Bikalutamid, Bicalutamidum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o bikalutamidzie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1995
- Substancje aktywne
-
bikalutamid
- Działanie bikalutamidu
-
przeciwandrogenne (antyandrogenowe) (hamuje działanie androgenów)
- Postacie bikalutamidu
-
tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
układ endokrynny (dokrewny), układ płciowy męski
- Specjalności medyczne
-
Endokrynologia, Onkologia kliniczna, Urologia
- Rys historyczny bikalutamidu
-
Bikalutamid został wprowadzony do użytku w 1995 roku przez podmiot odpowiedzialny ASTRAZENECA AG.
- Wzór sumaryczny bikalutamidu
-
C18H14F4N2O4S
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające bikalutamid
- Wskazania do stosowania bikalutamidu
- Dawkowanie bikalutamidu
- Przeciwskazania do stosowania bikalutamidu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania bikalutamidu
- Przeciwwskazania bikalutamidu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje bikalutamidu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ bikalutamidu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ bikalutamidu na ciążę
- Wpływ bikalutamidu na laktację
- Wpływ bikalutamidu na płodność
- Skutki uboczne
- Mechanizm działania bikalutamidu
- Wchłanianie bikalutamidu
- Dystrybucja bikalutamidu
- Metabolizm bikalutamidu
- Wydalanie bikalutamidu
Wskazania do stosowania bikalutamidu
Bikalutamid stosowany jest w leczeniu miejscowym pacjentów ze stadium zaawansowanym raka gruczołu krokowego o wysokim ryzyku postępowania choroby, w monoterapii oraz jako leczenie uzupełniające po radykalnej prostatektomii lub radioterapii. Bikalutamid wykorzystywany jest również w terapii pacjentów z miejscowo zaawansowanym rakiem gruczołu krokowego bez przerzutów, w sytuacji gdy kastracja (chirurgiczna lub farmakologiczna) oraz stosowanie innych leków nie jest właściwe lub akceptowane.
Dawkowanie bikalutamidu
Bikalutamid stosowany jest doustnie.
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest schorzeń towarzyszących, przebiegu raka gruczołu krokowego, wskazań lekarza itp.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 50–150 mg.
Przeciwskazania do stosowania bikalutamidu
Przeciwwskazaniem do stosowania jest nadwrażliwość na bikalutamid. Substancji nie należy stosować u kobiet oraz dzieci.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania bikalutamidu
Terapię bikalutamidem należy przeprowadzać pod ścisłą kontrolą lekarza specjalisty.
Pacjenci z umiarkowanymi oraz ciężkimi zaburzeniami pracy wątroby wymagają szczególnej ostrożności podczas stosowania bikalutamidu.
Podczas leczenia bikalutamidem należy regularnie badać czynność wątroby. W przypadku wystąpienia ciężkich zaburzeń funkcjonowania wątroby należy natychmiast przerwać stosowanie bikalutamidu.
Bikalutamid hamuje aktywność enzymatyczną cytochromu P450, dlatego podczas jednoczesnego stosowania substancji metabolizowanych w szczególności przez izoenzym CYP 3A4 należy zachować szczególną ostrożność.
W czasie terapii bikalutamidem należy unikać bezpośredniej ekspozycji na promieniowanie UV oraz światło słoneczne, ze względu na możliwość występowania reakcji nadwrażliwości.
Stosowanie bikalutamidu może prowadzić do wydłużenia odcinka QT. W przypadku pacjentów przyjmujących leki wydłużające odcinek QT, z wydłużonym odstępem QT obecnym w wywiadzie lub też obarczonych ryzykiem wydłużenia odstępu QT, należy dokonać analizy ryzyka działań niepożądanych do możliwych korzyści.
W przypadku części pacjentów możliwe jest wystąpienie zespołu odstawienia antyandrogenów po zakończeniu terapii bikalutamidem.
Przeciwwskazania bikalutamidu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Bikalutamidu nie należy stosować jednocześnie z terfenadyną, astemizolem oraz cyzaprydem.
