Winflunina, Vinfluninum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o winfluninie

Rok wprowadzenia na rynek
2009
Substancje aktywne
winflunina
Działanie winfluniny
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne), zmniejsza nieprawidłowy wzrost naczyń krwionośnych
Postacie winfluniny
koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji
Układy narządowe
układ moczowy
Specjalności medyczne
Onkologia kliniczna, Urologia
Rys historyczny winfluniny

Winflunina została wprowadzona do lecznictwa decyzją Europejskiej Agencji Leków (European Medicines Agency, EMA) w 2009 roku. Podmiotem odpowiedzialnym była firma Pierre Fabre. Po raz pierwszy winfluninę opisano w ośrodku badawczym firmy Pierre Fabre w 1998 roku. Obecnie trwają badania nad wykorzystaniem leku w przypadku nieoperacyjnego raka prącia.

Wzór sumaryczny winfluniny

C45H54F2N4O8

Spis treści

Wskazania do stosowania winfluniny

Winflunina to lek przeciwnowotworowy należący do grupy alkaloidów barwinka różyczkowego (Catharanthus roseus). Winflunina jest stosowania w terapii zaawansowanej postaci raka przejściowokomórkowego dróg moczowych oraz w przypadku istniejących przerzutów. Lek wykorzystuje się u pacjentów, u których leczenie pochodnymi platyny nie przyniosło oczekiwanych korzyści. Winflunina jest przeznaczona dla dorosłych pacjentów. W porównaniu z innymi alkaloidmi barwinka Vinca, winflunina charakteryzuje się mniejszym działaniem neurotoksycznym.

Dawkowanie winfluniny

Winfluninę podaje się w postaci infuzji dożylnej. Zwykle stosowana dawka leku to 320 mg/m² pc w 20 minutowym wlewie dożylnym. Dawkę powtarza się z częstotliwością co 3 tygodnie. 

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od chorób towarzyszących. Zaburzenia czynności wątroby w stopniu łagodnym i umiarkowanym są wskazaniem do zmniejszenia dawek winfluniny. Brak jest badań opisujących bezpieczeństwo stosowania leku u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami pracy wątroby. Zaburzenia pracy nerek także są wskazaniem do zmniejszenia dawek winfluniny.

W przypadku niskiego stanu sprawności pacjenta (poziom 0-1 według skali WHO) dawkę zmniejsza się do poziomu  280 mg/m² pc.

Schemat dawkowania winfluniny dla osób w podeszłym wieku (powyżej 80 roku życia) to 250 mg/m2 pc, podawane co 21 dni.

Przeciwskazania do stosowania winfluniny

Winfluniny nie mogą stosować pacjenci wykazujący nadwrażliwość na alkaloidy barwinka oraz osoby z ciężkimi zakażeniami (lub świeżo przebytymi zakażeniami, do 14 dni wstecz). Lek jest przeciwwskazany dla kobiet karmiących piersią oraz pacjentów z wynikami krwi:

  • trombocyty poniżej 100 000/mm³;
  • początkowa bezwzględna liczba neutrofilów (ANC) < 1 500/mm³ (przed pierwszym podaniem leku);
  • początkowa bezwzględna liczba neutrofilów (ANC) < 1 000/mm3 (kolejne podania winfluniny).

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania winfluniny

Winflunina powoduje zaburzenia krwi i układu chłonnego. Ze względu na często pojawiającą się neutropenię (spadek ilości neutrofilii poniżej 1500/µl), leukopenię (spadek ilości leukocytów), niedokrwistość oraz trombocytopenię (spadek ilości płytek krwi poniżej 50 000/μl) wskazane jest wykonanie morfologii krwi przed każdym podaniem leku.

Pacjenci stosujący równoczesną terapię winfluniną i lekami predysponującymi do zaparć powinni otrzymywać osmotyczne środki przeczyszczające. Winflunina może być przyczyną wystąpienia zaparć znacznego stopnia, wymagających mechanicznego wsparcia przy opróżnianiu jelita bądź lewatywy.

Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania winfluniny u pacjentów cierpiących na choroby serca i układu krążenia, między innymi zaburzenia rytmu serca, po przebytym zawale mięśnia sercowego, u pacjentów cierpiących na dusznicę bolesną oraz niedokrwienie mięśnia sercowego. Winflunina może wydłużać odstęp QT i zwiększa ryzyko niedokrwienia mięśnia sercowego.

Podczas terapii winfluniną należy regularnie badać poziom elektrolitów we krwi. Lek predysponuje do wystąpienia hiponatremii (stan niedoboru sodu).

Winflunina może powodować wystąpienie zespołu odwracalnej tylnej encefalopatii (posterior reversible encephalopathy syndrome, PRES). W przypadku pojawienia się zaburzeń o charakterze neurologicznym takich jak bóle głowy, zaburzenia widzenia i stany splątania oraz towarzyszących im zaburzeń żołądkowo-jelitowych (nudności, wymioty) należy zgłosić się do lekarza prowadzącego w celu wykluczenia wystąpienia zespołu PRES.

Interakcje winfluniny z innymi substancjami czynnymi

przyspieszenie metabolizmu winfluniny
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Abatacept (Abatacept) przeciwciała monoklonalne - immunosupresyjne
Adalimumab (Adalimumab) przeciwciała monoklonalne - immunosupresyjne
Anakinra (Anakinra) inhibitory interleukiny
Betametazon (Betamethasone) glikokortykosteroidy
Budezonid (Budesonide) glikokortykosteroidy
Danazol (Danazol) testosteron i pochodne
Deksametazon (Dexamethasone) glikokortykosteroidy
Flutikazon (Fluticasone) glikokortykosteroidy
Hydrokortyzon (Hydrocortisone) glikokortykosteroidy
Karbamazepina (Carbamazepine) leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe
Ketamina (Ketamine) substancje do znieczulenia ogólnego, anestetyki - INNE
Klobazam (Clobazam) BZD - benzodiazepiny
Klobetazol (Clobetasol) glikokortykosteroidy
Klozapina (Clozapine) neuroleptyki atypowe
Kolchicyna (Colchicine) substancje niewpływające na metabolizm kwasu moczowego (przeciw dnie moczanowej)
Metamizol (Metamizole) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Metyloprednizolon (Methylprednisolone) glikokortykosteroidy
Omeprazol (Omeprazole) IPP - inhibitory pompy protonowej
Prednizolon (Prednisolone) glikokortykosteroidy
Progesteron (Progesterone) progesteron i gestageny
Tamoksyfen (Tamoxifen) SERM - selektywne modulatory receptora estrogenowego
Witamina E (Tokoferol, tokoferyl) (Tocopherol) witamina E i jej pochodne
Winblastyna (Vinblastine) alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi
spowolnienie przemian metabolicznych winfluniny
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Acetazolamid (Acetazolamide) inhibitory anhydrazy węglanowej
Amfoterycyna B (Amphotericin b) antybiotyki przeciwgrzybicze
Amiodaron (Amiodarone) leki przeciwarytmiczne - klasa III
Azytromycyna (Azithromycin) antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Cefaleksyna (Cefalexinum) cefalosporyny I generacji
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol) antybiotyki - INNE
Witamina D (Cholekalcyferol) (Cholecalciferol) witamina D i jej pochodne
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) fluorochinolony
Citalopram (Citalopram) SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Cyklosporyna (Cyclosporine) inhibitory kalcyneuryny
Diazepam (Diazepam) BZD - benzodiazepiny
Dihydroergokrystyna (Dihydroergocristine) alkaloidy sporyszu
Dihydroergotamina (Dihydroergotamine) inne substancje przeciwmigrenowe
Diltiazem (Diltiazem) leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Doksorubicyna (Doxorubicin) antybiotyki cytostatyczne
Doksycyklina (Doxycycline) antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny
Drospirenon (Drospirenone) progestageny
Ergotamina (Ergotamine) alkaloidy sporyszu
Erytromycyna (Erythromycin) antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Felodypina (Felodipine) leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne
Flukonazol (Fluconazole) przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Fluwastatyna (Fluvastatin) statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Itrakonazol (Itraconazole) przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Ketokonazol (Ketoconazole) przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Klarytromycyna (Clarithromycin) antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Losartan (Losartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Lowastatyna (Lovastatin (monacolin k, mevinolin)) statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Metoprolol (Metoprolol) antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Midazolam (Midazolam) BZD - benzodiazepiny
Oksybutynina (Oxybutynin) leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu
Paroksetyna (Paroxetine) SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Rosuwastatyna (Rosuvastatin) statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Tetracyklina (Tetracyline) antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny
Tiklopidyna (Ticlopidine) leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Topotekan (Topotecan) inne leki przeciwnowotworowe
Werapamil (Verapamil) leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Albendazol (Albendazole) substancje przeciwpasożytnicze do użytku ogólnego
zwiększenie stężenie winfluniny w surowicy krwi
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Bisoprolol (Bisoprolol) antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Klindamycyna (Clindamycin) antybiotyki linkozamidowe - linkozamidy
Morfina (Morphine) agoniści receptora opioidowego
zwiększenie stężenia leków we krwi podczas terapii łączonej z winfluniną
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Digoksyna (Digoxin) glikozydy nasercowe
Metylodigoksyna (Metildigoxin) glikozydy nasercowe
Simwastatyna (Simvastatin) statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Wardenafil (Vardenafil) inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5
Winkrystyna (Vincristine) alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi
Haloperidol (Haloperidol) neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu
zmniejszenie stężenia winfluniny we krwi
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Lewotyroksyna (Levothyroxine (sodium)) hormony tarczycy

