Lakozamid, Lacosamide - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o lakozamidzie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2008
- Substancje aktywne
-
lakozamid
- Działanie lakozamidu
-
przeciwpadaczkowe
- Postacie lakozamidu
-
roztwór do infuzji, syrop, tabletki
- Układy narządowe
-
układ nerwowy i narządy zmysłów
- Specjalności medyczne
-
Neurologia, Neurologia dziecięca
- Rys historyczny lakozamidu
-
Lek został zatwierdzony w 2008 roku przez EMA i FDA. Po raz pierwszy lakozamid został odkryty w 1996 roku przez zespół naukowców prowadzony przez dr Harolda Kohna i dr Shridhara Andurkara. Odkryty przez nich aminokwas po kilku latach badań znalazł zastosowanie w leczeniu pacjentów z padaczką.
- Wzór sumaryczny lakozamidu
-
C13H18N2O3
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające lakozamid
- Wskazania do stosowania lakozamidu
- Dawkowanie lakozamidu
- Przeciwskazania do stosowania lakozamidu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania lakozamidu
- Interakcje lakozamidu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ lakozamidu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ lakozamidu na ciążę
- Wpływ lakozamidu na laktację
- Wpływ lakozamidu na płodność
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania lakozamidu
- Mechanizm działania lakozamidu
- Wchłanianie lakozamidu
- Dystrybucja lakozamidu
- Metabolizm lakozamidu
- Wydalanie lakozamidu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające lakozamid
Wskazania do stosowania lakozamidu
Lakozamid znajduje zastosowanie w monoterapii lub terapii wspomagającej w leczeniu padaczki u pacjentów dorosłych, młodzieży oraz dzieci od 4 lat. Leczenie dotyczy napadów częściowych oraz częściowych wtórnie uogólnionych i ma na celu zmniejszenie liczby napadów padaczkowych.
Lakozamid wskazany jest również w terapii dodanej u pacjentów od lat 16 z rozpoznaną padaczką ogniskową z brakiem kontroli napadów albo w przypadku nietolerancji leczenia z wykorzystaniem przynajmniej trzech prób terapii dodanej.
W fazie badań pozostaje pozarejestracyjne wskazanie do stosowania lakozamidu w leczeniu bólu oraz zaburzeń psychicznych.
Dawkowanie lakozamidu
Dawka stosowana w leczeniu lakozamidem zależna jest od wieku, masy ciała, występowania chorób współistniejących, stanu wydolności nerek oraz wątroby.
Dawka dobowa zazwyczaj stosowana u dorosłych mieści się w zakresie od 50 mg do 200 mg.
Lakozamid stosuje się doustnie w formie tabletek lub syropu, niezależnie od posiłku. Leczenie w postaci wstrzyknięć w postaci roztworu do infuzji wykorzystuje się w krótkotrwałej terapii u pacjentów, u których leczenie doustne nie jest możliwe.
Przeciwskazania do stosowania lakozamidu
Przeciwwskazaniem do stosowania jest blok przedsionkowo-komorowy w stopniu drugim lub trzecim.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania lakozamidu
Pacjenci leczeni lakozamidem wykazują większą skłonność do myśli i zachowań samobójczych, dlatego powinni pozostawać oni pod szczególną obserwacją opiekunów, rodziny oraz uzyskać odpowiednią pomoc medyczna w razie wystąpienia takich objawów.
Szczególną ostrożność należy zachować również u pacjentów z ciężkimi chorobami serca lub zaburzeniami rytmu serca. Należy uczulić ich, aby zgłaszali objawy migotania przedsionków, czy kołatania serca. Warto rozważyć wykonanie badania EKG przed każdorazową decyzją zwiększenia dawki lakozamidu.
Należy uprzedzić pacjentów rozpoczynających leczenie lakozamidem o możliwości pojawienia się zawrotów głowy, które mogą przyczynić się do częstszych upadków i urazów.
Ostrożność zaleca się również u pacjentów pediatrycznych z zespołami padaczkowymi (napady padaczkowe ogniskowe i uogólnione występują równocześnie).
Stosując lakozamid należy zachować ostrożność u pacjentów leczonych innymi lekami przeciwpadaczkowymi, typu karbamzaepina, lamotrygina, pregabalina, eslikarbazepina.
Nie należy łączyć lakozamidu z lekami przeciwarytmicznymi należącymi do I klasy (metoprolol, atenolol, karwedilol).
