Alektynib, Alectinibum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o alektynibie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2014
- Substancje aktywne
-
alektynib
- Działanie alektynibu
-
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie alektynibu
-
kapsułki twarde
- Układy narządowe
-
układ oddechowy
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna
- Rys historyczny alektynibu
-
Alektynib został wprowadzony do lecznictwa po raz pierwszy w 2014 roku. W Stanach Zjednoczonych został zarejestrowany w 2015 roku. Około rok później pojawił się na rynku europejskim.
- Wzór sumaryczny alektynibu
-
C30H34N4O2
Spis treści
- Wskazania do stosowania alektynibu
- Dawkowanie alektynibu
- Przeciwskazania do stosowania alektynibu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania alektynibu
- Interakcje alektynibu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje alektynibu z pożywieniem
- Wpływ alektynibu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ alektynibu na ciążę
- Wpływ alektynibu na laktację
- Wpływ alektynibu na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania alektynibu
- Mechanizm działania alektynibu
- Wchłanianie alektynibu
- Dystrybucja alektynibu
- Metabolizm alektynibu
- Wydalanie alektynibu
Wskazania do stosowania alektynibu
Alektynib jest wskazany w leczeniu niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP) u osób dorosłych. Może on być lekiem pierwszego rzutu w zaawansowanym ALK-dodatnim NDRP lub po wcześniejszej terapii kryzotynibem.
Dawkowanie alektynibu
Zwykle stosowana dawka dobowa mieści się w zakresie 600 - 1200 mg. Jest ustalana przez lekarza doświadczonego w terapii przeciwnowotworowej i modyfikowana ze względu na zaburzenia czynności wątroby oraz tolerancję leku.
Przeciwskazania do stosowania alektynibu
Nie powinno się stosować Alektynibu w przypadku wystąpienia na niego nadwrażliwości.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania alektynibu
Pacjenci leczeni alektynibem powinni być monitorowani pod kątem zapalenia płuc. Wystąpienie zapalenia płuc lub śródmiąższowej choroby płuc, które nie miały innego źródła niż przyjmowanie alektynibu dyskwalifikuje z dalszego prowadzenia terapii tym lekiem.
Przed przystąpieniem do leczenia alektynibem należy oznaczyć aktywność aminotransferazy alaninowej (AlAT) i aminotransferazy asparaginianowej (AspAT). Badanie należy powtarzać co 2 tygodnie w ciągu pierwszych 3 miesięcy leczenia. Następnie powinno się kontynuować obserwację czynności wątroby z częstotliwością zależną od poprzednich wyników. W razie konieczności należy zaprzestać podawania leku. Można wznowić terapię stosując mniejszą dawkę.
Podczas terapii alektynibem pacjent powinien zgłaszać objawy nieuzasadnionego bólu, tkliwości czy osłabienia mięśni. Co dwa tygodnie w pierwszym miesiącu leczenia powinno być również oceniane stężenie kinazy fosfokreatynowej. W razie przekroczenia norm leczenie należy wstrzymać. Następnie można je podjąć ewentualnie zmniejszając dawkę leku.
Jeśli u pacjenta wystąpią objawy bradykardii należy dostosować dawkę alektynibu i podjąć analizę innych stosowanych przez pacjenta leków mających wpływ na występowanie bradykardii, przeciwnadciśnieniowych i będących substratami glikoproteiny P oraz białka BCRP.
Pacjenci powinni być wyczuleni na występowanie objawów perforacji przewodu pokarmowego. Pacjentami z grupy ryzyka mogą być osoby zażywające jednocześnie inne leki obarczone ryzykiem spowodowania perforacji przewodu pokarmowego, osoby z przerzutami do przewodu pokarmowego lub osoby zgłaszjące w wywiadzie zapalenie uchyłków.
Przyjmowanie alektynibu może wywoływać nadwrażliwość na światło i oparzenia słoneczne, dlatego zaleca się unikanie długotrwałej ekspozycji na słońce (również 7 dni po zakończeniu kuracji) oraz stosowanie filtrów o wysokim SPF i szerokim spektrum.
Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję podczas terapii alektynibem i przez trzy miesiące po jej zakończeniu.
