Efbemalenograstim, Efbemalenograstim alfa - Zastosowanie, działanie, opis

Efbemalenograstym znalazł zastosowanie w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia gorączki neutropenicznej oraz jako preparat skracający czas występowania neutropenii u pacjentów leczonych z wykorzystaniem chemioterapii. Wskazania nie obejmują neutropenii występującej podczas przebiegu przewlekłej białaczki szpikowej oraz zespołów mielodysplastycznych. 

Substancja czynna powinna być podawana pod kontrolą onkologów lub hematologów, którzy posiadają doświadczenie w leczeniu neutropenii. 

Lek jest podawany podskórnie, a iniekcję należy wykonywać w ramię, udo, brzuch lub pośladek. Zalecana dawka wynosi 20 mg substancji czynnej stosowanej po każdym cyklu chemioterapii. Podanie efbemalenograstymu powinno odbyć się nie później niż 24 godziny od zakończenia ostatniego cyklu. 

Przeciwwskazaniem do stosowania tej substancji czynnej jest wystąpienie reakcji nadwrażliwości na efbemalenograstym. 

Po podaniu obserwowano przypadki zapalenia aorty zarówno u zdrowych osób, jak i u pacjentów onkologicznych. Symptomy obejmowały takie dolegliwości jak gorączka, bóle brzucha, złe samopoczucie, bóle w okolicy pleców oraz zwiększone wskaźniki zapalne (np. białko C-reaktywne i podwyższoną liczbę leukocytów). W przeważającej liczbie przypadków diagnoza zapalenia aorty była stawiana przy użyciu tomografii komputerowej, a objawy zazwyczaj ustępowały po zaprzestaniu stosowania ludzkiego czynnika stymulującego tworzenie kolonii granulocytów.

Zespół przesiąkania włośniczek był zgłaszany po podaniu efbemalenograstymu i charakteryzuje się objawami takimi jak niedociśnienie, hipoalbuminemia, obrzęki oraz hemokoncentracja. Pacjenci, u których wystąpią objawy tego zespołu, powinni być ściśle monitorowani i otrzymywać standardowe leczenie objawowe, które w niektórych przypadkach może wymagać intensywnej opieki medyczne.

Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa z przełomem była związana ze stosowaniem G-CSF u pacjentów z cechami niedokrwistości sierpowatokrwinkowej lub z już rozpoznaną niedokrwistością sierpowatokrwinkową. Z tego względu lekarze powinni zachować ostrożność przy przepisaniu efbemalenograstymu pacjentom z cechami tej choroby lub z jej rozpoznaniem. Parametry kliniczne oraz wyniki badań laboratoryjnych powinny być dokładnie monitorowane przez lekarza, aby ocenić ewentualny związek tego leku z powiększeniem śledziony oraz przełomem naczynioruchowym.

Podobnie jak w przypadku innych białek terapeutycznych, istnieje ryzyko immunogenności. Częstość powstawania przeciwciał przeciwko efbemalenograstymowi jest na ogół niewielka. Zgodnie z oczekiwaniami dotyczącymi wszystkich leków biologicznych mogą pojawiać się przeciwciała wiążące, jednak dotychczas nie wykazano ich związku z działaniem neutralizującym.

U pacjentów otrzymujących efbemalenograstym stwierdzono wzrost liczby białych krwinek (WBC) do 100 × 10^9/l lub więcej. Nie zgłoszono żadnych działań niepożądanych bezpośrednio związanych z takim stopniem leukocytozy. Wzrost liczby białych krwinek jest zazwyczaj przejściowy, pojawiający się 24 do 48 godzin po podaniu, i jest zgodny z farmakodynamicznym działaniem tego leku. Ze względu na potencjalne wystąpienie leukocytozy, w trakcie leczenia należy regularnie monitorować morfologię krwi. W przypadku, gdy liczba leukocytów przekroczy 50 × 10^9/l po spodziewanym nadirze, produkt leczniczy należy natychmiast odstawić.

