Buspiron, Buspironum - Zastosowanie, działanie, opis

Zaburzenia lękowe, zaburzenia depresyjno-lękowe, leczenie lęku z towarzyszącą depresją lub lęk bez depresji.

Buspiron jest stosowany zwykle w leczeniu krótkotrwałym w leczeniu objawów lękowych jak drażliwość, przyspieszone bicie serca, strach, napięcie.

Buspiron stosowany jest doustnie.

Dawka stosowana w leczeniu zależna od jednostki chorobowej (m.in. zaburzenia lękowe z depresją lub lęk bez towarzyszącej depresji.

Pełne działanie przeciwlękowe (anksjolityczne) uzyskuje się po 2-4 tygodniach, wg innych danych literaturowych po kilku dniach / tygodniach (opóźniony mechanizm może wiązać się z pośrednimi mechanizmami działania tej substancji).

Dawki początkowe są zwykle mniejsze, co 2-3 dni dawkę buspironu może być zwiększona po ocenie skuteczności tej substancji i zależy to od odpowiedzi klinicznej.

Tabletki z buspironem przyjmuje się zwykle o stałej porze z posiłkiem - pokarm zwiększa biodostępność tej substancji. Należy unikać soku grejpfrutowego podczas stosowania buspironu (może dochodzić do zwiększenia poziomu buspironu i zwiększa się ryzyko wystąpienia oraz nasilenia skutków ubocznych).

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: od 15 do 30 mg (maksymalnie do 60 mg w dawkach podzielonych).

U pacjentów wykazujących gorszą pracę nerek - posiadających łagodne/umiarkowane pogorszenie czynności nerek dochodziło do zwiększenia stężenia buspironu (lekarz może zalecić dawkowanie 2 razy na dobę - zwykle w schemacie występuje dawkowanie 3 razy dziennie).

Pacjenci z zaburzoną pracą wątroby wykazują słabszy efekt pierwszego przejścia - występuje zwykle większe stężenie niezmienionego buspironu i wydłużenie jego okresu półtrwania. U tych pacjentów istnieje większe ryzyko wystąpienia niektórych objawów ośrodkowych ze względu na zwiększone stężenie buspironu.

Buspiron nie powinien być stosowany u osób wykazujących nadwrażliwość na tę substancję; niektóre choroby jak padaczka, ciężka niewydolność nerek i ciężka niewydolność wątroby stanowi przeciwwskazanie.

Buspiron nie powinien być stosowany podczas zatrucia lekami nasennymi, p/bólowymi, p/psychotycznymi, a także w zatruciu alkoholowym.

Buspiron nie wykazuje zwykle istotnych zaburzeń w obrębie funkcji poznawczych czy sprawności psychomotorycznej.

Łączne stosowanie buspironu z lekami z grupy inhibitorów monoaminooksydazy (MAOI) może być przyczyną wystąpienia podwyższonego ciśnienia tętniczego. Nie jest to połączenie zalecane.

Buspiron należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów z zaburzoną czynnością wątroby, nerek, a także gdy występuje miastenia, jaskra (z wąskim kątem przesączania) lub pacjent wykazuje uzależnienie od substancji psychoaktywnych.

Buspiron nie powinien być stosowany w monoterapii depresji - może maskować klinicznie istotne objawy tej choroby.

Substancja ta nie posiada właściwości uzależniających, nie wywołuje tendencji do nadużywania.

Sok grejpfrutowy wpływa hamująco na metabolizm buspironu, co może wiązać się ze wzrostem jego stężenia i wzrostem ryzyka działań niepożądanych.

Nie zaleca się jednoczesnego stosowania, należy unikać spożywania grejpfrutów podczas terapii tą substancją.

Nie zaleca się jednoczesnego stosowania alkoholu i buspironu.

Buspiron nie nasilał depresyjnego wpływu alkoholu na OUN, jednak nie jest wiadome czy taka zależność występuje również przy wyższych dawkach. Należy wziąć pod uwagę indywidualną tendencję pacjenta na tę substancję i potencjalny wpływ alkoholu.

Buspiron może powodować objawy jak senność czy zawroty głowy - mogą one niekorzystnie wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów czy obsługiwania maszyn. Działania te mogą być szczególnie odczuwalne na początku leczenia - w przypadku ich wystąpienia nie należy podejmować się powyższych czynności.

Dziurawiec to induktor CYP3A4 - łączne stosowanie może przyczynić się do zmniejszenia stężenia buspironu i braku efektu terapeutycznego (słabsze działanie przeciwlękowe).

Nie jest do końca wiadomy wpływ buspironu na ciążę - badania na zwierzętach nie wykazały pośredniego/bezpośredniego wpływu na rozmnażanie. Nie jest znany wpływ buspironu na poród - nie należy stosować tej substancji w okresie ciąży.

Nie jest wiadome czy buspiron i/lub jego metabolity przenikają do mleka matki. Nie zaleca się stosowania w okresie laktacji.

Wśród objawów przedawkowania można wymienić: wymioty, nudności, zawroty głowy, senność, zwężenie źrenic, nieżyt żołądka.

Buspiron to anksjolityk, pochodna azaspirodekandionu o nie do końca poznanym mechanizmie działania. Substancja ta nie wykazuje aktywności wobec receptorów benzodiazepinowych, nie wykazuje działania uspokajającego, nasennego, zwiotczającego mięśnie czy przeciwdrgawkowego. Wiadomo, że buspiron oddziałuje na receptory dla serotoniny (5-HT_1A oraz 5-HT2), noradrenaliny, dopaminy (D2) oraz na receptor cholinergiczny. Zwiększa aktywność swoistych szlaków dla noradrenaliny i dopaminy, hamowany jest układ cholinergiczny i serotoninergiczny.

Buspiron posiada działanie przeciwdepresyjne związane przypuszczalnie z wpływem na receptory 5-HT1A postsynaptyczne, szczególnie w hipokampie.

Buspiron pod względem mechanizmu działania nie jest powiązany z benzodiazepinami, barbituranami i innymi lekami uspokajającymi oraz anksjolitykami.

Buspiron jest szybko wchłaniany po podaniu doustnym.

Maksymalne stężenie jest osiągane po 1-1,5 godziny, niektóre źródła 40-90 minut.

Biodostępność jest jednak ograniczona przez efekt pierwszego przejścia - ok. 1% dawki trafia do krążenia ogólnego bez zmian.

Buspiron wiąże się z białkami osocza w (86%) 95% - zależnie od źródła.

Stężenie w osoczu w stanie stacjonarnym występuje po wielokrotnym podaniu w ciągu dwóch dni.

Ulega metabolizmowi pierwszego przejścia w wątrobie. Jest utleniany w wątrobie przez CYP3A4 do kilku metabolitów, m.in. aktywnego 1-PP, który wykazuje 25% aktywności buspironu.

Średni okres półtrwania wynosi od 2 do 11 godzin; 2-3 godziny. Okres eliminacji wydłuża się gdy występuje zaburzona praca wątroby czy nerek.

Wydalany jest z moczem (29-63% głównie jako metabolity), kałem (18-38%).