sultamicylina, Sultamicillinum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o sultamicylinie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1987
- Substancje aktywne
-
ampicylina, sultamicylina
- Działanie sultamicyliny
-
bakteriobójcze, przeciwbakteryjne
- Postacie sultamicyliny
-
proszek do sporządzania roztworu do infuzji, proszek do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań, tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ moczowy, układ oddechowy, układ płciowy żeński, układ pokarmowy (trawienny)
- Specjalności medyczne
-
Chirurgia ogólna, Choroby płuc, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Dermatologia i wenerologia, Gastroenterologia, Ginekologia i położnictwo, Otolaryngologia, Urologia
- Wzór sumaryczny sultamicyliny
-
C25H30N4O9S2
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające sultamicylinę
- Wskazania do stosowania sultamicyliny
- Dawkowanie sultamicyliny
- Przeciwskazania do stosowania sultamicyliny
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania sultamicyliny
- Interakcje sultamicyliny z innymi substancjami czynnymi
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ sultamicyliny na ciążę
- Wpływ sultamicyliny na laktację
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania sultamicyliny
- Mechanizm działania sultamicyliny
- Wchłanianie sultamicyliny
- Dystrybucja sultamicyliny
- Wydalanie sultamicyliny
Wskazania do stosowania sultamicyliny
Sultamicylina jest stosowana w zakażeniach górnych i dolnych dróg oddechowych, infekcjach dróg moczowych, zakażeniach ginekologicznych, zakażeniach w obrębie jamy brzusznej (włącznie z zastosowaniem profilaktycznym po zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej lub miednicy, a także po porodzie lub cesarskim cięciu) oraz w zakażeniach skóry i tkanki podskórnej.
Dawkowanie sultamicyliny
Dawka i czas stosowania sultamicyliny zależą od ciężkości zakażenia, wieku pacjenta, stopnia zaburzenia czynności nerek itp.
Sultamicylinę podaje się doustnie, domięśniowo lub dożylnie.
Podanie dożylne i domięśniowe
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: od 3 do 12 g.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u młodzieży i dzieci powyżej 2 roku życia: 150 mg/kg masy ciała.
Leku nie należy podawać domięśniowo u dzieci poniżej 2 lat.
U dzieci poniżej 2 roku życia wskazane jest wyłącznie podanie dożylne. Maksymalna dawka dobowa w tej grupie pacjentów wynosi 150 mg/kg masy ciała, z zastrzeżeniem, że u noworodków w pierwszym tygodniu życia maksymalna dawka dobowa to 75 mg/kg masy ciała.
Stosowanie sultamicyliny zapobiegawczo podczas zabiegów chirurgicznych wymaga podania 1,5–3 g leku podczas wprowadzania do znieczulenia.
Podanie doustne
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych i u dzieci o masie ciała powyżej 30 kg: od 375 do 750 mg.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u dzieci o masie ciała poniżej 30 kg: od 25 do 50 mg/kg masy ciała.
Przeciwskazania do stosowania sultamicyliny
Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na ampicylinę i sulbaktam oraz nadwrażliwość na inne leki β-laktamowe np. karbapenemy, cefalosporyny.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania sultamicyliny
Zastosowanie sultamicyliny może wywołać reakcję nadwrażliwości. W takim przypadku należy przerwać podawanie leku i wdrożyć odpowiednie postępowanie medyczne.
Należy unikać stosowania sultamicyliny u pacjentów z podejrzeniem mononukleozy zakaźnej ze względu na ryzyko wystąpienia wysypki odropodobnej.
Przedłużone stosowanie sultamicyliny (powyżej 14 dni) wymaga sprawdzenia czynności nerek, wątroby, szpiku kostnego i innych narządów. Jest to szczególnie istotne w grupie pacjentów pediatrycznych.
Długotrwała antybiotykoterapia może prowadzić do rozwoju nadkażeń opornymi mikroorganizmami.
W celu zbadania obecności glukozy w moczu u pacjenta przyjmującego sultamicylinę należy zastosować metodę enzymatyczną z wykorzystaniem oksydazy glukozowej. Metody nieenzymatyczne mogą prowadzić do fałszywie dodatnich wyników.
U kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne zalecane jest stosowanie dodatkowych metod antykoncepcji, ponieważ ampicylina może zmniejszać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych.
