Elbaswir, Elbasvirum - Zastosowanie, działanie, opis

Elbaswir w połączeniu z grazoprewirem jest wskazany w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C (genotypy HCV 1 oraz 4) w skojarzeniu z ribawiryną lub bez.

Elbaswir jest stosowany doustnie w postaci tabletek, raz dziennie o stałej porze, podczas jedzenia lub niezależnie od posiłku. Leczenie trwa od 12 do 16 tygodni, w zależności od wyników miana RNA HCV.

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od chorób towarzyszących (umiarkowana lub ciężka niewydolność wątroby, WZW typu B).

Dawka zwykle stosowane (dobowa) u osób dorosłych: 50 mg.

Elbaswir jest przeciwwskazany u osób z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Terapia jest przeciwwskazana u pacjentów przyjmujących jednocześnie leki takie jak ryfampicyna, atazanawir, darunawir, lopinawir, sakwinawir, typranawir, kobicystat lub cyklosporyna. Elbaswir nie powinien być również stosowany u pacjentów przyjmujących substancje indukujące izoenzymy cytochromu P450 (CYP3A) lub glikoproteinę P, takie jak efawirenz, fenytoina, karbamazepina, bozentan, etrawiryna, modafinil lub ziele dziurawca zwyczajnego.

Elbaswiru nie należy również stosować w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną.

Przed rozpoczęciem terapii elbaswirem należy dokonać u pacjenta oceny chorób współistniejących, w tym schorzeń wątroby (w szczególności WZW typu B), przyjmowanych obecnie leków, wykonywanych zabiegów (przeszczep wątroby). Dzięki szczegółowemu wywiadowi lekarz może lepiej monitorować stan pacjenta.

Przed rozpoczęciem, w trakcie oraz po zakończeniu leczenia należy zlecić badania krwi. Na podstawie wyników można ustalić długość trwania terapii, ocenić funkcjonowanie wątroby, sprawdzić, czy leczenie jest efektywne. Należy poinformować lekarza w przypadku wystąpienia objawów choroby wątroby takich jak utrata apetytu, wymioty, nudności, zmęczenie, zażółcenie skóry lub oczu, zmiana zabarwienia stolca. 

Nie należy stosować elbaswiru u dzieci i młodzieży do 18 roku życia ze względu na brak badań w tej grupie wiekowej.

W trakcie przyjmowania elbaswiru należy poinformować lekarza o stosowaniu substancji takich jak: ketokonazol, takrolimus, dabigatran, leki z grupy statyn obniżające poziom cholesterolu, sunitynib, warfaryna i inne związki z grupy antagonistów witaminy K. Konieczne może być zmniejszenie dawek lub zmiana leków.

Elbaswir jest przeciwskazany u osób przyjmujących jednocześnie leki takie jak ryfampicyna, atazanawir, darunawir, lopinawir, sakwinawir, typranawir, kobicystat lub cyklosporyna. Elbaswir nie powinien być również stosowany u pacjentów przyjmujących substancje indukujące izoenzymy cytochromu P450 (CYP3A) lub glikoproteinę P, takie jak efawirenz, fenytoina, karbamazepina, bozentan, etrawiryna, modafinil lub ziele dziurawca zwyczajnego.

W trakcie terapii elbaswirem nie należy spożywać grejpfrutów oraz soku grejpfrutowego. Owoc ten zawiera związki hamujące aktywność izoenzymów CYP3A, co może prowadzić do wzrostu stężenia leku w osoczu oraz zwiększenia ryzyka działań niepożądanych.

Brak danych na temat interakcji elbaswiru z alkoholem.

Prawdopodobieństwo wpływu elbaswiru na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn jest niewielkie. Zgłaszano przypadki zmęczenia u pacjentów leczonych tą substancją, co może bezpośrednio przekładać się na zdolności psycho-fizyczne.

W trakcie terapii elbaswirem nie powinno stosować się ziela dziurawca. Związki zawarte w tej roślinie pełnią rolę induktora izoenzymów CYP3A, nasilaja metabolizm substancji oraz  ostatecznie zmniejszają jej stężenie w osoczu. Może to skutkować brakiem efektów leczenia. 

Substancja powoduje nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych, w szczególności zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej w surowicy. W trakcie badań klinicznych wykazano zwiększenie aktywności AlaT ponad 5-krotnie powyżej górnej granicy normy, zazwyczaj w 8 tygodniu leczenia lub później. Nie towarzyszyły temu żadne objawy.

Brak dobrze kontrolowanych badań dotyczących stosowania elbaswiru u kobiet w ciąży. W badaniach na zwierzętach nie wykazano szkodliwego wpływu na reprodukcję. Substancję można stosować u kobiet ciężarnych jedynie w przypadku, gdy korzyść z leczenia matki przewyższa ryzyko dla zdrowia płodu.

Nie zaleca się stosowania elbaswiru w czasie laktacji ze względu na brak danych na temat przenikania elbaswiru oraz jego metabolitów do mleka kobiety karmiącej. Badania na zwierzętach wykazały, że substancja przenika do mleka samic karmiących. Po konsultacji z lekarzem należy podjąć decyzję, czy przerwać stosowanie elbaswiru czy zrezygnować z karmienia piersią.

Brak danych na temat wpływu na płodność elbaswiru u ludzi. Badania na zwierzętach nie wykazały szkodliwego działania substancji w tym aspekcie.

Dane dotyczące przedawkowania elbaswiru u ludzi są ograniczone. Elbaswir stosowano w największej dawce 200 mg raz na dobę przez 10 dni i w dawce pojedynczej wynoszącej 800 mg. Nie zaobserwowano zwiększenia ilości działań ubocznych zdrowych ochotników przyjmujących większe dawki w porównaniu z grupą placebo. W przypadku przedawkowania zaleca się obserwację pacjenta pod kątem wystąpienia działań niepożądanych.

Elbaswir jest bezpośrednio działającym lekiem przeciwwirusowym, pełni rolę inhibitora białka NS5A HCV, niezbędnego do replikacji materiału genetycznego (RNA) wirusa i utworzenia wirionu. Substancja występuje w połączeniu z grazoprewirem, który wykazuje odmienny mechanizm działania. Połączenie obu substancji zapobiega powstawaniu oporności i zapewnia efektywność leczenia.

Elbaswir u osób zakażonych HCV osiąga maksymalne stężenie w osoczu w ciągu 3 do 6 godzin po podaniu. Jego bezwzględna biodostępność wynosi 32 %. Podczas jednoczesnego przyjmowania substancji z pokarmem maksymalne stężenie osiągane w osoczu zwiększa się 1,5-krotnie, co prawdopodobnie nie ma znaczenia klinicznego.

Podanie elbaswiru z pokarmem wysokotłuszczowym zmniejsza wartości C_max o około 15%. Nie jest to istotne klinicznie, dlatego elbaswir można stosować niezależnie od posiłków.

Elbaswir w znacznym stopniu (>99,9%) ulega związaniu z białkami osocza: z albuminami oraz z kwaśną glikoproteiną alfa-1. Stopień wiązania substancji z białkami nie zmienia się znacząco u pacjentów ze schorzeniami nerek oraz wątroby. Szacunkowa pozorna objętość dystrybucji wynosi 680 litrów. Uważa się, że elbaswir w większości jest dystrybuowany do tkanek, w tym do wątroby.

Elbaswir jest częściowo metabolizowany na drodze przemian oksydacyjnych z udziałem izoenzymów CYP3A. Nie wykryto żadnych krążących metabolitów elbaswiru w ludzkim osoczu.

Elbaswir jest wydalany głównie z kałem (>90%) oraz w niewielkiej ilości z moczem (<1%).