Do nasilenia działania lakozamidu i jego działań niepożądanych mogą doprowadzić niektóre leki przeciwgrzybicze, np. ketokonazol, itrakonazol oraz antybiotyki (klarytromycyna) i leki przeciwwirusowe (rytonawir, atazanawir).
Interakcje lakozamidu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amlodypina (Amlodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Atenolol (Atenolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Betaksolol (Betaxolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Bisoprolol (Bisoprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Celiprolol (Celiprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Digoksyna (Digoxin) | glikozydy nasercowe |
Diltiazem (Diltiazem) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Donepezil (Donepezil) | inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy |
Felodypina (Felodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Fingolimod (Fingolimod) | inne leki immunosupresyjne |
Isradypina (Isradypine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Karwedilol (Carvedilol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Kryzotynib (Crizotinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Lacydypina (Lacidipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Lamotrygina (Lamotrigine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Lerkanidypina (Lercanidipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Metoprolol (Metoprolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Nebiwolol (Nebivolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Nimodypina (Nimodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Nitrendypina (Nitrendipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Pindolol (Pindolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Pregabalina (Pregabalin) | leki przeciwpadaczkowe - analogi GABA |
Propafenon (Propafenone) | leki przeciwarytmiczne - klasa I |
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Rywastygmina (Rivastigmine) | inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy |
Sotalol (Sotalol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Sunitynib (Sunitinib) | inne leki przeciwnowotworowe |
Werapamil (Verapamil) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atazanawir (Atazanavir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Darunawir (Darunavir) | inhibitory proteazy HIV |
Eslikarbazepina (Eslicarbazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Flukonazol (Fluconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Fluorouracyl (Fluorouracil) | antymetabolity pirymidyny |
Fosamprenawir (Fosamprenavir) | inhibitory proteazy HIV |
Ibuprofen (Ibuprofen) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Imatynib (Imatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Indometacyna (Indomethacin) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Indynawir (Indinavir) | inhibitory proteazy HIV |
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Izoniazyd (Isoniazid) | substancje stosowane w leczeniu gruźlicy |
Kapecytabina (Capecitabine) | antymetabolity pirymidyny |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klarytromycyna (Clarithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Kobicystat (Cobicistat) | inhibitory proteazy HIV |
Kwas mefenamowy (Mefenamic acid) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Nityzynon (Nitisinone) | substancje stosowane w rzadkich chorobach metabolicznych |
Piroksykam (Piroxicam) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Pozakonazol (Posaconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Sakwinawir (Saquinavir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Kotrimoksazol (Sulfametoksazol+Trimetoprim) (Co-trimoxazole (sulfamethoxazole+trimethoprim)) | sulfonamidy i trimetoprim |
Telitromycyna (Telithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Typranawir (Tipranavir) | inhibitory proteazy HIV |
Worykonazol (Voriconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Chlorochina (Chloroquine) | substancje przeciwpierwotniakowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Maprotylina (Maprotiline) | substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Galantamina (Galantamine) | inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy |
Brygatynib (Brigatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Iwabradyna (Ivabradine) | inne leki nasercowe |
Wpływ lakozamidu na prowadzenie pojazdów
Przy zastosowaniu leczenia lakozamidem obserwuje się niewielki lub pośredni wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania urządzeń mechanicznych. Pacjenci powinni powstrzymać się od wykonywania takich czynności do momentu aż przekonają się w jakim stopniu lakozamid wpływa na ich zdolność reakcji. Najczęściej obserwuje się niewyraźne widzenie lub zawroty głowy.
Inne rodzaje interakcji
Wyciągi z dziurawca stosowane równocześnie z lakozamidem powodują osłabienie jego działania i mniejszą skuteczność w leczeniu napadów padaczkowych.
Wpływ lakozamidu na ciążę
Brak odpowiednich badań odnośnie stosowania lakozamidu w okresie ciąży. Zaobserwowano, że przy stosowaniu leków przeciwpadaczkowych u kobiet w ciąży częściej pojawiają się wady rozwojowe u płodu, jednak nie zostało to udowodnione klinicznie. Z uwagi na zachowanie bezpieczeństwa nienarodzonego dziecka nie stosuje się lakozamidu w ciąży. Należy jednak rozważyć leczenie lakozamidem, jeżeli korzyść dla matki zdecydowanie przewyższa potencjalne zagrożenie dla zdrowia płodu.
