Raloksyfen, Raloxifenum - Zastosowanie, działanie, opis

Raloksyfen jest stosowany w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy u kobiet po menopauzie.

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od wieku, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby) itp.
Raloksyfen przyjmuje się doustnie, niezależnie od pory dnia i posiłków.
Dawka zwykle stosowana (dobowa) u osób dorosłych to 60 mg.
Lek nie jest przeznaczony do stosowania u dzieci.

Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na raloksyfen, zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, okres rozrodczy, ciężkie zaburzenia czynności nerek, zaburzenia czynności wątroby (włącznie z cholestazą), a także nieustalona przyczyna krwawień z dróg rodnych. Dotychczas brakuje badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania raloksyfenu u kobiet z objawami raka endometrium, dlatego stosowanie leku w tej grupie pacjentów jest przeciwwskazane.

Stosowanie raloksyfenu niesie ryzyko zakrzepicy żylnej. Jeżeli pacjent wymaga długotrwałego unieruchomienia należy przerwać stosowanie leku do czasu odzyskania pełnej sprawności.
Odnotowano przypadki zgonów z powodu udaru mózgu u osób leczonych raloksyfenem. Należy uwzględnić to ryzyko podejmując decyzję o rozpoczęciu leczenia w grupie kobiet, które przebyły udar lub chorują na choroby współistniejące, takie jak migotanie przedsionków, czy przemijające ataki niedokrwienne.
Wystąpienie krwawień z dróg rodnych podczas terapii raloksyfenem wymaga konsultacji z lekarzem. Przyczyną mogą być łagodne polipy endometrium.
Nie jest zalecane stosowanie leku u osób z niewydolnością wątroby bez dokładnej oceny bezpieczeństwa stosowania. Należy regularnie monitorować aktywność enzymów wątrobowych i trójglicerydów.
Brak wystarczających danych wskazujących na bezpieczeństwo stosowania raloksyfenu u pacjentek z rakiem piersi. Lek powinien być stosowany po całkowitym zakończeniu terapii raka piersi.
Stosując raloksyfen wskazane jest jednoczesne suplementowanie wapnia i witaminy D.

Nie jest zalecane łączenie raloksyfenu z estrogenami ze względu na brak wystarczających danych potwierdzających bezpieczeństwo jednoczesnego przyjmowania leków.
Nie należy stosować raloksyfenu łącznie z cholestyraminą i innymi żywicami jonowymiennymi, które wpływają na hamowanie wchłaniania i krążenia wątrobowo-jelitowego raloksyfenu.

Stosowanie raloksyfenu w ciąży jest przeciwwskazane. Lek działa toksycznie na płód i może prowadzić do poronienia.

Dotychczas nie potwierdzono, czy raloksyfen przenika do mleka kobiecego, dlatego nie należy stosować leku w okresie laktacji ze względu na potencjalne ryzyko upośledzenia rozwoju niemowlęcia.

Wśród objawów przedawkowania raloksyfenu można wyróżnić zawroty głowy i skurcze mięśni nóg.

Raloksyfen to wybiórczy modulator receptorów estrogenowych, które są jądrowymi czynnikami transkrypcyjnymi i zmieniają ekspresję wielu genów regulowanych przez estrogeny. Raloksyfen naśladuje działanie estrogenów w kościach, natomiast działanie przeciwne do estrogenów wykazuje wobec podwzgórza, tkanki piersi oraz macicy. W efekcie lek wpływa korzystnie na metabolizm kostny m.in. poprzez nasilenie aktywności osteoblastów (komórki tworzące kości) i zmniejszenie aktywności osteoklastów (komórki niszczące tkankę kostną), co prowadzi do zachowania odpowiedniej masy kostnej i zwiększenia mineralnej gęstości kości. Na skutek działania raloksyfenu obserwuje się wzrost ekspresji białek, takich jak osteonektyna, osteokalcyna, fosfataza alkaliczna i kolagen. Wykazano, że lek znacznie zmniejsza liczbę złamań kręgów. Ponadto, raloksyfen skutecznie obniża stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL cholesterolu zmniejszając ryzyko chorób kardiologicznych. Działanie antagonistyczne na macicę i tkanki piersi nie zwiększa ryzyka nowotworzenia (rozwoju nowotworów estrogenozależnych).

Raloksyfen jest szybko wchłaniany z przewodu pokarmowego w około 60%. Na skutek silnego efektu pierwszego przejścia (eliminacja leku zanim przedostanie się do krążenia ogólnego) do krwioobiegu zostaje wchłonięte zaledwie 2% dawki leku.

Raloksyfen jest szeroko dystrybuowany w tkankach. Lek wiąże się w około 98-99% z białkami osocza.

Raloksyfen ulega intensywnemu metabolizmowi pierwszego przejścia. Na drodze glukuronidacji dochodzi do wytworzenia następujących metabolitów: 4′-glukuronidu, 6-glukuronidu i 6,4′-dwuglukuronidu raloksyfenu. Raloksyfen w postaci niezmienionej stanowi we krwi zaledwie 1%.

Raloksyfen jest wydalany w postaci niezmienionej i w postaci glukuronidowych metabolitów w ciągu 5 dni głównie z kałem, natomiast z moczem ulega wydalaniu zaledwie 5% dawki. Okres półtrwania raloksyfenu wynosi 27-32 h.