Interakcje alektynibu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Sakwinawir (Saquinavir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Telitromycyna (Telithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Worykonazol (Voriconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Dabigatran (Dabigatran) | leki przeciwzakrzepowe-inhibitory trombiny |
Digoksyna (Digoxin) | glikozydy nasercowe |
Ewerolimus (Everolimus) | inhibitory kinazy białkowej |
Lapatynib (Lapatinib) | inne leki przeciwnowotworowe |
Nilotynib (Nilotinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Syrolimus (Sirolimus) | selektywne leki immunosupresyjne |
Topotekan (Topotecan) | inne leki przeciwnowotworowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Lapatynib (Lapatinib) | inne leki przeciwnowotworowe |
Metotreksat (Methotrexate) | antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego) |
Mitoksantron (Mitoxantrone) | antybiotyki cytostatyczne |
Topotekan (Topotecan) | inne leki przeciwnowotworowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Dezogestrel (Desogestrel) | progestageny |
Drospirenon (Drospirenone) | progestageny |
Etonogestrel (Etonogestrel) | progestageny |
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) | estrogeny naturalne i syntetyczne |
Gestoden (Gestodene) | progestageny |
Lewonorgestrel (Levonorgestrel) | progestageny |
Medroksyprogesteron (Medroxyprogesterone) | progestageny |
Norgestimat (Norgestimate) | progesteron i gestageny |
Interakcje alektynibu z pożywieniem
Stosowanie soku grejpfrutowego wraz z alektynibem może hamować jego metabolizm i zwiększać stężenie alektynibu we krwi.
Wpływ alektynibu na prowadzenie pojazdów
Alektynib nie wpływa znacznie na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Jednak może powodować bradykardię, a nawet omdlenia oraz zaburzenia widzenia, dlatego należy zachować ostrożność.
Inne rodzaje interakcji
Należy mieć na uwadze, iż sok grejpfrutowy oraz sok z gorzkich pomarańczy hamują metabolizm alektynibu. Ponadto preparaty Dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum) indukują metabolizm alektynibu. Raczej nie ma to znaczenia klinicznego, ze względu na aktywność metabolitu M4, jednak zaleca się ostrożność w kwestii takich połączeń. Należy pamiętać, że nie można wykluczyć zmniejszającego wpływu alektynibu na skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych.
Stosowanie leku zwiększa wrażliwość na światło. W celu uniknięcia reakcji fotozależnych, należy stosować filtry o wysokim SPF (powyżej 50) i szerokim spektrum (UVA/UVB).
Wpływ alektynibu na ciążę
W badaniach na zwierzętach wykazano toksyczność alektynibu na płód. Pacjentka musi mieć świadomość możliwości uszkodzenia płodu jeśli zajdzie w ciążę w trakcie terapii alektynibem lub w ciągu trzech miesięcy od odstawienia leku. Należy stosować skuteczną antykoncepcję podczas terapii alektynibem i trzy miesiące po jej zakończeniu.
Wpływ alektynibu na laktację
Nie wiadomo czy alektynib przenika do mleka matki. Nie można tego wykluczyć dlatego nie powinno się karmić potomstwa zażywając alektynib.
Wpływ alektynibu na płodność
Nie badano wpływu alektynibu na płodność. W badaniach toksykologicznych ogólnie nie stwierdzono jego wpływu na narządy rozrodcze.
Skutki uboczne
- nudności
- wymioty
- wysypka
- biegunka
- zwiększona aktywność kinazy fosfokreatynowej we krwi
- zaparcia
- zwiększenie masy ciała
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej
- obrzęk
- Zwiększenie stężenia bilirubiny
- niedokrwistość
- ból mięśni
- ostre uszkodzenie nerek
- Zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej
- nadwrażliwość na światło
- bradykardia
- zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
- zapalenie jamy ustnej
- zaburzenia widzenia
- zaburzenia smaku
- Śródmiąższowa choroba płuc
- zapalenie płuc
- polekowe uszkodzenie wątroby
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania alektynibu
W przypadku przedawkowania alektynibu może dojść do bradykardii, niewydolności wątroby lub nerek oraz znacznie nasilonych objawów ze strony przewodu pokarmowego takich jak wymioty, biegunka czy nudności. W przypadku przedawkowania stosuje się leczenie objawowe, brak jest specyficznej odtrutki.
Mechanizm działania alektynibu
Alektynib silnie i selektywnie hamuje kinazy tyrozynowe ALK. Dzięki temu stymulowana jest apoptoza komórki (śmierć komórki), gdyż dochodzi do zahamowania kaskady reakcji zapewniających jej przeżycie i podziały.
Wchłanianie alektynibu
Alektynib wchłania się lepiej podczas podawania z wysokokalorycznym, tłuszczowym posiłkiem. Maksymalne stężenie we krwi osiąga 4 - 6 godzin po podaniu, a jego dostępność biologiczna wynosi 37%.
Dystrybucja alektynibu
Alektynib prawie w stu procentach wiąże się z białkami osocza i kumuluje w organizmie. Z białkami związany jest zarówno alektynib jak i jego główny metabolit M4i wiążą się one niezależnie od stężenia substancji czynnej.
Metabolizm alektynibu
Alektynib jest metabolizowany w wątrobie przez CYP 3A4. Jego aktywny metabolit M4 podobnie, jest ponownie metabolizowany przez ten sam izoenzym.
Wydalanie alektynibu
Alektynib jest w 84% w formie niezmienionej z kałem. Okres połowicznego rozpadu wynosi około 33h, a parametr ten dla metabolitu M4 31h.