Lizynopryl, Lisinoprilum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o lizynopryl
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1987
- Substancje aktywne
-
lizynopryl
- Działanie lizynoprylu
-
przeciwnadciśnieniowe (hipotensyjne)
- Postacie lizynoprylu
-
tabletki
- Układy narządowe
-
układ krwionośny (sercowo-naczyniowy)
- Specjalności medyczne
-
Kardiologia
- Rys historyczny lizynoprylu
-
Lisinopril został zatwierdzony przez FDA (Food and Drug Administration, amerykańska agencja) w dniu 29 grudnia 1987 r.
Leki z tej grupy (inhibitory konwertazy angiotensyny, ACEI) wywodzą się od peptydu znalezionego w jadzie brazylijskiej żmii Bothrops Jararaca.
- Wzór sumaryczny lizynoprylu
-
C21H31N3O5
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające lizynopryl
- Wskazania do stosowania lizynoprylu
- Dawkowanie lizynoprylu
- Przeciwskazania do stosowania lizynoprylu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania lizynoprylu
- Przeciwwskazania lizynoprylu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje lizynoprylu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje lizynoprylu z pożywieniem
- Interakcje lizynoprylu z alkoholem
- Wpływ lizynoprylu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ lizynoprylu na ciążę
- Wpływ lizynoprylu na laktację
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania lizynoprylu
- Mechanizm działania lizynoprylu
- Wchłanianie lizynoprylu
- Dystrybucja lizynoprylu
- Metabolizm lizynoprylu
- Wydalanie lizynoprylu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające lizynopryl
Wskazania do stosowania lizynoprylu
Lizynopryl jest wskazany w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami obniżającymi ciśnienie tętnicze. Działa poprzez hamowanie enzymu konwertującego angiotensynę, jak również układu renina–angiotensyna–aldosteron.
Wskazany jest w leczeniu ostrego zawału mięśnia sercowego, nadciśnienia tętniczego u pacjentów w wieku ≥6 lat, a także jako terapia wspierająca leczenie niewydolności mięśnia sercowego, w niewydolności serca lub w skojarzeniu z lekami moczopędnymi oraz z glikozydami naparstnicy. Ma zastosowanie u stabilnych pacjentów we wczesnej (w ciągu 24h) fazie zawału serca, aby zapobiec rozwojowi dysfunkcji lewej komory i niewydolności serca oraz w przypadku pacjentów dotkniętych nie tylko nadciśnieniem, lecz również cukrzycą typu II (insulinoniezależną).
Poza tym umożliwia leczenie między innymi :
- nadciśnienia samoistnego;
- nadciśnienia naczyniowo-nerkowego;
- nadciśnienia u dzieci w przedziale wiekowym 6-16 lat.
Dawkowanie lizynoprylu
Lizynopryl podawany jest doustnie. Pokarm nie wpływa na jego wchłanianie z tabletek, pacjent może więc przyjmować lek niezależnie od posiłków. Lek należy stosować codziennie o tej samej porze.
Dawkę należy dostosować indywidualnie zaczynając od małej dawki początkowej. Możliwe jest stopniowe podwyższanie dawki, aby osiągnąć odpowiedni efekt leczniczy. Maksymalna dawka dobowa wynosi 20 mg u pacjentów o masie ciała od 20 do 50 kg i 40 mg u pacjentów o masie ciała powyżej 50 kg.
Sposób stosowania leku i jego dawki zależą od wskazania, w którym został on przepisany.
U osób starszych dawki lizynoprylu powinny być podwyższane bardzo ostrożnie, ponieważ w tej grupie wiekowej maksymalne stężenie lizynoprylu w surowicy krwi osiągało stężenia dwukrotnie wyższe niż u osób młodszych.
Przeciwskazania do stosowania lizynoprylu
Lizynopryl jest przeciwskazany u osób nadwrażliwych na związek. Również u osób, które wykazały nadwrażliwość na inne substancje z tej grupy leczniczej lub mają skłonność (np. dziedziczną) do obrzęków naczynioruchowych. Nie wolno go stosować w trakcie ciąży (po 3 miesiącu).
