Lizynopryl, Lisinoprilum - Zastosowanie, działanie, opis

Lizynopryl jest wskazany w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami obniżającymi ciśnienie tętnicze. Działa poprzez hamowanie enzymu konwertującego angiotensynę, jak również układu renina–angiotensyna–aldosteron. 

Wskazany jest w leczeniu ostrego zawału mięśnia sercowego, nadciśnienia tętniczego u pacjentów w wieku ≥6 lat, a także  jako terapia wspierająca leczenie niewydolności mięśnia sercowego, w niewydolności serca lub w skojarzeniu z lekami moczopędnymi oraz z glikozydami naparstnicy. Ma zastosowanie u stabilnych pacjentów we wczesnej (w ciągu 24h) fazie zawału serca, aby zapobiec rozwojowi dysfunkcji lewej komory i niewydolności serca oraz w przypadku pacjentów dotkniętych nie tylko nadciśnieniem, lecz również cukrzycą typu II (insulinoniezależną). 

Poza tym umożliwia leczenie między innymi :

• nadciśnienia samoistnego;
• nadciśnienia naczyniowo-nerkowego;
• nadciśnienia u dzieci w przedziale wiekowym 6-16 lat.

Lizynopryl podawany jest doustnie. Pokarm nie wpływa na jego wchłanianie z tabletek, pacjent może więc przyjmować lek niezależnie od posiłków. Lek należy stosować codziennie o tej samej porze.

Dawkę należy dostosować indywidualnie zaczynając od małej dawki początkowej. Możliwe jest stopniowe podwyższanie dawki, aby osiągnąć odpowiedni efekt leczniczy. Maksymalna dawka dobowa wynosi 20 mg u pacjentów o masie ciała od 20 do 50 kg i 40 mg u pacjentów o masie ciała powyżej 50 kg. 

Sposób stosowania leku i jego dawki zależą od wskazania, w którym został on przepisany. 

U osób starszych dawki lizynoprylu powinny być podwyższane bardzo ostrożnie, ponieważ w tej grupie wiekowej maksymalne stężenie lizynoprylu w surowicy krwi osiągało stężenia dwukrotnie wyższe niż u osób młodszych.

Lizynopryl jest przeciwskazany u osób nadwrażliwych na związek. Również u osób, które wykazały nadwrażliwość na inne substancje z tej grupy leczniczej lub mają skłonność (np. dziedziczną) do obrzęków naczynioruchowych. Nie wolno go stosować w trakcie ciąży (po 3 miesiącu). 

Szczególne środki ostrożności należy zachować przy objawowym niedociśnieniu. Pojawia się  rzadko u pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem. U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym przyjmujących lizynopryl prawdopodobieństwo wystąpienia niedociśnienia objawowego jest większe w przypadku zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej spowodowanej np.: stosowaniem leków moczopędnych, diety ubogo sodowej, dializami, biegunkami lub wymiotami. Niedociśnienie występowało najczęściej u pacjentów z ciężką niewydolnością serca, przyjmujących duże dawki leków moczopędnych (np. 80 mg lub więcej furosemidu dziennie), hiponatremią lub czynnościowymi zaburzeniami nerek.

W takich przypadkach konieczne jest  częste kontrolowanie wartości ciśnienia tętniczego krwi na początku stosowania leku i po każdej zmianie dawki lizynoprylu lub leku moczopędnego.  

Środki ostrożności należy wdrożyć u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca lub ze zwężeniem tętnic zaopatrujących mózg, gdyż nadmierne obniżenie ciśnienia krwi może wywołać zawał mięśnia sercowego lub niedokrwienie mózgu.

Lizynopryl podany pacjentom z zastoinową niewydolnością serca i prawidłowym lub niskim ciśnieniem tętniczym krwi może wywołać obniżenie ciśnienia tętniczego. W przypadku wystąpienia objawowego niedociśnienia należy zmniejszyć dawkę lub odstawić lek.

W trakcie przyjmowania substancji z tej grupy leczniczej (ACEI) może pojawić się uporczywy suchy kaszel. Mija on po odstawieniu leku. O wystąpieniu kaszlu należy poinformować lekarza, który poinformuje jakie kroki należy podjąć. 

Lizynopryl może wywoływać reakcje anafilaktyczne np. obrzęk naczynioworuchowy. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia może się zwiększyć w przypadku przyjmowania niektórych leków np.:

• racekadotryl, lek stosowany w leczeniu biegunki;
• leki stosowane w zapobieganiu odrzuceniu przeszczepionego narządu oraz w leczeniu raka (np. temsyrolimus, syrolimus, ewerolimus);
• wildagliptyna, lek stosowany w leczeniu cukrzycy;
• tkankowy aktywator plazminogenu.

Ryzyko jest również wyższe u przedstawicieli rasy czarnej oraz u osób uczulonych na jad pszczół lub os. Ryzyko jest zwiększone również w trakcie usuwania cholesterolu z krwi za pomocą aferezy LDL. 

Lizynoprylu nie wolno podawać z aliskirenem pacjentom z zaburzeniem czynności nerek (współczynnik filtracji kłębuszkowej, GFR <60 ml/min/1,73 m²) lub cukrzycą. 

Lizynoprylu nie należy łączyć z produktem złożonym zawierającym sakubitryl i walsartan, a także rozpoczynać leczenia produktem leczniczym zawierającym lizynopryl  wcześniej niż po upływie 36 godzin od przyjęcia ostatniej dawki produktu złożonego zawierającego sakubitryl i walsartan.

Unikaj produktów zawierających potas. Produkty potasowe zwiększają ryzyko hiperkaliemii.

Postaraj się ograniczyć spożycie soli. Sól może osłabiać działanie przeciwnadciśnieniowe.

Etanol może nasilać hipotensyjne działanie lizynoprylu, dlatego pacjenci przyjmujący lizynopryl powinni unikać spożywania alkoholu i napojów alkoholowych w czasie leczenia.

Niektóre działania niepożądane, które zgłaszano podczas stosowania leku mogą mieć wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn. Należy zwrócić szczególną uwagę na reakcję organizmu pacjenta, ponieważ po przyjęciu pierwszej dawki leku może wystąpić większe obniżenie ciśnienia krwi niż po zastosowaniu kolejnych dawek. Może się to objawiać omdleniem lub zawrotami głowy. Jeśli do tego dojdzie, pacjent powinien się położyć . 

Unikaj ziół podwyższających ciśnienie krwi (np. Borówka amerykańska, niebieski cohosh, cayenne i lukrecja).
 

Nie powinno się rozpoczynać leczenia inhibitorami ACE (w tym lizynoprylu) w okresie ciąży. U pacjentek planujących ciążę należy zastosować alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe o ustalonym profilu bezpieczeństwa stosowania w ciąży. W przypadku stwierdzenia ciąży należy natychmiast przerwać podawanie lizynoprylu.

Udowodniono, że stosowanie lizynoprylu  w drugim i trzecim trymestrze ciąży powoduje toksyczne działanie na ludzki płód (zaburzenia czynności nerek, małowodzie, opóźnienie kostnienia czaszki) i noworodka (niewydolność nerek, niedociśnienie tętnicze).

Stosowanie leku jest przeciwwskazane u kobiet po 3 miesiącu ciąży. 

Klasyfikacja ryzyka stosowania leków (wg Prof. Hale'a) przyporządkowuje lizynopryl do kategorii L3, czyli substancji dla których nie istnieją kontrolowane badania na grupie kobiet karmiących piersią, ale ryzyko niepożądanego działania leku u karmionego piersią dziecka jest możliwe.

Najczęstszym i najbardziej prawdopodobnym objawem przedawkowania jest nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, niewydolność nerek, wstrząs krążeniowy, zaburzenia elektrolitowe, hiperwentylacja, tachykardia, kołatanie serca, bradykardia, zawroty głowy, niepokój i kaszel.

Układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAAS) jest jednym z głównych układów organizmu człowieka, ponieważ odpowiada za stężenie sodu w osoczu i ciśnienie tętnicze krwi. Enzym renina wydzielany przez nerki oddziałuje na angiotensynę I tworząc angiotensynę II (hormon  białkowy). Aktywacja RAAS prowadzi do rozwoju nadciśnienia, proliferacji komórek i stanu zapalnego, któremu towarzyszy stres oksydacyjny. Zaburzenia w równowadze reniny i angiotensyny II może powodować przewlekłe nadciśnienie. 

Lizynopryl należy do grupy leków przeciwnadciśnieniowych, który hamuje konwertazę angiotensyny ACE (enzymu odpowiedzialnego za przekształcenie angiotensyny I do naczyniozwężającej angiotensyny II). Kora nadnerczy reaguje wtedy zwiększeniem wydzielania aldosteronu i wywołuje skurczowe działanie na naczynia krwionośne. Natomiast lizynopryl hamując ACE działa antagonistycznie i zmniejsza produkcję angiotensyny II, jednocześnie obniżając poziom wydzielanego aldosteronu do osocza krwi i zmniejsza działanie naczynioskurczowe. Najczęściej obrazujemy to jako hamowanie układu osoczowego renina–angiotensyna–aldosteron. Wpływ na korę nadnerczy może powodować zwiększone stężenie potasu we krwi pacjenta leczonego inhibitorami ACE (także lizynoprylem).

Lizynopryl nie jest metabolizowany w organizmie i jest wydalany w postaci niezmienionej głównie przez nerki. Przyjmuje się, że około 25% przyjętej doustnie dawki lizynoprylu wchłania się z przewodu pokarmowego, bez względu na to czy jest podawany z posiłkiem czy bez. Okres półtrwania lizynoprylu w fazie kumulacji po podaniu wielu dawek wynosi 12 godzin.

Najwyższe stężenie lizynoprylu w surowicy występowało w przybliżeniu po 6-8 godzinach od podania doustnego.

Maksymalne stężenie lizynoprylu w surowicy krwi występowało w przybliżeniu po 6-8 godzinach od podania doustnego. Nie kumuluje się w organizmie. Wydłużenie końcowej fazy eliminacji jest niezależne od dawki i prawdopodobnie jest spowodowane wysyceniem wiązań lizynoprylu z konwertazą angiotensyny. Lizynopryl nie wiąże się z innymi białkami osocza krwi.

Lizynopryl nie jest metabolizowany w organizmie.

Wydala się w formie niezmienionej przez nerki.