Mepiwakaina, Mepivacainum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o mepiwakainie

Rok wprowadzenia na rynek
1960
Substancje aktywne
chlorowodorek mepiwakainy, mepiwakaina
Działanie mepiwakainy
znieczulające miejscowo
Postacie mepiwakainy
roztwór do wstrzykiwań
Układy narządowe
układ nerwowy i narządy zmysłów
Specjalności medyczne
Stomatologia dziecięca, Stomatologia estetyczna, Stomatologia ogólna, Stomatologia zachowawcza
Rys historyczny mepiwakainy

Mepiwakaina jest związkiem amidowym o właściwościach znieczulających. Została dopuszczona do obrotu w 1960 roku w Stanach Zjednoczonych, przez podmiot odpowiedzialny którym był Eastman Kodak. W 1975 roku substancja czynna została dopuszczona do obrotu w Szwajcarii po rejestracji produktu przez firmę Dr. Wild & Co. Ag.

Wzór sumaryczny mepiwakainy

C15H22N2O

Spis treści

Wskazania do stosowania mepiwakainy

Mepiwakaina znalazła zastosowanie w stomatologii. Lek jest wykorzystywany jako środek znieczulający podczas zabiegów dentystycznych.

Substancja czynna jest podawana w celu wywołania znieczulenia nasiękowego lub przewodowego u osób dorosłych i pacjentów powyżej czwartego roku życia. 

Mepiwakaina, ze względu na niewielkie właściwości naczyniozwężające, jest zalecana w przypadku braku możliwości podania środków obkurczających naczynia krwionośne z powodu występujących schorzeń współistniejących.

Dawkowanie mepiwakainy

Dawka dobowa mepiwakainy jest zależna od stopnia występującego bólu, masy ciała i wieku pacjenta, a także od występujących schorzeń współistniejących. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę wywołującą znieczulenie. Szybkość iniekcji powinna być stosunkowo niska (1 ml/min).

Podczas wstrzykiwania mepiwakainy należy zachować szczególną ostrożność. Iniekcja powinna zostać wykonana przez dentystę znającego procedury i środki ostrożności podczas stosowania leków znieczulających miejscowo. 
Mepiwakaina nie powinna zostać podana do naczynia krwionośnego lub do nerwu. Przypadkowa iniekcja do wnętrza nerwu lub naczynia może wiązać się z wystąpieniem efektów niepożądanych stanowiących zagrożenie dla zdrowia pacjenta. 

Ilość substancji czynnej wymaganej do skutecznego zniesienia przewodnictwa zależy od wrażliwości pacjenta na ból oraz jego tolerancji na lek. Czas trwania znieczulenia oraz początek efektu działania mepiwakainy nie jest identyczny u różnych pacjentów. 

Maksymalna dawka w przypadku osób dorosłych wynosi 4.4 mg/kg masy ciała pacjenta. 

Ilość substancji leczniczej podczas zabiegów przeprowadzanych u dzieci powyżej czwartego roku życia wynosi od 0.75 mg/kg masy ciała dziecka do maksymalnie 3 mg/kg masy ciała. 

Należy zachować szczególną ostrożność podczas podawania mepiwakainy u osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów z upośledzoną czynnością wątroby lub nerek. Dawka substancji czynnej może wymagać dostosowania w przypadku osób przyjmujących środki lecznicze wpływające depresyjnie na ośrodkowy układu nerwowy. 

Przeciwskazania do stosowania mepiwakainy

Przeciwwskazaniem do stosowania substancji czynnej jest wystąpienie reakcji nadwrażliwości na mepiwakainę lub inne leki znieczulające miejscowo z grupy amidów. 
Innymi ograniczeniami w wykorzystaniu mepiwakainy przed zabiegiem stomatologicznym jest:

  • niecałkowicie kontrolowana padaczka;
  • wiek poniżej czwartego roku życia;
  • poważne zaburzenia przewodnictwa w mięśniu sercowym – bez podjętego leczenia. 

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania mepiwakainy

Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania leku u pacjentów z padaczką ze względu na zmniejszenie progu drgawkowego przez leki znieczulające. Wykorzystanie mepiwakainy do znieczulenia miejscowego u osób ze źle kontrolowaną padaczką jest przeciwwskazane. 

Skuteczność mepiwakainy może być zmniejszona po iniekcji roztworu leku w miejsce objęte stanem zapalnym lub infekcją.

Zalecane jest zachowanie odpowiednich środków ostrożność u osób ze współwystępującą:

  • niewydolnością mięśnia sercowego;
  • arytmią;
  • chorobą obwodowych naczyń krwionośnych;

Mepiwakainę należy podawać ostrożnie u osób z obniżonym ciśnieniem tętniczym oraz z zaburzeniami przewodnictwa przedsionkowo–komorowego. 

W przypadku pacjentów w podeszłym wieku oraz osób cierpiących na niewydolność nerek lub wątroby zalecane jest stosowanie najmniejszej dawki mepiwakainy wymaganej do skutecznego znieczulenia. 

Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania mepiwakainy u pacjentów przyjmujących leki przeciwzakrzepowe ze względu na ryzyko krwawienia podczas iniekcji. 

Współistniejąca kwasica metaboliczna i niedotlenienie może zwiększać ryzyko pojawienia się toksycznego wpływu leku na układ sercowo–naczyniowy. 

Należy zachować szczególną ostrożność podczas wykorzystania mepiwakainy u pacjentów ze współistniejąca porfirią. Lek zwiększa ryzyko zaburzeń aktywności enzymów niezbędnych do syntezy cząsteczki hemu. 

Ze względu na zaburzenia czucia w obrębie szczęki istnieje ryzyko zranienia w wyniku ugryzienia. Pacjenci po zabiegu powinni unikać jedzenia lub żucia gum do momentu zakończenia działania leku.

Środki znieczulające powinny być podawane przez wykwalifikowany personel, wyposażony w środki niezbędne do przeprowadzenia resuscytacji krążeniowo oddechowej. 

Interakcje mepiwakainy z innymi substancjami czynnymi

Leki należące do grupy antagonistów receptora histaminowego H2 mogą zwiększać stężenie mepiwakainy w osoczu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Famotydyna (Famotidine) antagoniści receptorów histaminowych H2
Ranitydyna (Ranitidine) antagoniści receptorów histaminowych H2
Leki działające depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy mogą nasilać działanie mepiwakainy zwiększając ryzyko pojawienia się działań niepożądanych.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Alprazolam (Alprazolam) BZD - benzodiazepiny
Bromazepam (Bromazepam) BZD - benzodiazepiny
Diazepam (Diazepam) BZD - benzodiazepiny
Estazolam (Estazolam) BZD - benzodiazepiny
Klonazepam (Clonazepam) leki przeciwpadaczkowe - analogi GABA
Lorazepam (Lorazepam) BZD - benzodiazepiny
Lormetazepam (Lormetazepam) BZD - benzodiazepiny
Medazepam (Medazepam) BZD - benzodiazepiny
Midazolam (Midazolam) BZD - benzodiazepiny
Nitrazepam (Nitrazepam) BZD - benzodiazepiny
Oksazepam (Oxazepam) BZD - benzodiazepiny
Temazepam (Temazepam) BZD - benzodiazepiny
Zolpidem (Zolpidem) niebenzodiazepinowe leki nasenne
Zopiklon (Zopiclone) niebenzodiazepinowe leki nasenne
Flunitrazepam (Flunitrazepam) BZD - benzodiazepiny
Tetrazepam (Tetrazepam) BZD - benzodiazepiny
Zwiększenie ryzyka działań niepożądanych podczas jednoczesnego stosowania.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Lidokaina (Lidocaine) substancje znieczulające miejscowo - amidy
Leki należące do grupy inhibitorów CYP1A2 mogą zwiększać ryzyko pojawienia się działań niepożądanych podczas stosowania mepiwakainy.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) fluorochinolony
Fluwoksamina (Fluvoxamine) SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Wzrost stężenia mepiwakainy w osoczu może zwiększać ryzyko pojawienia się działań niepożądanych podczas stosowania leku.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Propranolol (Propranolol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych

Interakcje mepiwakainy z alkoholem

Alkohol etylowy, ze względu na depresyjny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, może nasilać działanie środków znieczulających miejscowo. Nie należy spożywać alkoholu przed przyjęciem mepiwakainy, ze względu na wzrost ryzyka pojawienia się działań niepożądanych. 

