Doksazosyna, Doxazosinum - Zastosowanie, działanie, opis

Doksazosyna wskazana jest w leczeniu objawów łagodnego rozrostu gruczołu krokowego oraz leczeniu pierwotnego (samoistnego) nadciśnienia tętniczego.

Leczenie doksazosyną rozpoczyna się od podania 1 mg leku na dobę, a w zależności od odpowiedzi terapeutycznej, można stopniowo zwiększać dawkę. W leczeniu objawów łagodnego rozrostu gruczołu krokowego nie powinno się podawać więcej niż 8 mg leku na dobę, natomiast w leczeniu samoistnego nadciśnienia tętniczego nie więcej niż 16 mg leku dobowo.

Lek jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na doksazosynę i inne leki z tej grupy (prazosynę, terazosynę); u pacjentów z niedociśnieniem tętniczym oraz niedociśnieniem ortostatycznym; u pacjentów z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego, u których występuje jednocześnie przekrwienie górnych dróg moczowych, przewlekłe infekcje dróg moczowych lub kamica pęcherza; u pacjentów z niedrożnością bądź zwężeniem światła przewodu pokarmowego bądź niedrożnością przełyku. Doksazosyna jest przeciwwskazana w monoterapii u pacjentów z przepełnieniem pęcherza lub bezmoczem, którym towarzyszy lub nie postępująca niewydolność nerek.

Należy zachować ostrożność w początkowej fazie leczenia doksazosyną, gdyż może dochodzić do spadków ciśnienia ortostatycznego, czyli związanego ze zmianą pozycji ciała na stojącą. Należy kontrolować ciśnienie tętnicze oraz unikać sytuacji, w których może dojchodzić do zawrotów głowy i omdlenia.

Szczególną ostrożność należy zachować u osób z ciężkimi schorzeniami układu krążenia, takimi jak: lewokomorowa niewydolność serca z niskim ciśnieniem napełniania, prawokomorowa niewydolność serca z zatorem płucnym lub wysiękiem osierdziowym, niewydolność mięśnia sercowego z wysoką pojemnością wyrzutową oraz obrzęk płuc spowodowany zwężeniem aorty lub zastawki dwudzielnej. 

Doksazosyna jest metabolizowana w całości w wątrobie, dlatego też należy monitorować stan pacjentów z niewydolnością wątroby, a pacjentom z ciężką niewydolnością w ogóle nie zaleca się podawania tej substancji.

Pacjenci poddawani operacyjnemu leczeniu zaćmy powinni poinformować chirurga okulistę o przyjmowaniu doksazosyny, gdyż nie można wykluczyć ryzyka wystąpienia śródoperacyjnego zespołu wiotkiej tęczówki.

Spożywanie alkoholu podczas leczenia doksazosyną może nasilić jej działania niepożądane związane z zaburzeniem koordynacji i równowagi.

Ze względu na działania niepożądane takie jak senność czy zawroty głowy, doksazosyna może negatywnie wpływać na prowadzenie pojazdów, zwłaszcza na początku leczenia.

Nie przeprowadzono dokładnych badań na grupie kobiet ciężarnych. Ze względu na nieznane ryzyko oddziaływania na płód, doksazosyny nie powinno stosować się w ciąży, chyba, że lekarz oceni, iż korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.

Badania wykazały, iż doksazosyna przenika do mleka kobiecego w bardzo niewielkich ilościach. Niemniej jednak, ze względu na możliwe niekorzystne działanie na dziecko, kobiety przyjmujące doksazosynę powinny wstrzymać się od karmienia piersią

Przedawkowanie doksazosyny zazwyczaj prowadzi do niedociśnienia tętniczego o różnym stopniu nasilenia.

Doksazosyna selektywnie blokuje receptory α1-adrenergiczne zlokalizowane w różnych strukturach organizmu. Dzięki blokowaniu receptorów typu α w obrębie pęcherza moczowego, szyi pęcherza oraz mięśni i torebki gruczołu krokowego, lek łagodzi objawy łagodnego przerostu prostaty, poprawiając parametry urodynamiczne. Doksazosyna podawana w tym wskazaniu w zakresie zalecanych dawek nie wpływa, bądź nieznacznie wpływa na obniżenie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi, poprawia także funkcje seksualne pacjentów. Doksazosyna blokuje również receptory α w obrębie naczyń krwionośnych, co prowadzi do ich rozszerzenia i zmniejszenia oporu naczyniowego, a w następstwie do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Ponadto, obserwuje się jej korzystny wpływ na profil lipidowy. Doksazosyna stosowana długotrwale nie powoduje tolerancji.

Doksazosyna wchłania się bardzo dobrze po podaniu doustnym - postacie o niemodyfikowanym uwalnianiu osiągają największe stężenia osoczowe po około 1–2 godzinach po podaniu, postacie modyfikowane około 8–9 godzin od podania. Po 24 godzinach stężenia osoczowe są zbliżone dla obu tych postaci. Według dostępnych danych, biodostępność doksazosyny waha się w granicach 60–70%.

Według dostępnych danych objętość dystrybucji dla doksazosyny wynosi 1,0–1,9 L/kg, a wiązanie z białkami zachodzi w około 98%.

Doksazosyna podlega metabolizmowi wątrobowemu, głównie za pośrednictwem enzymu CYP3A4. Końcowy okres półtrwania wynosi 16–30 godzin, dlatego lek można podawać raz na dobę. Ponad 95% przyjętej dawki jest metabolizowane do form nieaktywnych na drodze O-demetylacji oraz hydroksylacji (około 5% dawki jest przekształcane w hydroksydoksazosynę, która również wykazuje silnie, wybiórcze działanie hamujące receptory α-adrenergiczne).

Wydalanie leku zachodzi głównie z kałem, z czego mniej niż 5% stanowi niezmieniona forma doksazosyny.