Rokuronium, Rocuronium, rocuronii bromidum - Zastosowanie, działanie, opis

Rokuronium wskazane jest do stosowania u osób dorosłych oraz u dzieci i młodzieży jako lek pomocniczy w znieczuleniu ogólnym. Stosowany jest w celu ułatwienia intubacji dotchawiczej podczas planowanego lub nagłego wprowadzenia pacjenta do znieczulenia w celu uzyskania zwiotczenia mięśni szkieletowych podczas zabiegów chirurgicznych.

Bromek rokuroniowy wskazany jest również w celu ułatwienia intubacji oraz mechanicznej wentylacji osób dorosłych, jako lek pomocniczy stosowany krótkotrwale w oddziale intensywnej opieki medycznej.

Bromek rokuronium można podać pacjentom wyłącznie dożylnie w postaci kilku powtarzalnych wstrzyknięć (nierozcieńczony) lub wlewu ciągłego (rozcieńczony). Dawki stosowane w leczeniu muszą być dobierane indywidualnie i należy dostosować je do stanu ogólnego osoby mającej mieć przeprowadzony zabieg, przewidywanego czasu trwania operacji, rodzaju znieczulenia, a także innych leków, które będą stosowane podczas znieczulenia i możliwości wystąpienia interakcji. 

Dawki zwykle stosowane mieszczą się w zakresie 0,075 - 1 mg/kg masy ciała.

Roztwór do wstrzykiwań czy też koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji należy przed zastosowaniem ocenić wzrokowo, czy nie zawiera on żadnych cząstek i jest przejrzysty.

U pacjentów z nadwagą lub otyłych konieczne jest zmniejszenie dawki bromku rokuronium z uwzględnieniem beztłuszczowej masy ciała.

Przeciwwskazaniem do stosowania rokuronium jest nadwrażliwość na substancję czynną, ale także na jon bromkowy.

Podanie bromku rokuroniowego jest obwarowane podaniem przez lekarza z dużym doświadczeniem w stosowaniu leków blokujących przewodnictwo nerwowo-mięśniowe oraz dostępem do urządzeń  do kontrolowania wentylacji, dostarczania tlenu i intubacji dotchawiczej.

Bromek rokuronium powoduje zwiotczenie mięśni oddechowych, dlatego konieczne jest stosowanie mechanicznej wentylacji do czasu, kiedy pacjent zacznie samodzielnie oddychać zwłaszcza w przypadku indukcji znieczulenia w stanach nagłych.

Podczas stosowania bromku rokuroniowego odnotowano zjawisko powtórnego zwiotczenia mięśni, czyli rekuraryzacji. W celu zapobiegania powikłaniom, zaleca się usunięcie rurki intubacyjnej po stwierdzeniu ustąpienia blokady nerwowo-mięśniowej.

Zalecane jest zachowanie szczególnej ostrożności u osób z reakcjami anafilaktycznymi na inne leki zwiotczające mięśnie, ze względu na występowanie alergii krzyżowej na leki blokujące przewodnictwo nerwowo-mięśniowe.

Dawki bromku rokuroniowego większe niż 0,9 mg/kg masy ciała mogą przyspieszać czynność serca.

Podczas długotrwałego stosowania leków blokujących przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, obserwowano u pacjentów osłabienie siły mięśni szkieletowych lub przedłużone zwiotczenie mięśni. Dlatego pacjenci powinni być poddani odpowiedniej analgezji, sedacji oraz obserwacji czynności mięśniowych.

Jeżeli podczas intubacji stosowane jest suksametonium, to należy opóźnić podanie bromku rokuroniowego do czasu całkowitego ustąpienia blokady nerwowo-mięśniowej przez nie spowodowanej.

Należy zachować ostrożność u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub dróg żółciowych lub z niewydolnością nerek, ze względu na przedłużenie działania rokuronium u takich pacjentów.

Choroby układu sercowo-naczyniowego, podeszły wiek, stany obrzękowe mogą spowodować zwiększenie objętości dystrybucji i opóźnienie działania rokuronium.

U pacjentów z nużliwością mięśni lub zespołem miastenicznym Eatona-Lamberta nawet niewielkie dawki bromku rokuronium mogą działać bardzo silnie, dlatego takie osoby wymagają zmiany dawkowania. 

W przypadku przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego w niskiej temperaturze, działanie bromku rokuronium może być wzmocnione i przedłużone.

U pacjentów otyłych bromek rokuronium może działać dłużej, a blok nerwowo mięśniowy może ustępować później.

Zaburzenia elektrolitowe w postaci obniżonego poziomu potasu, magnezu i wapnia oraz hipoproteinemia, odwodnienie, kwasica czy też hiperkapnia mogą zwiększać działanie bromku rokuronium.

Pacjenci z rozległymi oparzeniami mogą wykazywać oporność na niedepolaryzujące środki zwiotczające, dlatego zalecane jest dostosowanie dawkowania do odpowiedzi klinicznej.

Zastosowanie rokuronium razem z antybiotykami (aminoglikozydowymi, linkozamidowymi, polipeptydowymi, acyloaminopenicylinami), a także diuretykami, chinidyną, chininą, solami magnezu, lekami blokującymi kanały wapniowe, solami litu, środkami miejscowo znieczulającymi lub lekami blokującymi receptory beta-adrenergiczne powoduje nasilenie działania zwiotczającego bromku rokuronium.  Anestetyki wziewne i dożylne, opioidy również mogą nasilać działanie rokuronium.

Zmniejszenie działania rokuronium powoduje długotrwałe podawanie fenytoiny lub karbamazepiny, a także inhibitorów proteazy jak gebeksat czy ulinastatyna.

Jednoczesne stosowanie rokuronium z lidokainą może przyspieszać początek jej działania.

Inne leki stosowane w leczeniu, które blokują przewodnictwo nerwowo-mięśniowe mogą wzmacniać lub osłabiać działanie rokuronium.

Podanie w okresie pooperacyjnym antybiotyków aminoglikozydowych, linkozaminowych, polipeptydowych i acyloaminopenicyliny, a także chinidyny, chininy i soli magnezu powodowało wystąpienie wtórnej kuraryzacji.

Nie wykazano interakcji rokuronium z pożywieniem.

Spożywanie alkoholu nie jest zalecane podczas zastosowania rokuronium. 

Nie jest zalecane prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn przed upływem doby od ustąpienia działania środka zwiotczającego mięśnie jakim jest rokuronium. U pacjentów ambulatoryjnych wymagane jest zastosowanie szczególnych środków ostrożności.

Leki blokujące przewodnictwo nerwowo-mięśniowe mogą powodować miejscowe i ogólnoustrojowe uwalnianie histaminy. Przy podawaniu rokuronium należy zawsze uwzględnić możliwość wystąpienia odczynów alergicznych w miejscu podania, a także uogólnionych reakcji anafilaktycznych.

Brakuje dostępnych danych dotyczących działania bromku rokuronium u kobiet w ciąży.

Przeprowadzone badania na zwierzętach nie wykazały pośredniego ani bezpośredniego negatywnego wpływu na przebieg ciąży i rozwój zarodka oraz płodu. Nie wykazano także szkodliwego wpływu na rozwój pourodzeniowy.

Lekarze zalecają zachowanie dużej ostrożności, jeżeli bromek rokuronium ma być zastosowany u kobiety w ciąży.

Nie jest wiadome, czy rokuronium przenika do mleka kobiety karmiącej swoje potomstwo piersią. 

Badania wykonane na zwierzętach wykazały obecność w mleku samic niewielkich ilości bromku rokuronium.

Na tej podstawie możemy stwierdzić, że bromek rokuronium należy stosować u kobiet karmiących piersią w wypadku, gdy lekarz zaopiniuje jego korzyści przeważające nad ryzykiem dla takiej kobiety i jej dziecka.

Nie przeprowadzono badań dotyczących płodności, ale rokuronium może być stosowane do znieczulenia w cięciu cesarskim, gdyż w niewielkim stopniu przenika przez łożysko.

Działania niepożądane bromku rokuronium obejmują bardzo często ból i odczyn alergiczny w miejscu podania.

Niezbyt często u pacjenta może wystąpić także tachykardia, hipotensja, a także przedłużony blok nerwowo-mięśniowy i opóźnione wyjście ze znieczulenia.

Bardzo rzadko mogą też wystąpić reakcje anafilaktyczne lub anafilaktoidalne, porażenie wiotkie, zapaść krążeniowa i wstrząs, a także nagłe zaczerwienie skóry i obrzęk twarzy. W obrębie układu oddechowego może dojść do skurczu oskrzeli. Możliwe jest także wystąpienie: obrzęku naczynioruchowego, pokrzywki, wysypki i osłabienia siły mięśniowej.

Poza tym może wystąpić u pacjenta bezdech, niewydolność oddechowa, a także miopatia posteroidowa.

W przypadku przedawkowania obserwowano u pacjentów przedłużony blok przewodnictwa nerwowo-mięśniowego i trudności z oddychaniem. U zwierząt zaobserwowano dodatkowo ciężkie zahamowanie układu krążenia prowadzące do zapaści.

Bromek rokuronium jest niedepolaryzującym lekiem szybko wywołującym blok nerwowo-mięśniowy o średnim czasie trwania. Rokuronium działa poprzez konkurowanie z acetylocholiną na poziomie receptora nikotynowego w płytce końcowej włókna mięśniowego. 

Działanie to jest antagonizowane przez inhibitory acetylocholinoesterazy, takie jak neostygmina, pirydostygmina i edrofonium. 

Wiązanie rokuronium zmniejsza szansę acetylocholiny na związanie się z receptorem nikotynowym w błonie. Dzięki temu zapobiega się depolaryzacji; nie dochodzi do uwalniania jonów wapnia i skurczu mięśni.

Po podaniu dożylnym bromek rokuronium jest słabo wchłaniany z przewodu pokarmowego.

Po podaniu dożylnym farmakokinetyka rokuronium jest trójkompartmentowa. W przypadku zastosowania dawek podtrzymujących nie stwierdza się kumulacji leku ani wydłużenia czasu jego działania.

Rokuronium w około 30% wiąże się z białkami ludzkiego osocza. 

Objętość dystrybucji u zdrowych osób dorosłych w stanie stacjonarnym ma wartość 203 ml/kg, a klirens osoczowy wynosi 3,7 ml/kg/min.

Pozorna objętość dystrybucji w przeliczeniu na kg masy ciała u noworodków  jest większa niż u dzieci starszych i u osób dorosłych.

Bromek rokuronium jest metabolizowany do mniej aktywnego metabolitu, 17-dezacetylorocuronium, a jego eliminacja zachodzi głównie przez wątrobę.

Okres półtrwania rokuronium w czasie szybkiej dystrybucji wynosi 1-2 minuty, a okres półtrwania w wolniejszej dystrybucji wynosi 14-18 minut. Zaburzenia czynności nerek nie mają wpływu na okres półtrwania, jednak u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby okres półtrwania jest prawie dwukrotnie dłuższy.

Bromek rokuronium jest wydalany z moczem i z żółcią. Wydalanie z moczem wynosi do 40%. Około 50% dawki jest wydalane w postaci niezmienionej. W osoczu nie są wykrywalne metabolity rokuronium.