Awelumab, Avelumab - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o awelumabie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2017
- Działanie awelumabu
-
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie awelumabu
-
koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ moczowy
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna
- Rys historyczny awelumabu
-
Awelumab został zatwierdzony przez Europejską Agencją Leków (EMA) oraz amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) w 2017 roku. Początkowo EMA zatwierdziła tą substancję czynną do terapii raka żołądka, jako lek sierocy. Dopiero w późniejszym czasie jako wskazanie dodano przerzutowego raka z komórek Merkla.
- Wzór sumaryczny awelumabu
-
C6374H9898N1694O2010S44
Spis treści
- Wskazania do stosowania awelumabu
- Dawkowanie awelumabu
- Przeciwskazania do stosowania awelumabu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania awelumabu
- Wpływ awelumabu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ awelumabu na ciążę
- Wpływ awelumabu na laktację
- Wpływ awelumabu na płodność
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania awelumabu
- Mechanizm działania awelumabu
- Dystrybucja awelumabu
- Metabolizm awelumabu
- Wydalanie awelumabu
Wskazania do stosowania awelumabu
Awelumab stosowany jest monoterapii oraz w terapii skojarzonej z aksytynibem. Awelumab podawany jest drogą dożylną. W monoterapii używany jest u osób dorosłych w przypadku przerzutowego raka z komórek Merkla. Terapia skojarzona wskazana jest w leczeniu osób dorosłych, w przypadku pierwszego rzutu w zaawansowanym raku nerkowokomórkowym.
Dawkowanie awelumabu
Zwykle stosowana dawka dobowa awelumabu zależy od jednostki chorobowej, chorób współistniejących, postępu choroby oraz zastosowanej terapii. Czas trwania oraz schemat leczenia zależy od odpowiedzi klinicznej na zastosowany lek w monoterapii lub terapii skojarzonej. Na podstawie tego lekarz prowadzący dostosowywuje odpowiednie leczenie oraz dawkę substancji czynnej. Terapię z zastosowanie awelumabu powinien prowadzić lekarz mający doświadczenie w terapiach nowotworowych.
Zwykle stosowana dawka to 800 mg awelumabu podawanego dożylnie w czasie 60 minut. Preparat powinien być podawany co około 2 tygodnie.
W terapii skojarzonej schemat leczenia awelumabem jest taki sam, natomiast dawka dobowa substancji czynnej aksytynib to 10 mg podawany doustnie z pokarmem lub bez.
Przeciwskazania do stosowania awelumabu
Przeciwwskazaniem do stosowania awelumabu jest nadwrażliwość na zastosowaną substancję czynną.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania awelumabu
Należy poinformować pacjenta o możliwości wystąpienia reakcji związanej z sposobem podania preparatu z awelumabem, które niekiedy może mieć przebieg ciężki. Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia objawów uzależnionych od infuzji preparatu, w szczególności przy takich objawach jak gorączka, dreszcze, niedociśnienie tętnicze, uderzenia gorąca, świszczący oddech, duszność, pokrzywka, ból brzucha oraz pleców. Na podstawie stopnia wystąpienia reakcji skorelowanej z infuzją lekarz prowadzący ustala czy przerwać czy kontynuować leczenie.
Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia hepatotoksyczności. W tym celu należy kontrolować zmiany w funkcjonowaniu wątroby, w szczególności u osób leczonych za pomocą terapii skojarzonej, ponieważ u tej grupy pacjentów częściej dochodziło do podwyższonej aktywności czynników wątroby tj. aminotranferazy alaninowej oraz asparaginowej.