W przypadku wystąpienia biegunki podczas antybiotykoterapii należy przeprowadzić badania celem wykluczenia zapalenia okrężnicy, które może mieć przebieg od łagodnego do zagrażającego życiu. Jeżeli zapalenie okrężnicy zostanie potwierdzone przez lekarza, należy przerwać stosowanie sultamicyliny. Stosowanie leków antyperystaltycznych jest w takiej sytuacji przeciwwskazane.
Innym wskazaniem do przerwania leczenia sultamicyliną jest wystąpienie ciężkich reakcji skórnych, takich jak zespół Stevensa-Johnsona, martwicze oddzielanie się naskórka, rumień wielopostaciowy itp.
Probenecyd zmniejsza wydzielanie cewkowe sulbaktamu i penicyliny, zwiększa ich stężenie i zapewnia dłuższe utrzymywanie się leku w organizmie. Wiąże się to jednocześnie ze zwiększonym ryzykiem toksyczności.
Interakcje sultamicyliny z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Allopurynol (Allopurinol) | substancje hamujące syntezę kwasu moczowego - inhibitory oksydazy ksantynowej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Abcyksymab (Abciximab) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Acenokumarol (Acenocoumarol) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Bemiparyna (Bemiparin) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Cilostazol (Cilostazol) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Dalteparyna (Dalteparin) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Epoprostenol (Epoprostenol) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Eptyfibatyd (Eptifibatide) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Fondaparynuks (Fondaparinux) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa |
Heparyna (Heparin) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Iloprost (Iloprost) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Kangrelor (Cangrelor) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Klopidogrel (Clopidogrel) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Nadroparyna (Nadroparin calcium) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Parnaparyna (Parnaparin) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Prasugrel (Prasugrel) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Sulodeksyd (Sulodexide) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Tiklopidyna (Ticlopidine) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Enoksaparyna (Enoxaparin) | leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol) | antybiotyki - INNE |
Chlorotetracyklina (Chlortetracycline) | antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny |
Doksycyklina (Doxycycline) | antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny |
Erytromycyna (Erythromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Oksytetracyklina (Oxytetracycline) | antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny |
Sulfacetamid (Sulfacetamide) | sulfonamidy |
Kotrimoksazol (Sulfametoksazol+Trimetoprim) (Co-trimoxazole (sulfamethoxazole+trimethoprim)) | sulfonamidy i trimetoprim |
Tetracyklina (Tetracyline) | antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Metotreksat (Methotrexate) | antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego) |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenylobutazon (Phenylbutazone) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Indometacyna (Indomethacin) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Estriol (Estriol) | estrogeny naturalne i syntetyczne |
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) | estrogeny naturalne i syntetyczne |
Inne rodzaje interakcji
Sultamicylina może powodować fałszywie dodatnie wyniki badań na obecność glukozy w moczu, jeśli badanie wykonywane jest z wykorzystaniem odczynników Benedicta, Fehlinga lub zestawu Clinitest.
Podanie sultamicyliny domięśniowo lub dożylnie może powodować u kobiet ciężarnych przemijające zmniejszenie stężenia całkowitego związanego estriolu, glukuronianu estriolu, związanego estronu i estradiolu.
Wpływ sultamicyliny na ciążę
Dane związane z badaniami na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu sulbaktamu i ampicyliny na płód. Sulbaktam przenika przez łożysko. Bezpieczeństwo stosowania leku w okresie ciąży nie zostało jednoznacznie potwierdzone, dlatego jego stosowanie należy ograniczyć do przypadków bezwzględnie koniecznych.
Wpływ sultamicyliny na laktację
Ampicylina i sulbaktam przenikają do mleka kobiecego. Mimo przenikania niewielkich ilości leku może on spowodować wystąpienie biegunki, reakcji uczuleniowych, zmian grzybiczych błon śluzowych i zmian skórnych u karmionego dziecka. Należy rozważyć przerwanie stosowania leku lub przerwanie karmienia piersią po uwzględnieniu korzyści dla dziecka i matki.