Po podaniu G-CSF zgłaszano działania niepożądane związane z układem oddechowym, szczególnie śródmiąższowe zapalenie płuc. Pacjenci z historią nacieków płucnych lub zapalenia płuc mogą być bardziej narażeni na wystąpienie zaburzeń ze strony układu oddechowego. 

W przypadku wystąpienia objawów płucnych, takich jak kaszel, gorączka i duszność, w połączeniu z radiologicznymi oznakami nacieków płucnych oraz pogorszeniem funkcji płuc, wraz ze wzrostem liczby neutrofili, mogą to być wczesne objawy zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). W takich sytuacjach efbemalenograstym alfa należy odstawić zgodnie z decyzją lekarza i wdrożyć

Zespół mielodysplastyczny oraz ostra białaczka szpikowa były zgłaszane po zastosowaniu wybranych G-CSF, takich jak pegfilgrastym, w połączeniu z chemioterapią i/lub radioterapią u pacjentów z nowotworami piersi i płuc. Pacjentów z tymi schorzeniami należy starannie monitorować. 

Zespół Stevensa-Johnsona będący potencjalnie zagrażającym życiu schorzeniem lub mogący prowadzić do śmierci, był rzadko raportowany w kontekście terapii efbemalenograstymem. W przypadku wystąpienia opisywanego zespołu u pacjenta podczas stosowania efbemalenograstymu alfa, ponowne wdrożenie leczenia tym środkiem jest przeciwwskazane.

U pacjentów leczonych efbemalenograstymem zgłaszano reakcje nadwrażliwości, w tym poważne reakcje alergiczne, które występowały zarówno podczas początkowego, jak i późniejszego etapu leczenia. Efbemalenograstym należy trwale odstawić u pacjentów z klinicznie istotną nadwrażliwością. Produktu nie należy podawać pacjentom z historią nadwrażliwości na efbemalenograstym. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu efbemalenograstymu u pacjentów z ciężkimi reakcjami alergicznymi na inne preparaty G-CSF w przeszłości, ponieważ nie można wykluczyć ryzyka reakcji krzyżowej. W takich przypadkach efbemalenograstym powinien być podawany wyłącznie na podstawie decyzji lekarza, po dokładnej ocenie stosunku korzyści do ryzyka. W razie wystąpienia poważnej reakcji alergicznej należy zastosować odpowiednie leczenie i starannie monitorować pacjenta przez kilka dni.

Leczenie wyłącznie efbemalenograstymem nie eliminuje ryzyka małopłytkowości i niedokrwistości, ponieważ chemioterapia mielosupresyjna w pełnej dawce jest kontynuowana zgodnie z zalecanym schematem. Należy regularnie monitorować liczbę płytek krwi oraz hematokryt. Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania leków chemioterapeutycznych, zarówno w monoterapii, jak i w chemioterapii skojarzonej, które są znane z ryzyka powodowania ciężkiej małopłytkowości.

U pacjentów stosujących G-CSF (np. filgrastym i pegfilgrastym) zgłaszano przypadki kłębuszkowego zapalenia nerek. Zwykle przypadki te ustępowały po zmniejszeniu dawki lub odstawieniu wspomnianych substancji czynnych. Zaleca się regularne monitorowanie wyników ogólnego badania moczu.

Po podaniu efbemalenograstymu zgłaszano przypadki powiększenia śledziony, które zazwyczaj przebiegały bezobjawowo. Po zastosowaniu tej substancji czynnej odnotowano przypadki pęknięcia śledziony, w tym również przypadki śmiertelne. Z tego powodu należy dokładnie monitorować rozmiar śledziony. Rozpoznanie pęknięcia śledziony powinno być brane pod uwagę u pacjentów zgłaszających ból w lewej górnej części brzucha lub ból w okolicy szczytu łopatki.