Należy poinformować pacjentów o możliwości wystąpienia działań niepożądanych o podłożu immunologicznym. Po zastosowaniu substancji czynnej większość objawów była odwracalna i ustępowała po przerwaniu tymczasowym bądź stałym albo po leczeniu wspomagającym albo po zastosowaniu leczenia kortykosteroidami. Lekarz prowadzący na podstawie odpowiedzi klinicznej decyduje co będzie odpowiednie dla danego pacjenta. Do najczęstszych oraz najbardziej niebezpiecznych efektów ubocznych pochodzenia immunologicznego należą zapalenie wątroby, zapalenie płuc, zapalenie jelita grubego, zapalenie trzustki, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie nerek i zaburzenia w jej funkcjonowaniu, zaburzenia w funkcjonowaniu tarczycy, cukrzyca typu 1 oraz niedoczynność kory nadnerczy. Do rzadszych objawów zaliczamy występowanie zapalenia mięśni, niedoczynności przysadki, zapalenia błony naczyniowej oczu, zespołu Guillain-Barrego, zespołu miastenicznego oraz miastenii, co odnotowywano z częstotliwością mniejszą niż 1%. Występowanie tak licznych możliwych działań niepożądanych przemawia za tym by kontrolować i monitorować pod kątem wystąpienia tych efektów ubocznych.
Wpływ awelumabu na prowadzenie pojazdów
Po zastosowaniu awelumabu mogą wystąpić takie działania niepożądane jak zmęczenie, co może powodować niekorzystny wpływ na prowadzenie pojazdów oraz obsługę maszyn. Osoby, które są poddane terapii awelumabem powinny zachować szczególną ostrożność podczas tych czynności.
Wpływ awelumabu na ciążę
Badania przeprowadzone na zwierzętach udowodniają, że stosowanie awelumabu w czasie ciąży może zwiększać ryzyko poronień. Jest to związane z mechanizmem działanie substancji czynnej, który powoduje zwiększenie częstości występowania poronień. Immunoglobuliny IgG1 mają zdolność do przenikania przez łożysko, stąd też zastosowana substancja czynna potencjalnie może przenikać do płodu powodując wystąpienie działań niepożądanych. W czasie ciąży nie powinno się stosować awelumabu chyba, że lekarz prowadzący, uwzględniając stan kliniczny, zadecyduje o stosowaniu tego medykamentu.
Wpływ awelumabu na laktację
Nie zbadano, czy substancja czynna ma zdolność do przenikania do mleka matek karmiących. Jednak nie powinno się stosować awelumabu podczas karmienia piersią. W trakcie terapii awelumabem zaleca się odstawić karmienie piersią na okres całego leczenia oraz przez minimum 1 miesiąc po przyjęciu ostatniej dawki preparatu, z uwagi na podwyższone ryzyko wystąpienia efektów ubocznych po zastosowanym leku.
Wpływ awelumabu na płodność
Nie poznano wpływu substancji czynnej na płodność zarówno u mężczyzn jak i kobiet.
Inne możliwe skutki uboczne
Awelumab podawany drogą dożylną może generować działania niepożądane. Do bardzo częstych działań niepożądanych należą: występowanie zmęczenia, gorączki, obrzęku obwodowego, zaparć, biegunki, wymiotów, nudności, bólu brzucha, pleców oraz stawów, a także kaszlu, duszności, niedokrwistości, zmniejszenia masy ciała oraz apetytu. Do objawów określanych jako częste zaliczamy limfopenię, niedoczynność tarczycy, nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze, osłabienie, choroba określana jako grypopochodna, dreszcze, ból mięśni, zawroty i ból głowy, występowanie neuropatii obwodowej, zapalenia płuc oraz suchości w jamie ustnej. Do objawów o tej samej częstotliwości należą również świąd, wysypka, suchość skóry oraz wysypka grudkowo-plamista.
W badaniach diagnostycznych możemy zauważyć takie zmiany jak podwyższenie aktywności lipazy, amylazy, gamma-glutamylotransferazy, fosfatazy alkalicznej i stężenia kreatyniny w osoczu.
