Ewerolimus, Everolimus - Zastosowanie, działanie, opis

Ewerolimus jest stosowany w przypadku zaawansowanego raka piersi z ekspresją receptorów hormonalnych, nowotworu neuroendokrynnego układu pokarmowego neuroendokrynnego nowotworu trzustki, raka nerkowokomórkowego, profilaktyka odrzucania przeszczepu nerki lub serca.

Dobowa dawka ewerolimusu wynosi 10mg. W przypadku wystąpienia poważnych działań niepożądanych lekarz może obniżyć dawkę dobową leku do 5mg. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby dawka jest ustalana indywidualnie w zależności od stopnia niewydolności tego narządu.

Ewerolimusu nie należy stosować w przypadku nadwrażliwości na ta substancję oraz na inne pochodne rapamycyny.

Pochodne rapamycyny, w tym ewerolimus, mogą powodować nieinfekcyjne zapalenie płuc prowadzące w niektórych przypadkach do śmierci, dlatego należy poinformować pacjenta o konieczności natychmiastowego zgłaszania pogarszających się lub nowych objawów ze strony układu oddechowego. W przypadku objawów o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu decyzję o kontynuacji leczenia lub jego zaprzestaniu powinien podjąć lekarz.

Ze względu na działanie immunosupresyjne przed rozpoczęciem leczenia należy całkowicie wyleczyć wszystkie zakażenia.

Przed rozpoczęciem leczenia ewerolimusem oraz w jego trakcie należy kontrolować czynność nerek, poziom glukozy, poziom lipidów, parametry hematologiczne.

U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami pracy wątroby należy kontrolować stężenie ererolimusu we krwi.

Ewerolimusu nie należy podawać łącznie z żywymi szczepionkami. Leku nie należy też łączyć z produktami zawierającymi laktozę lub galaktozę.

Stosowanie tych leków łącznie powoduje wzrost ryzyka krwawień.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Abcyksymab (Abciximab)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Apiksaban (Apixaban)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Dabigatran (Dabigatran)	leki przeciwzakrzepowe-inhibitory trombiny
Klopidogrel (Clopidogrel)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Nadroparyna (Nadroparin calcium)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Nimesulid (Nimesulide)	NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1
Prasugrel (Prasugrel)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Rywaroksaban (Rivaroxaban)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa
Streptodornaza+Streptokinaza (Streptodornase + sterptokinase)	inne leki hematologiczne o zróżnicowanym mechanizmie działania
Sulodeksyd (Sulodexide)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Trokserutyna (Troxerutin)	substancje wpływające na elastyczność naczyń - bioflawonoidy
Urokinaza (Urokinase)	leki przeciwzakrzepowe - enzymy

Stosowanie łączne powoduje osłabienie działania akarbozy.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Akarboza (Acarbose)	doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory alfa-glukozydazy

Stosowanie łączne powoduje osłabienie działania acebutololu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acebutolol (Acebutolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia ewerolimusu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acenokumarol (Acenocoumarol)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Acetazolamid (Acetazolamide)	inhibitory anhydrazy węglanowej
Afatynib (Afatinib)	inhibitory kinazy białkowej
Allopurynol (Allopurinol)	substancje hamujące syntezę kwasu moczowego - inhibitory oksydazy ksantynowej
Arypiprazol (Aripiprazol) (Aripiprazole)	neuroleptyki atypowe
Atorwastatyna (Atorvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Azatiopryna (Azathioprine)	inne leki immunosupresyjne
Azytromycyna (Azithromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Betametazon (Betamethasone)	glikokortykosteroidy
Bisoprolol (Bisoprolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Budezonid (Budesonide)	glikokortykosteroidy
Buprenorfina (Buprenorphine)	substancje o działaniu agonistyczno-antagonistycznym na receptory opioidowe
Chinapryl (Quinapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol)	antybiotyki - INNE
Cilostazol (Cilostazol)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Cyklosporyna (Cyclosporine)	inhibitory kalcyneuryny
Danazol (Danazol)	testosteron i pochodne
Dapagliflozyna (Dapagliflozin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory transportera sodowo-glukozowego2 - SGLT2
Diazepam (Diazepam)	BZD - benzodiazepiny
Diltiazem (Diltiazem)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Doksazosyna (Doxazosin)	antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych
Doksepina (Doxepin)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Doksycyklina (Doxycycline)	antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny
Donepezil (Donepezil)	inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy
Duloksetyna (Duloxetine)	SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory
Etorykoksyb (Etoricoxib)	NLPZ hamujące wybiórczo COX-2 - koksyby
Fentanyl (Fentanyl)	agoniści receptora opioidowego
Flukonazol (Fluconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Karwedilol (Carvedilol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Klarytromycyna (Clarithromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Kwas walproinowy (Valproic acid)	inne leki przeciwpadaczkowe
Lizynopryl (Lisinopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Losartan (Losartan)	ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Metadon (Methadone)	agoniści receptora opioidowego
Metoprolol (Metoprolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Metotreksat (Methotrexate)	antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego)
Metyloprednizolon (Methylprednisolone)	glikokortykosteroidy
Mikonazol (Miconazole)	przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Mirabegron (Mirabegron)	agoniści receptorów beta-3 adrenergicznych
Mitomycyna (Mitomycin)	antybiotyki cytostatyczne
Morfina (Morphine)	agoniści receptora opioidowego
Nalokson (Naloxone)	antagoniści receptora opioidowego
Norfloksacyna (Norfloxacin)	fluorochinolony
Oksybutynina (Oxybutynin)	leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu
Ondansetron (Ondansetron)	setrony - antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3
Paroksetyna (Paroxetine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Penicylamina (Penicillamine)	antidota - odtrutki i środki chelatujące
Peryndopryl (Perindopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Propofol (Propofol)	substancje do znieczulenia ogólnego, anestetyki - INNE
Rabeprazol (Rabeprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Ramipryl (Ramipril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Rosuwastatyna (Rosuvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Sildenafil (Sildenafil)	inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5
Sitagliptyna (Sitagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Sulfasalazyna (Sulfasalazine)	pochodne kwasu aminosalicylowego
Syrolimus (Sirolimus)	selektywne leki immunosupresyjne
Tamoksyfen (Tamoxifen)	SERM - selektywne modulatory receptora estrogenowego
Tikagrelor (Ticagrelor)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Tramadol	agoniści receptora opioidowego
Warfaryna (Warfarin)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Zopiklon (Zopiclone)	niebenzodiazepinowe leki nasenne
Zydowudyna (Azydotymidyna, AZT) (Zidovudine)	nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
Albendazol (Albendazole)	substancje przeciwpasożytnicze do użytku ogólnego

Stosowanie łączne może powodować spadek stężenia ewerolimusu we krwi, osłabienie siły działania leku.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Adalimumab (Adalimumab)	przeciwciała monoklonalne - immunosupresyjne
Chlorpromazyna (Chlorpromazine)	neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Cyklofosfamid (Cyclophosphamide)	cytostatyki alkilujące
Deksametazon (Dexamethasone)	glikokortykosteroidy
Etrawiryna (Etravirine)	nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital)	inne leki przeciwpadaczkowe
Fenytoina (Phenytoin)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów
Karbamazepina (Carbamazepine)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe
Mometazon (Mometasone)	glikokortykosteroidy
Omeprazol (Omeprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Orlistat (Orlistat)	inhibitory lipazy
Ozymertynib (Osimertinib)	inne leki przeciwnowotworowe
Paklitaksel (Paclitaxel)	taksoidy
Paracetamol (Paracetamol (acetaminophen))	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Prednizolon (Prednisolone)	glikokortykosteroidy
Prednizon (Prednisone)	glikokortykosteroidy
Progesteron (Progesterone)	progesteron i gestageny
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin))	antybiotyki - INNE
Topiramat (Topiramate)	inne leki przeciwpadaczkowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia bendamustyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Bendamustyna (Bendamustine)	cytostatyki alkilujące

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia karbamazepiny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Karbamazepina (Carbamazepine)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia chlorochiny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Chlorochina (Chloroquine)	substancje przeciwpierwotniakowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia ciprofloksacyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin)	fluorochinolony

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia kodeiny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Kodeina (Codeine)	agoniści receptora opioidowego

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia kolchicyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Kolchicyna (Colchicine)	substancje niewpływające na metabolizm kwasu moczowego (przeciw dnie moczanowej)

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia digoksyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Digoksyna (Digoxin)	glikozydy nasercowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia feksofenadyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Feksofenadyna (Fexofenadine)	antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia estazolamu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Estazolam (Estazolam)	BZD - benzodiazepiny

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia esmololu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Esmolol (Esmolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia moklobemidu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Moklobemid (Moclobemide)	IMAO - inhibitory monoaminooksydazy

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia mirtazepiny we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Mirtazapina (Mirtazapine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia mianserynyy we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Mianseryna (Mianserin)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia metoprololu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Metoprolol (Metoprolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia metylodigoksyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Metylodigoksyna (Metildigoxin)	glikozydy nasercowe

Stosowanie łączne powoduje osłabienie działania metforminy.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Metformina (Metformin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - biguanidy

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia oksykodonu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Oksykodon (Oxycodone)	agoniści receptora opioidowego

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia opipramolu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Opipramol (Opipramol)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia olanzapiny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Olanzapina (Olanzapine)	neuroleptyki atypowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia nebiwolou we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Nebiwolol (Nebivolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia propranlolou we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Propranolol (Propranolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia promazyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Promazyna (Promazine)	neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia pentoksyfiliny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Pentoksyfilina (Pentoxifylline)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia solifencyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Solifenacyna (Solifenacin)	leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia sertraliny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Sertralina (Sertraline)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny

Stosowanie łączne powoduje osłabienie działania saksagliptyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Saksagliptyna (Saxagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)

Stosowanie łączne powoduje osłabienie działania rupatadyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Rupatadyna (Rupatadine)	antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia trazodonu we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Trazodon (Trazodone)	SARI - selektyne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, dodatkowo blokujące receptor dla serotoniny

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia torasemidu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Torasemid (Torasemide)	leki moczopędne, diuretyk - pętlowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia topotekanu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Topotekan (Topotecan)	inne leki przeciwnowotworowe

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia teofiliny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Teofilina (Theophylline)	metyloksantyny - blokery adenozyny i fosfodiesterazy

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia tamsulozyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tamsulozyna (Tamsulosin)	antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych

Może nastąpić nasilenie działania obniżającego odporność w przypadku stosowania tych leków łącznie.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Takrolimus (Tacrolimus)	inhibitory kalcyneuryny

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia zolpidemu we krwi, nasilenie jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Zolpidem (Zolpidem)	niebenzodiazepinowe leki nasenne

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia wenlafaksyny we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Wenlafaksyna (Venlafaxine)	SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory

Stosowanie łączne może powodować wzrost stężenia walsartanu we krwi, nasilenie jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Walsartan (Valsartan)	ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II

Podczas leczenia ewerolimusem należy unikać spożywania grejpfrutów, soku grejpfrutowego.

Ewerolimus może mieć niewielki lub umiarkowany wpływ na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn, należy zachować ostrożność podczas tych czynności.

Nie prowadzono badań nad stosowaniem ewerolimusu u kobiet w czasie ciąży. Badania przeprowadzone na zwierzętach wskazują na toksyczne działanie leku na zarodek i płód. Kobiety w wieku rozrodczym leczone ewerolimusem powinny stosować skuteczne metody zapobiegania ciąży.

Nie prowadzono badań nad przenikaniem ewerolimusu do mleka kobiet, badania na zwierzętach wskazują na taką możliwość dlatego nie należy karmić piersią podczas stosowania tego leku.

Ewerolimus u kobiet powoduje zaburzenia poziomu hormonu luteinizującego i folikulotropowego powodując wtórny brak miesiączki. U mężczyzn lek może powodować zaburzenia płodności, brak jest jednak wystarczających pewnych danych.

Podanie dawki do 70mg leku nie powodowało poważnych działań niepożądanych.

Ewerolimus jest selektywnym inhibitorem kinazy seretoninowo - treoninowej (mTOR). Lek łączy się z białkiem FKBP-12 tworząc kompleks hamujący działanie 1 kinazy mTOR (mTORC1). Powstanie tego kompleksu zaburza translację (syntezę białek), zahamowanie rybosomalnej kinazy S6 oraz białka 4EBP1. Efektem inhibicji tych białek jest zatrzymanie przejścia komórki z fazy G1 do fazy S, zahamowanie angiogenezy i glikolizy. Ewerolimus obniża stężenie czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF) odpowiedzialnego za powstawanie naczyń krwionośnych w obrębie guza. Ewerolimus hamuje namnażanie i wzrost komórek guza, komórek śródbłonka, fibroblastów oraz komórek mięśni gładkich naczyń krwionośnych.

Mechanizm działania immunosupresyjnego polega hamowaniu namnażania limfocytów T aktywowanych antygenem. Ewerolimus hamuje szlak sygnałowy aktywowany przez czynniki wzrostu limfocytów co prowadzi do zahamowania cyklu komórkowego limfocytów w fazie G1.

Po podaniu doustnym ewerolimus osiąga stężenie maksymalne we krwi w czasie ok 60min.

Ewerolimus w około 74% wiąże się z białkami osocza.

Ewerolimus jest metabolizowany przez cytochrom CYP3A4 oraz glikoproteinę P (PgP). W wyniku działania tych enzymów mogą powstać trzy różne monohydroksylowych pochodne lub dwa produktów hydrolizy, lub postaą ewerolimusu sprzężonego z fosfatydylocholiną. Metabolity ewerolimusu nie mają aktywności farmakologocznej.

Okres półtrwania ewerolimusu wynosi ok 30 godz. Lek jest wydalany w postaci metabolitów gównie z kałem ok 80% a także z moczem ok 5%.