Tygecyklina, Tigecyclinum - Zastosowanie, działanie, opis

Tygecyklina jest wskazana u pacjentów w wieku od 8 lat do leczenia powikłanych zakażeń skóry i tkanek miękkich (z wyjątkiem zakażeń stopy cukrzycowej), powikłanych zakażeń wewnątrzbrzusznych. Stosowana powinna być jedynie wtedy, gdy alternatywne antybiotyki nie mogą być użyte.
 

Tygecyklina podawana jest we wlewach dożylnych trwających 30-60 minut. O wielkości dawek, schemacie ich podawania oraz czasie trwania leczenia decyduje lekarz. U pacjentów dorosłych stosuje się pierwszą dawkę wysycającą 100 mg, następnie podaje się po 50 mg dwa razy na dobę. U pacjentów poniżej 12. roku dawka jest uzależniona od masy ciała. Podeszły wiek, niewydolność nerek i umiarkowana niewydolność wątroby nie wymagają jednak zmniejszania wielkości dawek.

Przeciwwskazaniem do stosowania jest nadwrażliwość pacjenta na antybiotyki tetracyklinowe.

W badaniach klinicznych stwierdzono większa liczbę zgonów wśród pacjentów leczonych tygecykliną. Pacjenci z z ranami pooperacyjnymi muszą być ściśle monitorowani pod kątem występowania nadkażeń i w razie pojawienia się dodatkowego ogniska zakażenia należy rozważyć inną antybiotykoterapię. Dożylne podawanie tygecykliny wiąże się z ryzykiem wystąpienia reakcji anafilaktycznych. Infuzje muszą odbywać się w warunkach umożliwiających właściwą interwencję. Tygecyklina powinna być stosowana ostrożnie u pacjentów obciążonych ryzykiem wystąpienia zastoju żółci oraz innymi istotnymi chorobami podstawowymi. Należy zachować ostrożność także w przypadku pacjentów, u których występowały działania niepożądane związane ze stosowanie innych antybiotyków tetracyklinowych. 

Badania pokazały, iż tygecyklina jest substratem przenośnika glikoproteiny P (P-gp). Inhibitory P-gp jak na przykład cyklosporyna, ketokonazol lub induktory jak ryfampicyna mogą znacznie zmienić metabolizm, a przez to stężenie w osoczu tygecykliny. Nie jest ona ani kompetycyjnym, ani nieodwracalnym inhibitorem enzymów cytochromu P 450, nie powoduje istotnych interakcji z lekami metabolizowanymi przez te enzymy. Stosowana razem z Inhibitorami kalcyneuryny jak na przykład cyklosporyną czy takrolimusem wpływa na ich stężenie w osoczu, zwiększając je, należy zachować ostrożność stosując je razem aby nie doprowadzić do rozwoju ich działań niepożądanych. Podczas jednoczesnego stosowania z lekami przeciwzakrzepowymi należy monitorować parametry krwi, gdyż tygecyklina zwiększa czas protrombinowy oraz czas częściowo aktywowanej tromboplastyny. Może zmniejszać działanie antykoncepcyjne doustnych leków hormonalnych. 

Badania pokazały, iż tygecyklina jest substratem przenośnika glikoproteiny P (P-gp). Inhibitory P-gp jak na przykład cyklosporyna, ketokonazol lub induktory jak ryfampicyna mogą znacznie zmienić metabolizm, a przez to stężenie w osoczu tygecykliny. Nie jest ona ani kompetycyjnym, ani nieodwracalnym inhibitorem enzymów cytochromu P 450, nie powoduje istotnych interakcji z lekami metabolizowanymi przez te enzymy. Stosowana razem z Inhibitorami kalcyneuryny jak na przykład cyklosporyną czy takrolimusem wpływa na ich stężenie w osoczu, zwiększając je, należy zachować ostrożność stosując je razem aby nie doprowadzić do rozwoju ich działań niepożądanych. Podczas jednoczesnego stosowania z lekami przeciwzakrzepowymi należy monitorować parametry krwi, gdyż tygecyklina zwiększa czas protrombinowy oraz czas częściowo aktywowanej tromboplastyny. Może zmniejszać działanie antykoncepcyjne doustnych leków hormonalnych. 

