Dalteparyna, Dalteparinum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o dalteparynie

Rok wprowadzenia na rynek
1994
Substancje aktywne
dalteparyna, dalteparyna sodowa, sól sodowa dalteparyny
Działanie dalteparyny
przeciwzakrzepowe (antykoagulacyjne)
Postacie dalteparyny
roztwór do wstrzykiwań
Układy narządowe
układ krwiotwórczy i krew
Specjalności medyczne
Angiologia, Chirurgia naczyniowa, Chirurgia ogólna, Kardiologia
Rys historyczny dalteparyny

Dalteparyna została zatwierdzona do użytku w 1994 roku przez Amerykańską Agencję Żywności i Leków (US FDA), a podmiotem odpowiedzialnym był PFIZER INC. Należy ona do grupy heparyn drobnocząsteczkowych (LMWH) i jest otrzymywana w wyniku depolimeryzacji heparyny niefrakcjonowanej, pochodzącej z błony śluzowej jelita wieprzowego. Heparyny drobnocząsteczkowe, mają bardziej przewidywalne działanie, większą biodostępność i dłuższy okres półtrwania w porównaniu ze standardowymi heparynami niefrakcjonowanymi.

Wzór sumaryczny dalteparyny

(C12H16NS2Na3)20 

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające dalteparynę

Wskazania do stosowania dalteparyny

Dalteparyna jest wskazana do leczenia ostrej zakrzepicy żył głębokich i przewlekłej objawowej żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Jest także używana w profilaktyce przeciwzakrzepowej u chorych unieruchomionych po zabiegach operacyjnych oraz u pacjentów z niestabilną chorobą wieńcową, a także w profilaktyce powstawania zakrzepów podczas zabiegu hemodializy i hemofiltracji u pacjentów.

Dawkowanie dalteparyny

Podawanie dalteparyny powinno odbywać się podskórnie (w skórę brzucha lub uda), ale można podawać ją też jako wstrzyknięcie lub infuzję dożylną. Lek podajemy powoli, trzymając fałd skóry, a kroplę z końca igły należy usunąć przed wstrzyknięciem, żeby zapobiec powstaniu krwiaka.

Indywidualne dawki dalteparyny dobiera lekarz, a każda z nich stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby).

Dalteparyna w zależności od wskazań podawana jest podskórnie w zakresie od 5 do 200 j.m./ kg masy ciała w ciągu doby.

Dalteparynę należy podawać do około 5 dni, w czasie których stężenia czynników II, VII, IX i X zmniejszą się do stężenia terapeutycznego. Lekarze zalecają często równoczesne podawanie antagonistów witaminy K.

Pacjenci (również nowotworowi), którzy są narażeni na ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych w czasie zabiegów chirurgicznych i ortopedycznych, powinni dostawać dawkę dalteparyny wynoszącą 2500 j.m. - 5000 j.m. podskórnie na 2 godziny przed zabiegiem, a następnie taką samą dawkę podtrzymującą na czas unieruchomienia po zabiegu.

Zalecana dawka dalteparyny sodowej w celu profilaktyki ostrej zakrzepicy żył głębokich wynosi 5000 j.m. raz dziennie u chorych unieruchomionych, czas terapii wynosi minimum 14 dni.

Dalteparyny nie powinno się podawać domięśniowo.

Przeciwskazania do stosowania dalteparyny

Przeciwwskazaniem do stosowania dalteparyny jest nadwrażliwość na substancję czynną. Nie należy jej także stosować w potwierdzonej małopłytkowości poheparynowej oraz u osób z  czynnym krwawieniem z przewodu pokarmowego lub naczyń mózgu. Dalteparyna nie może być też stosowana u osób z ciężkim zaburzeniem krzepnięcia, a także po zabiegach chirurgicznych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, oczu lub uszu, a także u pacjentów z ostrym lub podostrym bakteryjnym zapaleniem wsierdzia.

Kardiolodzy nie zalecają także stosowania dalteparyny, aby zapobiec zakrzepicy na protezach zastawek sercowych.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania dalteparyny

Dalteparyna musi być stosowana ostrożnie u pacjentów z małopłytkowością, oraz zaburzeniami czynności płytek. Pod kontrolą lekarza muszą być też osoby z ciężką niewydolnością wątroby lub nerek, nadciśnieniem tętniczym lub retinopatią cukrzycową.

