Kompozycja na złotą jesień – dlaczego witaminy z grupy B są tak ważne dla seniorów?

Kompozycja na złotą jesień – dlaczego witaminy z grupy B są tak ważne dla seniorów?

Badania dowodzą, że seniorzy są szczególnie narażeni na niedobory składników mineralnych i witamin. W ich przypadku rośnie bowiem zapotrzebowanie na wapń, fosfor i miedź oraz witaminy A, C, D, E, a przede wszystkim te z grupy B. Dlatego, chcąc zminimalizować ryzyko ich wystąpienia, należy zadbać o właściwą suplementację.

 

Starzenie się a niedobór witamin i minerałów

Dane demograficzne obejmujące kraje rozwinięte potwierdzają stopniowy wzrost populacji osób starszych. Tylko w Polsce liczba seniorów po 60 r. życia wynosi obecnie ok. 10 milionów. Oznacza to, że przeszło co czwarta osoba w naszym kraju zalicza się do tego grona. Równocześnie postęp medycyny i rozwinięty system ochrony zdrowia sprawia, że współcześni seniorzy dłużej pozostają aktywni i cieszą się lepszym zdrowiem niż ich rodzice czy dziadkowie.

Procesowi starzenia towarzyszy jednak zauważalna rozbieżność między tzw. wiekiem kalendarzowym (liczba przeżytych lat) a biologicznym (odzwierciedlającym sprawność organizmu). Ten pierwszy wiąże się z ograniczeniem ogólnej kondycji fizycznej i rosnącą podatnością na choroby przewlekłe, podczas gdy drugi w dużym stopniu zależy od czynników genetycznych, klimatu, stylu życia oraz diety.

U części osób starszych występują deficyty więcej niż jednej witaminy i w przeważającej większości dotyczą one witamin z grupy B oraz C. Tę ostatnią łatwo uzupełnić, a wiedza dotycząca jej naturalnych źródeł jest powszechnie dostępna. Znacznie trudniej przychodzi nam wskazanie witamin wchodzących w skład grupy B oraz ich funkcji w organizmie. Warto zatem bliżej przyjrzeć się tym niezwykle cennym składnikom diety, a także produktom, które stanowią ich naturalne źródło.

Kompozycja na złotą jesień – sekrety witamin z grupy B dla wspomagania czynności układu nerwowego

Witaminy z grupy B wywierają pozytywny wpływ na stan tkanki mózgowej, prawidłową pracę mięśni i serca, metabolizm, a także uczestniczą w procesach utleniania komórek oraz przemiany glukozy. Pomimo że często traktuje się je jako kompleks, my przyjrzymy się nieco bliżej każdej z nich, aby lepiej wykazać ich wagę dla wspomagania czynności układu nerwowego.

Pierwszą z witamin, na której niedobór często cierpią osoby starsze, jest witamina B6. Odpowiada ona za wzmacnianie układu odpornościowego, reguluje funkcje układu nerwowego i bierze udział w tworzeniu hemoglobiny. Wzrost zapotrzebowania na witaminę B6 u seniorów wynika z jej zaangażowania w przemiany białek i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz z faktu, że wiele powszechnie przyjmowanych leków ogranicza jej wchłanianie z przewodu pokarmowego. Warto też nadmienić, że jest ona niezbędna dla prawidłowego przyswajania przez organizm wapnia i magnezu.

Witamina B6

Objawy niedoboru witaminy B6 są niecharakterystyczne i dość trudne do rozpoznania. Należą do nich: skłonność do irytacji, zmęczenie, mdłości czy zawroty głowy. Konsekwencją deficytu witaminy B6 jest przedwczesne starzenie się komórek nerwowych. Witamina B6 występuje m.in. w wątrobie, mięsie drobiowym, jajach, drożdżach, nasionach pszenicy, żyta i roślin strączkowych, a także w warzywach liściastych (np. szpinak, kapusta). Źródłem witaminy B6 są również orzechy włoskie, słusznie kojarzone z korzystnym wpływem na pamięć. Minimalne dobowe zapotrzebowanie w diecie osób starszych szacuje się na około 2,0 mg/dobę.