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania lizynoprylu
Szczególne środki ostrożności należy zachować przy objawowym niedociśnieniu. Pojawia się rzadko u pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem. U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym przyjmujących lizynopryl prawdopodobieństwo wystąpienia niedociśnienia objawowego jest większe w przypadku zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej spowodowanej np.: stosowaniem leków moczopędnych, diety ubogo sodowej, dializami, biegunkami lub wymiotami. Niedociśnienie występowało najczęściej u pacjentów z ciężką niewydolnością serca, przyjmujących duże dawki leków moczopędnych (np. 80 mg lub więcej furosemidu dziennie), hiponatremią lub czynnościowymi zaburzeniami nerek.
W takich przypadkach konieczne jest częste kontrolowanie wartości ciśnienia tętniczego krwi na początku stosowania leku i po każdej zmianie dawki lizynoprylu lub leku moczopędnego.
Środki ostrożności należy wdrożyć u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca lub ze zwężeniem tętnic zaopatrujących mózg, gdyż nadmierne obniżenie ciśnienia krwi może wywołać zawał mięśnia sercowego lub niedokrwienie mózgu.
Lizynopryl podany pacjentom z zastoinową niewydolnością serca i prawidłowym lub niskim ciśnieniem tętniczym krwi może wywołać obniżenie ciśnienia tętniczego. W przypadku wystąpienia objawowego niedociśnienia należy zmniejszyć dawkę lub odstawić lek.
W trakcie przyjmowania substancji z tej grupy leczniczej (ACEI) może pojawić się uporczywy suchy kaszel. Mija on po odstawieniu leku. O wystąpieniu kaszlu należy poinformować lekarza, który poinformuje jakie kroki należy podjąć.
Lizynopryl może wywoływać reakcje anafilaktyczne np. obrzęk naczynioworuchowy. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia może się zwiększyć w przypadku przyjmowania niektórych leków np.:
- racekadotryl, lek stosowany w leczeniu biegunki;
- leki stosowane w zapobieganiu odrzuceniu przeszczepionego narządu oraz w leczeniu raka (np. temsyrolimus, syrolimus, ewerolimus);
- wildagliptyna, lek stosowany w leczeniu cukrzycy;
- tkankowy aktywator plazminogenu.
Ryzyko jest również wyższe u przedstawicieli rasy czarnej oraz u osób uczulonych na jad pszczół lub os. Ryzyko jest zwiększone również w trakcie usuwania cholesterolu z krwi za pomocą aferezy LDL.
Przeciwwskazania lizynoprylu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Lizynoprylu nie wolno podawać z aliskirenem pacjentom z zaburzeniem czynności nerek (współczynnik filtracji kłębuszkowej, GFR <60 ml/min/1,73 m2) lub cukrzycą.
Lizynoprylu nie należy łączyć z produktem złożonym zawierającym sakubitryl i walsartan, a także rozpoczynać leczenia produktem leczniczym zawierającym lizynopryl wcześniej niż po upływie 36 godzin od przyjęcia ostatniej dawki produktu złożonego zawierającego sakubitryl i walsartan.
