Wodorotlenek glinu, Aluminii hydroxidum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o wodorotlenku glinu
- Substancje aktywne
-
wodorotlenek glinu
- Działanie wodorotlenku glinu
-
zobojętnia kwas solny w żołądku
- Postacie wodorotlenku glinu
-
tabletki, tabletki do rozgryzania lub do żucia, zawiesina
- Układy narządowe
-
układ pokarmowy (trawienny)
- Specjalności medyczne
-
Gastroenterologia
- Wzór sumaryczny wodorotlenku glinu
-
Al(OH)3
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające wodorotlenek glinu
- Wskazania do stosowania wodorotlenku glinu
- Dawkowanie wodorotlenku glinu
- Przeciwskazania do stosowania wodorotlenku glinu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania wodorotlenku glinu
- Interakcje wodorotlenku glinu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje wodorotlenku glinu z pożywieniem
- Wpływ wodorotlenku glinu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ wodorotlenku glinu na ciążę
- Wpływ wodorotlenku glinu na laktację
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania wodorotlenku glinu
- Mechanizm działania wodorotlenku glinu
- Wchłanianie wodorotlenku glinu
- Dystrybucja wodorotlenku glinu
- Metabolizm wodorotlenku glinu
- Wydalanie wodorotlenku glinu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające wodorotlenek glinu
Wskazania do stosowania wodorotlenku glinu
Wskazaniem do stosowania wodorotlenku glinu jest leczenie objawowe zaburzeń pracy górnego odcinka przewodu związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego jak zapalenie błony śluzowej przełyku i żołądka, zgaga, niestrawność, refluksowe zapalenie błony śluzowej przełyku w wyniku zarzucania kwaśnej treści pokarmowej, przepuklina rozworu przełykowego. Pomocniczo w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Dawkowanie wodorotlenku glinu
Obecnie w Polsce wodorotlenek glinu znajduje się w preparatach złożonych, najczęściej w połączeniu z wodorotlenkiem magnezu w postaci tabletek do ssania, żucia bądź gryzienia oraz zawiesiny, które dostępne są bez recepty. Jeżeli lekarz nie zleci pacjentowi specjalnego dawkowania, stosuje się go do doraźnie lub w krótkotrwałej kuracji kilkaset miligramów każdorazowo kilka razy dziennie.
Przeciwskazania do stosowania wodorotlenku glinu
Przeciwwskazaniami do stosowania wodorotlenku glinu są nadwrażliwość na niego, ciężka niewydolność nerek lub zwężenie jelita grubego. Hipofosfatemia.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania wodorotlenku glinu
Należy zachować ostrożność w stosowaniu u osób z niewydolnością nerek w stopniu łagodnym do umiarkowanego gdyż może nastąpić znaczny wzrost stężenia jonów glinu w organizmie, a przez to działania toksycznego. Długotrwałe przyjmowanie wodorotlenku glinu może doprowadzić do zmniejszenia mineralizacji kości lub do rozwoju encefalopatii. Może maskować krwawienia z przewodu pokarmowego u osób stosujących niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Nierozpuszczalne fosforany glinu tworzące się w jelitach mogą wpłynąć na pogłębienie się hipofosfatemii.
Wodorotlenek glinu może zaburzać wchłanianie z przewodu pokarmowego antybiotyków z grupy tetracyklin, co w rezultacie może upośledzić prawidłowe leczenie infekcji bakteryjnych, należy zachować kilkugodzinne odstępy (2-3 godziny) w ich przyjmowaniu. Wodorotlenek glinu może zmniejszać wchłanianie fluorochinolonów, a także zwiększać ich neurotoksyczność, należy zachować co najmniej kilkugodzinny odstęp między stosowaniem substancji. Odstęp pomiędzy cyprofloksacyną to dwie godziny przed lub cztery godziny po wodorotlenku, lewofloksacyną i norfloksacyną to dwie godziny przed i po wodorotlenku, moksyfloksacyną to 6 godzin przed i po, natomiast ofloksacynę i pefloksacynę należy przyjmować dwie godziny przed. Kwas cytrynowy zawarty w lekach lub suplementach diety może znacznie podnieść wchłanianie glinu z przewodu pokarmowego, a to znacznie podnieść jego toksyczność, zwłaszcza u osób z niewydolnością nerek. Upośledza wchłanianie ketokonazolu z przewodu pokarmowego, zmniejszając jego stężenie we krwi dlatego powinno zachować się kilkugodzinny odstęp między ich stosowaniem. Osłabia wchłanianie glikozydów naparstnicy, izoniazydu, etambutolu oraz leków przeciwcholesterolowych, a w szczególności rozuwastatyny. Należy zachować odstęp w ich stosowaniu na co najmniej dwie godziny oraz cztery w przypadku etambutolu. Ponadto może zmniejszyć biodostępność żelaza, glikokortykosteroidów, metronidazolu, linkozamidów, beta-blokerów, lub zwiększyć wchłanianie niektórych leków przeciwcukrzycowych z grupy sulfonylomocznika, amoksycyliny czy pseudoefedryny.