Heparyny muszą być ostrożnie podawane osobom po zabiegach chirurgicznych, gdyż mogą zwiększać ryzyko wystąpienia krwotoku.

U pacjentów poddanych znieczuleniu zewnątrzoponowemu lub podpajęczynówkowemu otrzymujących heparyny drobnocząsteczkowe, jest możliwość powstania krwiaka, który może spowodować długotrwałe lub trwałe porażenie. Ryzyko  zwiększa podawanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz hamujących czynność płytek. Tacy pacjenci powinni być obserwowani przez lekarza.

Stosowanie dalteparyny nie jest zalecane, w celu zapobiegania zakrzepicy na zastawkach u pacjentów z protezami zastawek serca.

Zalecane jest oznaczenie liczby płytek krwi przed rozpoczęciem leczenia oraz w trakcie leczenia dalteparyną.

U dzieci, osób otyłych, osób z niewydolnością nerek, kobiet ciężarnych, lub u osób narażonych na zwiększone ryzyko krwawienia należy monitorować działanie przeciwzakrzepowe dalteparyny.

Podczas terapii możliwe jest zmniejszone wydzielanie aldosteronu, prowadzące do hiperkaliemii. Najbardziej narażeni są pacjenci z cukrzycą, przewlekłą niewydolnością nerek, kwasicą metaboliczną lub przyjmujący leki oszczędzające potas. U takich pacjentów należy oznaczyć stężenie potasu w osoczu przed rozpoczęciem terapii. 

U pacjentów poddawanych zabiegom hemodializy konieczne jest częste monitorowanie aktywności anty-Xa oraz odpowiednie zmniejszenie dawek heparyny drobnocząsteczkowej.

Dalteparyny nie należy podawać domięśniowo z powodu ryzyka powstania krwiaka.

Leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwpłytkowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), antagoniści receptora GP IIb/IIIa, antagoniści witaminy K i leki trombolityczne mogą nasilić działanie przeciwzakrzepowe dalteparyny.

Nasilenie działania przeciwzakrzepowego dalteparyny obserwowoao też po podaniu leków cytostatycznych, sulfinpirazonu, probenecydu i kwasu etakrynowego.

Leki przeciwhistaminowe, produkty zawierające naparstnicę, tetracykliny i kwasu askorbinowy zmniejszają działanie dalteparyny.

Trzeba być ostrożnym, podając dalteparynę sodową razem z lekami z grupy NLPZ lub kwasem acetylosalicylowym pacjentom z niewydolnością nerek z powodu zmniejszonego wydalania nerkowego.

