Galantamina, Galantaminum - Zastosowanie, działanie, opis

Galantamina jest stosowana w terapii leczenia choroby Alzheimera, związek poprawia funkcje poznawcze pacjentów, ale nie wpływa na przebieg choroby. Dodatkowo substancja wykorzystywana jest do objawowego leczenia chorób rdzenia oraz zaburzeń przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.

Stosowane dawki oraz okres leczenia jest zależny od objawów chorobowych, wieku pacjenta jego stanu klinicznego, jak również odpowiedzi na terapię galantaminą.

Substancję podawaną parenteralne stosuje się w cyklach wynoszących zwykle od 40 do 60 dni, cykle te powtarza się 2-3-krotnie w odstępach 1-2 miesięcy.

Terapię lekiem należy rozpoczynać od niższych dawek początkowych, ilość podawanej galantaminy zaleca się zwiększać stopniowo  co 3-4 dni.

Zwykle podawane dawki  u osób dorosłych wynoszą od 2,5 mg do 20 mg na dobę.

U dzieci dawkowanie związku jest zależne od wieku. Stosowane dawki galantaminy zawierają się  w przedziale od 0,25 mg do 15 mg na dobę.

Przeciwwskazaniem do podawania galantaminy jest występowanie reakcji nadwrażliwości na związek. Nie należy także podawać leku, jeśli pacjent choruje na astmę oskrzelową czy też padaczkę lub jeśli posiada ciężką niewydolność wątroby oraz nerek lub serca. Galantamina jest przeciwwskazana u osób z bradykardią oraz blokiem przedsionkowo-komorowym i hiperkinezją.

Galantamina, podobnie jak inne cholinomimetyki, może powodować wystąpienie drgawek. Należy zachować ostrożność podając lek osobom predysponowanym do wystąpienia tego działania niepożądanego.

W związku z możliwym pobudzaniem skurczu pęcherza moczowego, zaleca się szczególną kontrolę pacjentów z niedrożnością dróg moczowych, po operacjach urologicznych. W razie zaobserwowania nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu moczowego, zaleca się kontakt z lekarzem.

Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania środków do znieczulenia ogólnego. Przed zabiegami operacyjnymi zaleca się poinformowanie lekarza o przyjmowaniu galantaminy.

Zaburzenia żoładkowo-jelitowe, które mogą się pojawić w trakcie terapii galantaminą, czasami prowadzą do utraty masy ciała. Podczas leczenia zaleca się kontrolę masy ciała pacjentów.

U pacjentów z zaburzeniami funkcji nerek, zaleca się stosowanie niższych dawek leku oraz monitorowanie stanu klinicznego pacjenta.

Istnieje ryzyko nasilenia objawów choroby Parkinsona, u osób przyjmujących galantaminę.

Lek może powodować zaburzenia rytmu (bradykardię, blok przedsionkowo-zatokowy). Ze względu na zwiększone ryzyko dzialań niepożądanych ze strony układu sercowo-naczyniowego, zaleca się zachowanie ostrożności u osób obciążonych arytmiami, chorym węzłem zatokowym czy zastoinową niewydolnością serca oraz pacjentów przyjmujących substancje zwiększające ryzyko arytmii (np. beta-blokery czy digoksynę)

Pokarm opóźnia wchłanianie związku po podaniu doustnym, natomiast zaleca się zażywanie galantaminy podczas posiłków, ze względu na zmniejszenie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.

Działania niepożądane, które mogą pojawić się w trakcie terapii galantaminą (zaburzenia widzenia, zawroty głowy) wywierają negatywny wpływ na prowadzenie pojazdów oraz obsługę maszyn mechanicznych.

Nie przeprowadzono badań klinicznych oceniających bezpieczeństwo stosowania galantaminy w  okresie ciąży. W związku z tym, że nie wiadomo czy związek działa toksycznie na zarodek/płód, dopuszcza się podawanie tylko jeśli korzyści z terapii dla matki przewyższają ryzyko zdrowotne dla przyszłego dziecka.

Decyzję o stosowaniu galantaminy podczas ciąży podejmuje lekarz.

Obecnie nie wiadomo czy galantamina przenika do mleka kobiecego. Nie zaleca się podawania galantaminy w trakcie karmienia piersią.

Decyzję o stosowaniu galantaminy podczas laktacji.

Po parenteralnym podaniu galantaminy mogą wystąpić następujące działania niepożądane: hipotensja lub nadciśnienie, zaburzenia rytmu obejmujące bradykardię, kołatanie serca, stenokardię czy blok przedsionkowo-komorowe, zawroty oraz bóle głowy, nadmierne łzawienie, wydzielanie potu oraz pojawienie się nadmiernej wydzieliny w górnych drogach oddechowych,  zwężenie źrenic, zmniejszenie masy ciała oraz łaknienia, skurcz oskrzeli, przyśpieszony oddech, bezsenność, kurcze mięśniowe, jak również zaburzenia przewodu pokarmowego takie jak wymioty, biegunka, bóle brzucha, nasilona perystaltyka czy ślinotok, a także świąd, pokrzywka oraz wysypka czy reakcje nadwrażliwości łącznie z anafilaksją.

Przedawkowanie galantaminy objawia się działaniami niepożądanymi ze strony płytki motorycznej, układu parasympatycznego oraz centralnego układu nerwowego, które są charakterystyczne po przyjmowaniu zbyt dużej ilości wszystkich związków o aktywności cholinomimetycznej. Stosowanie nadmiernych dawek leku może skutkować wystąpieniem drżeniem oraz osłabieniem mięśni, nadmiernym ślinieniem, łzawieniem, poceniem czy wydzielaniem śluzu w drogach oddechowych, jak również zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, powstałymi na skutek pobudzenia perystaltyki (tj. wymioty czy biegunka oraz skurcze), a także bradykardią, obniżeniem ciśnienia tętniczego oraz omdleniami czy drgawkami. Istnieje ryzyko pojawienia się również skurczu oskrzeli, które jest zagrożeniem dla życia pacjenta.

Galantamina jest przedstawicielem leków hamujących rozkład acetylocholiny.

Substancja jest alkaloidem, pochodzenia naturalnego, otrzymywanym z Galanthus nivalis oraz Galanthus woronowii. Związek jest odwracalnym oraz wybiórczym inhibitorem enzymu rozkładającego acetylocholinę-esterazę acetylocholinową. Nagromadzenie acetylocholiny w przestrzeniach synaptycznych skutkuje pobudzeniem przewodnictwa w płytce nerwowo-mięśniowej oraz łagodzi objawy choroby Alzheimera (spowodowanej głównie zmniejszeniem poziomu acetylocholiny). Galantamina silniej pobudza receptory nikotynowe, niż muskarynowe. Skutkiem pobudzenia działania układu parasympatycznego jest nie tylko łagodzenie objawów otępiennych (przekracza barierę krew-mózg) ale również zwiększone wydzielanie łez, potu oraz śliny jak i pobudzania perystaltyki przewodu pokarmowego oraz zwiększanie napięcia mięśniowego.

Biodostępność galantaminy po podaniu doustnym wynosi od 90% do 100%. Stężenie maksymalne w osoczu osiągane jest po godzinie od zażycia substancji. Pokarm opóźnia wchłanianie związku, ale nie zmniejsza jego biodostępności.

Lek wiąże się z białkami osoczowymi na poziomie około 20%. Galantamina przenika przez barierę krew-mózg.

Przemiany związku zachodzą przy udziale wielu ścieżek metabolicznych, a tempo biotransformacji jest powolne. Oprócz demetylacji czy glukuronidacji, w metabolizm substancji zaangażowane są również Izoformy CYP3A4 oraz CYP2D6. U osób o niskiej aktywności izoenzymu CYP2D6, klirens galantaminy wydłuża się, ale modyfikacja dawkowania wydaje się nie być konieczna. Do metabolitów związku zaliczamy epigalantaminę, galantaminon oraz norgalantaminę, które nie wykazują znaczącej aktywności farmakologicznej.

Galantamina oraz jej metabolity wydalane są głownie na drodze przesączania kłębuszkowego, wraz z moczem, niewielka część dawki usuwana jest z organizmu wraz z kałem. Okres półtrwania związku wynosi około 7 godzin.

U pacjentów z niewydolnością nerek proces eliminacji leku z organizmu ulega obniżeniu.