Cerytynib, Ceritinibum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o cerytynibie

Rok wprowadzenia na rynek
2014
Substancje aktywne
cerytynib
Działanie cerytynibu
immunosupresyjne (zmniejsza odporność), przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
Postacie cerytynibu
kapsułki twarde
Układy narządowe
układ oddechowy
Specjalności medyczne
Onkologia kliniczna
Rys historyczny cerytynibu

Amerykańska instytucja US FDA (Food and Drug Administration, Agencja Żywności i Leków) zatwierdziła w 2003 roku wprowadzenie cerytynibu na rynek USA przez podmiot odpowiedzialny Novartis Pharmaceuticals.

Wzór sumaryczny cerytynibu

C28H36ClN5O3S

Spis treści

Wskazania do stosowania cerytynibu

Cerytynib wskazany jest w leczeniu niedrobnokomórkowego raka płuca u pacjentów z defektem w genie zwanym ALK (kinaza chłoniaka anaplastycznego) w pierwszym rzucie oraz w przypadku wcześniejszego leczenia  kryzotynibem.

Dawkowanie cerytynibu

Dawkowanie uzależnione jest od jednostki chorobowej, stanu pacjenta, odpowiedzi na leczenie, masy ciała i jest ustalane indywidualnie przez lekarzy doświadczonych  dziedzinie onkologii.

Cerytynib przyjmuje się raz na dobę i stałej porze z posiłkiem. Dawka dobowa wynosi 450 mg.

Nie ma potrzeby modyfikowania dawki leku u pacjentów z zaburzoną pracą jelit lub w podeszłym wieku.

U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami pracy wątroby dawkę zmnjejsza się o 1/3. 

Przeciwskazania do stosowania cerytynibu

Cerytynib jest przeciwwskazany gdy występuje na niego uczulenie.

Nie ma badań, które potwierdzałyby bezpieczeństwo stosowania u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania cerytynibu

Podczas leczenia cerytynibem może dojść do bradykardii, dlatego należy monitorować częstość akcji serca oraz ciśnienie krwi. Należy zaprzestać stosowania leku do momentu uzyskania poprawy pracy serca. W innym przypadku należy zakończyć  leczenie  cerytynibem.

Pacjent powinien regularnie wykonywać badania laboratoryjne wątroby (AlAt, AspAT, bilirubiny całkowitej) - najpierw przed rozpoczęciem leczenia, następnie co 2 tygodnie i później raz w miesiącu.

Bardzo poważnym zagrożeniem jest ryzyko wystąpienia śródmiąższowego zapalenia płuc, które może prowadzić do zgonu. Należy monitorować pacjentów pod tym kątem.

W badaniach klinicznych u pacjentów obserwowano wydłużenie odcinka QT.  Może to prowadzić do tachyarytmi i nagłego zgonu. Ze względu na to należy unikać stosowania cerytynibu u pacjentów z wrodzonym wydłużeniem odcinka QT, przyjmujących leki przeciwarytmiczne, z zaburzeniem elektrolitów. Należy regularnie kontrolować pracę serca w badaniu EKG.

Ważne jest monitorowanie poziomu cukru we krwi, gdyż dosyć często  występuje hiperglikemia. Większe jest ryzyko u osób z cukrzycą oraz stosujących steroidy. 

U większości pacjentów występują zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty, biegunka. Wymagane jest wtedy podawanie leków przeciwbiegunkowych, przeciwwymiotnych i uzupełnianie płynów.

Kolejnym parametrem jaki powinien być monitorowany jest poziom lipazy i amylazy. Znane są przypadki zapalenia trzustki.

Przeciwwskazania cerytynibu do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Nie należy łączyć cerytynibu z silnymi inhibitorami lub induktorami enzymu wątrobowego CYP3A4. Powodują one zwiększenie (leki w leczeniu AIDS/HIV: rytonawir, sakwinawir; leki przeciwgrzybicze: ketokonazol, itrakonazol, worykonazol, posakonazol; antybiotyki: klarytomycyna, telitromycyna) lub obniżenie siły działania cerytynibu (leki przeciwpadaczkowe: fenytoina, karbamazepina, fenobarbital; leki przeciwgruźlicze: ryfampicyna, ryfabutyna).

Leki zwiekszajace pH w żołądku, czyli inhibitory pompy protonowej (esomeprazol, omelrazol, pantoprazol) mogą zmniejszać jego biodostępność i wpływać na siłę działania. Nie jest to przeciwwskazanie bezwzględne.