Witamina B12

Równie często u osób w wieku starszym obserwowany jest niedobór witaminy B12 (kobalaminy). Jest to substancja rozpuszczalna w wodzie, a jej deficyt spowodowany jest utrudnionym wchłanianiem z pożywienia. Witamina B12 pełni szereg ról w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania organizmu. Uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych krwinek, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego osób starszych, zapewnia dobry nastrój i równowagę psychiczną, a także pobudza apetyt. Kobalamina odgrywa również istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu sercowo-naczyniowego, pomaga w zapobieganiu miażdżycy i zakrzepów poprzez obniżanie poziomu homocysteiny we krwi. Dodatkowo witamina bierze udział w przemianach lipidów i węglowodanów.

Objawami niedoboru witaminy B12 u seniorów są zaburzenia neurologiczne, takie jak: zaburzenia czucia, ruchu czy chodu oraz pogorszenie pamięci bez stwierdzonej anemii, czyli niedokrwistości megaloblastycznej. Deficyty mogą objawiać się również występowaniem zespołów otępiennych, zaburzeniami nastroju, apatią oraz stanami depresyjnymi.

Źródłem witaminy B12 są produkty pochodzenia zwierzęcego, tj.: mięso i jego przetwory, podroby, ryby, skorupiaki, jaja, produkty mleczne. Z uwagi na wiele ważnych funkcji w organizmie o właściwą podaż kobalaminy poza seniorami powinny zadbać też osoby niespożywające mięsa i produktów mięsnych.

Witamina B1

Kolejną, bardzo ważną dla seniorów, witaminą z tej grupy jest witamina B1 (tiamina). Jest ona niezbędna w procesie syntezy enzymów biorących udział w metabolizmie węglowodanów oraz do właściwego funkcjonowania układu nerwowego – warunkuje prawidłowe przekazywanie impulsów nerwowych. Do objawów niedoboru tej witaminy zalicza się zaburzenia pamięci, obniżenie nastroju i stany depresyjne, zaburzenia psychiczne, bóle mięśni, zaburzenia pracy układu sercowo-naczyniowego, a także deficyty neurologiczne. Znajduje się ona w wielu produktach spożywczych – zarówno pochodzenia roślinnego (np. otręby, ziarna zbóż), jak i zwierzęcego (wątróbka, nerki, czerwone mięso). Dobowe zapotrzebowanie na witaminę B1 jest oceniane na 1,5 mg.

Witamina B9

Paletę witamin z grupy B uzupełnia kwas foliowy (witamina B9) – niezbędny w procesach metabolizmu białek oraz budowy struktur komórkowych. Niedobór kwasu foliowego może być spowodowany brakiem podaży w diecie wynikającym na przykład z ograniczenia spożycia warzyw, a także obróbką cieplną potraw. W przypadku seniorów najczęściej wiąże się ze współwystępowaniem chorób przewlekłych, a także zespołów złego wchłaniania, infekcją lub przyjmowaniem leków zaburzających jego metabolizm. Deficyt tej witaminy obserwuje się również u osób nadużywających alkoholu.

Do objawów niedoboru tej witaminy zalicza się zmęczenie, zaburzenia funkcji poznawczych i pamięci, zaburzenia snu oraz stany depresyjne. Niedobór folianów, podobnie jak witaminy B6 i B12, przyczynia się do zwiększonego wytwarzania homocysteiny, która podwyższa ryzyko miażdżycy i jej powikłań. Niektórzy autorzy wskazują na możliwy związek niedoborów kwasu foliowego z rozwojem choroby Alzheimera. Dobowe zapotrzebowanie na kwas foliowy wynosi 400 mikrogramów.

Powiązane produkty

Kompozycja na złotą jesień – wielka moc pierwiastków śladowych – miedź

Komponując zbilansowaną diety dla seniora, powinniśmy wziąć pod uwagę również podaż składników mineralnych. Okazuje się, że zalecenia dla osób starszych dotyczące spożycia składników mineralnych nie różnią się zasadniczo od zaleceń dla osób w średnim wieku. Także w tym przypadku do prawidłowego funkcjonowania organizmu niezbędne są: wapń, żelazo, magnez, potas, cynk, selen, chrom oraz miedź.

Spośród składników mineralnych, których niedobór szkodzi seniorom, jednym z najważniejszych jest miedź. Pierwiastek ten wchodzi w skład wielu enzymów, a jego aktywność przejawia się również w procesie syntezy neuroprzekaźników. Miedź należy do pierwiastków śladowych, co oznacza, że potrzebujemy jej niewiele, ale okazuje się ona niezbędna dla właściwego funkcjonowania ustroju.