Interakcje bikalutamidu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Cyzapryd (Cisapride) | substancje hamujące perystaltykę jelit o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Iwabradyna (Ivabradine) | inne leki nasercowe |
Kwetiapina (Quetiapine) | neuroleptyki atypowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Gefitynib (Gefitinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Irynotekan (Irinotecan) | inne leki przeciwnowotworowe |
Lapatynib (Lapatinib) | inne leki przeciwnowotworowe |
Lomitapid (Lomitapide) | inne substancje zmniejszające stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Lowastatyna (Lovastatin (monacolin k, mevinolin)) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Marawirok (Maraviroc) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Metadon (Methadone) | agoniści receptora opioidowego |
Nityzynon (Nitisinone) | substancje stosowane w rzadkich chorobach metabolicznych |
Brygatynib (Brigatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Leflunomid (Leflunomide) | selektywne leki immunosupresyjne |
Teryflunomid (Teriflunomide) | selektywne leki immunosupresyjne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amisulpryd (Amisulpride) | neuroleptyki atypowe |
Anagrelid (Anagrelide) | inne leki przeciwnowotworowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Kwas 5-aminolewulinowy (5-aminolevulinic acid) | leki stosowane w terapii fotodynamicznej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Wpływ bikalutamidu na prowadzenie pojazdów
Bikalutamid wywiera nieznaczny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługę maszyn. Wśród objawów niepożądanych substancji może wystąpić senność, wówczas należy zachować ostrożność podczas wykonywania powyższych czynności.
Inne rodzaje interakcji
Bikalutamid może powodować reakcje nadwrażliwości na promieniowanie UV oraz światło słoneczne.
Wpływ bikalutamidu na ciążę
Stosowanie bikalutamidu u kobiet jest przeciwwskazane.
Wpływ bikalutamidu na laktację
Stosowanie bikalutamidu przez kobiety jest przeciwwskazane.
Wpływ bikalutamidu na płodność
Podczas leczenia bikalutamidem możliwe jest czasowe zmniejszenie zdolności reprodukcyjnych oraz bezpłodność.
Skutki uboczne
- wysypka
- ginekomastia
- tkliwość piersi
- osłabienie
- niedokrwistość
- ból w klatce piersiowej
- zwiększenie masy ciała
- żółtaczka
- zmniejszenie libido
- zaburzenia erekcji
- ból brzucha
- uderzenia gorąca
- zaparcia
- obrzęk
- hepatotoksyczność
- zmniejszone łaknienie
- hipertransaminazemia
- nudności
- depresja
- krwiomocz
- łysienie
- nadmierne owłosienie
- niestrawność
- wymioty
- senność
- suchość skóry
- świąd
- obrzęk naczynioruchowy
- pokrzywka
- Śródmiąższowa choroba płuc
- nadwrażliwość
- niewydolność wątroby
- nadwrażliwość na światło
- wydłużenie odstępu QT
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Mechanizm działania bikalutamidu
Bikalutamid jest niesteroidową pochodną propanamidu o działaniu antyandrogenowym. Substancja jest mieszaniną racemiczną - składa się z dwóch enancjomerów: aktywnego R oraz głównie nieaktywnego S. Bikalutamid hamuje aktywności androgenów wiążąc się z cytoplazmatycznymi receptorami androgenowymi, prowadząc do wzrostu stężenia testosteronu oraz estradiolu.
Wchłanianie bikalutamidu
Po podaniu doustnym bikalutamid bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego.
Dystrybucja bikalutamidu
Bikalutamid wiąże się z białkami osocza w 96%.
Metabolizm bikalutamidu
Bikalutamid ulega metabolizmowi wątrobowemu na drodze utleniania oraz sprzęgania z kwasem glukuronowym
Wydalanie bikalutamidu
Enancjomer S ulega szybkiemu wydaleniu, natomiast czas półtrwania aktywnego enancjomeru R wynosi ok. 7 dni. Bikalutmid usuwany jest z moczem oraz kałem. Nieznaczna ilość substancji obecna jest w nasieniu.