Interakcje dalteparyny z innymi substancjami czynnymi

nasilenie działania przeciwzakrzepowego, zwiększone ryzyko wystąpienia krwawień i krwotoków, powstawania siniaków i wylewów
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Abcyksymab (Abciximab) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Aceklofenak (Aceclofenac) NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1
Acenokumarol (Acenocoumarol) leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Anastrozol (Anastrozole) inne leki przeciwnowotworowe
Apiksaban (Apixaban) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Bleomycyna (Bleomycin) antybiotyki cytostatyczne
Busulfan (Busulfan) cytostatyki alkilujące
Cefazolina (Cefazolin) cefalosporyny I generacji
Celekoksyb (Celecoxibum) NLPZ hamujące wybiórczo COX-2 - koksyby
Cilostazol (Cilostazol) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Cisplatyna (Cisplatin) inne leki przeciwnowotworowe
Cyklofosfamid (Cyclophosphamide) cytostatyki alkilujące
Cytarabina (Cytarabine) antymetabolity pirymidyny
Dabigatran (Dabigatran) leki przeciwzakrzepowe-inhibitory trombiny
Dakarbazyna (Dacarbazine) cytostatyki alkilujące
Deksibuprofen (Dexibuprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Deksketoprofen (Dexketoprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Docetaksel (Docetaxel) inne cytostatyki pochodzenia naturalnego
Doksorubicyna (Doxorubicin) antybiotyki cytostatyczne
Edoksaban (Edoxaban) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Epirubicyna (Epirubicin) antybiotyki cytostatyczne
Escyna (Escine) substancje wpływające na elastyczność naczyń krwionośnych - INNE
Etorykoksyb (Etoricoxib) NLPZ hamujące wybiórczo COX-2 - koksyby
Fluorouracyl (Fluorouracil) antymetabolity pirymidyny
Fondaparynuks (Fondaparinux) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Gemcytabina (Gemcitabine) antymetabolity pirymidyny
Heparyna (Heparin) leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Hydroksykarbamid (Hydroxycarbamide) inne leki przeciwnowotworowe
Ibrytumomab (Ibritumomab) radiofarmaceutyki
Ibuprofen (Ibuprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Iloprost (Iloprost) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Ketoprofen (Ketoprofen) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Lanreotyd (Lanreotide) somatostatyny i analogi
Lornoksykam (Lornoxicam) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Merkaptopuryna (Mercaptopurine) antymetabolity, analogi puryn
Metotreksat (Methotrexate) antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego)
Mitomycyna (Mitomycin) antybiotyki cytostatyczne
Nicergolina (Nicergoline) antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych
Nintedanib (Nintedanib) inhibitory kinazy białkowej
Paklitaksel (Paclitaxel) taksoidy
Piperacylina (Piperacillin) penicyliny o szerokim spektrum działania
Piracetam (Piracetam) substancje psychostymulujące i nootropowe
Prasugrel (Prasugrel) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Propafenon (Propafenone) leki przeciwarytmiczne - klasa I
Ruksolitynib (Ruxolitinib) inhibitory kinazy białkowej
Rywaroksaban (Rivaroxaban) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Temsyrolimus (Temsirolimus) inne leki przeciwnowotworowe
Tiklopidyna (Ticlopidine) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Treprostinil (Treprostinil) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Warfaryna (Warfarin) leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Kaplacyzumab (Caplacizumab) leki przeciwzakrzepowe - INNE
Diklofenak (Diclofenac) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
zwiększone ryzyko wystąpienia krwawień i krwotoków
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ibrutynib (Ibrutinib) inhibitory kinazy białkowej
Kabozantynib (Cabozantinib) inhibitory kinazy białkowej
Ramucyrumab (Ramucirumab) przeciwciała monoklonalne - przeciwnowotworowe i immunosupresyjne
Streptodornaza+Streptokinaza (Streptodornase + sterptokinase) inne leki hematologiczne o zróżnicowanym mechanizmie działania
nasilenie działania przeciwzakrzepowego, zwiększone ryzyko wystąpienia krwawień i krwotoków, szczególnie niebezpieczne są krwawienia w obrębie mózgu
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Typranawir (Tipranavir) inhibitory proteazy HIV
nadmierny wzrost stężenia potasu we krwi
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Azylsartan (Azilsartan medoxomil) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Benazepryl (Benazepril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Chinapryl (Quinapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Cilazapryl (Cilazapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Drospirenon (Drospirenone) progestageny
Eprosartan (Eprosartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Fozynopryl (Fosinopril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Imidapryl (Imidapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Irbesartan (Irbesartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Kandesartan (Candesartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Lizynopryl (Lisinopril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Losartan (Losartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Olmesartan (Olmesartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Peryndopryl (Perindopril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Ramipryl (Ramipril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Telmisartan (Telmisartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Trandolapryl (Trandolapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Walsartan (Valsartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Zofenopryl (Zofenopril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
osłabienie działania dalteparyny, możliwość wystąpienia zakrzepów i zatorów
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Digoksyna (Digoxin) glikozydy nasercowe

Interakcje dalteparyny z pożywieniem

Nie ma dowodów, żeby dalteparyna wchodziła w interakcje z pożywieniem.

Interakcje dalteparyny z alkoholem

Odnotowano, że dalteparyna wykazuje interakcje z alkoholem. Należy zatem zachować ostrożność, podczas stosowania preparatów z dalteparyną oraz spożywaniu alkoholu.

Wpływ dalteparyny na prowadzenie pojazdów

Dalteparyna nie wykazuje wpływu na zdolność prowadzenia  i obsługi pojazdów i urządzeń w ruchu.

Inne rodzaje interakcji

U pacjentów leczonych dalteparyną wzrasta ryzyko hiperkaliemii. Należy kontrolować stężenie potasu w osoczu przed rozpoczęciem stosowania heparyny, a w dalszej terapii regularnie je monitorować u pacjentów z grupy ryzyka, szczególnie jeśli leczenie trwa dłużej niż 7 dni.