Pełni wiele ważnych funkcji w metabolizmie żelaza i syntezie hemu oraz dekompozycji szkodliwych wolnych rodników tlenowych. Pierwiastek ten chroni również kości przed osteoporozą, wzmacnia odporność i korzystnie wpływa na pracę mózgu. Jego niedobór może też skutkować specyficznymi zaburzeniami centralnego układu nerwowego, w tym takimi o charakterze depresji czy lęku. Znaczne niedobory tego składnika mogą powodować zwiększoną łamliwość kości, osłabienie odporności, a także zwiększone ryzyko rozwoju chorób układu krążenia.

Niedobory miedzi spotyka się u osób z zaburzeniami wchłaniania oraz w przebiegu chorób metabolicznych, które często dotyczą osób starszych. Konsekwencjami głębszych deficytów tego pierwiastka są nieprawidłowości w tkance łącznej oraz zaburzenia funkcjonowania układu kostnego i naczyń krwionośnych, a także anemia spowodowana niewłaściwym metabolizmem żelaza.

Produktami bogatymi w miedź są otręby pszenne, płatki owsiane, podroby, zwłaszcza wątroba, a także orzechy, kakao i nasiona słonecznika. Jej przyswajaniu z pożywienia sprzyjają białka zwierzęce.

Kompozycja na złotą jesień – perfekcyjne uzupełnienie – urydyna

Bardzo wartościową substancją uzupełniającą dostępne na rynku kompleksy witamin i minerałów wspomagające prawidłowe funkcje układu nerwowego jest wytwarzana przez nasz organizm, a precyzyjniej przez wątrobę, urydyna.

Do pokarmów bogatych w urydynę należą płatki owsiane, wątroba, drożdże piwowarskie, ryby, pieczarki oraz warzywa – zwłaszcza brokuły. Związek ten jest niezbędny w procesie budowy kwasów nukleinowych oraz w produkcji jednego z najważniejszych lipidów budujących błony komórkowe, w tym także komórek nerwowych – fosfatydylocholiny. Wspomniana substancja uczestniczy także w produkcji acetylocholiny – jednego z kluczowych neuroprzekaźników w układzie nerwowym, który odpowiada m.in. za naszą pamięć, uwagę i funkcje poznawcze oraz warunkuje prawidłową pracę mięśni.

Urydyna bierze zatem udział w: tworzeniu nowych neuronów, połączeń między nimi i regeneracji uszkodzeń w układzie nerwowym. Badania wskazują, że ta właściwość może mieć znaczenie w zachowaniu funkcji poznawczych i pamięci, a także może korzystnie wpływać na parametry snu. Stąd właśnie rekomendacja suplementacji urydyny wraz z kompleksem witamin z grupy B dla seniorów.

Skąpa liczba godzin słonecznych i aura niesprzyjająca aktywności poza domem wpływa na obniżenie energii i nastroju nie tylko seniora, ale każdego z nas. To dobry moment na refleksję nad stanem zdrowia i decyzję o wsparciu organizmu. Poza dostarczaniem witamin i minerałów niezbędne dla zdrowia seniorów jest również spożywanie odpowiedniej ilości płynów oraz ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych na rzecz warzyw i owoców. Istotna okazuje się także aktywność fizyczna będąca czynnikiem opóźniającym starzenie i wydłużająca okres sprawności. Nigdy nie jest za późno, aby dokonać zmian w codziennym życiu i poprawić jego jakość. To wyzwanie, ale warte podjęcia, szczególnie kiedy mamy w planach długie, aktywne i pogodne życie.

Materiał promocyjny

  1. Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020 roku, GUS 2021.
  2. Grajek, M. i wsp., Żywienie osób starszych a schorzenia wieku podeszłego, Badania i Rozwój Młodych, Naukowców w Polsce, Nauki medyczne i nauki o zdrowiu, Część II, Poznań 2019.
  3. Jarosz, M. i wsp., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.
  4. Widera, M., Berkowicz, T., Wpływ kwasu α-liponowego, monofosforanu urydyny i witamin z grupy B na funkcję ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, Medycyna Faktów 12.3 (44) (2019): 282–289.
  5. Szczechowiak, K., Rola wybranych substancji w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego, Neurologia po Dyplomie, marzec 2020.
  6. Durka-Kęsy, M., Stępień A., Rola witamin z grupy B oraz monofosforanu urydyny – substancji odżywczych w leczeniu bólu neuropatycznego, Neuropsychiatria. Przegląd kliniczny 10.1 (2018): 19–26.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona
Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.