Guanfacyna, Guanfacinum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o guanfacynie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1986
- Substancje aktywne
-
guanfacyna
- Działanie guanfacyny
-
przeciwnadciśnieniowe (hipotensyjne)
- Postacie guanfacyny
-
tabletki o przedłużonym uwalnianiu
- Układy narządowe
-
układ nerwowy i narządy zmysłów
- Specjalności medyczne
-
Psychiatria dzieci i młodzieży
- Rys historyczny guanfacyny
-
Guanfacyna została opisana po raz pierwszy w 1974r, a od 1986r. jest dopuszczona do obrotu.
- Wzór sumaryczny guanfacyny
-
C9H9Cl2N3O
Spis treści
- Wskazania do stosowania guanfacyny
- Dawkowanie guanfacyny
- Przeciwskazania do stosowania guanfacyny
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania guanfacyny
- Interakcje guanfacyny z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje guanfacyny z pożywieniem
- Interakcje guanfacyny z alkoholem
- Wpływ guanfacyny na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ guanfacyny na ciążę
- Wpływ guanfacyny na laktację
- Wpływ guanfacyny na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania guanfacyny
- Mechanizm działania guanfacyny
- Wchłanianie guanfacyny
- Dystrybucja guanfacyny
- Metabolizm guanfacyny
- Wydalanie guanfacyny
Wskazania do stosowania guanfacyny
Guanfacyna znajduje zastosowanie w leczeniu ADHD u dzieci w wieku 6-17lat, u których inne leki okazały się nieskuteczne lub są przeciwwskazane.
Dawkowanie guanfacyny
Dawka guanfacyny ustalana jest w zależności od masy ciała pacjenta oraz jego stanu klinicznego oraz odpowiedzi na zastosowane leczenie. Dawka początkowa wynosi 1mg na dobę, można ją zwiększać o 1mg na tydzień. U dzieci o masie ciała do 41,4kg dawka dobowa wynosi 4mg, a u dzieci o masie ciała 58,5kg i więcej wynosi 7mg na dobę.
Przeciwskazania do stosowania guanfacyny
Przeciwwskazaniem do stosowania guanfacyny jest nadwrażliwość na substancję czynną.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania guanfacyny
U pacjentów stosujących guanfacynę mogą wystąpić omdlenia, bradykardia oraz niedociśnienie tętnicze. Przed zastosowaniem leku, pacjenta należy zbadać pod kątem schorzeń sercowo-naczyniowych oraz przeprowadzić szczegółowy wywiad rodzinny w tym temacie. Należy zachować ostrożność u pacjentów zażywających leki obniżające ciśnienie oraz u pacjentów z bradykardią, blokiem serca, niedociśnieniem lub chorobami układu sercowo-naczyniowego, a także z wydłużonym odcinkiem QT. U pacjentów z ADHD mogą pojawić się myśli samobójcze, co może być podstawą do zmiany leczenia. Guanfacyna może mieć wpływ na wskaźnik BMI u dzieci. Należy go monitorować.
Interakcje guanfacyny z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amiodaron (Amiodarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Amitryptylina (Amitriptyline) | TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne |
Anagrelid (Anagrelide) | inne leki przeciwnowotworowe |
Azytromycyna (Azithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Chlorochina (Chloroquine) | substancje przeciwpierwotniakowe |
Cilostazol (Cilostazol) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Citalopram (Citalopram) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Cyzapryd (Cisapride) | substancje hamujące perystaltykę jelit o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Doksepina (Doxepin) | TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne |
Donepezil (Donepezil) | inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy |
Dronedaron (Dronedarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Escitalopram (Escitalopram) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Fluoksetyna (Fluoxetine) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Galantamina (Galantamine) | inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy |
Iwabradyna (Ivabradine) | inne leki nasercowe |
Lewofloksacyna (Levofloxacin) | fluorochinolony |
Loperamid (Loperamide) | leki przeciwbiegunkowe |
Metadon (Methadone) | agoniści receptora opioidowego |
Metoklopramid (Metoclopramide) | prokinetyki o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Metylofenidat (Methylphenidate) | NDRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dopaminy |
Moksyfloksacyna (Moxifloxacin) | fluorochinolony |
Ondansetron (Ondansetron) | setrony - antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3 |
Ozymertynib (Osimertinib) | inne leki przeciwnowotworowe |
Panobinostat (Panobinostat) | inne leki przeciwnowotworowe |
Pantoprazol (Pantoprazole) | IPP - inhibitory pompy protonowej |
Paroksetyna (Paroxetine) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Sertralina (Sertraline) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Wandetanib (Vandetanib) | inhibitory kinazy białkowej |
Wemurafenib (Vemurafenib) | inhibitory kinazy białkowej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Aprepitant (Aprepitant) | antagoniści receptorów neurokiniowych 1 - NK1 |
Atazanawir (Atazanavir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Boceprewir (Boceprevir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) | fluorochinolony |
Dasatynib (Dasatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Diltiazem (Diltiazem) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Erytromycyna (Erythromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Flukonazol (Fluconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Fosamprenawir (Fosamprenavir) | inhibitory proteazy HIV |
Fosaprepitant (Fosaprepitant) | antagoniści receptorów neurokiniowych 1 - NK1 |
Imatynib (Imatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Indynawir (Indinavir) | inhibitory proteazy HIV |
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klarytromycyna (Clarithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Kobicystat (Cobicistat) | inhibitory proteazy HIV |
Kryzotynib (Crizotinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Pozakonazol (Posaconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Sakwinawir (Saquinavir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Telitromycyna (Telithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Werapamil (Verapamil) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Worykonazol (Voriconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Zolpidem (Zolpidem) | niebenzodiazepinowe leki nasenne |
Brygatynib (Brigatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acebutolol (Acebutolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Amisulpryd (Amisulpride) | neuroleptyki atypowe |
Amlodypina (Amlodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Arypiprazol (Aripiprazol) (Aripiprazole) | neuroleptyki atypowe |
Asenapina (Asenapine) | neuroleptyki atypowe |
