Etelkalcetyd, Etelcalcetidum - Zastosowanie, działanie, opis

Etelkalcetyd jest wskazany w leczeniu wtórnej nadczynności przytarczyc u dorosłych pacjentów z przewlekłą chorobą nerek poddawanych hemodializie.

Etelkalcetyd stosuje się dożylnie, nie częściej niż 3 razy w tygodniu. Lek podaje się do linii żylnej obwodu dializatora na końcu sesji hemodializy podczas procedury płukania wstecznego krwi lub dożylnie po jej zakończeniu. Przed podaniem pierwszej dawki, jej zwiększeniem lub podaniem leku po wstrzymaniu leczenia należy skorygować stężenie wapnia w surowicy, które powinno oscylować co najmniej w dolnej granicy zakresu prawidłowych wartości. 

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od stężenia PTH i wapnia w surowicy, częstotliwości wykonywanych hemodializ.

Dawki zwykle stosowane u osób dorosłych:  2,5 mg do 15 mg.

Przeciwskazaniami do stosowania etelkalcetydu jest nadwrażliwość na substancję czynną, stężenie wapnia w surowicy poniżej wartości prawidłowych.

Etelkalcetyd powoduje zmniejszenia stężenia wapnia w surowicy. Stężenie wapnia powinno być oznaczone przed rozpoczęciem terapii oraz regularnie, co 4 tygodnie, w trakcie leczenia. Dodatkowo należy obserwować pacjentów pod kątem objawów hipokalcemii oraz poinformować o koniecznym zgłoszeniu się w przypadku zauważenia takich dolegliwości jak bóle, skurcze mięśni, drgawki oraz parestezje. 

Zmniejszenie stężenia wapnia może powodować wydłużenie odstępu QT i w konsekwencji komorowe zaburzenia rytmu serca. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku osób z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT, obecnością innych schorzeń predysponujących do wystąpienia komorowej arytmii. Substancja może również powodować zmniejszenie wydolności mięśnia sercowego, hipotensję oraz prowadzić do zastoinowej niewydolności serca. Należy monitorować pacjentów z zastoinową niewydolnością serca w wywiadzie i kontrolować stężenie wapnia.

Należy zachować ostrożność w przypadku osób z zaburzeniami drgawkowymi, ponieważ w wyniku obniżenia stężenia wapnia w surowicy etelkalcetyd może obniżać próg drgawkowy.

Podczas terapii powinno się unikać substancji obniżających stężenie wapnia we krwi. Pacjentom nie należy podawać równocześnie cynakalcetu ze względu na ryzyko ciężkiej hipokalcemii. 

Ze względu na długotrwałe obniżenie stężenia parathormonu w trakcie terapii lekarz prowadzący powinien zwrócić uwagę na możliwość rozwoju u pacjenta adynamicznej choroby kości. W tym przypadku trzeba zmniejszyć dawkę etelkalcetydu lub przerwać leczenie.

Pacjentom otrzymującym etelkalcetyd nie należy podawać cynakalcetu. Jednoczesne podawanie obu leków może prowadzić do ciężkiej hipokalcemii. Substancję można zacząć podawać nie wcześniej niż po upływie 7 dni od przyjęcia ostatniej dawki cynakalcetu i po ustabilizowaniu poziomu wapnia we krwi.

Brak danych na temat interakcji etelkalcetydu z żywnością.

Brak danych na temat interakcji etelkalcetydu z alkoholem.

Etelkalcetyd nie wywiera wpływu lub w nieistotny sposób wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania maszyn. Należy mieć na uwadze, że niektóre objawy hipokalcemii, która może wystąpić po zastosowaniu leku mogą zaburzać obsługę pojazdów.

Podawanie innych substancji, które zmniejszają stężenie wapnia w surowicy w trakcie terapii etelkalcetydem może zwiększyć ryzyko wystąpienia hipokalcemii.

Nie przeprowadzono badań dotyczących interakcji. W badaniach in vitro etelkalcetyd nie wpływał na aktywność enzymów CYP450.

Zaleca się unikanie stosowania etelkalcetydu u kobiet w ciąży, ze względu na brak badań dotyczących wpływu substancji na ciążę u ludzi. U zwierząt nie wykazano wpływu na reprodukcję. 

Brak danych na temat przenikania etelkalcetydu do mleka matki karmiącej. Badania na zwierzętach wykazały, że substancja przenika do mleka samic. Należy rozważyć, czy korzyści wynikające z leczenia kobiety w trakcie laktacji przewyższają ryzyko dla zdrowia dziecka oraz podjąć decyzję w sprawie zaprzestania karmienia lub stosowania etelkalcetydu.

Brak danych na temat wpływu etelkalcetydu na płodność u ludzi. Badania na zwierzętach nie wykazały negatywnego wpływu na rozrodczość.

Podanie dożylne: bardzo częstymi działaniami niepożądanymi etelkalcetydu są zmniejszenie stężenia wapnia we krwi, skurcze mięśni, biegunka, nudności oraz wymioty. Do innych sutków ubocznych leczenia można zaliczyć nadwrażliwość, w tym reakcje anafilaktyczne, hipokaliemię, hipofosfatemię, bóle głowy, parestezje i drgawki, wydłużenie odstępu QT w obrazie EKG, nasilenie niewydolności serca, niedociśnienie oraz bóle mięśniowe.

Przedawkowanie etelkalcetydu może skutkować hipokalcemią. W przypadku przedawkowania należy zbadać stężenie wapnia w surowicy i obserwować pacjentów pod kątem wystąpienia objawów takich jak parestezje, bóle mięśni, skurcze mięśni oraz drgawki.

Etelkalcetyd jest syntetycznym peptydem kalcymimetycznym powodującym zmniejszenie wydzielania parathormonu w wyniku aktywacji receptora wapniowego zlokalizowanego na powierzchni komórek gruczołu przytarczycowego. Wiązanie substancji z receptorem powoduje w konsekwencji zmniejszenie stężenia wapnia i fosforanów we krwi.

Etelkalcetyd wiąże się głównie z albuminami poprzez odwracalne wiązanie kowalencyjne. Stopień wiązania substancji z białkami osocza za pomocą wiązań niekowalencyjnych jest mały, wskaźnik frakcji niezwiązanej wynosi 0,53. Objętość dystrybucji w stanie stacjonarnym wynosi około 796 litrów.

Etelkalcetyd nie ulega metabolizmowi przy udziale enzymów cytochromu P450. Substancja ulega biotransformacji głównie we krwi, wiąże się z albuminami w wyniku reakcji wymiany mostków dwusiarczkowych z endogennymi grupami tiolowymi. Badania in vitro wykazały minimalną aktywność głównego metabolitu związanego z albuminą oraz jego pięciokrotnie wyższe stężenie w osoczu w porównaniu ze związkiem wyjściowym.

Etelkalcetyd jest szybko usuwany przez nerki z organizmu u osób z prawidłową czynnością tego narządu, u pacjentów wymagających hemodializ substancja jest usuwana w czasie tego procesu wraz z płynem dializacyjnym oraz z moczem i kałem. Okres półtrwania przy podawaniu etelkalcetydu trzy razy w tygodniu wynosi od 3 do 5 dni.