Pokrzywa indyjska — na odchudzanie i nadciśnienie

Dobroczynne działanie pokrzywy indyjskiej znane było medycynie hinduskiej oraz ajurwedyjskiej od setek lat. Roślina wykorzystywana była w dolegliwościach układu pokarmowego, moczowego oraz oddechowego. Liście rośliny wykorzystywano jako diuretyk, a zewnętrznie przykładano w formie okładów w łuszczycy.

Spis treści

Pokrzywa indyjska – zastosowanie i wskazania

Preparaty z pokrzywą indyjską zalecane są osobom z podwyższonym BMI i nadmiarem tkanki tłuszczowej – wspomagają walkę z nadwagą oraz otyłością. Wskazane są także w schorzeniach sercowo-naczyniowych takich jak miażdżyca oraz nadciśnienie (w szczególności pochodzenia nerkowo-naczyniowego). Pokrzywa indyjska znalazła również zastosowanie w dolegliwościach układu pokarmowego – w biegunce, niestrawności, zaparciach, gazach, bólu brzucha. Zalecana jest osobom z astmą oraz infekcjami górnych dróg oddechowych. Wyciąg z pokrzywy indyjskiej łagodzi zaburzenia pracy gruczołu tarczowego, zaburzenia snu oraz wzmożone napięcie nerwowe.

Dobroczynne działanie pokrzywy indyjskiej znane było medycynie hinduskiej oraz ajurwedyjskiej od setek lat. Roślina wykorzystywana była w dolegliwościach układu pokarmowego, moczowego oraz oddechowego. Liście rośliny wykorzystywano jako diuretyk, a zewnętrznie przykładano w formie okładów w łuszczycy. Pokrzywa stosowana była do łagodzenia jaskry, a także do wywoływania menstruacji u kobiet. Ze względu na swój atrakcyjny wygląd roślina uwieczniona została na wielu obrazach oraz ilustracjach. Najsłynniejszym dziełem jest obraz „Koleus w doniczce” namalowany przez Vincenta Van Gogha w 1886 roku.

Pokrzywa indyjska – wygląd, pochodzenie, morfologia

Pokrzywa indyjska (łac. Coleus forskohlii) nazywana jest potocznie forskoliną od nazwy głównej substancji czynnej. Roślina należy do rodziny jasnotowatych, a w tradycyjnej medycynie hinduskiej figuruje od tysięcy lat. Obszar występowania pokrzywy obejmuje strefę klimatu subtropikalnego – Azję Południowo-Wschodnią oraz Amerykę Południową. W Polsce forskolina oraz inne jej odmiany hodowane są w formie roślin doniczkowych. Pokrzywa indyjska jako roślina tropikalna charakteryzuje się dużymi wymaganiami dotyczącymi ciepła, wilgotności oraz słońca. Roślina preferuje stanowiska nasłonecznione, a jednocześnie osłonięte przed bezpośrednią ekspozycją. Optymalna temperatura dla wzrostu wynosi 20-25°C. Zbyt suche bądź podmokłe podłoże prowadzi do wysuszenia lub gnicia rośliny. Pokrzywa najlepiej rozwija się na żyznych glebach o neutralnym/lekko kwasowym pH.

Pokrzywa indyjska jest ozdobną byliną tropikalną, która wyglądem przypomina pokrzywę rosnącą w Polsce. Charakteryzuje się dużymi, jajowatymi liśćmi o postrzępionych brzegach i spiczastym zakończeniu. Efektowne zabarwienie liści na kolor zielono-fioletoworóżowy sprawia, że roślina chętnie hodowana jest w celach dekoracyjnych. Liście umiejscowione są naprzemianlegle, a po potarciu wydzielają gorzkawy zapach. Łodyga jest pusta w środku, kwadratowa na przekroju, osiąga wysokość od 50 cm do 150 cm i z czasem drewnieje. Kwiaty pokrzywy są drobne, biało-niebieskie, zebrane w grona na szczytach głównych pędów. Surowcem wykorzystywanym w zielarstwie są liście oraz korzenie rośliny.

Pokrzywa indyjska – działanie, właściwości, skład

Główną substancją aktywną zawartą w pokrzywie indyjskiej jest diterpen – forskolina. Ponadto roślina zawiera również: kwasy organiczne (rozmarynowy i betulinowy), dialdehydy, plektrynę, krocetynę, β-sitosterol, glukuronidy oraz olejki eteryczne. Wspomniana forskolina odpowiada za podstawowy mechanizm działania farmakologicznego pokrzywy indyjskiej. Umożliwia aktywację komórkowego enzymu cyklazy adenylowej oraz sekrecję cAMP (cykliczny adenozynomonofosforan). Dzięki temu zwiększa ilość nukleotydów, które biorą udział w przekazywaniu sygnałów wewnątrzkomórkowych.

