Abakawir, Abacavirum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o abakawirze
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1998
- Substancje aktywne
-
abakawir, siarczan abakawiru
- Działanie abakawiru
-
przeciwwirusowe
- Postacie abakawiru
-
roztwór doustny, tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
układ immunologiczny (odpornościowy)
- Specjalności medyczne
-
Choroby wewnętrzne
- Rys historyczny abakawiru
-
Abakawir został opatentowany w 1988 roku. Substancja została dopuszczona do użytku medycznego w Stanach Zjednoczonych przez Food and Drug Administration (FDA) w 1998 roku. Z kolei European Medicines Agency (EMA) wprowadziła abakawir do lecznictwa w 1999 roku.
- Wzór sumaryczny abakawiru
-
C14H18N6O
Spis treści
- Wskazania do stosowania abakawiru
- Dawkowanie abakawiru
- Przeciwskazania do stosowania abakawiru
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania abakawiru
- Interakcje abakawiru z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje abakawiru z alkoholem
- Wpływ abakawiru na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ abakawiru na ciążę
- Wpływ abakawiru na laktację
- Wpływ abakawiru na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania abakawiru
- Mechanizm działania abakawiru
- Wchłanianie abakawiru
- Dystrybucja abakawiru
- Metabolizm abakawiru
- Wydalanie abakawiru
Wskazania do stosowania abakawiru
Abakawir jest lekiem przeciwwirusowym. Substancja stosowana jest w skojarzonej terapii przeciwretrowirusowej w leczeniu zakażeń ludzkim wirusem upośledzenia odporności (HIV).
Dawkowanie abakawiru
Abakawir stosuje się doustnie, z posiłkiem lub niezależnie od posiłku.
Dawka stosowana w leczeniu zależna od wieku, masy ciała, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby).
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 600 mg.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u dzieci o masie ciała 14 kg – 20 kg: 300 mg.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u dzieci o masie ciała powyżej 20 kg – 25 kg: 450 mg.
Przeciwskazania do stosowania abakawiru
Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na abakawir.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania abakawiru
Stosowanie abakawiru związane jest ryzykiem reakcji nadwrażliwości (gorączka, wysypka, inne objawy wskazujące na zmiany wielonarządowe). W wyniku nie wdrożenia odpowiednich procedur, może dojść do zgonu pacjenta.
Ryzyko wystąpienia reakcji nadwrażliwości na abakawir jest duże w przypadku pacjentów, u których stwierdzono obecność alleli HLA–B*5701.
Nie należy rozpoczynać leczenia abakawirem u pacjentów, u których występuje allel, jak i u tych, u których nie występuje HLA–B*5701, ale podejrzewano wcześniej wystąpienie reakcji nadwrażliwości na substancję.
Podczas leczenia substancją mogą wystąpić zwiększenie masy ciała oraz stężenia glukozy i lipidów we krwi.
Abakawir nie powinien być stosowany (nie jest zalecany) u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby.
W końcowym stadium choroby nerek substancja nie powinna być przyjmowana.
Ze względu na ryzyko wystąpienia martwicy kości, pacjent powinien skonsultować się z lekarzem w razie wystąpienia takich objawów jak: bóle w stawach, sztywność stawów, trudności w poruszaniu się.
Istnieje powiązanie między wystąpieniem zawału serca, a stosowaniem abakawiru. Zaleca się podjąć wszystkie działania, mające na celu minimalizację czynników ryzyka (palenie tytoniu, hiperlipidemia, nadciśnienie tętnicze).
Interakcje abakawiru z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Metadon (Methadone) | agoniści receptora opioidowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Typranawir (Tipranavir) | inhibitory proteazy HIV |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Gancyklowir (Ganciclovir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Rybawiryna (Ribavirin) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Stawudyna (Stavudine) | nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Trabektedyna (Trabectedin) | inne cytostatyki pochodzenia naturalnego |
Interakcje abakawiru z alkoholem
Metabolizm abakawiru ulega zmianie w czasie jednoczesnego przyjmowania alkoholu (AUC substancji wzrasta o około 41%). Jednakże obserwacje te nie zostały uznane za kliniczne istotne. Abakawir natomiast nie ma wpływu na metabolizm alkoholu.
Wpływ abakawiru na prowadzenie pojazdów
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu substancji na prowadzenie pojazdów i obsługiwania maszyn.
Inne rodzaje interakcji
W kontrolowanych badaniach klinicznych niezbyt często występowały nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych. Nie wykazano różnić w częstości ich występowania pomiędzy grupą leczoną abakawirem, a grupą kontrolną.
Wpływ abakawiru na ciążę
Dane związane z badaniami na zwierzętach wykazały toksyczne działanie na rozwijające się zarodki i płody u szczurów, ale nie u królików. Wykazano również na modelach zwierzęcych działanie rakotwórcze. Znaczenie kliniczne tych danych nie jest znane dla ludzi.
Dane związane z badaniami na ludziach wykazały, że abakawir i jego metabolity przenikają przez łożysko. Na ich podstawie stwierdzono jednak, że ryzyko wystąpienia wad rozwojowych u ludzi jest mało prawdopodobne.
W warunkach in vitro i in vivo wykazano, że abakawir może powodować różnego stopnia uszkodzenia mitochondriów. Były zgłaszane przypadki występowania zaburzeń czynności mitochondriów u niemowląt bez wykrywalnego HIV, które były narażone w życiu płodowym lub po urodzeniu na działanie substancji.
Wpływ abakawiru na laktację
Dane związane z badaniami na zwierzętach wykazały, że abakawir i jego metabolity są wydzielane do mleka samic szczurów. Substancja jest też wydzielana do mleka matki karmiącej. Ze względu na brak danych dotyczących stosowania abakawiru u dzieci w wieku poniżej 3 miesięcy oraz w związku z zakażeniem kobiety wirusem HIV zaleca się, aby matka nie karmiła piersią.
Wpływ abakawiru na płodność
Dane związane z badaniami na zwierzętach nie wykazały wpływu substancji na płodność.
Skutki uboczne
- biegunka
- ból głowy
- letarg
- nudności
- wymioty
- wysypka
- gorączka
- brak łaknienia
- osłabienie
- zapalenie trzustki
- rumień wielopostaciowy
- zespół Stevensa-Johnsona
- toksyczne martwicze oddzielanie naskórka
- kwasica mleczanowa
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania abakawiru
W badaniach klinicznych podawano abakawir w dawkach jednorazowych 1200 mg i dobowych do 1800 mg. W żadnym przypadku nie odnotowano działań niepożądanych innych niż te, które zarejestrowano.
Mechanizm działania abakawiru
Abakawir to nukleozydowy inhibitor odwrotnej transkryptazy (NRTI). Jest silnym selektywnym inhibitorem wirusa HIV–1 oraz HIV–2. Substancja metabolizowana jest wewnątrzkomórkowo do aktywnej postaci trójfosforanu 5´ karbowiru (TP). Badania in vitro wykazały, że mechanizm działania substancji na wirusa HIV jest związany z hamowaniem enzymu odwrotnej transkryptazy HIV. W wyniku tego dochodzi do zakończenia replikacji wirusa.
Wchłanianie abakawiru
Abakawir jest dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego. Całkowita biodostępność u osoby dorosłej wynosi 83%. Średni czas do uzyskania maksymalnego stężenia substancji w surowicy wynosi około 1 – 1,5 godziny.
Dystrybucja abakawiru
Abakawir wiążę się w około 49% z białkami osocza. Lek dobrze przenika do płynu mózgowo–rdzeniowego.
Metabolizm abakawiru
Abakawir jest metabolizowany głównie w wątrobie. Metabolizm odbywa się przede wszystkim z udziałem dehydrogenazy alkoholowej i mechanizmu glukuronidacji. W procesie tym powstaje kwas 5´ -karboksylowy i 5´ -glukuronid.
Wydalanie abakawiru
Średni okres półtrwania abakawiru wynosi około 1,5 godziny. Eliminacja substancji odbywa się poprzez metabolizm wątrobowy, a następnie wydalanie metabolitów głównie z moczem. Abakawir i jego metabolity wydalane z moczem stanowią około 83% przyjętej dawki. Pozostała część jest wydalana z kałem.