Tropikamid, Tropicamidum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o tropikamidzie

Rok wprowadzenia na rynek
1957
Substancje aktywne
tropikamid
Działanie tropikamidu
rozszerza źrenicę i poraża akomodację oka, parasympatykolityczne (hamuje czynność układu przywspółczulnego)
Postacie tropikamidu
krople do oczu
Układy narządowe
układ nerwowy i narządy zmysłów
Specjalności medyczne
Okulistyka
Rys historyczny tropikamidu

Tropikamid został wprowadzony do obrotu w 1957 roku przez podmiot odpowiedzialny OMNIVISION AG.

Wzór sumaryczny tropikamidu

C17H20N2O2

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające tropikamid

Wskazania do stosowania tropikamidu

Tropikamid należy do leków parasympatykolitycznych, który wykorzystywany jest w okulistyce. Lek stosowany jest w diagnostyce okulistycznej do porażenia akomodacji, a także w czasie przedoperacyjnym, jak i pooperacyjnym w sytuacjach wymagających stosowania środka krótkotrwale rozszerzającego źrenice.

Dawkowanie tropikamidu

Dawkowanie tropikamidu w osób dorosłych i osób w podeszłym wieku w porażeniu akomodacji:

  • należy zastosować tropikamid dwa razy w odstępie pięciu minut, natomiast badanie należy wykonać w czasie 25 do 50 minut od ostatniego zakropienia. Po zakropieniu konieczne jest uciskanie kanalików łzowych przez co najmniej minutę w celu ograniczenia ogólnoustrojowego wchłaniania leku.

Dawkowanie tropikamidu u osób dorosłych, osób w podeszłym wieku i dzieci w celu rozszerzenia źrenicy:

  • należy podać tropikamid, a następnie jeżeli to możliwe zbadać pacjenta w czasie 15 do 30 minut po podaniu leku. Natomiast jeżeli badanie nie zostanie wykonane w tym czasie należy ponownie podać tropikamid w celu przedłużenia działania rozszerzającego źrenicę. Maksymalne stężenie lek osiąga po 15 minutach i utrzymuje się do 3 godzin.

Przeciwskazania do stosowania tropikadimu

Przeciwwskazaniem do stosowania tropikamidu jest występująca nadwrażliwość na lek, jak również jaskra pierwotna z tendencją do zamykania kąta oraz jaskra z wąskim kątem.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania tropikamidu

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów, u których ma być wykonane badanie dna oka i mają mieć podany tropikamid w celu rozszerzenia źrenicy. Najpierw powinno się przeprowadzić diagnostykę pod kątem możliwość wystąpienia jaskry z wąskiego kąta (wywiad, ocena głębokości komory przedniej i gonioskopia). Dotyczy to szczególnie osób w podeszłym wieku, gdzie może występować skłonność do zwiększonego ciśnienia wewnątrzgałkowego, gdzie zdarzały się pojedyncze ataki jaskry po jednorazowym podaniu leku.

Szczególną ostrożność należy zachować również u dzieci i osób dorosłych, które wrażliwe są na działanie belladonny. U tych pacjentów może zwiększyć się toksyczne działanie ogólnoustrojowe po zastosowaniu leku.  Po zastosowaniu tropikamidu należy ostrzec rodziców dzieci o możliwym toksycznym działaniu leku, a także o myciu rąk po każdorazowym podaniu dawki tropikamidu.

Tropikamid należy stosować ze szczególną ostrożnością u pacjentów ze stanem zapalnym oczu, ponieważ może dojść do zwiększonego wchłonięcia leku do krążenia ogólnego.

U osób, które są wrażliwe na leki przeciwcholinergiczne w wyniku podania tropikamidu mogą pojawić się reakcje psychotyczne i zaburzenia równowagi. Lek może powodować zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego, szczególnie należy uważać u dzieci i niemowląt.

