Insulina Degludec, Insulinum degludecum - Zastosowanie, działanie, opis

Insulina degludec jest wskazana w celu poprawy kontroli glikemii u pacjentów powyżej 1 roku życia, chorujących na cukrzycę typu 1 oraz 2.

Insulina degludec jest insuliną bazową, przeznaczoną do podawania podskórnego raz dziennie, najlepiej o stałej porze dnia. Dawka insuliny jest dobierana indywidualnie z jednoczesnym, dokładnym monitorowaniem stężenia glukozy we krwi. W cukrzycy typu 1 substancja jest stosowana w skojarzeniu z insuliną poposiłkową, natomiast w cukrzycy typu 2 może być stosowana samodzielnie lub w skojarzeniu z doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi.

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej (cukrzyca typu 1 lub 2), wieku, aktywności fizycznej, diety, jednocześnie stosowanych leków (insuliny szybkodziałające, doustne leki przeciwcukrzycowe, antagoniści receptora GLP-1), chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby, zakażenia i stany gorączkowe, choroby związane z pracą nadnerczy, przysadki lub tarczycy ).

Substancji nie należy podawać dożylnie, domięśniowo oraz w pompach insulinowych. Związek wstrzykuje się podskórnie w udo, ramię lub powłoki jamy brzusznej. Aby zmniejszyć ryzyko zaniku tkanki tłuszczowej w miejscu podania, zaleca się częstą zmianę miejsca wstrzyknięć w obrębie obszaru podawania.

Przeciwskazaniem do stosowania insuliny degludec jest nadwrażliwość na substancję czynną.

Przed rozpoczęciem leczenia pacjenta insuliną degludec należy poinformować pacjenta o ryzyku wystąpienia oraz objawach hipoglikemii. Niedocukrzenie może być wynikiem pominięcia posiłku, nieplanowanym, wzmożonym wysiłkiem fizycznym lub przyjęciem zbyt dużej dawki insuliny, przekraczającej aktualne zapotrzebowanie osoby leczonej. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku pacjentów pediatrycznych. 

U pacjentów długo leczonych przeciwcukrzycowo objawy hipoglikemii mogą w ogóle nie występować. Przedłużone działanie insuliny degludec może opóźnić ustąpienie objawów niedocukrzenia.

Nieodpowiednie dawkowanie leku, niestosowanie się do zaleceń dietetycznych oraz przerwanie leczenia może prowadzić do nadmiernego wzrostu stężenia glukozy we krwi, co objawia się wzmożonym pragnieniem, częstszym oddawaniem moczu, nudnościami i wymiotami, sennością, suchością w ustach i zapachem acetonu w wydychanym powietrzu. Objawy te pojawiają się stopniowo i mogą prowadzić do kwasicy ketonowej, zagrażającej życiu. W przypadku wystąpienia objawów hiperglikemii zaleca się wstrzyknięcie szybkodziałającej insuliny.

Należy zachować ostrożność przy łącznym stosowaniu insuliny degludec oraz pioglitazonu. Zgłaszano przypadki wystąpienia niewydolności serca, szczególnie u pacjentów chorujących na układ sercowo-naczyniowy. Należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka w tej grupie oraz obserwować pacjenta pod kątem objawów niewydolności serca, przyrostu masy ciała oraz obrzęków.

Możliwe jest czasowe nasilenie się objawów retinopatii cukrzycowej w wyniku intensyfikacji leczenia insuliną degludec.

Pacjent powinien być odpowiednio przeszkolony z zakresu samodzielnego podawania insuliny. W przypadku osób niewidomych, słabo widzących, u których jest możliwość pomylenia produktów insulinowych, niewłaściwe nastawienie jednostki na liczniku dawki wstrzykiwacza, konieczna jest pomoc osoby dobrze widzącej i jej właściwa edukacja w zakresie posługiwania się wstrzykiwaczem insuliny.

Brak danych na temat interakcji insuliny degludec z żywnością.

Alkohol może nasilać lub zmniejszać hipoglikemizujące działanie insuliny degludec. W przypadku spożycia alkoholu należy zachować ostrożność oraz częściej monitorować stężenie cukru we krwi.

Insulina degludec nie wywiera wpływu lub wpływa w nieistotny sposób na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługi maszyn. Jednakże, w przypadku rozwoju hipoglikemii może dojść do osłabienia i zwolnienia czasu reakcji, co może być ryzykowne dla kierowców i innych uczestników ruchu drogowego, a także dla osób obsługujących maszyny. Należy poinformować pacjenta o możliwości wystąpienia, objawach hipoglikemii oraz sposobie jej zapobiegania. Jeżeli osoba poddawana leczeniu doświadcza często epizodów niedocukrzenia, należy rozważyć zaprzestanie wykonywania wspomnianych czynności.

