Trientyna, Trientinum - Zastosowanie, działanie, opis

Trientyna znajduje zastosowanie w chorobie Wilsona u dorosłych oraz dzieci w wieku powyżej 5 lat, w przypadku nietolerancji leczenia D-penicylaminą.

Dawka trientyny stosowana w leczeniu choroby Wilsona zależna jest od wieku pacjenta oraz chorób towarzyszących. U osób dorosłych zalecana dawka dobowa wynosi 450-975 mg na dobę, a u dzieci 225-600mg na dobę. W przypadku osób w podeszłym wieku, z chorobami nerek lub wątroby nie jest konieczna modyfikacja dawki. Szczególną uwagę należy zwrócić natomiast na pacjentów z chorobami neurologicznymi, dostosowując dawkę trientyny w zależności od stanu pacjenta oraz jego objawów neurologicznych, np. drżenia. 

Jedynym przeciwwskazaniem do stosowania trientyny jest nadwrażliwość na substancję czynną. 

Trientyna jest preparatem chelatującym, w związku z tym może obniżać stężenie żelaza we krwi. Nie zaleca się stosowania cynku podczas terapii trientyną, ze względu na możliwe ograniczenie działania obydwu substancji. Preparaty zawierające żelazo, bądź środki zobojętniające kwasy zawierające wapń lub magnez należy przyjmować o innej porze, niż trientynę. U niektórych pacjentów najpierw leczonych D-penicylaminą, a później trientyną zaobserwowano reakcje toczniopodobne, nie wiadomo jednak, czy mają one związek z podawaniem trientyny. 

Trientyna jest słabo wchłaniana z przewodu pokarmowego, pokarm dodatkowo osłabia jej wchłanianie o ok. 45%. Z tego względu trientynę należy stosować co najmniej godzinę przed posiłkiem lub dwie godziny po posiłku. Należy zachować również co najmniej godzinny odstęp między zastosowaniem trientyny i innych środków leczniczych, dotyczy to także pożywienia oraz mleka. 

Trientyna nie wpływa na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn w ruchu. 

Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ trientyny na płód, najprawdopodobniej ze względu na zbyt niski poziom miedzi we krwi. U kobiet w ciąży o leczeniu trientyną decyduje lekarz, po określeniu ryzyka przerwania leczenia choroby Wilsona u matki oraz ryzyka dla płodu. Po podjęciu decyzji o kontynuacji terapii u kobiety w ciąży , przez jej cały okres należy badać stężenie miedzi we krwi. Leczenie należy stosować w najmniejszej skutecznej dawce. 

Trientyna najprawdopodobniej nie przenika do mleka matki, nie należy jednak jej stosować w okresie karmienia piersią, ze względu na niewykluczone ryzyko dla dziecka. 

Przedawkowanie trientyny objawia się samoograniczającymi się zawrotami głowy i wymiotami. 

Trientyna tworzy stabilny kompleks miedzi z czterema składowymi cząsteczkami azotu w pierścieniu płaskim, poprzez chelatowanie. Kompleks ten jest łatwo wydalany przez nerki. 

Biodostępność trientyny u ludzi nie została ustalona, jest ona najprawdopodobniej niska i zmienna. Maksymalne stężenie następuje od 30 minut do 6 godzin po podaniu dawki. Ekspozycja różni się w zależności od pacjenta, sięga do 60%.

Trientyna w niewielkim stopniu wiąże się z białkami osocza u ludzi, natomiast u szczurów jej wysokie stężenia zostały określone w wątrobie, sercu i nerkach.

Trientyna jest metabolizowana poprzez acetylację przez N-acetylotransferazę spermidyny/sperminy do dwóch metabolitów: N(1)-acetylotrietylenotetraminy, tzw. MAT i N(1),N(10)-diacetylotrietylenotetraminy, tzw DAT. Metabolity te nie biorą dużego udziału w chelatacji. Ekspozycja MAT w osoczu jest 3 razy większa, a DAT z kolei mniejsza od niezmienionej tirentyny. 

Trientyna jest szybko wydalana z moczem, jako postać niezmieniona oraz jako związki miedzi. Część niewchłoniętej trientyny wiąże się z miedzią w jelitach i jest wydalana z kałem. Okres półtrwania trientyny w fazie wydalania wynosi ok. 4 godzin, a metabolitów odpowiednio MAT 14,1 ±3,7 godziny, a DAT i 8,5 ±3,0 godziny.