Pyrantel, Pyrantelum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o pyrantelu
- Substancje aktywne
-
pyrantel
- Działanie pyrantelu
-
przeciwpasożytnicze i przeciwrobacze
- Postacie pyrantelu
-
tabletki, zawiesina doustna
- Układy narządowe
-
układ pokarmowy (trawienny)
- Specjalności medyczne
-
Choroby zakaźne i pasożytnicze, Pediatria
- Rys historyczny pyrantelu
-
Pyrantel opisano po raz pierwszy w 1965 roku w laboratorium Pfizer. Znajduje się na Liście leków podstawowych Światowej Organizacji Zdrowia, ze względu na wysokie bezpieczeństwo i skuteczność stosowania.
- Wzór sumaryczny pyrantelu
-
C11H14N2S
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające pyrantel
- Wskazania do stosowania pyrantelu
- Dawkowanie pyrantelu
- Przeciwskazania do stosowania pyrantelu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania pyrantelu
- Przeciwwskazania pyrantelu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje pyrantelu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ pyrantelu na ciążę
- Wpływ pyrantelu na laktację
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania pyrantelu
- Mechanizm działania pyrantelu
- Wchłanianie pyrantelu
- Dystrybucja pyrantelu
- Metabolizm pyrantelu
- Wydalanie pyrantelu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające pyrantel
Wskazania do stosowania pyrantelu
Wskazania terapeutyczne pyrantelu obejmują glistnicę wywoływaną przez glistę ludzką (Ascaris lumbricoides), owsicę wywoływaną przez owiska ludzkiego (Enterobius vermicularis) a także leczenie chorób tęgoryjcowych spowodowanych tęgoryjcami dwunastnicy Ancylostoma duodenale i Necator americanus.
Dawkowanie pyrantelu
W glistnicy i owsicy oraz inwazjach mieszanych stosuje się dawkę 10 mg/kg mc (przy owsicy kurację powinna przejść cała rodzina). W zakażeniu tęgoryjcem: 10 mg/kg mc przez 3 kolejne dni. W masywnych inwazjach tęgoryjcem Necator americanus: 20 mg/kg mc przez 2 dni.
Lek przyjmuje się w czasie lub po posiłku.
Przeciwskazania do stosowania pyrantelu
Nadwrażliwość na pyrantel.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania pyrantelu
Pyrantel powinien być stosowany ostrożnie i pod nadzorem u pacjentów: niedożywionych, z niedokrwistością oraz z niewydolnością wątroby (może dojść do zwiększenia stężenia AspAT).
Przeciwwskazania pyrantelu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Nie stosować z piperazyną (ich działania są antagonistyczne).
Interakcje pyrantelu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Teofilina (Theophylline) | metyloksantyny - blokery adenozyny i fosfodiesterazy |
Wpływ pyrantelu na ciążę
Nie przeprowadzano badań z udziałem kobiet ciężarnych, które dotyczyłyby bezpieczeństwa pyrantelu dla płodu. Z tego względu lek nie powinien być stosowany w ciąży, chyba, że korzyści zdrowotne dla matki będą przewyższały ryzyko zdrowotne dla płodu.
Wpływ pyrantelu na laktację
Nie zaleca się stosowania produktu u kobiet karmiących piersią. Jeśli zachodzi taka konieczność, pacjentka powinna przerwać karmienie piersią.
Skutki uboczne
- biegunka
- skurcze żołądka
- osłabienie
- brak łaknienia
- zwiększenie aktywności aminotransferaz
- bóle głowy
- zawroty głowy
- wysypka
- wymioty
- senność
- nudności
- ból żołądka
- bezsenność
- gorączka
- parestezje
- zaburzenia słuchu
- omamy z dezorientacją
- parcie na stolec
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania pyrantelu
Po przedawkowaniu pyrantelu pacjent może odczuwać dezorientację, zmeczęnie, osłabienie lub wyczerpanie. Mogą pojawić się zaburzenia widzenia, drżenia mięśniowe i osłabienie mięśni, zaburzenia tętna, pocenie się, zawroty głowy i omdlenia (również przy zmianie pozycji ciała), trudności w oddychaniu i utrata przytomności.
Mechanizm działania pyrantelu
Pyrantel działa na układ nerwowy pasożytów. Aktywuje receptory nikotynowe oraz hamuje enzym - esterazę cholinową, w wyniku czego dochodzi do zablokowania przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. Porażony robak jest wydalany z przewodu pokarmowego bez konieczności podawania środków przeczyszczających. Pyrantel działa na formy w pełnie dojrzałe oraz na wczesnym stadium rozwoju, nie działa na larwy podczas ich migracji w tkankach.
Robaki obłe, na które działa pyrantel to: owsik ludzki Enterobius vermicularis, glista ludzka Ascaris lumbricoides; tęgoryjec dwunastnicy Ancylostoma duodenale i nekator amerykański Necator americanus a także nicienie z gatunków Trichostrongylus orientalis i Trichostrongylus colubriformis.
Wchłanianie pyrantelu
Pyrantel bardzo słabo wchłania się z przewodu pokarmowego.
Dystrybucja pyrantelu
Brak danych dotyczących rozmieszczenia produktu w tkankach i płynach ustrojowych (teoretycznie wchłanianie produktu jest minimalne). Brak danych na temat przenikania pyrantelu przez łożysko oraz przenikania do mleka kobiecego.
Metabolizm pyrantelu
Metabolizm pyrantelu jest szybki i zachodzi częściowo w wątrobie, w wyniku czego powstaje N-metylo-1,3-propanodiamina.
Wydalanie pyrantelu
Pyrantel wydala się z organizmu dwoma drogami: ponad połowa dawki doustnej jest eliminowana niezmieniona z kałem, natomiast mniej niż 15% leku usuwane jest z moczem (jako postać zmetabolizowana i niezmetabolizowana).