Kwas cholowy, Acidum cholicum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o kwasie cholowym

Rok wprowadzenia na rynek: 31.03.2015

Substancje aktywne: kwas cholowy

Działanie kwasu cholowego: leczenie wrodzonych nieprawidłowości syntezy pierwotnych kwasów żółciowych

Postacie kwasu cholowego: kapsułki twarde

Układy narządowe: układ pokarmowy (trawienny)

Specjalności medyczne: Gastroenterologia

Rys historyczny kwasu cholowego: Kwas cholowy został wprowadzony do leczenia 31.03.2015r w Stanach Zjednoczonych pod nazwą handlową Cholbam a następnie 8.09.2016r na terenie Unii Europejskiej pod nazwą Orphacol.

Wzór sumaryczny kwasu cholowego: C₂₄H₄₀O₅

Spis treści

Wskazania do stosowania kwasu cholowego
Dawkowanie kwasu cholowego
Przeciwskazania do stosowania kwasu cholowego
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania kwasu cholowego
Przeciwwskazania kwasu cholowego do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Interakcje kwasu cholowego z innymi substancjami czynnymi
Interakcje kwasu cholowego z pożywieniem
Wpływ kwasu cholowego na prowadzenie pojazdów
Wpływ kwasu cholowego na ciążę
Wpływ kwasu cholowego na laktację
Skutki uboczne
Objawy przedawkowania kwasu cholowego
Mechanizm działania kwasu cholowego
Wchłanianie kwasu cholowego
Dystrybucja kwasu cholowego
Metabolizm kwasu cholowego
Wydalanie kwasu cholowego

Wskazania do stosowania kwasu cholowego

Wskazaniem do stosowania kwasu cholowego jest leczenie wrodzonych zaburzeń syntezy pierwotnych kwasów żółciowych wywołanych brakiem oksydoreduktazy 3β-hydroksy-Δ⁵-C₂₇-steroidowej lub 5β-reduktazy-Δ⁴-3-oksosteroidowej u niemowląt od pierwszego miesiąca życia, dzieci oraz osób dorosłych.

Dawkowanie kwasu cholowego

Dawka kwasu cholowego jest ustalana indywidualnie dla każdego pacjenta na podstawie profilów chromatograficznych kwasu żółciowego we krwi i/lub moczu.

Dawka kwasu cholowego we wszystkich grupach wiekowych nie powinna wynosić mniej niż 50mg na dobę, u osób dorosłych maksymalna dawka dobowa nie powinna przekraczać 500mg.

Przeciwskazania do stosowania kwasu cholowego

Kwasu cholowego nie należy stosować u chorych nadwrażliwych na tą substancję.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania kwasu cholowego

Stosowanie kwasu cholowego może powodować ostrą hepatotoksyczność a nawet zgon, dlatego podczas leczenia pacjentów z wcześniej występującymi zaburzeniami czynności wątroby należy ściśle monitorować jej działanie. Jeżeli nieprawidłowa czynność wątroby nie ulegnie poprawie w ciągu trzech miesięcy lub wystąpią nowe objawy jej niewydolności lekarz powinien rozważyć przerwanie leczenia.

U pacjentów z hipertriglicerydemią z powodu słabego wchłaniania kwasu cholowego w jelitach może zachodzić konieczność zastosowania dawki dobowej wyższej niż 500mg.

Należy zachować przynajmniej cztery godziny pomiędzy podaniem kwasu cholowego a środkami zobojętniającymi sok żołądkowy.

Przeciwwskazania kwasu cholowego do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Podczas leczeni kwasem cholowym nie należy stosować preparatów zawierających fenobarbital.

Interakcje kwasu cholowego z innymi substancjami czynnymi

Cyklosporyna powoduje zmniejszanie wydalania kwasu cholowego a co za tym idzie wzrost jego stężenia we krwi oraz nasilenie działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Cyklosporyna (Cyclosporine)	inhibitory kalcyneuryny

Obniżenie stężenia kwasu cholowego we krwi, osłabienie siły jego działania.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Chlorek glinu (Aluminium chloride)	związki glinu
Cyproteron (Cyproterone acetate)	inne leki hormonalne
Deksametazon (Dexamethasone)	glikokortykosteroidy
Dezogestrel (Desogestrel)	progestageny
Drospirenon (Drospirenone)	progestageny
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital)	inne leki przeciwpadaczkowe
Fosforan glinu (Aluminium phosphate)	substancje zobojętniające
Kolesewelam (Colesevelam)	substancje wiążące kwasy żółciowe
Kwas deoksycholowy (Deoxycholic acid)	substancje czynne stosowane w dermatologii
Lewonorgestrel (Levonorgestrel)	progestageny
Nomegestrol (Nomegestrol)	progestageny
Noretysteron (Norethisterone)	progestageny
Wodorotlenek glinu (Aluminium hydroxide)	substancje zobojętniające
Testosteron (Testosterone)	testosteron i pochodne

