Karbidopa, Carbidopum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o karbidopie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1975
- Substancje aktywne
-
karbidopa
- Działanie karbidopy
-
łagodzi objawy choroby Parkinsona, przeciwparkinsonowskie
- Postacie karbidopy
-
tabletki, tabletki o przedłużonym uwalnianiu, żel doustny
- Układy narządowe
-
układ nerwowy i narządy zmysłów
- Specjalności medyczne
-
Geriatria, Medycyna rodzinna, Neurologia
- Wzór sumaryczny karbidopy
-
C10H14N2O4
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające karbidopę
- Wskazania do stosowania karbidopy
- Dawkowanie karbidopy
- Przeciwskazania do stosowania karbidopy
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania karbidopy
- Przeciwwskazania karbidopy do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje karbidopy z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje karbidopy z pożywieniem
- Wpływ karbidopy na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ karbidopy na ciążę
- Wpływ karbidopy na laktację
- Wpływ karbidopy na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania karbidopy
- Mechanizm działania karbidopy
- Wchłanianie karbidopy
- Dystrybucja karbidopy
- Metabolizm karbidopy
- Wydalanie karbidopy
Wskazania do stosowania karbidopy
Karbidopę stosuje się w połączeniu z lewodopą (w stosunku 1:10, 1:4) w leczeniu choroby Parkinsona. Połączenie karbidopy z lewodopą pozwala na zmniejszenie wielkości dawki leczniczej lewodopy oraz zmniejsza ilość działań niepożądanych (podciśnienie ortostatyczne, nudności).
Dawkowanie karbidopy
Dawka karbidopy przy której obwodowa dopa-dekarboksylaza ulega wysyceniu wynosi 70-100 mg na dobę.
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od indywidualnych potrzeb pacjenta, reakcji klinicznej, wieku, oraz chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby).
Leczenie rozpoczyna się od podania pacjentowi mniejszej dawki, która zaleca się zwiększać co drugi dzień aż do osiągnięcia oczekiwanego efektu terapeutycznego.
Maksymalne dawka dobowa karbidopy wynosi 3 mg/kg masy ciała.
Karbidopa w połączeniu z lewodopą występuje w postaci tabletek, tabletek o przedłużonym uwalnianiu oraz w postaci żelu dojelitowego. Tabletek o przedłużonym uwalnianiu nie należy dzielić, przegryzać ani żuć. Należy je połknąć w całości.
Połączenie karbidopy z lewodopą w postaci żelu dojelitowego podaje się w sposób ciągły. Lek podaje się za pomocą pompy bezpośrednio do dwunastnicy lub przez cewnik do górnej części jelita czczego. Dawka całkowita leku w postaci żelu dojelitowego składa się 3 dopasowanych indywidualnie dawek: porannej, podtrzymującej oraz dodatkowej.
Przeciwskazania do stosowania karbidopy
Przeciwwskazaniem do stosowania karbidopy jest nadwrażliwość na substancję czynną, Nie należy stosować preparatów zawierających karbidopę u pacjentów z ciężkimi chorobami wątroby, nadczynnością tarczycy, guzem chromochłonnym, w ciężkich chorobach sercowo-naczyniowych oraz u osób z zespołem Cushinga.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania karbidopy
Przed przystąpieniem do leczenia preparatami zawierającymi karbidopę, należy poinformować pacjentów oraz ich opiekunów o możliwości wystąpienia behawioralnych objawów zaburzenia kontroli impulsów np. kompulsywnego objadania się, patologicznej skłonności do hazardu, nadmiernej aktywności seksualnej, zwiększenia libido, kompulsywne robienie zakupów oraz wydawania pieniędzy.
Leczenie preparatami zawierającymi karbidopę może powodować wystąpienie nagłej senności oraz nagłego zasypiania podczas wykonywania codziennych czynności. Przed rozpoczęciem leczenia należy poinformować o tym fakcie pacjentów.
Należy zachować szczególną ostrożność podając preparaty zawierające karbidopę pacjentom, którzy uprzednio byli leczeni samą lewodopą. Karbidopa powoduje zwiększenie ilości docierającej do mózgu lewodopy przez co konieczne jest dostosowanie odpowiedniej dawki leku.
Preparaty zawierające karbidopę mogą powodować wystąpienie mimowolnych ruchów oraz zaburzeń psychicznych. Dzieje się tak na skutek zwiększenia ilości dopaminy w mózgu. Należy uważnie obserwować pacjentów oraz indywidualnie dostosować dawkę leku.
