Gadodiamid, Gadodiamidum - Zastosowanie, działanie, opis

Gadodiamid jest niejonowym środkiem kontrastowym stosowanym w badaniu metodą rezonansu magnetycznego (NMR). 

Obszary ciała objęte działaniem gadodiamidu to: czaszka i rdzeń kręgowy,  głowa i szyja, kończymy, brzuch, miednica (gruczoł krokowy, pęcherz moczowy), przestrzeń piersiowa i serca, piersi, trzustka, wątroba, nerki, układ mięśniowo-szkieletowy.

W przypadku NMR serca za pomocą gadodiamidu diagnozuje się chorobę wieńcową serca i jej lokalizację oraz rozróżnia obszary niedokrwienia i zawału serca. 

Dawkowanie uzależnione jest od wskazań, stanu pacjenta, masy ciała  i jest ustalane indywidualnie przez doświadczonych lekarzy.

Dawka zwykle stosowana to 0,2 ml do 0,6 ml/kg masy ciała podane dożylnie w techniką pojedynczego wstrzyknięcia.

Gadodiamid przeciwwskazany jest w przypadku nadwrażliwości na tę substancję, u noworodków poniżej 4 tygodnia życia, u osób z ciężkimi zaburzeniami i uszkodzeniem nerek oraz w okołooperacyjnym okresie przeszczepienia  wątroby (po przeszczepie lub gdy jest planowany).

Podanie dożylne gadodiamidu może spowodować reakcję uczuleniową, idiosynkratyczną, powikłania krążeniowe i inne  np. ze strony ośrodkowego układu nerwowego (wystąpienie drgawek u chorych na padaczkę). Dlatego personel powinien być odpowiednio przygotowany, aby można było odpowiednio zareagować i podjąć leczenie.

Podanie gadodiamidu może spowodować nerkopochodne zwłóknienie układowe (NSF). Dlatego przed podaniem tego preparatu należy przeprowadzić badania określające pracę nerek, a u pacjentów po przeszczepie wątroby lub z ostrą niewydolnością nerek i noworodków lek jest przeciwwskazany.

Nie jest wskazane prowadzenie pojazdów i obsługa urządzeń mechanicznych  po zastosowaniu gadodiamidu, ponieważ może powodować nudności.

Gadodiamid wpływa na wyniki pomiaru stężenia niektórych elektrolitów np. pomiar wapnia metodami kolorymetrycznymi (metody kompleksometryczne) czy pomiar stężenia żelaza.

Dlatego badania przy użyciu tych metod należy wykonywać przynajmniej dobę po podaniu gadodiamidu.

Brak jest wystarczających badań na temat wpływu gadodiamidu na ciążę. W badaniach na królikach wykazano opóźnienie rozwoju układu kostnego płodów.

Nie ma wystarczających badań na temat przenikania gadodiamidu do mleka kobiecego. W badaniach na szczurach wykazano, że lek przenikał do mleka samic.

Nie należy karmić piersią przez co najmniej dobę od podania preparatu.

Badania wykazały, że gadodiamid nie wpływa na płodność i zdolności rozrodcze szczurów. Nie były prowadzone analogiczne badania u ludzi.

Podanie dożylne: bóle głowy, nudności, objawy w miejscu wstrzyknięcia (uczucie ucisku, ciepła, oziębienia), nudności i wymioty, rozszerzenie naczyń krwionośnych, reakcje alergiczne skóry i błon śluzowych, drgawki, drżenie mięśni, krótkotrwałe zaburzenia węchu, zaburzenia widzenia, duszność i kaszel, obrzęk twarzy, obrzęk naczynioruchowy, ostra niewydolność nerek.

Brak jest informacji na temat przypadków przedawkowania. 

Gadodiamid umiejscowiony w polu magnetycznym  powoduje wzmocnienie kontrastowe - wzrost intensywności sygnału w tkance, w której się gromadzi. Dzięki temu ułatwia obrazowanie struktur, w których doszło do zmian np. uszkodzenie bariery krew-mózg, czy nieprawidłowe unaczynienie  w trakcie procesów chorobowych.

Gadodiamid podawany jest dożylnie.

Gadodiamid szybko przenika do przestrzeni międzykomórkowej i nie wiąże się z białkami osocza.

Nie wykryto metabolitów gadodiamidu.

Gadodiamid wydalany jest przez nerki. Prawie 100% wydalane jest w ciągu doby od podania.