Interakcje winfluniny z pożywieniem

Podczas terapii winfluniną nie należy spożywać grejpfruta oraz pić soku grejpfrutowego. Może to spowodować zwiększone stężenie winfluniny we krwi i nasilać działania niepożądane leku.

Podczas terapii lekiem może dochodzić do zaparć wymagających stosowania leków bądź lewatywy. Aby zminimalizować ryzyko zaparć zalecana jest odpowiednia dieta ze zwiększoną ilością błonnika pokarmowego, a także wypijanie dużej ilości wody w ciągu dnia.

Interakcje winfluniny z alkoholem

Alkohol przyspiesza przemiany metaboliczne winfluniny i może stać się przyczyną zmniejszenia efektywności terapii lekiem.

Wpływ winfluniny na prowadzenie pojazdów

Winflunina może upośledzać zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych, w tym samochodów, poprzez wywoływanie takich działań niepożądanych jak zawroty głowy, zaburzenia koncentracji i widzenia oraz astenię (uczucie przewlekłego zmęczenia). Należy zachować ostrożność.

Inne rodzaje interakcji

Napary/tabletki zawierające dziurawiec zwyczajny Hypericum perforatum mogą zmniejszyć efekt terapeutyczny winfluniny poprzez pobudzanie przemian metabolicznych leku (indukcja CYP 3A4).

Jeżówka purpurowa Echinacea purpurea przyspiesza metabolizm winfluniny.

Winflunina może zwiększać stężenie enzymów wątrobowych we krwi.

Wpływ winfluniny na ciążę

Brak jest badań opisujących wpływ terapii winfluniną na rozwijający się płód ludzki. Badania z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych wykazały działanie teratogenne leku. Winflunina może być stosowana przez kobiety ciężarne tylko w przypadku zdecydowanej konieczności. Taka terapia musi być skojarzona z dokładnym monitorowaniem płodu i poradą genetyczną. Podczas leczenia winfluniną oraz 3 miesiące po przyjęciu ostatniej dawki leku konieczne jest stosowanie skutecznych metod antykoncepcyjnych.

Wpływ winfluniny na laktację

Winflunina jest przeciwwskazana w okresie karmienia piersią. Brak jest badań opisujących przenikanie winfluniny do mleka kobiet karmiących.

Wpływ winfluniny na płodność

Terapia winfluniną może spowodować niepłodność o charakterze nieodwracalnym. Mężczyźni przed rozpoczęciem terapii winfluniną powinni być uprzedzeni o takim działaniu niepożądanym i poinformowani o możliwości oddania próbek nasienia. Badania z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych wykazały zmniejszenie ilości implantowanych zarodków oraz wady narządów rozrodczych u samic. 