Podczas stosowania preparatów zawierających karbidopę istnieje ryzyko wystąpienia stanów depresyjnych z myślami samobójczymi. Należy zachować szczególną ostrożność podczas leczenia pacjentów z występującą obecnie lub w przeszłości psychozą.
Pacjentów u których stwierdzono ciężkie choroby układu sercowo-naczyniowego oraz oddechowego, pacjentów z astmą oskrzelową, chorobami wątroby i nerek, chorobą wrzodową czy z zaburzeniami układu wewnątrzwydzielniczego należy szczególnie obserwować oraz ostrożnie podawać preparaty zawierające karbidopę.
Podczas początkowego dostosowywania dawki leku, szczególnie u pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego, z zaburzeniami rytmu serca pochodzenia komorowego lub przedsionkowego, należy regularnie monitorować czynność serca.
Należy stale monitorować ciśnienie wewnątrzgałkowe u pacjentów chorujących na jaskrę.
Nie zaleca się drastycznego zmniejszenia dawki leku, lub nagłego odstawienia preparatów zawierających karbidopę ze względu na ryzyko wystąpienia objawów podobnych do złośliwego zespołu neuroleptycznego (sztywność mięśni, wzrost temperatury ciała, zaburzenia psychiczne oraz zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej w surowicy krwi.
Podczas długotrwałego leczenia preparatami zawierającymi karbidopę zaleca się regularnie badać czynność wątroby, nerek, układu krwiotwórczego oraz sercowo-naczyniowego.
Udowodniono, że pacjenci chorujący na Parkinsona mają większe ryzyko rozwoju czerniaka. Podczas stosowania preparatów zawierających karbidopę zaleca się systematycznie kontrolować stan skóry u dermatologa.
Nie zaleca się podawania preparatów z karbidopą dzieciom do 18 roku życia ze względu na brak danych dotyczących skuteczności oraz bezpieczeństwa stosowania.
Przeciwwskazania karbidopy do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Nie należy stosować preparatów zawierających karbidopę równocześnie z nieselektywnymi inhibitorami MAO oraz z selektywnymi inhibitorami MAO typu A. Leczenie karbidopą można rozpocząć nie szybciej niż 2 tyg po odstawieniu tych inhibitorów przez pacjenta.
Interakcje karbidopy z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Metoklopramid (Metoclopramide) | prokinetyki o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amantadyna (Amantadine) | antagoniści receptora NMDA |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Entakapon (Entacapone) | inhibitory COMT - inhibitory katecholo-O-metylotransferazy |
Tolkapon (Tolcapone) | inhibitory COMT - inhibitory katecholo-O-metylotransferazy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Selegilina (Selegiline) | IMAO - inhibitory monoaminooksydazy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Izoniazyd (Isoniazid) | substancje stosowane w leczeniu gruźlicy |
Rysperydon (Risperidone) | neuroleptyki atypowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Papaweryna (Papaverine) | spazmolityki o różnym mechanizmie działania (muskulotropowe, przeciwskurczowe) - gastroenterologia |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Moklobemid (Moclobemide) | IMAO - inhibitory monoaminooksydazy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atenolol (Atenolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Doksazosyna (Doxazosin) | antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych |
Metoprolol (Metoprolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Tymolol (Timolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Interakcje karbidopy z pożywieniem
Dieta bogatobiałkowa może zaburzać wchłanianie leków zawierających lewodopę ze względu na konkurencyjne działanie niektórych aminokwasów.
Wpływ karbidopy na prowadzenie pojazdów
Nie zaleca się stosowania preparatów zawierających karbidopę podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz obsługiwania maszyn. Po spożyciu leku zawierającego karbidopę może wystąpić senność.
Inne rodzaje interakcji
Podczas stosowania preparatów zawierających karbidopę w połączeniu z lewodopą może dochodzić do zmian w niektórych wynikach badań laboratoryjnych. Zwiększeniu ulega stężenie mocznika oraz bilirubiny we krwi. Zwiększyć się może aktywność LDH oraz aminotransferaz AspAT i AlAT a także fosfatazy zasadowej. Wartość hematokrytu oraz stężenie hemoglobiny może ulec zmniejszeniu. Może dojść do zwiększenia stężenia glukozy oraz leukocytów w surowicy krwi. W moczu może pojawić się krew oraz bakterie
Preparatów zawierające połączenie karbidopy z lewodopą mogą powodować fałszywie dodatnie wyniki na obecność ciał ketonowych podczas analizy moczu testem paskowym.