Interakcje lizynoprylu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Węglan litu (Lithium carbonate) | neuroleptyki atypowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Akarboza (Acarbose) | doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory alfa-glukozydazy |
Alprazolam (Alprazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Cetyryzyna (Cetirizine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Witamina B12 (Cyjanokobalamina) (Cyanocobalamin) | witaminy z grupy B |
Doksycyklina (Doxycycline) | antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny |
Kodeina (Codeine) | agoniści receptora opioidowego |
Lewocetyryzyna (Levocetirizine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Paracetamol (Paracetamol (acetaminophen)) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Walacyklowir (Valaciclovir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Acyklowir (Acyclovir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Deksketoprofen (Dexketoprofen) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Ibuprofen (Ibuprofen) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Ketoprofen (Ketoprofen) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Metamizol (Metamizole) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Naproksen (Naproxen) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Salicylamid (Salicylamide) | NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1 |
Diklofenak (Diclofenac) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Finasteryd (Finasteride) | substancje hamujące aktywność reduktazy testosteronu |
Promazyna (Promazine) | neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny |
Pseudoefedryna (Pseudoephedrine) | agoniści receptorów alfa- i beta-adrenergicznych |
Salmeterol (Salmeterol) | agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Benazepryl (Benazepril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Chinapryl (Quinapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Cilazapryl (Cilazapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Fozynopryl (Fosinopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Imidapryl (Imidapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Irbesartan (Irbesartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Kandesartan (Candesartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Losartan (Losartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Olmesartan (Olmesartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Peryndopryl (Perindopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Ramipryl (Ramipril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Telmisartan (Telmisartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Trandolapryl (Trandolapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Walsartan (Valsartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Zofenopryl (Zofenopril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Interakcje lizynoprylu z pożywieniem
Unikaj produktów zawierających potas. Produkty potasowe zwiększają ryzyko hiperkaliemii.
Postaraj się ograniczyć spożycie soli. Sól może osłabiać działanie przeciwnadciśnieniowe.
Interakcje lizynoprylu z alkoholem
Etanol może nasilać hipotensyjne działanie lizynoprylu, dlatego pacjenci przyjmujący lizynopryl powinni unikać spożywania alkoholu i napojów alkoholowych w czasie leczenia.
Wpływ lizynoprylu na prowadzenie pojazdów
Niektóre działania niepożądane, które zgłaszano podczas stosowania leku mogą mieć wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn. Należy zwrócić szczególną uwagę na reakcję organizmu pacjenta, ponieważ po przyjęciu pierwszej dawki leku może wystąpić większe obniżenie ciśnienia krwi niż po zastosowaniu kolejnych dawek. Może się to objawiać omdleniem lub zawrotami głowy. Jeśli do tego dojdzie, pacjent powinien się położyć .
Inne rodzaje interakcji
Unikaj ziół podwyższających ciśnienie krwi (np. Borówka amerykańska, niebieski cohosh, cayenne i lukrecja).
Wpływ lizynoprylu na ciążę
Nie powinno się rozpoczynać leczenia inhibitorami ACE (w tym lizynoprylu) w okresie ciąży. U pacjentek planujących ciążę należy zastosować alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe o ustalonym profilu bezpieczeństwa stosowania w ciąży. W przypadku stwierdzenia ciąży należy natychmiast przerwać podawanie lizynoprylu.
Udowodniono, że stosowanie lizynoprylu w drugim i trzecim trymestrze ciąży powoduje toksyczne działanie na ludzki płód (zaburzenia czynności nerek, małowodzie, opóźnienie kostnienia czaszki) i noworodka (niewydolność nerek, niedociśnienie tętnicze).
Stosowanie leku jest przeciwwskazane u kobiet po 3 miesiącu ciąży.
Wpływ lizynoprylu na laktację
Klasyfikacja ryzyka stosowania leków (wg Prof. Hale'a) przyporządkowuje lizynopryl do kategorii L3, czyli substancji dla których nie istnieją kontrolowane badania na grupie kobiet karmiących piersią, ale ryzyko niepożądanego działania leku u karmionego piersią dziecka jest możliwe.
