Większe ryzyko dla płodu stwarza nieleczona hiperglikemia.

Stosowanie insuliny jest zgodne z karmieniem piersią. Zapotrzebowanie na insulinę znacznie maleje po porodzie, więc zalecane jest ścisłe monitorowanie pacjentek u których występowały skłonności do rozwoju hipoglikemii podczas ciąży. Niewielkie ilości insuliny znajdują się w mleku matki karmiącej i odpowiadają za proces dojrzewania jelita oraz zapobiegają rozwojowi cukrzycy typu I.

Podczas karmienia piersią może wystąpić konieczność dostosowania diety i dawek insuliny u matki cierpiącej na cukrzycę.

Insulina jest stosowana w postaci iniekcji podskórnych, po podaniu zwykle stosowanych dawek mogą wystąpić pewnie działania niepożądane:

• bardzo często: hipoglikemia (spadek stężenia glukozy w osoczu);
• często: nadmierny rozrost tkanki tłuszczowej w miejscu wkłucia (lipohipertrofia), odczyny alergiczne w miejscu wkłucia (ból, zaczerwienienie);
• niezbyt często: zanik podskórnej tkanki tłuszczowe;
• rzadko: obrzęk naczynioruchowy, skurcz  oskrzeli, wstrząs, zaburzenia widzenia, retinopatia cukrzycowa, obrzęki;
• bardzo rzadko: bóle mięśni, zaburzenia smaku.

Podczas przedawkowania insuliny glargine może dojść do wystąpienia poważnej hipoglikemii stanowiącej zagrożenie dla życia.

Insulina glargine jest analogiem ludzkiej insuliny o przedłużonym działaniu, które zostało osiągnięte dzięki powolnemu uwalnianiu niewielkich ilości leku z mikroprecypitatu powstałego po kontakcie roztworu z kwaśnym środowiskiem. Insulina podana podskórnie powoduje obniżenie poziomu glukozy we krwi, a także hamuje proces lipolizy (rozkład triacylogliceroli ) przebiegający w tkance tłuszczowej. 
Substancja wykazuje większe powinowactwo do receptora IGF-1 niż ludzka insulina, z kolei powinowactwo do receptora insulinowego znajduje się na poziomie zbliżonym do insuliny ludzkiej. Pobudzenie receptorów wyzwala odpowiedź na poziomie enzymatycznym zwiększając aktywność kinazy białkowej C i B, kinaz fosfatydyloinozytolowych oraz transportera glukozy (Glut4).

Wynikiem działania insuliny glargine na receptor insulinowy jest:

• zwiększenie zużycia glukozy przez mięśnie i tkankę tłuszczową;
• spadek glukoneogenezy (wytwarzania glukozy w wątrobie);
• zahamowanie proteolizy białek;
• zwiększenie syntezy protein.

Po podaniu podskórnym, insulina glargine jest uwalniana wolniej niż insulina typu NPH (izofanowe). Dzięki temu osiągnięte zostało wydłużone działanie insuliny glargine. Stan stacjonarny zostaje osiągnięty po 2-4 dniach od zastosowania pierwszej dawki

Insulina glargine jest metabolizowana poprzez modyfikację grupy karboksylowej w łańcuchu beta. Podczas reakcji powstają dwa aktywne farmakologicznie metabolity:

• 21AGly-insulina;
• 21A-Gly-des-30B-Thr-insulina.

W osoczu występuje głównie pierwszy metabolit insuliny.

Okres półtrwania insuliny glargine jest zbliżony do insuliny ludzkiej i wynosi około 18 godzin.