Efbemalenograstym nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów oraz zdolności obsługi maszyn. 

Substancja czynna nie jest zalecana w terapii kobiet w wieku rozrodczym, które nie stosują skutecznych metod antykoncepcji. Badania nie wykazały szkodliwego wpływu na proces rozmnażania u zwierząt, jednak ze względu na niepotwierdzone bezpieczeństwo stosowanie podczas ciąży nie jest zalecane. 

Substancja czynna może przenikać do mleka matki karmiącej. Brak danych potwierdzających bezpieczeństwo leku w okresie laktacji. Przed rozpoczęciem terapii zalecane jest uważne rozważenie stosunku korzyści odniesionych z leczenia przez matkę do korzyści odnoszonych dzięki karmieniu przez rozwijające się dziecko. 

Brak danych stwierdzających szkodliwy wpływ substancji czynnej na proces rozmnażania u zwierząt. 

Po infuzji efbemalenograstymu istnieje ryzyko pojawienia się działań niepożądanych o różnej częstotliwości występowania. W trakcie terapii zgłaszano występowanie:

• bardzo często: ból kości;
• często: zawroty i ból głowy, nudności, wymioty, biegunka, astenia, zmęczenie, gorączka, bóle kończyn, bóle stawów,. bóle kończyn, zwiększona liczba leukocytów, zwiększona aktywność aminotransferazy alaninowej oraz asparaginowej;
• niezbyt często: leukopenia, neutropenia, powiększenie śledziony, trombocytopenia, niedokrwistość, spadek apetytu, hiperglikemia, spastyczność mięśni, zaburzenia smaku, neuropatia obwodowa, senność, zwiększone łzawienie, kołatanie serca, przyspieszenie akcji serca, uderzenia gorąca, stan zapalny naczyń, krwawienia z nosa, obrzęk płuc, suchość nosa, duszność, kaszel, ból jamy ustno-gardłowej, suchość w jamie ustnej, niestrawność, ból brzucha, zaburzenia połykania, stan zapalny jamy ustnej, ból szyi, dyskomfort mięśniowy, ból mięśni, osteoartropatia, pokrzywka, łysienie, alergiczne zapalenie skóry, stan zapalny skóry, wysypka, zimne lub nocne poty, obrzęk naczynioruchowy, toksyczna wysypka skórna, rumień, wzrost masy ciała, wysypka plamisto-grudkowa, świąd, egzema, suchość skóry, onychalgia, egzema, wzmożone pragnienie, dreszcze, reakcje w miejscu iniekcji, zwiększone stężenie kreatyniny w osoczu, wzrost ilości neutrofili w osoczu,  wzrost aktywności gamma-glutamylotransferazy.

Przyjęcie zbyt dużej dawki efbemalenograstymu może spowodować wystąpienie działań niepożądanych charakterystycznych dla zwykle stosowanych dawek leku. 

Efbemalenograstym jest cząsteczką składającą się z ludzkiego czynnika stymulującego tworzenie kolonii granulocytów, aminokwasowego łącznika oraz fragmentu ludzkiej immunoglobuliny IgG₂, Tak zmodyfikowana cząsteczka wykazuje dłuższy okres półtrwania w porównaniu do wolnej immunoglobuliny IgG₂, Substancja czynna zwiększa produkcję neutrofili, co odpowiada za wzrost ich stężenia w osoczu. Neutrofile produkowane po podaniu leku wykazują normlaną lub zwiększoną aktywność. Pod wpływem efbemalenograstymu wzrasta również ilość limfocytów oraz monocytów we krwi. 

Maksymalne stężenie substancji czynnej występuje około 36 godzin od wykonania podskórnej iniekcji. 

Efbemalenograstym ulega w organizmie przemianom do małych peptydów a następnie aminokwasów. 

Okres półtrwania efbemalenograstymu wynosił od 19 do 84 godzin, a stężenie leku jest regulowane przez klirens neutrofili.