Stosowanie tych leków łącznie może powodować wzrost ryzyka krwotoków i krwawień.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acenokumarol (Acenocoumarol)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Apiksaban (Apixaban)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Dabigatran (Dabigatran)	leki przeciwzakrzepowe-inhibitory trombiny
Dalteparyna (Dalteparin)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Dekstran (Dextran)	substytuty osocza
Edoksaban (Edoxaban)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Heparyna (Heparin)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Klopidogrel (Clopidogrel)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Nadroparyna (Nadroparin calcium)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Prasugrel (Prasugrel)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Rywaroksaban (Rivaroxaban)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Streptodornaza+Streptokinaza (Streptodornase + sterptokinase)	inne leki hematologiczne o zróżnicowanym mechanizmie działania
Sulodeksyd (Sulodexide)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Tikagrelor (Ticagrelor)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Tiklopidyna (Ticlopidine)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Trokserutyna (Troxerutin)	substancje wpływające na elastyczność naczyń - bioflawonoidy
Urokinaza (Urokinase)	leki przeciwzakrzepowe - enzymy
Warfaryna (Warfarin)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Enoksaparyna (Enoxaparin)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne

Stosowanie tych leków łącznie powoduje wzrost stężenia kwasu cholowego we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acetylocysteina (Acetylcysteine)	mukolityki o zróżnicowanym mechanizmie działania
Cefaleksyna (Cefalexinum)	cefalosporyny I generacji
Cefamandol (Cefamandole)	cefalosporyny II generacji
Cefazolina (Cefazolin)	cefalosporyny I generacji
Cefoperazon (Cefoperazone)	cefalosporyny III generacji
Cefotaksym (Cefotaxime)	cefalosporyny III generacji
Digoksyna (Digoxin)	glikozydy nasercowe
Enalapril (Enalapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Esomeprazol (Esomeprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Famotydyna (Famotidine)	antagoniści receptorów histaminowych H2
Fluwastatyna (Fluvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Furosemid (Furosemide)	leki moczopędne, diuretyk - pętlowe
Gancyklowir (Ganciclovir)	przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy
Ibuprofen (Ibuprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Ketoprofen (Ketoprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Lansoprazol (Lansoprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Melatonina (Melatonin)	melatonina i analogi
Metotreksat (Methotrexate)	antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego)
Nystatyna (Nystatin)	antybiotyki przeciwgrzybicze
Paklitaksel (Paclitaxel)	taksoidy
Pantoprazol (Pantoprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Roksytromycyna (Roxithromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin))	antybiotyki - INNE
Sulfasalazyna (Sulfasalazine)	pochodne kwasu aminosalicylowego
Takrolimus (Tacrolimus)	inhibitory kalcyneuryny
Tetracyklina (Tetracyline)	antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny
Walsartan (Valsartan)	ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Zydowudyna (Azydotymidyna, AZT) (Zidovudine)	nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
Acyklowir (Acyclovir)	przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy

Stosowanie tych leków łącznie powoduje wzrost stężenia allopurinolu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Allopurynol (Allopurinol)	substancje hamujące syntezę kwasu moczowego - inhibitory oksydazy ksantynowej

Stosowanie tych leków łącznie powoduje wzrost stężenia alprostadilu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Alprostadyl (Alprostadil)	VARIA / INNE

Stosowanie łącznie z kwasem cholowym może podnosić stężenie tego leku we krwi, nasilać jego działania niepożądane.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Atenolol (Atenolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Atorwastatyna (Atorvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Budezonid (Budesonide)	glikokortykosteroidy
Cefaklor (Cefaclor)	cefalosporyny II generacji
Cilostazol (Cilostazol)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Disulfiram (Disulfiram)	substancje stosowane w leczeniu alkoholizmu
Doksorubicyna (Doxorubicin)	antybiotyki cytostatyczne
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol)	estrogeny naturalne i syntetyczne
Ezetimib (Ezetimibe)	inne substancje zmniejszające stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi o zróżnicowanym mechanizmie działania
Fluwoksamina (Fluvoxamine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Glipizyd (Glipizide)	doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika
Hydrochlorotiazyd (Hydrochlorothiazide)	leki moczopędne, diuretyk - tiazydy i tiazydopodobne
Hydrokortyzon (Hydrocortisone)	glikokortykosteroidy
Kaptopril (Captopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Klarytromycyna (Clarithromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Kwas walproinowy (Valproic acid)	inne leki przeciwpadaczkowe
Losartan (Losartan)	ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Lowastatyna (Lovastatin (monacolin k, mevinolin))	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Naproksen (Naproxen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Nimesulid (Nimesulide)	NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1
Nitrendypina (Nitrendipine)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne
Oseltamiwir (Oseltamivir)	inhibitory neuraminidazy
Rosuwastatyna (Rosuvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Saksagliptyna (Saxagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Simwastatyna (Simvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Sitagliptyna (Sitagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Spironolakton (Spironolactone)	leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Telmisartan (Telmisartan)	ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Tynidazol (Tinidazole)	przeciwbakteryjne pochodne imidazolu