Wpływ mepiwakainy na prowadzenie pojazdów

Mepiwakaina może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługi maszyn. Lek, u niektórych pacjentów, może spowodować wystąpienie zaburzeń wzroku, zawrotów głowy oraz zmęczenia.
Podjęcie czynności wymagających koncentracji i koordynacji ruchowej jest możliwe po ustąpieniu działania substancji leczniczej. 

Inne rodzaje interakcji

Mepiwakaina może wykazywać działanie addycyjne z innymi związkami powodującymi znieczulenie miejscowe. 

Wpływ mepiwakainy na ciążę

Nie zaleca się stosowania mepiwakainy podczas ciąży. Nie przeprowadzono badań potwierdzających bezpieczeństwo mepiwakainy podczas ciąży. 

Podania leku jest możliwe jedynie w przypadku bezwzględnej konieczności. 

Wpływ mepiwakainy na laktację

Brak badań wykluczających przenikanie substancji czynnej do mleka matki. Nie zaleca się jednoczesnego karmienia po podaniu mepiwakainy. Karmienie piersią jest możliwe po upłynięciu dziesięciu godzin od momentu podania substancji leczniczej. 

Niektóre badania wykazały zmniejszoną częstość karmienia oraz opóźnienie laktacji podczas jednoczesnego stosowania leków miejscowo znieczulających. 

Inne możliwe skutki uboczne

W wyniku miejscowego podania mepiwakainy mogą wystąpić zaburzenia o nieznanej częstotliwości występowania – lęki, euforia, oczopląs, opadania powieki, ślepota, zwężenie lub rozszerzenie źrenic, podwójne widzenie, nadmierne ślinienie. zespół Hornera, enoftalmia, szumy uszne, nadwrażliwość narządu słuchu, niewydolność mięśnia sercowego, hipoksja, chrypa, miejscowe przekrwienie, zapalenia w obrębie jamy ustnej.

Ponadto, po iniekcji roztworu zawierającego mepiwakainę odnotowano ryzyko pojawienia się zaburzeń w miejscu podania (podniesienie temperatury ciała lub ból  w miejscu iniekcji, ból w klatce piersiowej, zmęczenie).

Bardzo rzadko zgłaszano przypadki pojawienia się nadciśnienia tętniczego podczas stosowania leku. 

W wyniku stosowania mepiwakainy istnieje możliwość pojawienia się zaburzeń o rzadkiej częstości występowania. Zaliczamy do nich zaburzenia ze strony:

  • układu nerwowego – ból neuropatyczny, pieczenie, swędzenie, drętwienie ust, uczucie zimna lub ciepła, mrowienia, zaburzenia smaku, drżenia, brak smaku, senność, problemy z mówieniem, dezorientacja lub splątanie, utrata przytomności, drgawki, śpiączka. 
  • narządu wzroku – osłabione widzenie, zmniejszona ostrość wzroku, zaburzenia akomodacji;
  • narządu słuchu – błędnikowe zawroty głowy;
  • układu sercowo–naczyniowego – spowolnienie akcji serca, bradyarytmia, tachyarytmia, zatrzymanie pracy mięśnia sercowego, zaburzenia przewodnictwa, częstoskurcz, kołatanie serca, angina Prinzmetala, niedociśnienie;
  • układu pokarmowego – obrzęk lub owrzodzenia języka i dziąseł, nudności, wymioty, złuszczanie błony śluzowej w jamie ustnej;
  • mięśni i narządu ruchu – drżenia i skurcze mięśni;
  • powłoki wspólnej i tkanki podskórnej – rumień, świąd, obrzęk twarzy, nadmierne pocenie, wysypka;
  • układu oddechowego – bezdech, duszności, przyspieszenie  lub spowolnienie oddychania, niewydolność układu oddechowego. 