Interakcje wodorotlenku glinu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atenolol (Atenolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Azytromycyna (Azithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Bromazepam (Bromazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Chinapryl (Quinapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Chlorpromazyna (Chlorpromazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) | fluorochinolony |
Diazepam (Diazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Digoksyna (Digoxin) | glikozydy nasercowe |
Doksycyklina (Doxycycline) | antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny |
Enalapril (Enalapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Etambutol (Ethambutol) | substancje stosowane w leczeniu gruźlicy |
Famotydyna (Famotidine) | antagoniści receptorów histaminowych H2 |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Glukonian żelaza (Ferrous gluconate) | związki żelaza |
Izoniazyd (Isoniazid) | substancje stosowane w leczeniu gruźlicy |
Kaptopril (Captopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klonazepam (Clonazepam) | leki przeciwpadaczkowe - analogi GABA |
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Kwas salicylowy (Salicylic acid) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Lewofloksacyna (Levofloxacin) | fluorochinolony |
Lewomepromazyna (Levomepromazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Lewotyroksyna (Levothyroxine (sodium)) | hormony tarczycy |
Moksyfloksacyna (Moxifloxacin) | fluorochinolony |
Nitrazepam (Nitrazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Norfloksacyna (Norfloxacin) | fluorochinolony |
Ofloksacyna (Ofloxacin) | fluorochinolony |
Oksazepam (Oxazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Pefloksacyna (Pefloxacin) | fluorochinolony |
Promazyna (Promazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Ranitydyna (Ranitidine) | antagoniści receptorów histaminowych H2 |
Rosuwastatyna (Rosuvastatin) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Salicylamid (Salicylamide) | NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1 |
Salicylan choliny (Choline salicylate) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Siarczan żelaza (Ferrous sulfate) | środki stosowane w niedokrwistościach |
Temazepam (Temazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Flunitrazepam (Flunitrazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Tetrazepam (Tetrazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acenokumarol (Acenocoumarol) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Amoksycylina (Amoxicillin) | penicyliny wrażliwe na beta-laktamazę |
Glipizyd (Glipizide) | doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika |
Pentoksyfilina (Pentoxifylline) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Pseudoefedryna (Pseudoephedrine) | agoniści receptorów alfa- i beta-adrenergicznych |
Glibenklamid (Glibenclamide) | doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika |
Interakcje wodorotlenku glinu z pożywieniem
Należy unikać łączenia wodorotlenku glinu z pokarmami bogatymi w kwasy, szczególnie kwas cytrynowy, gdyż nasilają wchłanianie jonów glinu z przewodu pokarmowego.
Wpływ wodorotlenku glinu na prowadzenie pojazdów
Wodorotlenek glinu nie wpływa na koncentrację i zdolności poznawcze. Nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługi urządzeń mechanicznych.
Wpływ wodorotlenku glinu na ciążę
Wodorotlenku glinu nie testowano na kobietach ciężarnych, nie należy go stosować u kobiet w ciąży. Badania na szczurach pokazały, iż podawanie dawki 384 mg/kg na dobę wywierało nieznaczny wpływ teratogenny.
Wpływ wodorotlenku glinu na laktację
Nie zaleca się stosowania u kobiet karmiących.
Skutki uboczne
- osteomalacja
- zaparcia
- ból brzucha
- niewydolność nerek
- encefalopatia
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania wodorotlenku glinu
W przypadku jednorazowego przedawkowania można zaobserwować jedynie zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego jak nudności, zaparcie lub biegunka. U osób długotrwale używających wodorotlenek glinu, zwłaszcza z niewydolnością nerek (szczególnie dializowanych) może rozwinąć się encefalopatia, która może objawiać się zaburzeniami mowy, ataksją czy otępieniem oraz nasilić osteomalacja.
Mechanizm działania wodorotlenku glinu
Wodorotlenek glinu wiąże się z kwasem solnym w górnym odcinku przewodu pokarmowego podnosząc pH soku żołądkowego. Działa powoli. Związki glinu wykazują działanie cytoprotekcyjne na śluzówkę żołądka w wyniku zwiększania wydzielania prostaglandyn, działają ściągająco, a przez to mogą zapierać.
Wchłanianie wodorotlenku glinu
Wodorotlenek glinu pod wpływem kwasu solnego przekształca się w chlorek glinu, który nieznacznie wchłania się z przewodu pokarmowego.
Dystrybucja wodorotlenku glinu
Niewielka część jonów glinu wchłania się z przewodu pokarmowego do krwi.
Metabolizm wodorotlenku glinu
Chlorek glinu jest w jelitach przekształcany do słabo rozpuszczalnych soli jak węglany czy fosforany.
Wydalanie wodorotlenku glinu
Słabo rozpuszczalne fosforany lub węglany glinu są wydalane z kałem. Jony glinu wchłonięte z przewodu pokarmowego wydalane są wraz z moczem.