Atenolol (Atenolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Azylsartan (Azilsartan medoxomil) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Benazepryl (Benazepril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Bencyklan (Bencyclane) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Betaksolol (Betaxolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Bisoprolol (Bisoprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Celiprolol (Celiprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Chinapryl (Quinapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Chlorpromazyna (Chlorpromazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Cilazapryl (Cilazapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Droperydol (Droperidol) | neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu |
Enalapril (Enalapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Eprosartan (Eprosartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Felodypina (Felodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Imidapryl (Imidapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Indapamid (Indapamide) | sulfonamidy |
Irbesartan (Irbesartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Isradypina (Isradypine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Kabergolina (Cabergoline) | agoniści receptorów dopaminowych |
Kandesartan (Candesartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Kaptopril (Captopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Karwedilol (Carvedilol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Klozapina (Clozapine) | neuroleptyki atypowe |
Kwetiapina (Quetiapine) | neuroleptyki atypowe |
Lacydypina (Lacidipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Lerkanidypina (Lercanidipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Lewomepromazyna (Levomepromazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Lizynopryl (Lisinopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Losartan (Losartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Lurazydon (Lurasidone) | neuroleptyki atypowe |
Metokarbamol (Methocarbamol) | inne substancje stosowane w zaburzeniach układu mięśniowo-szkieletowego |
Metoprolol (Metoprolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Metyldopa (Methyldopa) | agoniści receptorów alfa-2 adrenergicznych |
Molsidomina (Molsidomine) | inne substancje rozszerzające naczynia wieńcowe |
Nebiwolol (Nebivolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Nimodypina (Nimodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Nitrendypina (Nitrendipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Olmesartan (Olmesartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Paliperydon (Paliperidone) | neuroleptyki atypowe |
Pentoksyfilina (Pentoxifylline) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Perazyna (Perazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Peryndopryl (Perindopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Pindolol (Pindolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Promazyna (Promazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Ramipryl (Ramipril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Ranolazyna (Ranolazine) | inne leki nasercowe |
Reboksetyna (Reboxetine) | substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania |
Rysperydon (Risperidone) | neuroleptyki atypowe |
Sildenafil (Sildenafil) | inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5 |
Sotalol (Sotalol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Sulpiryd (Sulpiride) | neuroleptyki klasyczne - pochodne benzamidu |
Tamsulozyna (Tamsulosin) | antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych |
Telmisartan (Telmisartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Terazosyna (Terazosin) | antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych |
Tiapryd (Tiapride) | neuroleptyki atypowe |
Tolperyzon (Tolperisone) | leki zwiotczające mięśnie o działaniu ośrodkowym o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Trandolapryl (Trandolapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Trazodon (Trazodone) | SARI - selektyne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, dodatkowo blokujące receptor dla serotoniny |
Treprostinil (Treprostinil) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Tyzanidyna (Tizanidine) | agoniści receptorów alfa-2 adrenergicznych |
Walsartan (Valsartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Wardenafil (Vardenafil) | inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5 |
Zaleplon (Zaleplon) | niebenzodiazepinowe leki nasenne |
Zofenopryl (Zofenopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Zyprazydon (Ziprasidone) | neuroleptyki atypowe |
Rezerpina (Reserpine) | antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych |
Haloperidol (Haloperidol) | neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Alprazolam (Alprazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Bromazepam (Bromazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Chlorodiazepoksyd (Chloradiazepoxide) | BZD - benzodiazepiny |
Diazepam (Diazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Estazolam (Estazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Hydroksyzyna (Hydroxyzine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 z działaniem ośrodkowym |
Klobazam (Clobazam) | BZD - benzodiazepiny |
Klonazepam (Clonazepam) | leki przeciwpadaczkowe - analogi GABA |
Lorazepam (Lorazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Lormetazepam (Lormetazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Medazepam (Medazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Nitrazepam (Nitrazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Oksazepam (Oxazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Prymidon (Primidone) | barbiturany i pochodne |
Temazepam (Temazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Biktegrawir (Bictegravir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Klofarabina (Clofarabine) | antymetabolity, analogi puryn |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Bosentan (Bosentan) | antagoniści receptora endoteliny ETA |
Efawirenz (Efavirenz) | nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy |
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Newirapina (Nevirapine) | nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy |
Okskarbazepina (Oxcarbazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Kwas walproinowy (Valproic acid) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Interakcje guanfacyny z pożywieniem
Guanfacyny nie należy przyjmować z posiłkami zawierającymi duże ilości tłuszczu. Nie należy także spożywać soku grejpfrutowego.
Interakcje guanfacyny z alkoholem
Podczas terapii guanfacyną należy unikać alkoholu.
Wpływ guanfacyny na prowadzenie pojazdów
Guanfacyna może powodować m.in. senność i zawroty głowy, nie należy więc prowadzić pojazdów oraz obsługiwać maszyn w ruchu, aż do ustąpienia objawów.
Inne rodzaje interakcji
Guanfacyny nie należy łączyć z preparatami z dziurawca, ponieważ dziurawiec osłabia jej skuteczność.
Wpływ guanfacyny na ciążę
Guanfacyny nie należy stosować w okresie ciąży, ponieważ nie prowadzono badań dotyczących bezpieczeństwa u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na płód.
Wpływ guanfacyny na laktację
Nie wiadomo, czy guanfacyna przenika do mleka matki, z tego względu nie należy karmić piersią w trakcie terapii, ponieważ nie można wykluczyć ryzyka dla dziecka.
Wpływ guanfacyny na płodność
Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na płodność u samców, u ludzi takich badań nie wykonano.
Skutki uboczne
- ból głowy
- ból brzucha
- zmęczenie
- senność
- biegunka
- niedociśnienie ortostatyczne
- obniżenie ciśnienia krwi
- mimowolne oddawanie moczu
- dyskomfort w jamie brzusznej
- bradykardia
- zwiększenie masy ciała
- zawroty głowy
- zaparcia
- wysypka
- wymioty
- suchość błony śluzowej jamy ustnej
- sedacja
- nudności
- niedociśnienie tętnicze
- letarg
- drażliwość
- Blok przedsionkowo-komorowy pierwszego stopnia
- świąd
- bladość
- arytmia zatokowa
- Podwyższone ciśnienie tętnicze
- astenia
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej
- ból w klatce piersiowej
- częstomocz
- częstoskurcz
- drgawki
- spowolnienie rytmu serca
- astma
- nadciśnienie tętnicze
- niestrawność
- omdlenia
- złe samopoczucie
- zawroty głowy przy zmianie pozycji ciała
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania guanfacyny
Przedawkowanie guanfacyny objawia się niedociśnieniem tętniczym, początkowym wzrostem ciśnienia tętniczego, bradykardią, letargiem oraz depresją oddechową. W przypadku wystąpienia letargu u dzieci, należy przeprowadzić 24 godzinną obserwację, ze względu na możliwe wystąpienie śpiączki, bradykardii i niedociśnienia tętniczego.
Mechanizm działania guanfacyny
Guanfacyna jest substancją należącą do grupy agonistów receptora adrenergicznego α2A. Jej mechanizm działania w ADHD nie został do końca poznany, najprawdopodobniej działa ona modulująco na przepływ sygnałów w obrębie kory przedczołowej i jąder podstawy, modyfikując transmisję synaptyczną noradrenaliny na receptorach adrenergicznych α2. W chorobie nadciśnieniowej guanfacyna obniża ciśnienie oraz zwalnia pracę serca poprzez oddziaływanie na receptory α2A adrenergiczne.
Wchłanianie guanfacyny
Po podaniu doustnym guanfacyna wchłania się szybko, maksymalne stężenie we krwi osiąga po około 5 godzinach od podania. Jej biodostępność sięga 80%.
Dystrybucja guanfacyny
Guanfacyna wiąże się z białkami osocza w około 70%.
Metabolizm guanfacyny
Guanfacyna jest utleniana przez CYP3A46 do jej głównego metabolitu - 3-hydroksy-guanfacyny, następnie metabolit jest glukuronidowany lub siarczanowany.
Wydalanie guanfacyny
Guanfacyna jest wydalana przez nerki w około 80%, w tym w 30% w postaci niezmienionej. Okres półtrwania guanfacyny wynosi około 18 godzin.