Interakcje cerytynibu z innymi substancjami czynnymi

Może dojść do zwiększonego wydłużenia odcinka QT i prowadzić do zaburzeń pracy serca.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Amiodaron (Amiodarone) leki przeciwarytmiczne - klasa III
Chlorochina (Chloroquine) substancje przeciwpierwotniakowe
Digoksyna (Digoxin) glikozydy nasercowe
Dihydroergotamina (Dihydroergotamine) inne substancje przeciwmigrenowe
Droperydol (Droperidol) neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu
Ergotamina (Ergotamine) alkaloidy sporyszu
Itrakonazol (Itraconazole) przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Ketokonazol (Ketoconazole) przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Klarytromycyna (Clarithromycin) antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Kolchicyna (Colchicine) substancje niewpływające na metabolizm kwasu moczowego (przeciw dnie moczanowej)
Metadon (Methadone) agoniści receptora opioidowego
Midazolam (Midazolam) BZD - benzodiazepiny
Moksyfloksacyna (Moxifloxacin) fluorochinolony
Rytonawir (Ritonavir) inhibitory proteazy HIV
Sakwinawir (Saquinavir) przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy
Sotalol (Sotalol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Worykonazol (Voriconazole) przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Haloperidol (Haloperidol) neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu
Leki te mogą prowadzić do zmniejszenia stężenia cerytynibu we krwi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) inne leki przeciwpadaczkowe
Fenytoina (Phenytoin) leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów
Karbamazepina (Carbamazepine) leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) antybiotyki - INNE
Leki zmieniają pH żołądka, mogą wpłynąć na rozpuszczalność cerytynibu i zmniejszyć wchłanianie.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Esomeprazol (Esomeprazole) IPP - inhibitory pompy protonowej
Omeprazol (Omeprazole) IPP - inhibitory pompy protonowej
Pantoprazol (Pantoprazole) IPP - inhibitory pompy protonowej

Interakcje cerytynibu z pożywieniem

Pacjenci przyjmujący cerytynib nie powinni spożywać grejpfrutów (owoców oraz soku) i innych cytrusów. Mogą one wpływać na biodostępność leku (są inhibitorami enzymu CYP3A4).

Cerytynib należy spożywać podczas posiłku.

Wpływ cerytynibu na prowadzenie pojazdów

U pacjentów może wystąpić zaburzenie widzenia. Należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych.

Inne rodzaje interakcji

Ziele dziurawca (Hypericum perforatum) może zmniejszać stężenie cerytynibu w surowicy - zmniejszać jego działanie.

Wpływ cerytynibu na ciążę

Nie ma badań na ludziach, które określałyby bezpieczeństwo stosowania cerytynibu w czasie ciąży.

W badaniach na szczurach nie wykazano działania toksycznego na zarodek i płód.

Jednak ze względu na mechanizm działania cerytynibu nie należy go stosować w czasie ciąży i należy stosować skuteczne metody antykoncepcji do 3 miesięcy od zakończenia leczenia cerytynibem.

Wpływ cerytynibu na laktację

Nie ma badań, które określałyby bezpieczeństwo stosowania cerytynibu w czasie karmienia piersią.

Wpływ cerytynibu na płodność

Nie ma badań na temat wpływu cerytynibu na płodność.

Skutki uboczne

podwyższone stężenie bilirubiny i enzymów wątrobowych
brak apetytu
zaparcie
uczucie zmęczenia
niedokrwistość
zapalenie przełyku
biegunka
ból brzucha
zmniejszenie masy ciała
zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
zapalenie trzustki
wysypka
wymioty
nudności
bradykardia
zaburzenia czynności nerek
zaburzenia widzenia
niewydolność nerek
zapalenie płuc
Zwiększona aktywność amylazy
zwiększenie aktywności lipazy
zapalenie osierdzia
hepatotoksyczność
hipofosfatemia
hiperglikemia

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania cerytynibu

Nie ma badań ani zgłoszeń o przedawkowaniu cerytynibu przez pacjentów.

Mechanizm działania cerytynibu

Cerytynib hamuje kinazę chłoniaka anaplastycznego - ALK (zwana również jako receptor kinazy tyrozynowej ALK), która jest enzymem kodowanym przez gen ALK. Działa przez hamowanie autofosfoylacji ALK, fosforylacji białek sygnałowych położonych niżej w kaskadzie sygnałowej oraz proliferację zależnych od ALK komórek rakowych.

Wykazano, że hamuje proliferację linii komórkowych wyrażających białka fuzyjne EML4-ALK i NPM-ALK. Prowadzi to również do represji guzów u szczurów i myszy.

Wchłanianie cerytynibu

Cerytynib wchłania się najlepiej gdy jest przyjmowany z pożywieniem. Dodatkowo lepiej z pożywieniem wysokotłuszczowym. Jego biodostępność z przewodu pokarmowego wynosi około 25%.

Maksymalne stężenie we krwi substancja osiąga po 4-6 godzinach.

Dystrybucja cerytynibu

Cerytynib niezależnie od podanej dawki wiąże się w 97% z białkami ludzkiego osocza. W niewielkiej ilości wiąże się z czerwonymi krwinkami.

Metabolizm cerytynibu

Cerytynib jest metabolizowany głównie przez enzym CYP3A4. W wątrobie ulega monooksygenacji (O-dealkilacji oraz N-formylacji).

Badaniach z cerytynibem znakowanym radioaktywnie wykazały, że lek ten w 82% był głównym składnikiem krążącym w osoczu.

Wydalanie cerytynibu

Wydalanie przez nerki jest na bardzo niskim poziomie- jedynie około 1% podanej dawki znajdzie się w moczu.

Główną drogą wydalania są drogi żółciowe - ponad 60% przyjętej dawki oraz metabolity znajdują się w kale.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.