Triamcynolon, Triamcinolonum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o triamcynolonie

Rok wprowadzenia na rynek
1958
Substancje aktywne
triamcinolon
Działanie triamcynolonu
przeciwalergiczne (łagodzi objawy alergii), przeciwastmatyczne, przeciwobrzękowe i przeciwwysiękowe, przeciwreumatyczne, przeciwzapalne, wspomaga leczenie łuszczycy
Postacie triamcynolonu
aerozol, krem, maść, tabletki
Układy narządowe
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ endokrynny (dokrewny), układ immunologiczny (odpornościowy), układ krwiotwórczy i krew, układ moczowy, układ oddechowy, układ pokarmowy (trawienny), układ połączeń kości (stawy i jego elementy)
Specjalności medyczne
Alergologia, Choroby płuc, Choroby wewnętrzne, Dermatologia i wenerologia, Endokrynologia, Gastroenterologia, Hematologia, Immunologia kliniczna, Medycyna paliatywna, Okulistyka, Pulmonologia, Reumatologia
Rys historyczny triancynolonu

Triamcynolon został zsyntetyzowany w 1956 roku, do sprzedaży trafił dwa lata później.

Wzór sumaryczny triancynolonu

C21H27FO6

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające traimcynolon

Wskazania do stosowania triamcynolonu

Triamcynolon jest syntetycznym, fluorowanym glokortykosteroidem. Podobnie jak inne kortykortysteroidy, działa immunosupresyjnie i hamuje skurcz oskrzeli. Jego działanie przeciwzapalne jest 5 razy silniejsze niż hydrokortyzonu, a przeciwobrzękowo działa silniej od prednizolonu.

Ze względu na mechanizm działania znalazł zastosowanie w leczeniu szeregu różnorakich schorzeń, takich jak: alergie (atopia, alergiczny nieżyt nosa), choroby skóry (łuszczyca, kontaktowe zapalenie skóry), choroby reumatyczne (reumatyczne i łuszczycowe zapalenie stawów) i tkanek miękkich (toczeń), choroby płuc (ciężkie postaci gruźlicy), układu krwionośnego (niedokrwistość) i pokarmowego (choroba Crohna - krótkotrwale), a także w okulistyce (zapalenia w obrębie oka).

Dawkowanie triamcynolonu

Triamcynolon jest stosowany doustnie, w postaci tabletek, pod ścisłą kontrolą lekarza. Jego dawkowanie zależy od jednostki chorobowej i indywidualnego stanu pacjenta. Stosuje się najmniejsze aktywne stężenia.

Zewnętrzne preparaty z acetonidem triamcynolonu takie jak na przykład kremy, maści aerozole stosujemy zazwyczaj dwa razy na dobę. Dawkowanie wskazuje lekarz. Nie wolno stosować ich na duże powierzchnie ciała lub pod opatrunki okluzyjne.

Przeciwskazania do stosowania triamcynolonu

Przeciwskazaniami do stosowania są nadwrażliwość na triamcynolon, niewydolność nerek, zakażenia bakteryjne i grzybicze oraz szczepienia, zwłaszcza szczepionkami zawierającymi żywe wirusy.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania triamcynolnu

Triamcynolon powinien być stosowany w najniższym aktywnym stężeniu a jego dawki należy zmniejszać stopniowo. Nagłe przerwanie leczenia może spowodować niewydolność nerek, gorączkę, bóle mięśni i stawów, złe samopoczucie. Podczas terapii dużymi dawkami triamcynolonem nie należy stosować żywych szczepionek. Może maskować objawy infekcji i zmniejszać odporność na zakażenie. Ma to znaczenie dla osób przybyłych z krajów tropikalnych, narażonych na zakażenie pełzakiem czerwonki. W trakcie leczenia należy zwracać szczególną uwagę na objawy ze strony przewodu pokarmowego. Pacjenci leczeni immunosupresyjnie narażeni są na cięższy przebieg takich chorób zakaźnych jak ospa wietrzna, półpasiec, odra.

Po aplikacji zewnętrznej należy umyć dłonie, unikać kontaktu preparatów z oczami oraz błonami śluzowymi. Stosowanie na duże powierzchnie ciała oraz pod opatrunki okluzyjne, na fałdy skóry i błony śluzowe znacznie zwiększa wchłanianie, a to może wywołać działanie ogólnoustrojowe. Długotrwałe stosowanie sterydów na skórę dzieci może zahamować ich wzrost oraz rozwój.

Przeciwwskazania triamcynolonu do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Należy zachować szczególną ostrożność łącząc triamcynolon z NLPZ z powodu możliwych krwawień z przewodu pokarmowego. Ostrożnie podchodzi się do jednoczesnego stosowania ze sterydami anabolicznymi oraz innym glikokortykosteroidami, które może wiązać się z poważnymi zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej. Szczepienia z użyciem szczepionek zawierających żywe wirusy podczas terapii triamcynolonem może wywołać choroby wirusowe.

Nie powinno się jednocześnie miejscowo stosować innych produktów, gdyż może to osłabić lub spotęgować wchłanianie triamcynolonu oraz interakcje z innymi substancjami lub podrażnienia skóry.

 

Interakcje triamcynolonu z innymi substancjami czynnymi

Krwawienia z przewodu pokarmowego. Możliwe zwiększenie działania przeciwzakrzepowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Acenokumarol (Acenocoumarol) leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Heparyna (Heparin) leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Zwiększa powstawanie wrzodów i krwawień z przewodu pokarmowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Deksketoprofen (Dexketoprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Ibuprofen (Ibuprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Ketoprofen (Ketoprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Naproksen (Naproxen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Nimesulid (Nimesulide) NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1
Możliwy przerost mięśnia sercowego, nadmierna utrata potasu (hipokaliemia) oraz zastoinową niewydolność krążenia.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Acetazolamid (Acetazolamide) inhibitory anhydrazy węglanowej
Amfoterycyna B (Amphotericin b) antybiotyki przeciwgrzybicze
Zwiększona retencja sodu, obrzęki oraz trądzik.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Nandrolon (Nandrolone) steroidy anaboliczne
Testosteron (Testosterone) testosteron i pochodne
Wzrost ciśnienia śródgałkowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Atropina (Atropine) antagoniści receptora muskarynowego
Skopolamina (Hioscyna) (Scopolamine) spazmolityki o różnym mechanizmie działania (muskulotropowe, przeciwskurczowe) - gastroenterologia
Możliwe pogłębienie działań niepożądanych triamcynolonu ze strony ośrodkowego układu nerwowego powodując zaburzenia psychiczne takich jak euforia, zmiany nastroju, depresja, objawy psychozy czy zaburzenia osobowości.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Amitryptylina (Amitriptyline) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Doksepina (Doxepin) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Klomipramina (Clomipramine) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Opipramol (Opipramol) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Zmniejsza działanie podawanej insuliny i doustnych leków przeciwcukrzycowych.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Gliklazyd (Gliclazide) doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika
Glimepiryd (Glimepiride) doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika
Glipizyd (Glipizide) doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika
Insulina Glargine (Insulin glargine) insuliny
Insulina Izofanowa (Insulin isophane) insuliny
Insulina Lispro (Insulin lispro) insuliny
Insulina Neutralna (Insulin human) insuliny
Zaburza działanie przyjmowanych hormonów tarczycy oraz leków przeciw jej nadczynności.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Lewotyroksyna (Levothyroxine (sodium)) hormony tarczycy
Propyltiouracyl (Propylthiouracil) substancje hamujące wydzielanie hormonów tarczycy
Tiamazol (Thiamazole (methimazole)) substancje hamujące wydzielanie hormonów tarczycy
Nasilają działanie triamcynolonu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Dezogestrel (Desogestrel) progestageny
Etonogestrel (Etonogestrel) progestageny
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) estrogeny naturalne i syntetyczne
Lewonorgestrel (Levonorgestrel) progestageny
Zwiększone ryzyko rozwoju zakażeń oraz chłoniaków.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Pimekrolimus (Pimecrolimus) inhibitory kalcyneuryny
Takrolimus (Tacrolimus) inhibitory kalcyneuryny
Zwiększone wydalanie potasu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Furosemid (Furosemide) leki moczopędne, diuretyk - pętlowe
Spironolakton (Spironolactone) leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Torasemid (Torasemide) leki moczopędne, diuretyk - pętlowe
Zmniejsza stężenie Izoniazydu we krwi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Izoniazyd (Isoniazid) substancje stosowane w leczeniu gruźlicy
Nasilają działanie triamcynolonu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Kobicystat (Cobicistat) inhibitory proteazy HIV
Rytonawir (Ritonavir) inhibitory proteazy HIV

Interakcje triamcynolonu z pożywieniem

Przyjmowanie triamcynolonu z pokarmem spowalnia jego wchłanianie w początkowej fazie, choć nie wpływa na całkowitą biodostępność.

