Dobesylan wapnia, Calcii dobesilas - Zastosowanie, działanie, opis

Dobesylan wapnia wykazuje działanie ochronne na naczynia. Poprawia stan napięcia ścian naczyń żylnych, przeciwdziała zastojom żylnym, poprawia mikrokrążenie. 

Lek stosuje się w przypadku zmian zachodzących w naczyniach krwionośnych w przebiegu cukrzycy (mikroangiopatie, zwłaszcza w przypadku retinopatii cukrzycowej).

Ze  względu na swoje właściwości znalazł również zastosowanie w łagodzeniu objawów w przebiegu przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych (bóle, skurcze mięśni, parestezje, obrzęki, zmiany skórne związane z zastojem żylnym). Pomocniczo lek można stosować w zakrzepowym zapaleniu powierzchniowych żył kończyn dolnych, w żylakach odbytu oraz zaburzeniach mikrokrążenia pochodzenia tętniczo-żylnego.

Lek występuje w postaci tabletek i kapsułek doustnych podawanych podczas głównych posiłków.

Stosuje się dawki z przedziału 500 mg do 1000 mg na dobę.

Dawkę, czas leczenia należy indywidualnie ustalić ze względu na rodzaj choroby, jej przebieg i stopień nasilenia objawów. Czas trwania terapii wynosi od kilku tygodni do wielu miesięcy w zależności od rodzaju i przebiegu dolegliwości.

Przeciwwskazaniem do stosowania leku jest nadwrażliwość na substancję. Stosowanie leku u dzieci nie było poddane badaniom, nie należy więc go stosować w tej grupie wiekowej.

U niektórych osób stosujących lek może rozwinąć się agranulocytoza (rzadkie przypadki). Jest ona najprawdopodobniej związana z nadwrażliwością na substancję i może się objawiać: wysoką gorączką, zakażeniami w obrębie jamy ustnej (zapaleniem gardła i migdałków), stanami zapalnymi w obrębie odbytu i narządów płciowych. Jeśli dojdzie do wyżej wymienionych objawów należy odstawić lek i skonsultować się z lekarzem.

U osób dializowanych (ciężka niewydolność nerek) należy stosować zmniejszone dawki leku.

Szczególną ostrożność należy zachować u osób z czynną chorobą wrzodową żołądka, dwunastnicy oraz z przewlekłym zapaleniem błony śluzowej żołądka – lek może wywołać zaostrzenie objawów choroby.

Lek nie wykazuje  wpływu na zdolność obsługi maszyn i prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Lek może być stosowany u kobiet ciężarnych tylko jeśli korzyści wynikające z terapii przewyższają nad ryzykiem dla płodu – o możliwości stosowania leku powinien poinformować lekarz. 

Lek może w niewielkim stopniu przenikać do mleka matki. Nie ma danych potwierdzających negatywny wpływ na karmione dziecko. Przed zastosowaniem leku skonsultować się z lekarzem.

Po podaniu na skórę mogą wystąpić skórne reakcje nadwrażliwości, jednak zdarzają się one bardzo rzadko.

Dobesylan wapnia poprawia krążenie krwi poprzez wpływ na ściany naczyń krwionośnych oraz na właściwości hemodynamiczne krwi. 

Substancja poprawia elastyczność naczyń i zwiększa ich napięcie. Zmniejsza wpływ bradykininy i histaminy, które powodują nadmierną przepuszczalność naczyń. Lek przyśpiesza również fibrynogenezę kolagenu typu II (składnik ścian tętnic). Dobesylan oddziałuje również na naczyń limfatyczne – zmniejsza ich przepuszczalność i łamliwość. Przez to zmniejsza tendencję do powstawania obrzęków. 

Wpływ na właściwości hemodynamiczne wynika z poprawy elastyczności erytrocytów (zwiększona odkształcalność) oraz hamowaniu agregacji płytek krwi (wywoływanej przez kolagen i trombinę, lek  nie wpływa na agregację indukowaną przez kwas arachidonowy). Substancja zmienia również skład białek osocza, co przekłada się na zmniejszenie lepkości krwi.

Poprzez wymienione mechanizmy, dobesylan wapnia zmniejsza zastój krwi w naczyniach żylnych oraz hamuje rozwój zmian zakrzepowych towarzyszących powstawaniu żylaków. Prowadzi to do poprawy obwodowego krążenia żylnego. 

Działanie leku rozpoczyna się po 1-2 godzinach po podaniu doustnym. Maksymalne stężenie we krwi po podaniu dobesylanu wapnia w dawce 500 mg występuje po około 5 godzinach.

Dobesylan wapnia wiąże się z białkami osocza w 20 % do 25%. Substancja nie przenika przez łożysko i barierę krew-mózg.

Dobesylan wapnia z organizmu człowieka wydalany jest głównie w postaci niezmienionej. W postaci metabolitów wydalane zostaje około 10% przyjętego leku. Po podaniu doustnym (po upływie 24 godzin) wydaleniu w moczu ulega około 50% dawki doustnej.