Danazol, Danazolum - Zastosowanie, działanie, opis

Danazol jest stosowany w endometriozie, czyli rozroście błony śluzowej macicy poza jamę macicy. W tym wskazaniu danazol może stanowić uzupełnienie leczenia operacyjnego lub być stosowany w monoterapii, gdy pacjent nie reaguje na inne metody leczenia. Innym wskazaniem do stosowania leku jest dysplazja gruczołu sutkowego, która objawia się bólem, tkliwością, pieczeniem piersi i występowaniem namacalnych zgrubień w obrębie piersi.

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od stopnia ciężkości choroby i odpowiedzi pacjenta na leczenie. Danazol stosuje się doustnie. Rozpoczęcie terapii u kobiet w wieku rozrodczym powinno nastąpić w pierwszym dniu krwawienia miesiączkowego, aby wykluczyć ryzyko narażenia płodu na działanie leku. Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych to 200–800 mg. Danazol nie jest zalecany do stosowania u dzieci i osób w wieku podeszłym.

Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na danazol, nieustalona przyczyna krwawienia z dróg rodnych, ciężkie zaburzenia czynności nerek, wątroby, serca, porfiria, nowotwór androgenozależny, ciąża, okres karmienia piersią. Wśród przeciwwskazań można wyróżnić również zakrzepicę i zaburzenia zakrzepowo-zatorowe występujące aktualnie lub w przeszłości.

W przypadku pojawienia się u kobiet cech fizycznych charakterystycznych dla mężczyzn (wirylizacja) należy przerwać stosowanie danazolu. Zaprzestanie stosowania leku jest konieczne w momencie wystąpienia bólu głowy, zaburzenia widzenia, zaburzenia czynności wątroby, zakrzepicy i zaburzeń zakrzepowo-zatorowych.
Długotrwałe stosowanie danazolu wiąże się z ryzykiem wystąpienia raka jajnika oraz ciężkich chorób wątroby, w tym raka wątroby. Konieczne jest prowadzenie regularnych badań czynności wątroby, hematologicznych i dwukrotnie w roku badania ultrasonograficznego przy stosowaniu leku powyżej 6 miesięcy.
Szczególnej uwagi wymagają pacjenci z chorobami nerek, serca, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, padaczką, czerwienicą i zaburzeniami lipidowymi.
Należy wykluczyć obecność nowotworu hormonozależnego przed rozpoczęciem terapii, a także w przypadku powiększania się guzków piersi w trakcie przyjmowania danazolu.
Podczas leczenia danazolem wymagane jest stosowanie skutecznej metody antykoncepcji.

Podanie danazolu z posiłkiem bogatotłuszczowym zwiększa biodostępność leku.

Spożywanie alkoholu podczas terapii danazolem może prowadzić do nudności i płytkiego oddechu.

Danazol może powodować objawy wpływające na zdolność prowadzenia pojazdów m.in. ból i zawroty głowy, zaburzenia widzenia. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas terapii danazolem.

Przyjmowanie danazolu może wpływać na wyniki oznaczania stężenia testosteronu we krwi oraz białek osocza.

Stosowanie danazolu w ciąży jest przeciwwskazane. Lek może powodować wirylizację płodów żeńskich. W trakcie leczenia danazolem należy stosować niehormonalną antykoncepcję.

Danazol ma androgenny wpływ na karmione dziecko, dlatego przeciwwskazane jest jego stosowanie w okresie laktacji.

Danazol to syntetyczny steroid, który hamuje wydzielanie gonadotropin. Lek ten hamuje wzrost stężenia hormonu folikulotropowego (FSH) i luteinizującego (LH) w okresie przed owulacją prowadząc do zmniejszenia wydzielania estrogenów w jajnikach. Danazol wykazuje powinowactwo do receptora androgenowego, progesteronowego, glikokortykosteroidowego, niewielkie do estrogenowych. Danazol wiąże się z globulinami przyłączającymi hormony płciowe i kortykosteroidy, a także hamuje aktywność enzymów biorących udział w steroidogenezie, zwiększa stężenie wolnego testosteronu i nasila klirens metaboliczny progesteronu. Aktywność cykliczna osi podwzgórze-przysadka-gonady powraca po 60-90 dniach od zaprzestania stosowania danazolu.

Danazol dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, osiągając stężenie maksymalne w ciągu 2-3 h od podania.

Danazol ulega metabolizmowi w wątrobie. Głównymi metabolitami są etysteron i 17-hydroksymetyloetysteron. Wszystkie metabolity są pozbawione działania hamującego przysadkę.

Lek wydalany jest z moczem. Biologiczny okres półtrwania danazolu po jednorazowym podaniu wynosi 3-6 h, natomiast po wielokrotnym podaniu do 26 h.