Do objawów niezbyt częstych zaliczamy wstrząs anafilaktyczny, uderzenia gorąca oraz zespół reakcji zapalnej występujący ogólnoustrojowo. Schorzenia występujące o częstości niezbyt często to zapalenie nerek cewkowo-śródmiąższowe, zapalenie mięśni, zespół Guillain-Barre, zespół miasteniczny, miastenia, zapalenie błony naczyniowej oka, cukrzyca typu I, małopłytkowość oraz eozynofilia. Niezbyt często dochodzi do zaburzeń skóry, do których zaliczamy takie efekty uboczne jak rumień, łuszczyca, egzema, uogólniony świąd, zapalenie skóry, uogólniona wysypka, pemfigoid, swędząca wysypka zapalenie skóry złuszczające się, wysypkę rumieniową, plamistą oraz grudkowatą, a także rumień wielopostaciowy. Podczas stosowania preparatu z awelumabem niezbyt często może dojść do zaburzeń endokrynologicznych takich jak: niedoczynność kory nadnerczy, przysadki, nadczynność tarczycy oraz jej zapalanie, zapalanie oraz niedoczynność tarczycy o podłożu autoimmunologicznym, ostra niewydolność kory nadnerczy oraz zapalenie tarczycy. Ponad to obserwujemy jeszcze zaburzenia ze strony żołądka i jelit, a także zaburzenia dróg żółciowych i wątroby, a do efektów ubocznych należą: odpowiednio niedrożność jelit, zapalenie jelita grubego, zapalenie jelit, zapalenie jelita grubego o podłożu autoimmunologiczny, zapalenie wątroby, niewydolność wątroby oraz jej postać ostra, a także zapalenie wątroby o podłożu autoimmunologicznym. W badaniach diagnostycznych obserwować możemy zwiększenie aktywności aminotransferaz, w szczególności alaninowej jak i asparaginianowej, a także kinazy kreatynowej w osoczu.
W trakcie leczenie awelumabem może dojść do rzadko występującego zapalenia mięśnia sercowego oraz trzustki.
Objawy przedawkowania awelumabu
Przy przedawkowaniu substancji czynnej mogą wystąpić takie schorzenia jak wystąpienie zapalenia płuc, okrężnicy, wątroby oraz nerek, a także niewydolności nadnerczy, cukrzycy, nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Do efektów ubocznych należą biegunka, nudności, wysypka, zmniejszenie apetytu, zmęczenie, wystąpienie bólów mięśniowo-szkieletowych, a także obrzęki obwodowe.
Mechanizm działania awelumabu
Awelumab należy do ludzkich przeciwciał monoklonalnych IgG1, które skierowane są przeciwko ligandowi receptora dla białka programowej śmierci typu 1 tj. PD-L1. Substancja czynna ma zdolność do wiązania się z tym ligandem i blokowania jego interakcji z receptorem programowanej śmierci typu 1 oraz z recepotrami B7.1. Na skutek tego następuje zniesienie działania hamującego liganda na limfocyty T CD8, co powoduje powrót działania przeciwnowotworowego limfocytów T. Ponadto substancja czynna może pobudzać lizę komórek pierwotnych guza z komórkami NK. Mechanizm opiera się na komórkowej cytotoksyczności zależnej od przeciwciał.
Dystrybucja awelumabu
Dystrybucja substancji czynnej odbywa się głównie za pomocą krążenia ogólnoustrojowego, natomiast z znikomej ilości z udziałem przestrzeni pozakomórkowej. Objętość dystrybucji dla stanu stacjonarnego to 4,72 l.
Metabolizm awelumabu
Substancja czynna ulega nieswoistej degradacji proteolitycznej.
Wydalanie awelumabu
Uzyskanie stanu stacjonarnego substancji czynnej następowało mniej więcej po 4-6 tygodniach w wyniku wielokrotnego podawania awelumabu (2-3 cykle) co 2 tygodnie w dawce wynoszącej 10 miligram na kilogram masy ciała. Natomiast ustrojowa kumulacja leku była rzędu 1,25-krotna. Okres półtrwania określany jest na 6,1 dnia.