Abirateron, Abirateronum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o abirateronie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2011
- Substancje aktywne
-
abirateron
- Działanie abirateronu
-
przeciwandrogenne (antyandrogenowe) (hamuje działanie androgenów), przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie abirateronu
-
tabletki
- Układy narządowe
-
układ płciowy męski
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna, Urologia
- Rys historyczny abirateronu
-
Abirateron opatentowali trzej naukowcy Mike Jarman, Elaine Barrie oraz Gerry Potter w 1993 roku w Londynie. Prawo do komercjalizacji substancji czynnej otrzymała brytyjska firma, zajmująca się specjalistyczną opieką zdrowotną, która następnie udzieliła licencji firmie Cougar Biotechnology. W 2009 roku Cougar został przejęty przez firmę Johnson & Johnson. Ostatecznie substancja czynna została zatwierdzona do użytku medycznego przez European Medicines Agency (EMA) 5 września 2011 roku. W Stanach Zjednoczonych Food and Drug Administration (FDA) wyraziło zgodę nieco wcześniej, bo 28 kwietnia 2011 roku.
- Wzór sumaryczny abirateronu
-
C24H31NO
Spis treści
- Wskazania do stosowania abirateronu
- Dawkowanie abirateronu
- Przeciwskazania do stosowania abirateronu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania abirateronu
- Interakcje abirateronu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje abirateronu z pożywieniem
- Wpływ abirateronu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ abirateronu na ciążę
- Wpływ abirateronu na laktację
- Wpływ abirateronu na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania abirateronu
- Mechanizm działania abirateronu
- Wchłanianie abirateronu
- Dystrybucja abirateronu
- Metabolizm abirateronu
- Wydalanie abirateronu
Wskazania do stosowania abirateronu
Abirateron jest stosowany w połączeniu z prednizolonem lub prednizonem w leczeniu raka gruczołu krokowego, opornego na kastrację. Substancja czynna stosowana jest u dorosłych mężczyzn, u których występują przerzuty, a mimo chemioterapii zawierającej docetaksel, choroba postępuje. Abirateron wskazany jest również u pacjentów, u których zastosowanie chemioterapii nie jest jeszcze wskazane, a wykorzystanie terapii supresji androgenowej nie przyniosło oczekiwanych rezultatów.
Dawkowanie abirateronu
Abirateron stosuje się doustnie, co najmniej 2 godziny po posiłku.
Dawka stosowana w leczeniu zależna od chorób towarzyszących (umiarkowane i ciężkie zaburzenia czynności wątroby).
Abirateron stosuje się w skojarzeniu z prednizonem lub prednizolonem.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 1000 mg.
Przeciwskazania do stosowania abirateronu
Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na abirateron oraz ciężkie zaburzenia czynności wątroby (klasa C wg Child–Pugh).
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania abirateronu
Abirateron może powodować miopatię i niedokrwistość.
W wyniku stosowania abirateronu, może dojść do zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych. Aktywność aminotransferaz w surowicy powinna być regularnie kontrolowana przed rozpoczęciem leczenia jak i w jego trakcie.
Abirateron należy stosować ostrożnie u pacjentów na przykład z niewydolnością serca, ciężką lub niestabilną dławicą piersiową, arytmią komorową, niedawno przebytym zawałem serca, niewydolnością nerek, ponieważ substancja czynna może powodować nadciśnienie, hipokaliemię i zastój płynów.
Interakcje abirateronu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Metoprolol (Metoprolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Wenlafaksyna (Venlafaxine) | SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Haloperidol (Haloperidol) | neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Rysperydon (Risperidone) | neuroleptyki atypowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Propafenon (Propafenone) | leki przeciwarytmiczne - klasa I |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Kodeina (Codeine) | agoniści receptora opioidowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Oksykodon (Oxycodone) | agoniści receptora opioidowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Tramadol | agoniści receptora opioidowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Spironolakton (Spironolactone) | leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amiodaron (Amiodarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Sotalol (Sotalol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Interakcje abirateronu z pożywieniem
Zaobserwowano, że jedzenie znacząco zwiększa wchłanianie substancji czynnej. Ze względu na to, że nie ma danych klinicznych dotyczących bezpieczeństwa stosowania abirateronu z pożywieniem, łączne stosowanie jest przeciwwskazane.
Wpływ abirateronu na prowadzenie pojazdów
Abirateron nie powoduje objawów wpływających na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Inne rodzaje interakcji
Łączne stosowanie abirateronu z dziurawcem zwyczajnym – silnym induktorem CYP3A4 – może skutkować zmniejszeniem średniego AUC substancji czynnej w osoczu nawet o połowę.
Wpływ abirateronu na ciążę
Abirateronu nie stosuje się u kobiet.
Wpływ abirateronu na laktację
Abirateronu nie stosuje się u kobiet.
Wpływ abirateronu na płodność
Dane związane z badaniami na zwierzętach wykazały zmniejszenie płodności u samców i samic szczurów.
Skutki uboczne
- obrzęk obwodowy
- hipokaliemia
- Infekcja dróg moczowych
- nadciśnienie tętnicze
- biegunka
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej
- posocznica
- częstoskurcz
- niewydolność serca
- wysypka
- złamania kości
- niestrawność
- migotanie przedsionków
- krwiomocz
- hipertriglicerydemia
- dusznica bolesna
- rabdomioliza
- niewydolność nadnercza
- miopatia
- ostra niewydolność wątroby
- alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
- nadostre zapalenie wątroby
- wydłużenie odstępu QT
- reakcje anafilaktyczne
- zawał mięśnia sercowego
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania abirateronu
Brak wystarczających danych dotyczących przedawkowania substancji czynnej u ludzi. Objawy przedawkowania mogą być związane z zaburzeniami czynności wątroby, zastojem płynów w organizmie, hipokaliemią oraz niemiarowością serca.
Mechanizm działania abirateronu
Abirateron jest inhibitorem biosyntezy androgenów. Substancja czynna w sposób wybiórczy hamuje aktywność enzymu CYP17A1. Enzym ten jest ważnym elementem w syntezie androgenów w nadnerczach, jądrach oraz tkankach nowotworowych gruczołu krokowego. Ponadto CYP17 odpowiada za przemiany pregnenolonu i progesteronu do prekursorów testosteronu, DHEA i androstendionu. Abirateron zmniejsza stężenie testosteronu w osoczu.
Wchłanianie abirateronu
Abirateron wchłania się słabo i jest podatny na proces hydrolizy przez esterazy. W związku z tym podawany jest w postaci soli octanowej, która ma znacznie wyższą biodostępność po podaniu doustnym, a także jest odporna na działanie tej grupy enzymów. Maksymalne stężenie w osoczu substancja czynna osiąga po 1,5–4 godzinach od podania. Jedzenie i posiłki wysokotłuszczowe zwiększają wchłanianie związku ponad 4–krotnie.
Dystrybucja abirateronu
Abirateron wiążę się w 99,8% z białkami osocza.
Metabolizm abirateronu
Octan abirateronu jest hydrolizowany do aktywnego metabolitu abirateronu poprzez esterazy. Następnie CYP3A4 i SULT2A1 metabolizują abirateron do dwóch nieaktywnych metabolitów zwanych siarczanem abirateronu i siarczanem N–tlenku abirateronu.
Wydalanie abirateronu
Abirateron wydalany jest głównie z kałem (około 88%), a w drugiej kolejności z moczem (około 5%). Średni okres półtrwania w osoczu wynosi w przybliżeniu do 15 godzin.