Wyciąg z pokrzywy charakteryzuje się działaniem odchudzającym – roślina indukuje lipolizę oraz wspomaga redukcję tkanki tłuszczowej. Jednocześnie zwiększa syntezę białek miocytów oraz siłę skurczów, co wspomaga rozbudowę tkanki mięśniowej. Umożliwia w ten sposób korzystną zmianę kompozycji składu ciała. Pokrzywa indyjska wspomaga również działanie układu sercowo-naczyniowego – rozszerza naczynia krwionośne, obniża kurczliwość żył i tętnic, obniża ciśnienie tętnicze, zwiększa przepływ wieńcowy, stymuluje czynność mięśnia sercowego. Ponadto roślina charakteryzuje się aktywnością przeciwzakrzepową, przeciwzapalną, oczyszczającą i detoksykującą, a także zwiększa produkcję testosteronu. W obrębie układu pokarmowego pokrzywa indyjska stymuluje sekrecję kwasu żołądkowego, rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego oraz działa przeciwbiegunkowo. Preparaty z pokrzywą ułatwiają zasypianie, łagodzą napięcie oraz działają antydepresyjnie.

Pokrzywa indyjska – stosowanie i dawkowanie

Pokrzywa indyjska stosowana w schorzeniach układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego, nerwowego, a także w celu redukcji masy ciała przyjmowana jest w postaci naparu. Standardowa dawka rośliny, którą należy przyjmować dwa razy dziennie, to 250 mg ekstraktu zawierającego 10% forskoliny. Po zalaniu wrzącą wodą napar należy odstawić pod przykryciem na 15 minut. Może być przyjmowany doustnie, wykorzystywany do okładów, a także do płukania jamy ustnej. Wyciąg z pokrzywy indyjskiej dostępny jest również w formie tabletek oraz kapsułek.

Stosowanie forskoliny jest przeciwwskazane w przypadku kobiet w ciąży, podczas laktacji, przed operacjami oraz zabiegami, przy wrzodach żołądka oraz u pacjentów z obniżonym ciśnieniem.

Pokrzywa indyjska – interakcje z lekami i ziołami

Pokrzywy indyjskiej nie należy łączyć z lekami stosowanymi przez pacjentów kardiologicznych, czyli z agonistami receptorów α-adrenergicznych, gdyż roślina może obniżać skuteczność ich działania. Pokrzywa nie powinna być również przyjmowana z preparatami zawierającymi maczużnik chiński (Cordyceps sinensis), ponieważ może hamować produkcję testosteronu.

Pokrzywa indyjska – skutki uboczne, przedawkowanie

Niewłaściwe stosowanie preparatów zawierających pokrzywę indyjską może prowadzić do występowania skutków ubocznych, które znacznie się nasilają w przypadku istnienia choroby podstawowej, takiej jak cukrzyca, nadciśnienie, choroba wrzodowa, zaburzenia krzepnięcia krwi. Wśród skutków ubocznych występują: podwyższone ciśnienie krwi tętniczej, zwiększona sekrecja kwasu żołądkowego, ryzyko krwawienia i perforacji. Pokrzywa nie powinna być stosowana bez konsultacji z lekarzem. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do przyjmowania preparatów z pokrzywą indyjską jest ciąża oraz laktacja – substancje zawarte w roślinie upośledzają rozwój płodu. Pokrzywy nie należy stosować przed planowanymi zabiegami oraz operacjami ze względu na zwiększone ryzyko krwawienia.

Suplementy i wyroby medyczne zawierające pokrzywę indyjską

Kosmetyki zawierające pokrzywę indyjską

Działanie

  • moczopędne (diuretyczne) (zwiększa objętość wydalanego moczu)
  • przeciwanemiczne (leczenie niedoborów żelaza)
  • przeciwbólowe (bez opioidów)
  • przeciwcukrzycowe (hipoglikemizujące; zmniejsza stężenie glukozy we krwi)
  • przeciwzapalne
  • rozszerza naczynia krwionośne
  • przeciwnadciśnieniowe (hipotensyjne)
  • uspokajające
  • wykrztuśne
  • zwiększa stężenie testosteronu
  • immunostymulujące
  • wpływa na proces przebudowy tkanki tłuszczowej
  • reguluje przemianę materii
  • wspomaga naturalne funkcje oczyszczania organizmu
  • detoksykujące

Postacie i formy

  • napar
  • tabletka
  • kapsułka
  • szampony i odżywki do włosów

Substancje aktywne

  • olejki eteryczne
  • kwasy organiczne
  • Diterpeny
  • barbutazyna
  • forskolina
  • coleol
  • plektryna
  • naptopiron
  • acetoksykoleosol
  • glukuronidy
  • dialdehydy

Surowiec

  • liść
  • korzeń
Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij