Terazosyna, Terazosinum - Zastosowanie, działanie, opis

Terazosyna jest związkiem blokującym receptory α₁-adrenergiczne, który wykorzystuje się do łagodzenia objawów przerostu gruczołu krokowego. Substancję stosuje się również w terapii nadciśnienia tętniczego, samodzielnie jak również w skojarzeniu z innymi lekami.

Terazosyna zwykle przyjmuje się na wieczór, związek może być zażywany z posiłkiem. Leczenie zaczyna się od niższych dawek, stopniowo je zwiększając, aż do uzyskania optymalnego efektu farmakologicznego. W przypadku przerwania terapii na okres dłuższy niż kilka dni, leczenie rozpoczyna się od zażywania początkowych ilości leku.

Stosowane dawki terazosyny są zależne od jednostki chorobowej, ogólnego stanu chorego jak również odpowiedzi na leczenie, dawkowanie tej substancji dobierane jest indywidualnie.

Zwykle stosowane dawki u osób dorosłych: od 1 mg do 20 mg na dobę.

Seniorzy, ze względu na zwiększoną wrażliwość na działania niepożądane terazosyny, powinni być leczeni najmniejszymi skutecznymi dawkami, a każdorazowe ich zwiększenie, należy odbywać się pod kontrolą lekarską.

Przy ustalaniu dawkowania związku powinno się wziąć pod uwagę stosowanie innych leków hipotensyjnych, aby nie dopuścić do nadmiernego spadku ciśnienia tętniczego krwi.

Pacjentom z zaburzeniami czynności wątroby zaleca się podawanie niższych dawek leku, gdyż związek podlega metabolizmowi wątrobowemu.

Przeciwwskazaniem do stosowania terazosyny jest występowanie reakcji nadwrażliwości na związek oraz innych antagonistów receptorów α₁-adrenergicznych. Leku nie należy również stosować w przypadku pojawienia się omdleń podczas mikcji.

Terazosyna, tak jak inne leki blokujące receptory α₁-adrenergiczne, może powodować efekt pierwszej dawki, objawiający się nadmiernymi spadkami ciśnienia, w szczególności hipotonią ortostatyczną, a także zawrotami głowy czy nawet omdleniami, które niekiedy mogą poprzedzać napady tachykardii. Zjawisko to występuje po zażyciu pierwszej lub pierwszych kilku dawek leku, jednakże istnieją dowody, że nawet podczas długotrwałej terapii, efekt ten pojawia się niebawem po zastosowaniu terazosyny, choć nie tak nasilony jak przy podawaniu pierwszych dawek. Aby zminimalizować  ryzyko wystąpienia powyższego zjawiska, zaleca się podawanie terazosyny na wieczór oraz rozpoczynanie terapii od podawania niskich ilości początkowych, stopniowo je zwiększając (schemat ten powinien być zachowany także po przerwaniu leczenia tą substancją), dodatkowo dobierając odpowiednie dawki związku należy wziąć pod uwagę addycyjny wpływ na wartości ciśnienia tętniczego innych elementów terapeutycznych.

Pacjentów, u których skutki spadku ciśnienia objawiające się zawrotami głowy, kołataniem serca czy omdleniami, mogą spowodować ciężki uszczerbek na zdrowiu np. w środowisku pracy, należy poinformować o powyższych możliwych działaniach niepożądanych, które mogą wystąpić zwłaszcza na początku leczenia. Dodatkowo wszystkim osobom stosującym terazosynę powinno się doradzić, aby w razie poczucia nadmiernego obniżenia ciśnienia przyjęli pozycję siedzącą bądź leżącą oraz nie zmieniali gwałtownie pozycji ciała. Podczas stosowania związku istnieje ryzyko pojawienia się uczucia zmęczenia czy senności co może wpływać negatywnie na zdolności prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Nie przeprowadzono badań, które pozwalają ocenić bezpieczeństwo stosowania związku u dzieci oraz młodzieży, w związku z tym nie zaleca się podawania substancji w tej grupie wiekowej.

Terazosyna metabolizowana jest w wątrobie, należy zachować ostrożność stosując lek w populacji osób cierpiących na zaburzenia wątroby, zaleca się odpowiednie dostosowanie dawki w celu zapobieżenia kumulacji leku i nasilenia się jego działań niepożądanych.

Pacjenci zażywający związek, powinni poinformować o tym personel medyczny przed operacjami okulistycznymi. W niektórych przypadkach zabiegów usuwania zaćmy obserwowano śródoperacyjny zespół wiotkiej tęczówki, u osób stosujących leki α₁-adrenolityczne, mimo iż pacjenci ci otrzymali standardowe leczenie rozszerzające źrenicę. Jeśli takie zjawisko wystąpi, lekarze powinni być przygotowani na modyfikację techniki operacyjnej. Przerwanie leczenia terazosyną przed zabiegami okulistycznymi wydaję się nie zapobiegać pojawieniu się powyższego zjawiska.

W trakcie jednoczesnego zażywania inhibitorów fosfodiesterazy-5, może dojśc do pojawienia się objawów niedociśnienia, zaleca się  stosowanie powyższej grupy leków po uprzednim ustalenie dobowej dawki terazosyny.

Jeśli podczas leczenia substancją, zostanie wprowadzony nowy lek o działaniu przeciwnadciśnieniowym, przyjmowaną dawkę terazosyny należy zmniejszyć, aby nie dopuscić do nadmiernego spadku wartości ciśnienia tętniczego.

Terazosyna w niewielkim, ale istotnym stopniu zmniejsza ilość hemoglobiny, albumin, białych krwinek, białka całkowitego oraz hematokrytu. Podejrzewa się możliwość wystąpienia hemodylucji w trakcie terapii związkiem.

Spożywanie alkoholu podczas leczenia terazosyną może zwiększyć ryzyko spadku ciśnienia tętniczego.

Działania niepożądane (senność, zmęczenie, zawroty głowy), które mogą wystąpić podczas terapii terazosyną wpływają negatywnie na zdolności psychomotoryczne. Pacjenci powinni zachować ostrożność w trakcie obsługiwania pojazdów bądź maszyn mechanicznych, gdyż związek może wywierać negatywny na wykonywanie powyższych czynności.

Związek może wywierać wpływ na aktywność reninową osocza oraz na stopień wydalania kwasu wanilinomigdałowego z moczem. Wpływ terazosyny na powyższe parametry należy wziąć pod uwagę podczas wykonywania badań diagnostycznych.

Badania na zwierzętach nie wykazały teratogennego działania terazosyny, natomiast niektóre dane z tych eksperymentów wskazują, że związek może wydłużać czas ciąży oraz wpływać hamująco na akcję porodową. Nie wykonano badań oceniających bezpieczeństwo podawania substancji kobietom ciężarnym, dlatego dopuszcza się stosowanie terazosyny w trakcie ciąży, tylko jeśli korzyści terapeutyczne dla przyszłej matki przewyższają ryzyko zdrowotne dla zarodka/płodu.

Nie wiadomo czy terazosyna przenika do mleka kobiecego. Dopuszcza się stosowanie związku podczas laktacji jedynie wtedy, gdy nie istnieje bezpieczniejsza alternatywa oraz korzyści z terapii dla matki przewyższają ryzyko zdrowotne dla dziecka. Jeśli terazosyna jest podawana kobiecie karmiącej, należy wnikliwie obserwować dziecko pod kątem działań niepożądanych charakterystycznych dla tej substancji.

Stosowanie zbyt wysokich dawek leku może wywołać niedociśnienie z towarzyszącym zaburzeniem rytmu serca.

Terazosyna jest przedstawicielem leków blokujących receptory α₁-adrenergicznych.

Mechanizm działania związku polega na selektywnej inhibicji obwodowych receptorów adrenergicznych. Następstwem tego procesu jest rozszerzenie naczyń krwionośnych, zmniejszenie oporu obwodowego naczyń i obniżenie ciśnienia tętniczego krwi jak również wstępnego i następczego obciążenia mięśnia sercowego. Inhibicja powyższych receptorów prowadzi także do poprawy przepływu moczu, właściwość ta jest wykorzystywana w terapii łagodzenia objawów przerostu prostaty. Dodatkowo terazosyna wywiera korzystny wpływ na parametry gospodarki lipidowej organizmu.

Terazosyna dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, jej biodostępność wynosi od 80% do 100%. Pokarm nie wywiera wpływu na proces wchłaniania cząsteczki. Stężenie maksymalne związku osiągane jest po godzinie od podania.

Substancja wiąże się z białkami osocza w około 90%.

Metabolizm terazosyny odbywa się głównie w wątrobie, w wyniku procesów koniugacji oraz demetylacji powstają główne metabolity związku. Farmakokinetyka jest liniowa, zależna od dawki leku.

Terazosyna wydalana jest w postaci metabolitów jak i w formie niezmetabolizowanej. Cząsteczka, w większym stopniu usuwana jest z organizmu wraz z żółcią, w mniejszym na drodze nerkowej. Okres półtrwania związku wynosi około 12 godzin.