W trakcie terapii mogą występować zawroty głowy, które wpływają na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych.

Nie wolno łączyć podczas jednej infuzji dożylnej z roztworami: diazepamu, esomeprazolu, omeprazolu a także amfoterycyny B i wszystkich płynów mogących podwyższyć pH wlewu powyżej 7.

W badaniach na zwierzętach stwierdzono szkodliwy wpływ tygecyklilny na reprodukcję, jednak dane o jej wpływie na przebieg ciąży i rozwój płodu u ludzi nie jest zbadany. Podobnie jak inne antybiotyki tetracyklinowe, tygecyklina może spowodować trwałe przebarwienia zębów i uszkodzenie szkliwa ich szkliwa oraz opóźnienie kostnienia u płodów i dzieci poniżej 8. roku życia. Z tego powodu tygecykliny nie powinna być stosowana u kobiet ciężarnych, jeśli ich stan tego nie wymaga.

W badaniach na zwierzętach stwierdzono przenikanie tygecykliny i jej metabolitow do mleka, jednak nie wiadomo, czy dzieje się tak również u kobiet. Nie jest wykluczone zagrożenie dla dziecka. Jeśli zachodzi potrzeba zastosowania tygecykliny u kobiety karmiącej piersią należy przerwać karmienie.

W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono wpływu tygecykliny na ich płodność, nawet w dawkach kilkukrotnie wyższych niż dawki stosowane u ludzi.

Największą częstotliwość mają działania niepożądane związane z układem pokarmowym, bardzo często spotykamy wymioty, nudności i biegunkę. Często występuje jadłowstręt, niestrawność i ból brzucha, podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych (AspAT, AlAT),zwiększenie aktywności amylazy we krwi, niezbyt często występuje ostre zapalenie trzustki, zapalenie wątroby. Działania niepożądane związane z miejscem podania są na ogół przemijające, często spotykamy zaburzenia gojenia się ran, ból w miejscu podania. Niezbyt często dochodzi do stanu zapalnego w miejscu wstrzyknięcia roztworu tygecykliny, może pojawić się ból, obrzęk i/lub zapalenie żyły. Na ciele często pojawia się wysypka i świąd, może wystąpić posocznica lub wstrząs septyczny, ropień i zapalenie płuc. Niezbyt często występuje małopłytkowość, zakrzepowe zapalenie żył. Rzadko może wystąpić hipofibrynogenemia. Reakcje anafilaktyczne, rzekomoanafilaktyczne, zespól Stevensa-Johnsona mogą wystąpić z nieznaną częstotliwością. Tegecyklina stosowana w okresie wzrostu zębów może spowodować ich trwałe przebarwienia.

Brakuje pełnych danych o objawach wynikających z przedawkowania. Po podaniu 300 mg w pojedynczej infuzji zaobserwowano nudności i wymioty w większej częstotliwości.

Tygecyklina nalezy do antybiotyków glicylocyklinowych. Hamuje syntezę bakteryjnych białek poprzez wiązanie się z podjednostką 30S rybosomu i blokowanie przyłączania aminoacylo-tRNA do miejsca A rybosomu. Uniemożliwia to wbudowywanie reszt aminokwasowych w nowo syntetyzowany łańcuch peptydowy. Tygecyklina przełamuje dwa główne mechanizmy oporności na tetracykliny: ochrony rybosomu oraz pompy usuwającej antybiotyk z komórki bakteryjnej.

Tygecyklina jest podawana w infuzjach dożylnych, więc jej biodostępność jest całkowita.

W badaniach in vitro obserwowano wiązanie się tygecykliny z białkami osocza w około 80%. W badaniach in vivo wykazano skuteczną jej dystrybucję do tkanek i kumulację tamże. Nie ma danych o przenikaniu tygecykliny przez barierę krew-mózg.

Mniej niż 20% tygecykliny ulega przemianom metabolicznym, przy czym metabolizm ten nie wpływa hamująco na aktywność cytochromu P-450.

Tygecyklina wydalana jest z żółcią, kałem oraz moczem, głównie w postaci niezmienionej. W moczu wykrywane są dodatkowo także niewielkie ilości jej metabolitów: glukuronid, metabolit N-acetylowy i epimer tygecykliny.