Felbamat, Felbamatum - Zastosowanie, działanie, opis

Felbamat może być stosowany jako terapia wspomagająca lub jako główna substancja lecznicza w terapii osób dorosłych cierpiących na napady padaczkowe z uogólnieniem lub bez, a także w przypadku leczenia padaczki u dzieci z potwierdzonym występowaniem zespołu Lennoxa-Gastaut. 
Felbamat nie jest lekiem pierwszego rzutu podczas leczenia padaczki i istnieje możliwość zastosowania go jedynie w przypadku lekoopornej padaczki, podczas której korzyści z leczenia przewyższają ryzyko wystąpienia ciężkiej niewydolności wątroby oraz niedokrwistości aplastycznej. 

Stosowanie felbamatu powinno być rozpoczynane przez lekarza posiadającego doświadczenie w leczeniu padaczki, w tym zespołu Lennoxa-Gastaut. 

Dawka lecznicza substancji czynnej jest zależna od masy ciała pacjenta, chorób współistniejących oraz jednocześnie przyjmowanych innych preparatów leczniczych. 

Dawka dobowa felbamatu, zależnie od występującej jednostki chorobowej, mieści się w zakresie od 1200 mg do 3600 mg substancji czynnej na dobę. Podczas rozpoczynania terapii zalecane jest stopniowe zwiększanie ilości przyjmowanego felbamatu zaczynając od najniższej dawki.

W przypadku dzieci cierpiących na zespół Lennoxa-Gastaut dawka również występuje w zakresie od 15 mg/kg masy ciała dziecka do 45 mg/kg masy ciała. Zalecane jest stopniowe zwiększanie dawki felbamatu, oraz w miarę możliwości zmniejszanie dawki innych substancji przeciwpadaczkowych podczas terapii złożonej. 

Schorzenia nerek u pacjenta mogą być przyczyną obniżenia dawki substancji leczniczej podczas terapii. 

Przeciwwskazaniem do stosowania substancji czynnej jest występowanie nadwrażliwości na felbamat oraz inne pochodne karbamatów. Stosowanie felbamatu jest przeciwwskazane w przypadku występujących w historii pacjenta schorzeń wątroby oraz dyskrazji krwi. 

Podczas stosowania felbamatu zgłaszano przypadki występowania anemii aplastycznej, która charakteryzowała się znacznym współczynnikiem śmiertelności. Przed rozpoczęciem terapii konieczne jest oszacowanie ryzyka wystąpienia uszkodzenia szpiku podczas przyjmowania felbamatu w stosunku do ryzyka związanego z występowaniem padaczki. Pacjentom należy zalecić czujność w przypadku wystąpienia objawów infekcji, krwawienia, łatwego powstawania siniaków lub objawów anemii.

Pacjentów, ich opiekunów i rodziny należy poinformować, że felbamat, może zwiększać ryzyko myśli i zachowań samobójczych, oraz że należy zachować czujność w przypadku pojawienia się lub pogorszenia objawów depresji, wszelkich nietypowych zmian nastroju lub pojawienia się myśli samobójczych, zachowań lub myśli o samookaleczeniu. Zachowania budzące obawy należy natychmiast zgłaszać pracownikom służby zdrowia.

W trakcie przyjmowania felbamatu odnotowano przypadki ostrej niewydolności wątroby, które niejednokrotnie były zakończone zgonem pacjenta. Przed rozpoczęciem leczenia należy wykluczyć schorzenia wątroby u pacjenta. W niektórych przypadkach występowały objawy, które świadczyły o upośledzeniu czynności wątroby takie jak ciemne zabarwienie moczu, objawy ze strony układu pokarmowego oraz objawy skórne. Terapię felbamatem należy zawsze rozpoczynać u pacjentów, u których wskaźniki aktywności wątroby mieszczą się w normie. Pacjentom należy zalecić przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących badań czynności wątroby zarówno przed rozpoczęciem stosowania felbamatu, jak i w regularnych odstępach czasu podczas jego przyjmowania

Opisane powyżej stany mogą być mniej lub bardziej nasilone podczas stosowania felbamatu w połączeniu z innymi substancjami o działaniu przeciwpadaczkowym, brak informacji o dokładnym wpływie jednoczesnego stosowania innych substancji czynnych na częstość występowania działań niepożądanych podczas terapii. Pacjenci przyjmujący felbamat powinni być świadomi, że opisane objawy długoterminowo mogą prowadzić do zgonu. 

Podczas terapii u osób z zaburzeniami czynności nerek należy zachować szczególną ostrożność. Upośledzenie funkcji nerek może spowodować przedłużenie okresu półtrwania felbamatu oraz zwiększoną ekspozycję na lek, co z kolei wiąże się ze zwiększeniem ilości działań niepożądanych. 

Przed rozpoczęciem terapii należy wykonać pełną morfologię krwi, w tym oznaczenie ilości płytek krwi i retikulocytów. Jeśli w trakcie leczenia zostaną wykryte jakiekolwiek nieprawidłowości hematologiczne, zaleca się natychmiastową konsultację z hematologiem. Brak dowodów na to, że monitorowanie parametrów krwi podczas terapii pozwoli na wczesne wykrycie supresji szpiku przed wystąpieniem niedokrwistości aplastycznej.

Substancja czynna ma niewielki wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów. Felbamat może wywoływać ból i zawroty głowy, ataksję oraz senność. Z drugiej strony pacjenci cierpiący na padaczkę nie powinni prowadzić pojazdów w przypadku gdy napady nadal się powtarzają. 

Stosowanie felbamatu w okresie ciąży jest możliwe jedynie w przypadku gdy korzyści odniesione z leczenia przez kobietę ciężarną przewyższają ryzyko wystąpienia wad rozwojowych i wystąpienia działań niepożądanych u rozwijającego się płodu. W badaniach na zwierzętach, którym podawano felbamat potwierdzono spadek masy ciała urodzonych osobników, a także odnotowano wzrost liczby zgonów podczas akcji porodowej.

Brak informacji dotyczących przenikania substancji czynnej do pokarmu kobiety karmiącej. Niska masa cząsteczkowa oraz niewielki stopień wiązania z białkami osocza wskazują, że istnieje ryzyko przenikania substancji czynnej do mleka. W związku z tym stosowanie felbamatu podczas jednoczesnego karmienia nie jest zalecane, a przed rozpoczęciem terapii należy rozważyć przerwanie karmienia piersią. 

Stwierdzono statystycznie istotny wzrost łagodnych guzów komórek śródmiąższowych jąder u samców szczurów otrzymujących duże dawki
felbamatu. Znaczenie tych ustaleń dla ludzi jest nieznane.

Podczas przyjęcia zbyt dużej dawki felbamatu może dojść do łagodnych zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego. Ponadto, u pacjenta, który przez przypadek otrzymał znacznie większą ilość substancji czynnej doszło do pojedynczej próby samobójczej. W przypadku przedawkowania leku zalecane jest rozpoczęcia leczenia objawowego. 

Mechanizm działania felbamatu nie jest dobrze wyjaśniony, jednak prawdopodobnie lek ma działanie wielokierunkowe. Uważa się, że podstawową aktywnością przeciwpadaczkową jest modulacja receptora N-metyloasparaginianu (NMDA), zmniejszająca przekaźnictwo glutaminergiczne. Innym kierunkiem działania felbamatu jest słabe blokowanie receptora przeznaczonego dla cząsteczki kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), a także inhibicja kanałów wapniowych oraz kanałów sodowych bramkowanych napięciem.

Substancja czynna jest dobrze wchłaniania po podaniu doustnym. Biodostępność preparatów zawierających felbamat wynosi około 92%. 

Lek występuje we krwi w postaci sprzężonej z białkami osocza na poziomie około 30%. 

Substancja czynna ulega metabolizmowi do kilku różnych metabolitów wśród, których występuje 2-fenylo-propelan charakteryzuje się toksycznym wpływem na organizm. 

Lek jest wydalany z moczem oraz z kałem, a jego okres półtrwania wynosi około 22 godzin.