Skutki uboczne
- biegunka
- ból głowy
- zawroty głowy
- kaszel
- wymioty
- hipotonia (niedociśnienie) ortostatyczna
- zaburzenia czynności nerek
- mdłości
- zawał serca
- wahania nastroju
- zwiększenie stężenia mocznika we krwi
- zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
- udar naczyniowy mózgu
- zaburzenia snu
- zaburzenia smaku
- wysypka
- objawy zespołu Raynauda'a
- rumień wielopostaciowy
- parestezje
- impotencja
- kołatanie serca
- niestrawność
- bóle brzucha
- pokrzywka
- suchość błony śluzowej jamy ustnej
- zmniejszenie hematokrytu
- Zwiększenie stężenia bilirubiny
- łysienie
- Zmniejszenie stężenia hemoglobiny
- splątanie
- ginekomastia
- zahamowanie czynności szpiku kostnego
- uogólnione powiększenie węzłów chłonnych
- skąpomocz
- niewydolność wątroby
- niedokrwistość
- agranulocytoza
- hiponatremia
- nadmierne pocenie się
- neutropenia
- hipoglikemia
- żółtaczka
- leukopenia
- zapalenie trzustki
- małopłytkowość
- paradoksalny skurcz oskrzeli
- depresja
- zaparcia
- wzdęcia
- Anoreksja
- omdlenia
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania lizynoprylu
Najczęstszym i najbardziej prawdopodobnym objawem przedawkowania jest nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, niewydolność nerek, wstrząs krążeniowy, zaburzenia elektrolitowe, hiperwentylacja, tachykardia, kołatanie serca, bradykardia, zawroty głowy, niepokój i kaszel.
Mechanizm działania lizynoprylu
Układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAAS) jest jednym z głównych układów organizmu człowieka, ponieważ odpowiada za stężenie sodu w osoczu i ciśnienie tętnicze krwi. Enzym renina wydzielany przez nerki oddziałuje na angiotensynę I tworząc angiotensynę II (hormon białkowy). Aktywacja RAAS prowadzi do rozwoju nadciśnienia, proliferacji komórek i stanu zapalnego, któremu towarzyszy stres oksydacyjny. Zaburzenia w równowadze reniny i angiotensyny II może powodować przewlekłe nadciśnienie.
Lizynopryl należy do grupy leków przeciwnadciśnieniowych, który hamuje konwertazę angiotensyny ACE (enzymu odpowiedzialnego za przekształcenie angiotensyny I do naczyniozwężającej angiotensyny II). Kora nadnerczy reaguje wtedy zwiększeniem wydzielania aldosteronu i wywołuje skurczowe działanie na naczynia krwionośne. Natomiast lizynopryl hamując ACE działa antagonistycznie i zmniejsza produkcję angiotensyny II, jednocześnie obniżając poziom wydzielanego aldosteronu do osocza krwi i zmniejsza działanie naczynioskurczowe. Najczęściej obrazujemy to jako hamowanie układu osoczowego renina–angiotensyna–aldosteron. Wpływ na korę nadnerczy może powodować zwiększone stężenie potasu we krwi pacjenta leczonego inhibitorami ACE (także lizynoprylem).
Wchłanianie lizynoprylu
Lizynopryl nie jest metabolizowany w organizmie i jest wydalany w postaci niezmienionej głównie przez nerki. Przyjmuje się, że około 25% przyjętej doustnie dawki lizynoprylu wchłania się z przewodu pokarmowego, bez względu na to czy jest podawany z posiłkiem czy bez. Okres półtrwania lizynoprylu w fazie kumulacji po podaniu wielu dawek wynosi 12 godzin.
Najwyższe stężenie lizynoprylu w surowicy występowało w przybliżeniu po 6-8 godzinach od podania doustnego.
Dystrybucja lizynoprylu
Maksymalne stężenie lizynoprylu w surowicy krwi występowało w przybliżeniu po 6-8 godzinach od podania doustnego. Nie kumuluje się w organizmie. Wydłużenie końcowej fazy eliminacji jest niezależne od dawki i prawdopodobnie jest spowodowane wysyceniem wiązań lizynoprylu z konwertazą angiotensyny. Lizynopryl nie wiąże się z innymi białkami osocza krwi.
Metabolizm lizynoprylu
Lizynopryl nie jest metabolizowany w organizmie.
Wydalanie lizynoprylu
Wydala się w formie niezmienionej przez nerki.