Skutki uboczne
- biegunka
- wysypka
- Kandydoza
- ból brzucha
- cholestatyczne zapalenie wątroby
- wymioty
- świąd
- nudności
- ból głowy
- złe samopoczucie
- hiperbilirubinemia
- zapalenie języka
- senność
- zmęczenie
- bóle stawów
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
- zapalenie okrężnicy
- kanalikowo-śródmiąższowe zapalenie nerek
- złuszczające zapalenie skóry
- zawroty głowy
- niedokrwistość
- reakcje anafilaktoidalne
- ostra uogólniona osutka krostkowa
- czarny włochaty język
- agranulocytoza
- wydłużony czas krzepnięcia
- zespół Kounisa
- krwotok z okrężnicy
- cholestaza
- plamica małopłytkowa
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej
- zaburzenie agregacji płytek krwi
- krwotok z jelita cienkiego
- objawy neurotoksyczności
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej
- odbarwienie języka
- zapalenie błon śluzowych
- reakcja nadwrażliwości
- oporność bakterii chorobotwórczych
- zaburzenia czynności wątroby
- bóle w nadbrzuszu
- drgawki
- duszność
- eozynofilia
- leukopenia
- małopłytkowość
- obrzęk naczynioruchowy
- pokrzywka
- rumień
- rumień wielopostaciowy
- suchość w ustach
- wzdęcia
- alergiczne zapalenie naczyń
- zaburzenia smaku
- zespół lyella – toksyczna nekroliza naskórka
- zespół Stevensa-Johnsona
- żółtaczka
- niedokrwistość hemolityczna
- niedokrwistość aplastyczna
- neutropenia
- wstrząs anafilaktyczny
- jadłowstręt
- rzekomobłoniaste zapalenie jelit
- krwawe wymioty
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Podanie dożylne i domięśniowe: skutki uboczne pokrywają się ze skutkami występującymi po podaniu doustnym. Dodatkowo może wystąpić ból w miejscu wstrzyknięcia.
Objawy przedawkowania sultamicyliny
Przedawkowanie sultamicyliny objawia się działaniami niepożądanymi, które występują częściej i z większym nasileniem. Przy bardzo dużych stężeniach antybiotyków β-laktamowych w płynie mózgowo-rdzeniowym mogą wystąpić drgawki i inne objawy neurologiczne.
Mechanizm działania sultamicyliny
Sultamicylina to połączenie ampicyliny i sulbaktamu. Ampicylina wykazuje działanie bakteriobójcze poprzez połączenie się z białkami wiążącymi penicyliny (transpeptydazami), które są niezbędne do syntezy peptydoglikanów wchodzących w skład bakteryjnej ściany komórkowej. Zablokowanie syntezy ściany komórkowej hamuje namnażanie bakterii. Oporność bakterii na ampicylinę może wynikać z produkcji β-laktamaz. Sulbaktam to inhibitor β-laktamaz, który ogranicza oporność bakterii i zwiększa zakres działania antybiotyków β-laktamowych. Lek jest skuteczny wobec szczepów Staphylococcus aureus i S. epidermidis, gatunków z rodzaju Streptococcus (m.in. Streptococcus pneumoniae, Streptococcus faecalis), Haemophilus influenzae i H. parainfluenzae, Moraxella catarrhalis, Bacteroides fragilis i gatunków pokrewnych, bakterii z rodzaju Proteus, Klebsiella, Enterobacter, Citrobacter, Neisseria meningitidis i Neisseria gonorrhoeae oraz Morganella morganii.
Wchłanianie sultamicyliny
Sultamicylina to prolek, który po podaniu doustnym jest hydrolizowany przez enzymy w ścianie jelita do ampicyliny i sulbaktamu. Biodostępność leku po podaniu doustnym wynosi 80% (bez względu na to, czy lek jest podawany na czczo, czy po posiłku), natomiast po podaniu domięśniowym biodostępność jest bliska 100%.
Dystrybucja sultamicyliny
Ampicylina i sulbaktam są szybko dystrybuowane do tkanek, płynów ustrojowych i wydzielin. Przenikanie leku do mózgu i płynu mózgowo-rdzeniowego jest niewielkie, o ile nie doszło do zapalenia opon mózgowych.
Wydalanie sultamicyliny
Okres półtrwania ampicyliny i sulbaktamu wynosi około 1 godziny. Około 80% ampicyliny i sulbaktamu jest wydalane w postaci niezmienionej z moczem. Nieznaczne ilości obu substancji wykryto w żółci i w kale. U osób starszych i z zaburzeniami czynności nerek klirens dla obu składników może obniżać się, a okres półtrwania może ulegać wydłużeniu.