Tietyloperazyna, Tietylperazynum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o tietyloperazynie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1961
- Substancje aktywne
-
tietyloperazyna
- Działanie tietyloperazyny
-
hamuje czkawkę, łagodzi objawy choroby lokomocyjnej, wspomaga leczenie zawrotów głowy, przeciwpadaczkowe, przeciwwymiotne
- Postacie tietyloperazyny
-
ampułki, czopki doodbytnicze, tabletki
- Układy narządowe
-
układ nerwowy i narządy zmysłów
- Specjalności medyczne
-
Anestezjologia i intensywna terapia, Chirurgia dziecięca, Chirurgia ogólna, Chirurgia onkologiczna, Choroby wewnętrzne, Gastroenterologia, Geriatria, Medycyna paliatywna, Medycyna ratunkowa, Medycyna rodzinna, Neurochirurgia, Neurologia, Onkologia kliniczna
- Rys historyczny tietyloperazyny
-
Amerykańska instytucja US FDA (Food and Drug Administration, Agencja Żywności i Leków) zatwierdziła w 1961 roku wprowadzenie tietyloperazyny na rynek USA przez podmiot odpowiedzialny Novartis Pharmaceuticals.
W Europie preparat tietyloperazyny wprowadziła do lecznictwa firma Sanofi-Aventis. Na rynek polski preparat Torecan wprowadziła firma Krka w roku 1999. Znalazł on zastosowanie w leczeniu nudności i wymiotów różnego pochodzenia.
- Wzór sumaryczny tietyloperazyny
-
C22H29N3S2
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające tietyloperazynę
- Wskazania do stosowania tietyloperazyny
- Dawkowanie tietyloperazyny
- Przeciwskazania do stosowania tietyloperazyny
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania tietyloperazyny
- Przeciwwskazania tietyloperazyny do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje tietyloperazyny z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje tietyloperazyny z alkoholem
- Wpływ tietyloperazyny na prowadzenie pojazdów
- Wpływ tietyloperazyny na ciążę
- Wpływ tietyloperazyny na laktację
- Wpływ tietyloperazyny na płodność
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania tietyloperazyny
- Mechanizm działania tietyloperazyny
- Wchłanianie tietyloperazyny
- Dystrybucja tietyloperazyny
- Metabolizm tietyloperazyny
- Wydalanie tietyloperazyny
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające tietyloperazynę
Wskazania do stosowania tietyloperazyny
Tietyloperazyna jest stosowana w leczeniu i zapobieganiu nudności, wymiotów i zawrotów głowy o różnej etiologii. Jest również wdrażana w terapii wymiotów po zabiegach chirurgicznych, chemioterapii, radioterapii, migrenie, po wstrząśnieniu mózgu, chorobie lokomocyjnej oraz zaburzeniach błędnika.
Dawkowanie tietyloperazyny
Tietyloperazynę dawkuje się zwykle w zakresie 6,5 - 19,5 mg na dobę.
Przeciwskazania do stosowania tietyloperazyny
Nadwrażliwość na substancję czynną jest przeciwwskazaniem bezwzględnym do stosowania tietyloperazyny.
Tietyloperazyny nie należy stosować u chorych na padaczkę, chorobę Parkinsona, depresję. Nie wdraża się leczenia pacjentom z jaskrą oraz niewydolnością wątroby, nerek i serca. Nie stosuje się jej również w przebiegu stanów przedśpiączkowych i śpiączki oraz u osób chorujących na jaskrę i mężczyzn z łagodnym przerostem gruczołu krokowego, u których doszło do zatrzymania moczu.
Tietyloperazyny nie należy stosować u dzieci do 15 roku życia, w sytuacjach gdy objawy mogą sugerować zespół Reye`a oraz u pacjentów z nowotworami wydzielającymi prolaktynę.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania tietyloperazyny
Tietyloperazynę należy bardzo ostrożnie stosować u osób z chorobami przewodu pokarmowego i nerwowego, gdyż jej działanie może maskować objawy choroby. Połączenie z betablokerami nasila ich działanie obniżające ciśnienie. Stosowanie u osób w podeszłym wieku może wywoływać dyskinezy. Zastosowanie tietyloperazyny u kobiet ciężarnych w stanie przedrzucawkowym może wywołać niebezpieczne obniżenie ciśnienia krwi. Stosowanie tietyloperazyny może doprowadzić także do wystąpienie złośliwego syndromu neuroleptycznego. Jego objawami są: wysoka gorączka, sztywność mięśni oraz zmiana stanu psychicznego. W takich przypadkach należy niezwłocznie przerwać podawanie tietyloperazyny.
Tietyloperazyny nie należy łączyć z lekami działającymi depresyjnie na OUN, z atropiną, etanolem oraz z lekami obniżającymi ciśnienie gdyż nasila ich działanie.
Przeciwwskazania tietyloperazyny do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Do leczenia hipotensji wywołanej przez tietyloperazynę nie należy stosować adrenaliny. Terapia będzie nieskuteczna ze względu na antagonizujące działanie tietyloperazyny w stosunku do adrenaliny.
Interakcje tietyloperazyny z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atropina (Atropine) | antagoniści receptora muskarynowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Alprazolam (Alprazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Bromazepam (Bromazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Buprenorfina (Buprenorphine) | substancje o działaniu agonistyczno-antagonistycznym na receptory opioidowe |
Diazepam (Diazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Klonazepam (Clonazepam) | leki przeciwpadaczkowe - analogi GABA |
Kodeina (Codeine) | agoniści receptora opioidowego |
Lorazepam (Lorazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Metadon (Methadone) | agoniści receptora opioidowego |
Midazolam (Midazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Morfina (Morphine) | agoniści receptora opioidowego |
Nitrazepam (Nitrazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Papaweryna (Papaverine) | spazmolityki o różnym mechanizmie działania (muskulotropowe, przeciwskurczowe) - gastroenterologia |
Temazepam (Temazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Tramadol | agoniści receptora opioidowego |
Flunitrazepam (Flunitrazepam) | BZD - benzodiazepiny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Bilastyna (Bilastine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Cetyryzyna (Cetirizine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Desloratadyna (Desloratadine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Feksofenadyna (Fexofenadine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Lewocetyryzyna (Levocetirizine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Loratadyna (Loratadine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Rupatadyna (Rupatadine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acebutolol (Acebutolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Atenolol (Atenolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Betaksolol (Betaxolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Bisoprolol (Bisoprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Celiprolol (Celiprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Esmolol (Esmolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Metoprolol (Metoprolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Nebiwolol (Nebivolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Pindolol (Pindolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Sotalol (Sotalol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Adrenalina (Adrenaline) | leki wpływające na receptory adrenergiczne i dopaminergiczne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Bromokryptyna (Bromocriptine) | agoniści receptorów dopaminowych |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amitryptylina (Amitriptyline) | TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne |
Doksepina (Doxepin) | TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne |
Opipramol (Opipramol) | TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Moklobemid (Moclobemide) | IMAO - inhibitory monoaminooksydazy |
Interakcje tietyloperazyny z alkoholem
Tietylperazyny nie należy łączyć z etanolem, gdyż nasila działanie depresyjne etanolu na OUN
Wpływ tietyloperazyny na prowadzenie pojazdów
Tietyloperazyna osłabia sprawność psychofizyczną oraz wydłuża czas reakcji, dlatego prowadzenie pojazdów mechanicznych po jej zastosowaniu jest niewskazane.
Wpływ tietyloperazyny na ciążę
Tietyloperazyna jest przeciwwskazana do stosowania w ciąży
Wpływ tietyloperazyny na laktację
Tietyloperazyny nie należy stosować w okresie karmienia piersią, gdyż przenika do pokarmu.
Wpływ tietyloperazyny na płodność
Tietyloperazyna zaburza cykl miesiączkowy oraz wpływa na libido.
Skutki uboczne
- niepokój
- senność
- bóle głowy
- zawroty głowy
- obrzęk dłoni, kostek lub stóp
- tiki
- zmętnienie soczewki
- Anoreksja
- Sztywność mięśni
- suchość w ustach
- ginekomastia
- drgawki
- tachykardia
- niedrożność jelit
- choroby wątroby i dróg żółciowych
- hipotensja
- leukocytoza
- alergiczne zapalenie skóry
- zaburzenia cyklu miesiączkowego
- agranulocytoza
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Tietylperazyna podana domięśniowo może wywołać bóle głowy, zawroty głowy, senność, niepokój ruchowy oraz niedociśnienie ortostatyczne.
Po długotrwałym stosowaniu obserwowano powiększenie sutków u mężczyzn oraz zmętnienie soczewek z niewyraźne widzenie. Pacjenci zgłaszali również nasilenie obrzęków kończyn i twarzy oraz kserostomię i brak apetytu.
Bardzo rzadko notowanym objawem były: nerwoból nerwu trójdzielnego, żółtaczka i tachykardia.
Objawy przedawkowania tietyloperazyny
Przedawkowanie tietyloperazyny prowadzi do senności lub pobudzenia z ruchami mimowolnymi i zaburzeniami postawy, splątania, znacznej tachykardii i hipotensji oraz wzrostu temperatury, drgawek, wstrząsu. Ostatecznie do niewydolności oddechowej i śpiączki.
Mechanizm działania tietyloperazyny
Tietyloperazyna jest blokerem receptorów dopaminergicznych, receptorów 5-HT, muskarynowych i histaminowych H1. Działa przeciwwymiotnie i przeciwczkawkowo, zmniejsza nudności. Poprzez wpływ na układ siateczkowy zmniejsza zaburzenia równowagi. Hamuje układ współczulny, ośrodek wymiotny w mózgu i rdzeniu przedłużonym, zmniejsza wrażliwość nerwów przywspółczulnych i czuciowych.
Wchłanianie tietyloperazyny
Tietylperazyna bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Maksymalne stężenie po podaniu doustnym osiąga po około 3-4 godzinach.
Dystrybucja tietyloperazyny
Tietylperazyna wiąże się z białkami osocza w ponad 85%.
Metabolizm tietyloperazyny
Tietyloperazyna ulega efektowi pierwszego przejścia, jest metabolizowana w wątrobie.
Wydalanie tietyloperazyny
Tietyloperazyna jest wydalana z moczem głównie w postaci metabolitów,.