Wpływ dalteparyny na ciążę

Dalteparyna nie przenika przez łożysko. Przeprowadzone badania kliniczne na dużej grupie kobiet nie wykazały, żeby stosowanie dalteparyny w ciąży przyczyniało się do rozwoju wad genetycznych lub szkodliwie oddziaływało na płód. Jeżeli pacjentka wymaga podania heparyny drobnocząsteczkowej podczas ciąży to można ją jej bezpiecznie podać.

Wykonane dotychczas badania na zwierzętach również nie wykazały żadnych właściwości teratogennych lub toksycznych dla płodu.

Wpływ dalteparyny na laktację

Dowiedziono, że niewielkie ilości dalteparyny mogą przenikać do mleka matki. W jednym z wykonanych badań wykazano, że stężenie w osoczu czynnika anty-Xa zawiera się w granicach od 2 do 8 %. Lekarze nie zalecają karmienia piersią, podczas terapii dalteparyną ze względu na zagrożenie dla karmionych dzieci. Terapia dalteparyną powinna być stosowana, jeżeli korzyści dla matki przewyższają zagrożenie dla dziecka.

Wpływ dalteparyny na płodność

Bieżące dane kliniczne nie pozwalają stwierdzić, że dalteparyna wpływa na płodność. Przeprowadzone na zwierzętach testy, nie wykazały wpływu na płodność ani rozwój okołoporodowy.

Inne możliwe skutki uboczne

Po podskórnym podaniu dalteparyny większość pacjentów odczuwała ból w miejscu podania, któremu towarzyszył podskórny krwiak. Możliwa jest też przemijająca utrata włosów, wysypka, a także martwica skóry w miejscu podania.

Po podskórnym i dożylnym podaniu dalteparyny obserwowano łagodną trombocytopenię, reakcje anafilaktyczne, nadwrażliwość, krwotoki, a nawet krwawienia śródczaszkowe prowadzące do zgonu. Często obserwowane jest też przejściowe zwiększenie aktywności transaminaz wątrobowych.

Objawy przedawkowania dalteparyny

Objawem przedawkowania dalteparyny są krwotoki i przewlekłe krwawienia.

Mechanizm działania dalteparyny

Dalteparyna jest lekiem przeciwzakrzepowym, a mechanizm jej działania opiera się na nasileniu aktywności antytrombiny (AT) i hamowaniu tworzenia zarówno czynnika Xa, jak i trombiny. Główna różnica między dalteparyną, a heparyną niefrakcjonowaną (UH) polega na tym, że dalteparyna preferencyjnie inaktywuje czynnik Xa. W rezultacie takiego działania zaobserwowano tylko nieznaczne wydłużenie czasu krzepnięcia osocza (APTT). Dalteparyna wywiera mniejszy wpływ na pierwotną hemostazę, gdyż w mniejszym stopniu niż heparyna niefrakcjonowana wpływa na czynność płytek krwi i ich adhezję.

Wchłanianie dalteparyny

Wchłanianie dalteparyny zachodzi prawie całkowicie po podaniu podskórnym (sc), a biodostępność wynosi około 87%.

Proporcjonalne zwiększanie dawki prowadzi do proporcjonalnego zwiększania pola pod krzywą (AUC) aktywności anty-Xa.

Dystrybucja dalteparyny

Objętość dystrybucji aktywności anty-Xa dalteparyny u osób dorosłych wynosi od 40 do 60 ml/kg. U niemowląt w wieku poniżej 2 do 3 miesięcy lub o wadze poniżej 5 kg zaobserwowano zwiększoną objętość dystrybucji i wzrost zapotrzebowania na dalteparynę.

Stopień wiązania z białkami dalteparyny wynosi mniej niż 90%.

Metabolizm dalteparyny

Metabolizm dalteparyny zachodzi głównie w wątrobie i układzie siateczkowo-śródbłonkowym na drodze odsiarczania i depolimeryzacji. Okres półtrwania przy podaniu dożylnym wynosi około 2 godziny, natomiast po podaniu podskórnym od 3 do 5 godzin. Różnica wynika z opóźnienia wchłaniania przy podaniu podskórnym.

Wydalanie dalteparyny

Dalteparyna jest głównie wydalana przez nerki. Średnia wartość klirensu osoczowego aktywności anty-Xa dalteparyny  wynosi 33 ml / min.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij