Aprepitant, Aprepitantum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o aprepitancie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2003
- Substancje aktywne
-
aprepitant
- Działanie aprepitantu
-
przeciwwymiotne, Leki przeciwwymiotne
- Postacie aprepitantu
-
kapsułki twarde
- Układy narządowe
-
układ pokarmowy (trawienny)
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna
- Rys historyczny aprepitantu
-
Aprepitant jest lekiem, który znalazł zastosowanie u pacjentów onkologicznych poddanych chemioterapii u których występują nudności oraz wymioty na skutek zastosowania leczenia onkologicznego. Aprepitant został opatentowany i dopuszczony do obrotu w 2003 roku przez firmę MERCK.
- Wzór sumaryczny aprepitantu
-
C23H21F7N4O3
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające aprepitant
- Wskazania do stosowania aprepitantu
- Dawkowanie aprepitantu
- Przeciwskazania do stosowania aprepitantu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania aprepitantu
- Przeciwwskazania aprepitantu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje aprepitantu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ aprepitantu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ aprepitantu na ciążę
- Wpływ aprepitantu na laktację
- Wpływ aprepitantu na płodność
- Skutki uboczne
- Mechanizm działania aprepitantu
- Wchłanianie aprepitantu
- Dystrybucja aprepitantu
- Metabolizm aprepitantu
- Wydalanie aprepitantu
Wskazania do stosowania aprepitantu
Aprepitant jest lekiem należącym do grupy leków o działaniu przeciwwymiotnym i przeciw nudnością. Stosuje się go w celu złagodzenia mdłości oraz wymiotów u pacjentów z chorobą nowotworową, którzy zostali poddani chemioterapii. Aprepitant stosuje się u pacjentów powyżej 12 roku życia.
Dawkowanie aprepitantu
Aprepitant stosuje się w połączeniu z deksametazonem oraz antagonistą receptora 5-HT3.
Schemat dawkowania dla osób dorosłych: 1. dzień - 125mg aprepitantu doustnie na godzinę przed rozpoczęciem chemioterapii, 2. i 3. dzień - 80mg aprepitantu doustnie rano.
Schemat dawkowania dla osób w wieku 12-17 lat: 1. dzień - 125mg aprepitantu doustnie na godzinę przed rozpoczęciem chemioterapii, 2. i 3. dzień - 80mg aprepitantu doustnie rano.
Nie jest potrzebne dostosowanie dawki leku ze względu płeć, podeszły wiek pacjenta (powyżej 65 roku życia), zaburzenia czynności nerek oraz wątroby.
Przeciwskazania do stosowania aprepitantu
Przeciwwskazaniem do stosowania rolapitantu jest nadwrażliwość na substancję czynną.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania aprepitantu
Pacjenci u który w wywiadzie wykazano zaburzenia czynności wątroby podczas stosowania terapii przy pomocy aprepitantu muszą zachować szczególną ostrożność oraz mieć możliwość sprawdzenia podstawowych parametrów enzymów wątrobowych.
Przeciwwskazania aprepitantu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Aprepitant nie może być jednocześnie stosowany u osób, które przyjmują astemizol, cyzapryd, pimozyd lub terfenadynę. Aprepitant jako inhibitor CYP3A4 może spowodować gwałtowne zwiększenie stężenia wymienionych leków w osoczu, czego skutkiem może być nasilenie oraz zagrażające życiu reakcje i działania niepożądane tych leków.
Interakcje aprepitantu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Cyzapryd (Cisapride) | substancje hamujące perystaltykę jelit o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Cyklosporyna (Cyclosporine) | inhibitory kalcyneuryny |
Dihydroergotamina (Dihydroergotamine) | inne substancje przeciwmigrenowe |
Ergotamina (Ergotamine) | alkaloidy sporyszu |
Ewerolimus (Everolimus) | inhibitory kinazy białkowej |
Fentanyl (Fentanyl) | agoniści receptora opioidowego |
Syrolimus (Sirolimus) | selektywne leki immunosupresyjne |
Takrolimus (Tacrolimus) | inhibitory kalcyneuryny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Deksametazon (Dexamethasone) | glikokortykosteroidy |
Metyloprednizolon (Methylprednisolone) | glikokortykosteroidy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Etopozyd (Etoposide) | inne cytostatyki pochodzenia naturalnego |
Winorelbina (Vinorelbine) | alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Ifosfamid (Ifosfamide) | cytostatyki alkilujące |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Alprazolam (Alprazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Midazolam (Midazolam) | BZD - benzodiazepiny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acenokumarol (Acenocoumarol) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) | estrogeny naturalne i syntetyczne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klarytromycyna (Clarithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Pozakonazol (Posaconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Telitromycyna (Telithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Worykonazol (Voriconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Wpływ aprepitantu na prowadzenie pojazdów
W wyniku stosowania aprepitantu mogą ujawnić się takie działania niepożądane leku jak zwroty głowy czy senność, dlatego aprepitant może mieć wpływ na zdolność obsługi maszyn i prowadzenie pojazdów.
Inne rodzaje interakcji
W czasie leczenia przy pomocy aprepitantu nie jest zalecane spożywanie naparów w ziela dziurawca oraz innych suplementów diety zawierających w swoim składzie wyciąg z ziela dziurawca.
Wpływ aprepitantu na ciążę
Brak jest wystarczających badań dotyczących bezpieczeństwa stosowania aprepitantu u kobiet w ciąży. Przed zastosowaniem leku u ciężarnych kobiet należy rozważyć korzyści terapeutyczne płynące z terapii w stosunku do potencjalnych działań niepożądanych wstępujących w czasie terapii aprepitantem.
Wpływ aprepitantu na laktację
Brak badań potwierdzających przenikanie aprepitantu do mleka kobiet. Nie należy stosować aprepitantu u kobiet karmiących piersią.
W badaniach laboratoryjnych wykazano obecność aprepitantu w mleku samic szczurów.
Wpływ aprepitantu na płodność
Wpływ aprepitantu na płodność nie został w badaniach w pełni określony. W badaniach na zwierzętach nie wykazano bezpośredniego ani pośredniego wpływu leku na płodność samców i samic, rozwój płodu oraz zarodka, a także liczbę i ruchliwość plemników.
Skutki uboczne
- ból głowy
- czkawka
- zwiększenie aktywności AlAT
- niestrawność
- zmniejszenie łaknienia
- uczucie zmęczenia
- zaparcia
- wymioty
- refluks
- wysypka
- wzdęcia
- kwaśne odbijanie
- niedokrwistość
- zawroty głowy
- złe samopoczucie
- ból brzucha
- uderzenia gorąca
- trądzik
- trudności w oddawaniu moczu
- suchość błony śluzowej jamy ustnej
- osłabienie
- senność
- Zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej
- zaczerwienienie twarzy
- nudności
- gorączka neutropeniczna
- niepokój
- zwiększenie aktywności AspAT
- kołatanie serca
- nadmierne pragnienie
- łojotok
- zmniejszenie liczby neutrofilów
- zmiany skórne
- Ból jamy ustnej i gardła
- zaburzenie chodu
- twarde stolce
- zakażenie drożdżakowe
- infekcje gronkowcowe
- zaburzenia sercowo-naczyniowe
- perforujący wrzód dwunastnicy
- zapalenie okrężnicy w przebiegu neutropenii
- nadmierna potliwość
- swędząca wysypka
- słabość mięśni
- dolegliwości w obrębie klatki piersiowej
- obecność krwinek czerwonych w moczu
- obniżenie stężenia sodu we krwi
- wzmożone wydalanie moczu
- zaburzenia smaku
- dezorientacja
- euforia
- kaszel
- letarg
- obrzęki
- podrażnienie gardła
- skurcze mięśni
- szum w uszach
- przemijające zaburzenia funkcji poznawczych
- zapalenie jamy ustnej
- zapalenie spojówek
- bradykardia
- nadwrażliwość na światło
- częstomocz
- zespól Stevensa-Johnsona
- spadek masy ciała
- obecność glukozy w moczu
- wzdęcie brzucha
- Kichanie
- świąd
- reakcje nadwrażliwości (reakcje anafilaktyczne i rzekomoanafilaktyczne)
- pokrzywka
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Mechanizm działania aprepitantu
Aprepitant pomaga zwalczać mdłości oraz wymioty poprzez blokowanie wiązania się substancji "P" (neurokiny 1 - NK1) z komórkami nerwowymi w ośrodku wymiotów w mózgu. Substancja "P" może wytwarzać się w organizmie w czasie stosowania przez pacjenta chemioterapii, w wyniku czego następuję pobudzenie komórek nerwowych w ośrodku wymiotów w mózgu czego wynikiem jest uczucie mdłości oraz wymioty.
Wchłanianie aprepitantu
Średnia dostępność biologiczna aprepitantu po podaniu doustnym wynosi 59-67% w zależności od dawki leku. Średnie maksymalne aprepitantu w osoczu krwi było osiągane po około 4 godzinach od podania leku.
Dystrybucja aprepitantu
Aprepitant w 97% wiąże się z białkami osocza. Średnia geometryczna pozornej objętości dystrybucji w stanie równowagi (Vdss) wynosi u ludzi ok. 66 litrów.
Metabolizm aprepitantu
Aprepitant jest metabolizowany głównie przez CYP3A4 i w mniejszym stopniu przez CYP1A2 oraz CYP2C19. W osoczu krwi oznaczono dwanaście metabolitów aprepitantu. Metabolizm leku następuje głównie poprzez oksydację pierścienia morfolinowego i jego łańcuchów bocznych, a metabolity, które powstają, mają znikome działanie farmakologiczne.
Wydalanie aprepitantu
Część aprepitantu w postaci niezmienionej jest wydalana z moczem, natomiast jego metabolity są wydalane z moczem, a także z żółcią do stolca. Okres półtrwania w fazie końcowej wynosi od 9 do 13 godzin.