Benzokaina (Anestezyna), Benzocainum - Zastosowanie, działanie, opis

Substancja miejscowo znieczulająca wykorzystywana w:

• leczeniu miejscowych objawów bólu o umiarkowanym natężeniu w bezgorączkowym przebiegu infekcji jamy ustnej i gardła (pastylki, płyn, aerozol),
• leczeniu stanów wysiękowych i zapalnych skóry przebiegających z bolesnymi i swędzącymi wykwitami (pudry płynne, zawiesiny, pasty),
• leczeniu bólu i uczucia ciężkości nóg (żele),
• leczeniu bólu i zapaleniach mięśni oraz stawów oraz w przypadku kontuzji sportowych (żele),
• uśmierzaniu tymczasowego bólu zębów (żele).

Benzokaina jest substancją czynną występującą równolegle z mentolem, tlenkiem cynku, kasztanowcem czy heparyną, gdzie uzupełnia działanie lecznicze wymienionych substancji.

Benzokaina jest stosowana do aplikacji na skórę, błony śluzowe oraz doodbytniczo w postaci kremów/czopków.

Dawka stosowana w leczeniu powinna zależeć przede wszystkim od leczonej jednostki chorobowej.

Benzokaina dostępna jest w różnych dawkach oraz postaciach preparatów łagodzących ból, stosowanych zewnętrznie w postaci maści, kremów, pudrów, żeli itp., a także wewnętrznie, jako składnik tabletek, żeli lub aerozoli łagodzących ból gardła lub dziąseł.

Siła, czas rozpoczęcia działania oraz jego długość zależą od dawki, drogi podania oraz postaci używanego preparatu.

• Nadwrażliwość na benzokainę.
• Nie powinno stosować się produktów zawierających benzokainę: na otwarte rany i owrzodzenia, uszkodzoną błonę śluzową.
  
  Dla niektórych postaci farmaceutycznych występuje również ograniczenie wiekowe - osoby poniżej 12 lat zastosowanie benzokainy (w zależności od jednostki chorobowej) powinny skonsultować z lekarzem.

• Benzokainy nie należy stosować przewlekle, gdyż mogą wystąpić reakcje alergiczne. W takiej sytuacji produkt należy odstawić i zasięgnąć porady lekarskiej.
• Podczas stosowania istnieje ryzyko wystąpienia methemoglobinemii, szczególnie u osób nadwrażliwych i u dzieci.
• Należy unikać kontaktu substancji z oczami.

Nie powinno stosować się produktów zawierających benzokainę:

• u pacjentów leczonych sulfonamidami - benzokaina hamuje ich działanie przeciwbakteryjne.
• z substancjami o charakterze kationowym: fenazon, kamfora, rezorcynol, glikolami
  polioksyetylenowymi (maści, czopki), gdyż produkt może się zabarwić.
• substancjami o silnie kwaśnym i zasadowym charakterze oraz w podwyższonej temperaturze, gdyż może nastąpić rozpad benzokainy.

• Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania w okresie ciąży. Z tego względu zwykle nie zaleca się stosowania produktów u kobiet w ciąży.

• Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania w okresie karmienia piersią. Z tego względu zwykle nie zaleca się stosowania produktów u kobiet karmiących piersią.

• alergiczne odczyny skórne
• wysypka
• świąd
• reakcje nadwrażliwości

• Ze względu na niskie stężenia substancji czynnych w produktach leczniczych, ryzyko przedawkowania jest bardzo małe.
• W przypadku przyjęcia doustnego dawek większych niż zalecane mogą wystąpić zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty czy biegunka.
• W przypadku pomyłkowego połknięcia (dot. maści, żeli, pudrów płynnych) mogą wystąpić, poza zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, ogólne działania niepożądane, jak skurcze, tachykardia, utrata przytomności, methemoglobinemia.

• Benzokaina blokuje kanały dla jonów sodowych (Na⁺) uniemożliwiając powstanie potencjału czynnościowego w komórce nerwowej - zahamowany jest proces przekazywania impulsu nerwowego wzdłuż włókien nerwowych i na zakończeniach neuronów. W ten sposób hamowane jest przewodnictwo bólu.

• Istnieje ryzyko wchłaniania benzokainy do organizmu podczas stosowania produktu na rozległych sączących zmianach na skórze, stosowania długotrwałego lub stosowania u dzieci.

• Wchłonięta benzokaina jest hydrolizowana głównie przez cholinoesterazy osocza krwi, a mniejsza część jest metabolizowana w wątrobie.

• Produkty rozkładu wydalane są z moczem.