Inne możliwe skutki uboczne

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi podczas terapii winfluniną są zaburzenia krwi i układu chłonnego. Należą to nich neutropenia, leukopenia, trombocytopenia oraz niedokrwistość. Bardzo często pojawia się zmniejszony apetyt oraz zaburzenia elektrolitowe (hiponatremia - zmniejszone stężenie jonów sodu we krwi). Winflunina powoduje uszkodzenie nerwów obwodowych (obwodowa neuropatia czuciowa) oraz zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (zaparcia, bóle brzucha, nudności i wymioty, niestrawność, dysfagia). Pacjenci leczeni winfluniną często skarżą się na bóle mięśniowe, łysienie oraz uczucie przewlekłego zmęczenia (astenia). 

Do częstych działań niepożądanych (≥1/100 do <1/10) winfluniny zalicza się bóle i zawroty głowy, zaburzenia smaku, zakażenia (wirusowe, bakteryjne,grzybicze) oraz neuropatie. Ponad to terapia lekiem może wywoływać bóle uszu, bezsenność, odwodnienie, zaburzenia ze strony układu krążenia (zaburzenia rytmu serca, zawał serca, nadciśnienie lub niedociśnienie, stany zapalne żył i zakrzepicę żył). Pacjenci leczeni winfluniną często cierpią na duszności i kaszel oraz bóle kostno-stawowe pleców, kończyn, szczęki. 

Podczas leczenia winfluniną rzadziej pojawia się zespół niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego SIADH (zespół Schwartza-Barttera, syndrome of inappropriate antidiuretic hormone hypersecretion), ostry zespół niewydolności oddechowej (ARDS, acute respiratory distress syndrome ) oraz obwodowa neuropatia ruchowa. Na skutek zakażeń może dojść do rozwoju posocznicy z neutropenią. Winflunina może spowodować niewydolność nerek.

Reakcje miejscowe po podaniu winfluniny w postaci infuzji dożylnej to ból i obrzęk w miejscu podania. Mogą pojawić się dreszcze i wynaczynienie.

Objawy przedawkowania winfluniny

Przyjęcie zbyt dużej dawki winfluniny może spowodować zaburzenia wytwarzania komórek krwi przez szpik (mielosupresję). Zwiększa to ryzyko rozwoju ciężkich zakażeń organizmu, w tym posocznicy.

Mechanizm działania winfluniny

Winflunina to lek o działaniu przeciwnowotworowym i hamującym angiogenezę. Mechanizm działania winfluniny polega na zahamowaniu cyklu komórkowego na etapie fazy G2. Wtedy to syntezowana jest tubulina, konieczna do powstania mikrotubul. Zaburzenia w tworzeniu cytoszkieletu komórkowego prowadzą do zahamowania podziału mitotycznego komórek nowotworowych na skutek blokowania powstawania wrzeciona mitotycznego i indukują ich śmierć. Winflunina ulega wiązaniu z tubuliną w miejscu wiązania się alkaloidów barwinka, co świadczy o prawdopodobnym połączeniu leku z podjednostką β-tubuliny. Działa zarówno na komórki nowotworowe, jak i prawidłowe organizmu.

Wchłanianie winfluniny

Wchłanianie winfluniny w zakresie dawek 30 mg / m2 do 400 mg / m2 zachodzi w sposób liniowy.

Dystrybucja winfluniny

Stopień wiązania winfluniny z białkami osocza wynosi około 67,2 ± 1,1%.  Objętość dystrybucji dla leku w fazie eliminacji wynosi średnio 35 l / kg i jest określana jako duża. Stosunek między stężeniem leku w osoczu i pełnej krwi 0,80 ± 0,12.

Metabolizm winfluniny

Przemiany metaboliczne winfluniny zachodzą przy udziale cytochromu P450 3A4. Głównym metabolitem leku czynnym farmakologicznie jest związek 4-O-deacetylowinflunina (DVFL) powstający przy udziale esteraz.

Wydalanie winfluniny

Winflunina jest eliminowana głównie z kałem (około 60% podanej dawki) oraz z moczem (40% dawki). Końcowy okres półtrwania leku wynosi około 40 godzin, natomiast głównego metabolitu DVFL (4-O-deacetylowinflunina) -120 godzin.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.