Po podaniu mepiwakainy często występował ból głowy. 

Objawy przedawkowania mepiwakainy

Przedawkowanie mepiwakainy może mieć charakter względny lub bezwzględny. 

Przedawkowanie bezwzględne polega na przyjęciu zbyt dużej dawki substancji czynnej. Objawy związane z przedawkowaniem występują zwykle po upłynięciu dwudziestu minut od iniekcji. 

Działania niepożądane po przedawkowaniu względnym występują po kilku minutach. Przedawkowanie względne wynika z przyjęcia normalnie stosowanej dawki substancji leczniczej, która staje się toksyczna w wyniku:

  • podania do wnętrza naczynia krwionośnego;
  • współistniejącej niewydolności wątroby – spowolniony metabolizm leku;
  • współistniejącej niewydolności nerek – zmniejszona eliminacja mepiwakainy;
  • przyspieszonego wchłaniania leku do krążenia ogólnego. 

Do objawów występujących po przyjęciu zbyt dużej dawki mepiwakainy zaliczamy:

  • objawy ze strony układu nerwowego (drętwienie języka, zaburzenia wzroku i słuchu, szumy uszne, zawroty głowy);
  • działania niepożądane ze strony układu sercowo–naczyniowego (zaburzenia rytmu serca, spowolnienie akcji mięśnia sercowego, spadek ciśnienia tętniczego, zatrzymanie akcji serca). 

Mechanizm działania mepiwakainy

Mechanizm działania mepiwakainy polega na zahamowaniu przepływu jonów sodowych podczas przekazywania pobudzenia pomiędzy komórkami nerwowymi. 

Substancja czynna działa poprzez stopniowe zwiększenie progu pobudliwości elektrycznej, co prowadzi do zanikania przewodnictwa nerwowego. 

Lek charakteryzuje się dodatkowym słabym działaniem naczyniozwężającym. Skurcz naczyń krwionośnych w miejscu iniekcji pozwala na wydłużenie czasu trwania znieczulenia. 

Początek działania mepiwakainy występuje kilka minut po podaniu, a czas trwania znieczulenia jest zależny od miejsca i sposobu podania leku. 

Wchłanianie mepiwakainy

Biodostępność substancji leczniczej w miejscu iniekcji wynosi 100% zastosowanej dawki. 

Mepiwakaina wchłania się do krążenia ogólnego. Maksymalne stężenie w osoczu zaobserwowano po upłynięciu do 30 minut do 60 minut od podania. Stężenia występujące w osoczu znajdowały się poniżej wartości stężeń toksycznych dla ośrodkowego układu nerwowego i układu sercowo–naczyniowego. 

Dystrybucja mepiwakainy

Mepiwakaina w krążeniu ogólnym występuje w postaci połączonej z białkami osocza. Lek przenika przez barierę krew–mózg oraz przez łożysko. 

Mepiwakaina trafia do wszystkich tkanek organizmu, a większe stężenia leku zaobserwowano w wątrobie, płucach i sercu. 

Metabolizm mepiwakainy

Mepiwakaina ulega metabolizmowi w wątrobie. W proces biotransformacji substancji czynnej zaangażowana jest podjednostka CYP1A2 cytochromu p450. 

Wydalanie mepiwakainy

Niewielkie ilości produktów metabolizmu mepiwakainy zaobserwowano w kale. Większa część metabolitów trafia do krążenia wątrobowo–jelitowego. 

Metabolity powstałe w wyniku biotransformacji cząsteczki mepiwakainy wydalane są z moczem, 10% dawki mepiwakainy w moczu stanowi cząsteczka w postaci niezmienionej. 

Proces eliminacji leku może zostać przyspieszony poprzez zakwaszenie moczu. 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.