Stosowanie tych leków łącznie powoduje wzrost ryzyka uszkodzenia wątroby.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Celekoksyb (Celecoxibum)	NLPZ hamujące wybiórczo COX-2 - koksyby
Chlorpromazyna (Chlorpromazine)	neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Erytromycyna (Erythromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Ketokonazol (Ketoconazole)	przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Kwas ursodeoksycholowy (Ursodeoxycholic acid (udca))	substancje stosowane w chorobach dróg żółciowych
Lenwatynib (Lenvatinib)	inne leki przeciwnowotworowe
Tamoksyfen (Tamoxifen)	SERM - selektywne modulatory receptora estrogenowego

Stosowanie tych leków łącznie powoduje osłabienie siły działania torasemidu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Torasemid (Torasemide)	leki moczopędne, diuretyk - pętlowe

Interakcje kwasu cholowego z pożywieniem

Kwas cholowy należy przyjmować z posiłkiem. Należy zachować przynajmniej cztery godziny pomiędzy podaniem kwasu cholowego a środkami zobojętniającymi sok żołądkowy.

Wpływ kwasu cholowego na prowadzenie pojazdów

Kwas cholowy nie wywiera negatywnego wpływu na prowadzenie pojazdów i bosługe maszyn.

Wpływ kwasu cholowego na ciążę

Dane na temat stosowania kwasu cholowego w czasie ciąży są ograniczone, nie wskazują one na negatywny wpływ leku na rozwój płodu.

Wpływ kwasu cholowego na laktację

Pomimo iż kwas cholowy przenika do mleka matki to stężenie w nim osiągane nie maja negatywnego wpływu na dziecko. Lek można stosować w czasie karmienia piersią.

Skutki uboczne

biegunka
nudności
złe samopoczucie
żółtaczka
zmiany skórne

refluks
łagodna neuropatia obwodowa
refluksowe zapalenie przełyku
świąd
Kamica żółciowa
zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często: (≥1/10)
Często: (≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często: (≥1/1000 do <1/100)

Rzadko: (≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko: (<1/10 000)
Częstość nieznana: Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania kwasu cholowego

Przedawkowanie kwasu cholowego może powodować świąd, biegunkę, wzrost poziomu gamma glutamylotransferazy, poziomu aminotransferaz oraz stężenia kwasów żółciowych w surowicy.

Mechanizm działania kwasu cholowego

Kwas cholowy jest stosowany w leczeniu wrodzonego niedoboru oksydoreduktazy 3β-hydroksy-Δ⁵-C₂₇-steroidowej i 5β-reduktazy Δ⁴-3-oksosteroidowej. Nieleczony niedobór reduktaz powoduje wzrost poziomu niefizjologicznych metabolitów kwasu żółciowego, które maja działanie hepatotoksyczne i cholestatyczne. Leczenie kwasem cholowym powoduje przywrócenie właściwego przepływu żółci, zahamowanie syntezy toksycznych metabolitów kwasu żółciowego oraz zwiększenie wchłaniania tłuszczów i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Wchłanianie kwasu cholowego

Kwas cholowy jest częściowo wchłaniany w jelicie cienkim, reszta jest metabolizowana przez bakterie jelitowe do kwasu deoksycholowego, który jest również wchłaniany w jelicie cienkim.

Dystrybucja kwasu cholowego

Kwas cholowy wiąże się z albuminami w umiarkowanym stopniu.

Metabolizm kwasu cholowego

Kwas cholowy jest metabolizowany w wątrobie - amidowany glicyną i/lub tauryną a następnie wydzielany z żółcią do jelit skąd może być ponownie wchłonięty lub wydalony z kałem.

Wydalanie kwasu cholowego

Kwas cholowy jest wydalany głównie z kałem, wydalanie z moczem zachodzi w niewielkim stopniu.