Interakcje tropikamidu z innymi substancjami czynnymi

Zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Amantadyna (Amantadine) antagoniści receptora NMDA
Amitryptylina (Amitriptyline) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Chlorpromazyna (Chlorpromazine) neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Desloratadyna (Desloratadine) antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego
Doksepina (Doxepin) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Lewomepromazyna (Levomepromazine) neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Promazyna (Promazine) neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny

Wpływ tropikamidu na prowadzenie pojazdów

Podczas zastosowania tropikamidu może dojść do zaburzenia widzenia oraz światłowstręt. Dlatego należy poinformować pacjenta, aby nie prowadził pojazdów, ani nie obsługiwał maszyn pozostających w ruchu do momentu powrotu prawidłowego widzenia, tj. po około 6 godzinach od podania leku.

Inne rodzaje interakcji

Przy stosowaniu innych leków podawanych dospojówkowo należy zachować 15-minutowy odstęp. Maści do oczu powinny być stosowane jako ostatnie.

Wpływ tropikamidu na ciążę

Tropikamid może być podawany u kobiet w ciąży jedynie w przypadku, gdy lekarz podejmie decyzję o konieczności leczenia.

Wpływ tropikamidu na laktację

W okresie karmienia piersią należy zachować szczególną ostrożność i rozważyć korzyści wynikające z karmienia piersią, a korzyści dla matki z leczenia tropikamidem. Decyzję o podjęciu leczenia, jak i zaprzestaniu karmienia piersią podejmuje lekarz. Nie można jednak wykluczyć ryzyka dla dziecka karmionego, którego matka jest leczona tropikamidem.

Wpływ tropikamidu na płodność

Nie ma wystarczających danych mówiących o wpływie tropikamidu na płodność.

Inne możliwe skutki uboczne

Po zastosowaniu miejscowym tropikamidu mogą pojawić się zaburzenia psychiczne, takie jak zachowania psychotyczne i zaburzenia zachowania, szczególnie u dzieci.

Mogą pojawić się zaburzenia ze strony układu nerwowego tj. zawroty głowy, a także przemijające kłucie, światłowstręt, który jest wynikiem rozszerzenia źrenic, podrażnienie, przekrwienie, obrzęk i zapalenie spojówek.

Z nieznaną częstością mogą pojawić się zaburzenia ze strony układu pokarmowego takie jak suchość błony śluzowej jamy ustnej, wymioty, wzdęcia brzucha u niemowląt, spowolnienie perystaltyki jelit, które może doprowadzić do zaparć. Ze strony serca może pojawić się bradykaria, która poprzedzona jest tachykaridą z kołataniem serca i arytmiami, a także niewydolność oddechowa i krążeniowa. U dzieci niekiedy może pojawić się wysypka.

Objawy przedawkowania tropikamidu

W czasie stosowania miejscowego tropikamidu mogą wystąpić, szczególnie u dzieci ogólnoustrojowe objawy toksyczne, do których możemy zaliczyć zaczerwienienie i suchość skóry (u dzieci może to być wysypka), zaburzenia widzenia, szybkie i nieregularne tętno, gorączka, u niemowląt wzdęcia brzucha, niekiedy mogą pojawić się omamy i drgawki, a także utrata koordynacji mięśniowo-ruchowej. 

Mechanizm działania tropikamidu

Tropikamid należy do grupy parasympatykolityków. W porównaniu do atropiny działa szybciej, ale na krócej rozszerza źrenicę oka. Mechanizm działania leku polega na antagonizmie do acetylocholiny i blokowaniu receptorów muskarynowych, głównie M4. Wskutek tego dochodzi do porażenia mięśnia zwieracza źrenicy i mięśnia rzęskowego, co powoduje rozszerzenie źrenicy. 

Do porażenia mięśnia zwieracza źrenicy i jej rozszerzenia dochodzi po ok. 5 minutach, a maksymalne rozszerzenie źrenicy pojawia się po 15-20 minutach od podania i utrzymuje się ok. 2 h. Całkowite ustąpienie objawów występuje po 3-5 h.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.