Przyjmowanie preparatów zawierających żeń-szeń w składzie podczas stosowania insuliny może nasilać działanie przeciwcukrzycowe leku. Prawdopodobnie wynika to z faktu, że wspomniana roślina zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę.

Brak danych klinicznych na temat wpływu insuliny degludec na przebieg ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazały działania embriotoksycznego oraz teratogennego. W przypadku cukrzycy u kobiety ciężarnej zapotrzebowanie na insulinę może ulec zmianie, zaleca się zatem wzmożoną kontrolę glikemii oraz konsultację z lekarzem. 

Brak danych klinicznych na temat wpływu insuliny degludec na przebieg laktacji u ludzi. W badaniach na zwierzętach wykazano, że insulina degludec przenika do mleka karmiących samic oraz występuje w nim w stężeniu mniejszym niż w osoczu. Nie wiadomo, czy insulina degludec przenika do mleka ludzkiego, nie podejrzewa się natomiast zmian metabolicznych u dzieci karmionych piersią.

Brak danych na temat wpływu insuliny degludec na płodność u ludzi. Badania na zwierzętach nie wykazały negatywnego działania leku na reprodukcję.

Po podaniu podskórnym insuliny degludec może wystąpić nadwrażliwość (obrzęk języka, warg, biegunka, nudności, uczucie zmęczenia, swędzenie), pokrzywka, hipoglikemia w przypadku zbyt dużej dawki, lipodystrofia (w tym lipohipertrofia i lipoatrofia), reakcje w miejscu wstrzyknięcia (krwiak, ból, krwawienie, rumień, guzki, obrzęk, przebarwienia, świąd, uczucie ciepła i zgrubienie w miejscu podania) oraz obrzęk obwodowy.

Przedawkowanie insuliny degludec może prowadzić do hipoglikemii. Niedocukrzenie może objawiać się na różne sposoby oraz w różnym stopniu, w zależności od przyjętej dawki insuliny i indywidualnego zapotrzebowania pacjenta. Do najczęstszych objawów klinicznych można zaliczyć: niepokój, drażliwość, nerwowość, osłabienie, bladość powłok skórnych, wzmożoną potliwość, tachykardię, wzrost ciśnienia tętniczego krwi oraz rozszerzenie źrenic. Do innych objawów, wymagających hospitalizacji należy zaliczyć hipokaliemię, hipofosfatemię, hipomagnezemię, retencję wody, ostry obrzęk płuc i ostre stłuszczenie wątroby. W przypadku przedawkowania insuliny istotną rolę odgrywa czas od podania nadmiernej dawki do uzyskania pomocy medycznej.

Insulina degludec, podobnie jak insulina ludzka wytwarzana przez trzustkę, wiąże się z ludzkimi receptorami insuliny znajdującymi się na powierzchni komórek, głównie mięśniowych oraz tłuszczowych. Umożliwia to wychwyt glukozy z krwiobiegu, jej dokomórkowe pobieranie oraz jednocześnie dochodzi do zahamowania uwalniania tego monosacharydu z wątroby. W efekcie insulina degludec powoduje obniżenie stężenia glukozy we krwi i normalizuje glikemię.

Po podaniu podskórnym insuliny degludec następuje formowanie rozpuszczalnych oraz stabilnych multiheksamerów insuliny w tkance podskórnej. Od multiheksamerów stopniowo oddzielają się cząsteczki o prostszej budowie: monomery, co zapewnia powolne i stałe dostarczanie insuliny degludec do krwiobiegu. Stężenie związku w stan stacjonarnym jest osiągane po 3-4 dniach podawania leku raz dziennie.

Insulina degludec wykazuje wysokie powinowactwo do albumin surowicy. Badania in vitro wykazały, że związek nie wykazuje istotnych klinicznie interakcji z innymi lekami wiążącymi się z białkami osocza.

Przebieg metabolizmu insuliny degludec jest analogiczny do rozpadu insuliny ludzkiej. Powstałe metabolity nie wykazują aktywności farmakologicznej.

Okres półtrwania insuliny degludec, czyli czas, po którym stężenie leku wyniesie połowę wartości początkowej, jest zależny od szybkości wchłaniania się z tkanki podskórnej. Wynosi on średnio 25 godzin niezależnie od dawki.