Może pojawić się fałszywie ujemny wynik podczas oznaczenia glukozurii.
Wpływ karbidopy na ciążę
Karbidopa nie powinna być stosowana u kobiet w ciąży. Przeprowadzono badania na królikach, które wykazały, że stosowanie karbidopy w połączeniu z lewodopą może powodować zaburzenia budowy szkieletu oraz narządów wewnętrznych płodu.
Wpływ karbidopy na laktację
Karbidopa przenika do mleka matki. Nie powinno się karmić piersią podczas stosowania karbidopy.
Wpływ karbidopy na płodność
Stosowanie preparatów zawierających karbidopę u kobiet w okresie rozrodczym powinno być rozważone pod kątem potencjalnych korzyści dla zdrowia matki względem ryzyka dla dziecka.
Skutki uboczne
- dyskineza
- dystonia
- nudności
- ospałość
- wymioty
- bezsenność
- suchość błony śluzowej jamy ustnej
- splątanie
- senność
- jadłowstręt
- zaburzenia psychotyczne
- urojenia
- omamy
- uczucie zmęczenia
- depresja
- otępienie
- zwiększona motywacja
- koszmary senne
- kołatanie serca
- hipotonia (niedociśnienie) ortostatyczna
- euforia
- gorzki smak w ustach
- zaparcia
- chrypka
- zwiększenie masy ciała
- bóle w klatce piersiowej
- nasilone drżenie rąk
- zmniejszenie masy ciała
- ataksja
- Dysfagia
- obrzęk
- ślinotok
- biegunka
- wzdęcia
- nadciśnienie tętnicze
- uaktywnienie utajonego zespołu Hornera
- bruksizm
- omdlenia
- obrzęk naczynioruchowy
- niewyraźne widzenie
- zaczerwienienie
- niestrawność
- nowotwory łagodne
- kurcz powiek
- napady przymusowego patrzenia z rotacją gałek ocznych
- lęk
- leukopenia
- duszność
- odrętwienie
- nowotwory złośliwe
- drgawki
- dezorientacja
- pokrzywka
- zaburzenia oddychania
- zapalenie żył
- trombocytopenia
- świąd
- zwiększone libido
- bóle głowy
- niedokrwistość hemolityczna
- rozszerzenie źrenic
- krwawienie z przewodu pokarmowego
- pobudzenie
- zaburzenia myślenia
- pieczenie języka
- podwójne widzenie
- czkawka
- szczękościsk
- parestezje
- uderzenia gorąca
- zawroty głowy
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania karbidopy
Na skutek przedawkowania preparatów zawierających połączenie karbidopy z lewodopą może dojść do dystonii oraz dyskinezy. Wczesnym objawem przedawkowania mogą być kurcze powiek.
Mechanizm działania karbidopy
Karbidopa jest inhibitorem dekarboksylazy aminokwasów aromatycznych. W lecznictwie występuje w preparatach złożonych razem z lewodopą. Karbidopa nie przenika przez barierę krew-mózg. Jej działanie polega na hamowaniu pozamózgowej dekarboksylacji lewodopy, przez co większa ilość lewodopy zostaje przetransportowana do mózgu gdzie ulega przekształceniu w dopaminę, Dodanie karbidopy do produktu zawierającego lewodopę, zmniejsza ilość działań niepożądanych oraz pozwala na zmniejszenie podawanej dawki lewodopy.
Wchłanianie karbidopy
Karbidopa ulega wchłanianiu w przewodzie pokarmowym. Karbidopa wydłuża okres półtrwania lewodopy do około 1,5 godziny. Pokarm spowalnia wchłanianie karbidopy, jednak nie ma to znaczenia klinicznego.
Dystrybucja karbidopy
Karbidopa nie przenika przez barierę krew-mózg. Substancja wiąże się z białkami osocza w 36%.
Metabolizm karbidopy
Karbidopa ulega metabolizmowi do 2 metabolitów głównych: kwasu α-metylo-3-metoksy-4-hydroksyfenylopropionowego oraz kwasu α-metylo-3,4-dihydroksyfenylopropionowego. Okres półtrwania karbidopy wynosi około 2 godz.
Wydalanie karbidopy
Karbidopa wydalana jest przez nerki. Oba metabolity są wydalane w postaci niezmienionej lub jako glukuronidy. 30% całkowitej ilości wydalanej z moczem stanowi karbidopa w postaci niezmienionej.