Wpływ lakozamidu na laktację
Nie ma wystarczających badań u ludzi, aby stwierdzić czy lakozamid przenika do mleka kobiety karmiącej. Dla zachowania bezpieczeństwa dziecka zaleca się zaprzestać karmienia piersią.
Wpływ lakozamidu na płodność
Nie stwierdzono wpływu na płodność u ludzi po zastosowaniu lakozamidu.
Skutki uboczne
- ból głowy
- podwójne widzenie
- nudności
- zawroty głowy pochodzenia błędnikowego
- wysypka
- wzdęcia
- zaburzenia pamięci
- zmęczenie
- oczopląs
- zaburzenia koordynacji ruchów
- bolesne skurcze mięśni
- szumy uszne
- zaburzenia chodu
- zaparcia
- zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego
- suchość w jamie ustnej
- Zaburzenia uwagi
- upadki
- osłabienie
- dyzartria
- zaburzenia poznawcze
- uczucie upojenia alkoholowego
- stany splątania
- stłuczenie
- drażliwość
- niewyraźne widzenie
- niestrawność
- drżenie
- parestezje
- depresja
- biegunka
- bezsenność
- wymioty
- senność
- świąd
- trzepotanie przedsionków
- agresja
- euforia
- migotanie przedsionków
- myśli samobójcze
- nadwrażliwość na lek
- blok przedsionkowo-komorowy
- obrzęk naczynioruchowy
- omamy
- omdlenia
- zaburzenia psychotyczne
- zachowania samobójcze
- pobudzenie
- bradykardia
- zwiększona aktywność enzymów wątrobowych
- pokrzywka
- nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby
- agranulocytoza
- wysypka polekowa z eozynofilią i objawami układowymi
- martwica toksyczno-rozpływna naskórka
- zespół Stevensa-Johnsona
- drgawki
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Podanie dożylne: rumień, ból lub dyskomfort w miejscu podania, podrażnienie.
Objawy przedawkowania lakozamidu
Przy przedawkowaniu lakozamidu obserwuje się głównie objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego oraz układu pokarmowego. Najczęściej pojawiają się zawroty głowy, nasilone napady padaczkowe, dolegliwości dyspeptyczne (nudności, wymioty). Niekiedy przy przedawkowaniu lakozamidu w większych dawkach może dojść do zaburzeń rytmu serca, śpiączki, wstrząsu, a nawet śmierci pacjenta.
Mechanizm działania lakozamidu
Mechanizm działania lakozamidu polega na wybiórczym hamowaniu kanałów sodowych, co w konsekwencji wpływa na stabilizację nadmiernie pobudliwych błon komórkowych neuronów. Lakozamid należy do aminokwasów funkcjonalizowanych. Dokładny mechanizm działania nie jest poznany.
Wchłanianie lakozamidu
Lakozamid w postaci doustnej wchłania się z przewodu pokarmowego całkowicie i bardzo szybko. Biodostępność wynosi prawie 100%. Szybkość i stopień wchłaniania lakozamidu są niezależne od spożytego posiłku. Maksymalne stężenie uzyskuje się w szybkim czasie wynoszącym od 0,5 do 4 godzin.
Dystrybucja lakozamidu
Lakozamid wiąże się z białkami osocza w mniej niż 15%. Większe stężenia lakozamidu w osoczu zaobserwowano u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby.
Objętość dystrybucji dla lakozamidu to około 0,6 l/kg.
Metabolizm lakozamidu
Lakozamid wydalany jest prawie całkowicie (95%) w niezmienionej postaci, a jego głównym metabolitem, którego ilość stanowi niecałe 30% jest metabolit O-desmetylowy. Działanie farmakologicznego tego metabolitu nie zostało określone. Pozostałe metabolity w postaci nieznanej frakcji polarnej pojawiają się w nieznacznych ilościach (do 2%). U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek obserwuje się zwiększoną ilość metabolitu O-desmetylowego. Niewielkie odchylenia w profilu farmakokinetycznym obserwuje się też u pacjentów w podeszłym wieku oraz u dzieci i młodzieży.
Wydalanie lakozamidu
Lakozamid wydalany jest przede wszystkim z moczem (95%) oraz z kałem (około 0,5%). Okres półtrwania lakozamidu wynosi około 13 godzin.