Mykafungina, Micafunginum - Zastosowanie, działanie, opis

Mykafungina jest lekiem przeciwgrzybiczym wykorzystywanym w terapii i profilaktyce infekcji wywoływanych przez grzyby z rodzaju Candida. Substancja czynna znalazła zastosowanie w zapobieganiu infekcjom spowodowanym przez Candida u dzieci i dorosłych po przeprowadzonym przeszczepie alogenicznych krwiotwórczych komórek macierzystych, a także w terapii inwazyjnej kandydozy u osób dorosłych i dzieci.

Ponadto, lek jest stosowany w kuracji kandydozy przełyku u pacjentów powyżej 18 roku życia, gdy konieczne jest rozpoczęcie dożylnego podawania substancji przeciwgrzybiczej.

Mykafungina jest podawana profilaktycznie w celu ograniczenia ryzyka zakażeń grzybami z rodzaju Candida w przypadku dzieci i dorosłych, u których istnieje ryzyko pojawienia się neutropenii.

Schemat dawkowania substancji czynnej jest zależny od masy ciała pacjenta. Przed rozpoczęciem terapii mykafunginą zalecane jest wykonanie posiewu mikologicznego, pozwalającego na zidentyfikowanie patogenu. Lek należy stosować dożylnie w postaci infuzji trwającej około godziny.

W przypadku pacjentów o masie ciała powyżej 40 kg, cierpiących na kandydozę przełyku zalecane jest stosowanie 150 mg substancji czynnej na dobę. Leczenie należy kontynuować przez okres siedmiu dni po ustąpieniu objawów.

Podczas terapii inwazyjnej kandydozy występującej u osób o masie ciała powyżej 40 kg zalecane jest stosowanie 100 mg substancji czynnej na dobę. W przypadku braku spodziewanej skuteczności terapii przeciwgrzybiczej dawka leku może wymagać zwiększenia do 200 mg na dobę. Czas trwania kuracji powinien wynosić przynajmniej czternaście dni, a leczenie należy kontynuować przez tydzień po ustąpieniu objawów.

W przypadku stosowania mykafunginy w profilaktyce infekcji wywoływanych przez Candida zalecane jest podawanie 50 mg substancji czynnej na dobę.

Mykafungina może być stosowana u osób poniżej 16 roku życia. Podczas terapii inwazyjnej kandydozy zalecana dawka dobowa substancji czynnej wynosi 2 mg/kg masy ciała dziecka. W przypadku profilaktyki zakażeń grzybami z rodzaju Candida zalecane jest podanie 1 mg/kg masy ciała dziecka. Terapia powinna trwać tydzień po unormowaniu poziomu neutrofilów w osoczu.

W przypadku terapii inwazyjnej kandydozy u dzieci w wieku poniżej 4 miesiąca życia zalecana dawka dobowa wynosi od 4 mg/kg masy ciała na dobę do 10 mg/kg masy ciała na dobę. Podczas wykorzystania mykafunginy w profilaktyce infekcji grzybami z rodzaju Candida u dzieci poniżej czwartego miesiąca zalecana dawka dobowa wynosi 2 mg/kg masy ciała na dobę. 

Przeciwwskazaniem do stosowania substancji czynnej jest wystąpienie reakcji nadwrażliwości podczas terapii mykafunginą.

W przypadku wystąpienia podczas leczenia wstrząsu anafilaktycznego lub innych reakcji nadwrażliwości należy przerwać infuzję i rozpocząć odpowiednią terapię. 

Podczas leczenia istnieje ryzyko pojawienia się objawów ciężkich reakcji skórnych, do których należy zespół Lyella lub zespół  Stevensa−Johnsona.

Mykafungina może spowodować pogorszenie czynności nerek, prowadzące stopniowo do niewydolności tego organu. Podczas stosowania substancji czynnej zalecane jest staranne obserwowanie pacjenta. 

Jednoczesne stosowanie mykafunginy i amfoterycyny B niesie ze sobą ryzyko zwiększenia siły działania amfoterycyny B i pojawienia się działań niepożądanych. Zalecane jest zachowanie szczególnej ostrożności podczas terapii wykorzystującej mykafunginę oraz:

• amfoterycynę B;
• nifedypinę;
• syrolimus;
• itrakonazol.

Podczas terapii mykafunginą istnieje pewne prawdopodobieństwo pojawienia się niedokrwistości hemolitycznej lub ostrej hemolizy śródnaczyniowej. W przypadku wystąpienia hemolizy należy rozważyć słuszność kontynuowania terapii a w przypadku ciężkich zaburzeń rozpocząć odpowiednie leczenie. 

W trakcie leczenia mykafunginą istnieje ryzyko zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych, pojawienia się upośledzenia czynności wątroby prowadzącej do jej niewydolności oraz stanu zapalnego wątroby. Ze względu na potwierdzone ryzyko zwiększonego występowania nowotworów u badanych zwierząt podczas stosowania mykafunginy zalecane jest staranne monitorowanie czynności wątroby pacjenta. W celu ograniczenia prawdopodobieństwa pojawienia się nowotworów wątroby podczas kuracji, zalecane jest odstawienie leku w przypadku wyraźnego wzrostu aktywności enzymów wątrobowych. 

W trakcie leczenia mykafunginą odnotowano pewne prawdopodobieństwo zawrotów głowy, które mogą nieznacznie wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. 

Stosowanie substancji czynnej w okresie ciąży nie jest zalecane. Badania przeprowadzone na zwierzętach potwierdziły przenikanie cząsteczki leku przez łożysko oraz jej potencjalnie szkodliwy wpływ na rozwój płodu. Bezpieczeństwo terapii mykafunginą w przypadku kobiet ciężarnych nie zostało potwierdzone. 

Mykafungina może przenikać do pokarmu kobiety karmiącej. Badania przeprowadzone na zwierzętach potwierdziły transfer cząsteczki leku do mleka matki. Przed podjęciem decyzji odnośnie kontynuowania karmienia piersią w trakcie terapii mykafunginą należy rozważyć stosunek korzyści odniesionych z karmienia do ryzyka negatywnego wpływu leku na rozwój dziecka. 

Substancja czynna może upośledzać płodność u mężczyzn. 

Podczas dożylnego podania mykafunginy istnieje ryzyko pojawienia się zaburzeń o różnej częstotliwości występowania. Podczas terapii zgłaszano:

• często – spadek stężenia jonów potasu, magnezu i wapnia w osoczu, zmniejszenie ilości neutrofilów oraz leukocytów we krwi, niedokrwistość, stan zapalny żył, ból głowy, wysypkę, wzrost aktywności enzymów wątrobowych, nudności, wymioty, ból brzucha, wzrost stężenia bilirubiny w osoczu, gorączkę, dreszcze;
• niezbyt często – nadmierną potliwość, jadłowstręt, wzrost stężenia jonów potasu lub sodu w osoczu, bezsenność, lęki, pancytopenię, eozynofilię, reakcje nadwrażliwości, senność, drżenia, duszności, zaparcia, przyspieszenie akcji serca, zaczerwienienie twarzy, niewydolność wątroby, żółtaczkę, stan zapalny i powiększenie wątroby, spadek ciśnienia tętniczego, pokrzywkę, zakrzep w miejscu iniekcji, rumień, wzrost aktywności dehydrogenazy mleczanowej w osoczu, ból w miejscu iniekcji, niewydolność nerek, wzrost stężenia kreatyniny lub mocznika we krwi;
• rzadko – hemolizę lub niedokrwistość hemolityczną.

Ponadto, podczas stosowania mykafunginy istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych o nieznanej częstotliwości występowania, do których zaliczamy:

• wykrzepianie wewnątrz naczyń krwionośnych;
• wstrząs anafilaktyczny;
• uszkodzenie wątroby;
• wstrząs;
• zespół Stevensa–Johnsona;
• zespół TEN;
• ostra niewydolność nerek;
• pogorszenie funkcji nerek;
• toksyczne zmiany na skórze. 

Substancja czynna wykazuje działanie przeciwgrzybicze w stosunku do grzybów z rodzaju Candida oraz zmniejsza intensywność wzrostu strzępek grzybów z rodzaju Aspergillus.

Mechanizm działania mykafunginy polega na zahamowaniu procesu syntezy 1,3−β−D−glukanu, który stanowi niezbędny komponent ściany komórkowej grzyba. Rozkład ściany komórkowej prowadzi do apoptozy komórki grzyba. 

Stan stacjonarny występuje po czterech lub pięciu dniach stosowania substancji leczniczej. 

Niemal cała dawka mykafunginy występuję w osoczu w postaci połączonej z albuminami. Substancja czynna jest szybko dystrybuowana do tkanek. 

Substancja lecznicza jest metabolizowana do kilku różnych związków, które nie mają znaczenia dla przebiegu leczenia. W osoczu, w wyniku biotransformacji, powstają produkty przemian cząsteczki leku, do których zaliczamy pochodne katecholowe lub metoksylowe. W pewnym stopniu obserwowano również powstawanie produktów reakcji hydroksylacji w łańcuchu bocznym. 

Większą część przyjętej dawki mykafunginy zaobserwowano w kale (około 71%). Mniejsza część dawki (około 11%) występowało w moczu.