Interakcje triamcynolonu z alkoholem

Spożywanie alkoholu w trakcie jednoczesnego stosowania triamcynolonu i NLPZ sprzyja krwawieniom z przewodu pokarmowego.

Wpływ triamcynolonu na prowadzenie pojazdów

Triamcynolon nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn, może jednak powodować bóle i zawroty głowy a nawet zaburzenia psychiczne.

Wpływ triamcynolonu na ciążę

Triamcynolon może być podawany kobietom w ciąży jedynie pod ścisłą kontrola lekarza, po rozważeniu potencjalnych zagrożeń i korzyści. Możliwy jest niekorzystny wpływ na wydolność łożyska i rozwój ludzkiego płodu, choć nie jest on potwierdzony wystarczają ilością badań.

Wpływ triamcynolonu na laktację

Kobiety karmiące nie powinny stosować triamcynolonu. W niewielkich ilościach przenika on do mleka. Stosowany długotrwale lub w dużych dawkach może spowodować zahamowanie wzrostu lub wpłynąć na działanie kory nadnerczy dziecka.

Skutki uboczne

drgawki
wymioty
zaburzenia widzenia
zahamowanie czynności nadnerczy
złe samopoczucie
zmiany nastroju
zaburzenia rytmu serca
objawy psychotyczne
zaburzenia endokrynologiczne
obrzęki obwodowe
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Zaburzenia układu immunologicznego
zaburzenia trawienia
zaburzenia miesiączkowania
uczulenie
złamania kości długich
kompresyjne złamania kręgosłupa
silna reakcja uczuleniowa
sińce
wrzód trawienny
utrata masy mięśniowej

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Inne możliwe skutki uboczne

Glikokortykosteroidy oraz ich syntetyczne pochodne stosowane na skórę mogą wywołać szereg działań niepożądanych do których należą ścieńczenie skóry, miejscowy zanik skóry, zapalenie, pieczenie, rozleniwienie naczyń krwionośnych oraz zapalenie mieszków włosowych. Może wystąpić nadmierne owłosienie, depigmentacja. Długotrwałe stosowanie triamcynolonu na duże powierzchnie ciała lub jako okluzja może powodować wchłanianie się do krwi i wywołać działanie ogólnoustrojowe.

Objawy przedawkowania triamcynolonu

Objawy przedawkowania mogą wystąpić po długotrwałym stosowaniu triamcynolonu, zwłaszcza w dużych dawkach. Należą do nich zaburzenia gospodarki hormonalnej oraz wodno-elektrolitowej, retencja sodu, utrata dużej ilości potasu i wapnia, które prowadzą do nadciśnienia tętniczego i obrzęków, zaburzeń rytmu serca. Obserwuje się liczne zaburzenia ze strony układu nerwowego, pokarmowego, skóry oraz krwi.

Mechanizm działania triamcynolonu

Triamcynolon, podobnie jak inne kortykosteroidy, wykazuje szerokie działanie immunosupresyjne (w tym przeciwalergiczne) oparte na wielorakich mechanizmach. Hamuje rozwój objawów zapalenia bez wpływu na jego przyczynę. Ogranicza migrację makrofagów i leukocytów do ogniska zapalnego oraz syntezę i uwalnianie chemicznych mediatorów. Zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych, działając przeciwwysiękowo i przeciwobrzękowo. Wywiera silny i długotrwały wpływ na czynność nadnerczy. Wykazuje działanie sprzyjające rozkładowi białek, wzmaga odkładanie glikogenu w wątrobie i mięśniach.

Wchłanianie triamcynolonu

Triamcynolon wchłania się łatwo z przewodu pokarmowego. W porównaniu do kortyzonu w mniejszym stopniu wiąże się z białkami osocza (ok. 40%). Jego działanie po podaniu doustnym występuje po 1-2 godzinach i utrzymuje się przez 6-8 godzin. Okres półtrwania w osoczu wynosi 2-5 godzin, a w tkankach 18-36 godzin.

Metabolizm triamcynolonu

Metabolizowany jest głównie w wątrobie, w mniejszym stopniu w nerkach. Głównym metabolitem triamcynolonu jest 6-beta-hydroksy-triamcynolon.

Wydalanie triamcynolonu

Jest wydalany w 20% w postaci niezmienionej z moczem. Pozostała część eliminowana jest jako nieaktywne metabolity.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij