Prednizon, Prednisonum - Zastosowanie, działanie, opis

Prednizon jest steroidowym lekiem przeciwzapalnym stosowanym w terapii wielu schorzeń oraz stanów klinicznych. Związek podaje się w przypadku występowania:

• schorzeń hormonalnych obejmujących nieropne zapalenie tarczycy,  wtórną niewydolność kory nadnerczy oraz chorobę Addisona,  wrodzona hiperplazja nadnerczy, hiperkalcemii związanej z przebiegiem nowotworu;
• chorób alergicznych takich jak kontaktowe i atopowe zapalenie skóry, nieżycie alergicznym nosa, chorobie posurowiczej, oraz reakcjach alergicznych na leki;
• kolagenoz na przykład tocznia układowego, reumatoidalnego zapalenia stawów, reumatycznego zapalenia serca o ostrym przebiegu oraz zapaleń skórno-mięśniowych;
• zaburzeń skóry i błon śluzowych obejmujących pęcherzycę, łuszczycę o ciężkim przebiegu, opryszczkowe pęcherzowe zapalenie skóry, łojotokowe oraz złuszczające zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, a także ziarniaka grzybiastego;
• zaostrzenia schorzeń przewodu pokarmowego takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie okrężnicy;
• zaburzenia układu krwiotwórczego, do których zalicza się niedokrwistość hemolityczną nabytą oraz anemię aplastyczną wrodzoną, jak również małopłytkowość wtórną dorosłych, chorobę Werlhofa oraz niedokrwistość powstałą przez wybiórczą hipoplazję układu czerwonych krwinek;
• nowotworów, jako element terapii skojarzonej w leczeniu białaczek oraz chłoniaków;
• zespołu nerczycowego;
• okresów zaostrzeń stwardnienia rozsianego;
• chorób oka o ostry bądź przewlekłym przebiegu obejmujących  alergiczne brzeżne owrzodzenie rogówki, alergiczne zapalenie spojówek, zapalenie rogówki (niewirusowe i niegrzybicze), zapalenia tęczówki, naczyniówki, siatkówki, ciała rzęskowego, a także nerwu wzrokowego jak również zapalenie o charakterze rozlanym błony naczyniowej tylnego odcinka oka,  współczulne zapalenie naczyniówki oka;
• schorzeń układu oddechowego takich jak astma oskrzelowa, gruźlica płuc, beryloza, zachłystowe zapalenie płuc, zespół Lofflera oraz sarkoidoza objawowa;
• chorób reumatycznych, w terapii wspomagającej w przypadku pojawienia się łuszczycowego oraz reumatoidalnego zapalenia stawów oraz zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa;
• urazów układu ruchu obejmujących zapalenie nadkłykcia, nieswoiste ostre zapalenie pochewki ścięgna, dnawe, ostre zapalenie stwów, podostre i ostre zapalenie kaletki oraz stany zapalne błony maziowej;
• infekcji takich jak włosienica obejmująca serce lub uklad nerwowy, a także gruźliczego zapalenia opon mózgowych.

Stosowane dawki prednizonu są zależne od postaci leku, wskazania jak również wieku i ogólnego stanu klinicznego pacjenta.

Związek w postaci doustnej przyjmuje się w trakcie posiłku w godzinach porannych lub w razie potrzeby wczesnopopołudniowych – taki schemat dawkowania naśladuje wydzielanie  glikokortykosteroidowych endogennych hormonów organizmu. Po uzyskaniu optymalnej dawki zmniejsza się ją do najniższej skutecznej. Odstawienie związku przy długotrwałej terapii lekiem powinien odbywać się stopniowo.

Zwykle stosowane dawki u osób dorosłych od 5 mg do maksymalnie 250 mg na dobę.

Zwykle podawane dawki u dzieci to 2 mg/kg masy ciała bądź doodbytniczo od 100 mg do 200 mg na dobę.

Przeciwwskazaniem do stosowania prednizonu jest występowanie reakcji nadwrażliwości na związek oraz obecność układowych zakażeń grzybiczych.

W celu oszacowania działania prednizonu na organizm zaleca się wykonywanie badań stężenia elektrolitów oraz glukozy we krwi, badań okulistycznych, czasu protrombinowego (u osób zażywających pochodne kumaryny), a także badać aktywność kory nadnerczy.

Zakończenie terapii powinno odbywać się stopniowo, gdyż nagłe przerwanie leczenia może doprowadzić do pojawienia się niewydolności kory nadnerczy. Sposób zmniejszania dawki jest zależny od podawanych ilości, czasu leczenia jak również stanu klinicznego pacjentów.

Prednizon podobnie jak inne leki kortykosteroidowe może wywołać objawy odstawienne po zakończeniu terapii długotrwałej, nawet jeśli nie doszło do zahamowania pracy kory nadnerczy. Do symptomów odstawienia zalicza się bóle mięśniowo-stawowe, gorączkę oraz złe samopoczucie.

U osób, które są leczone prednizonem, w sytuacji nagłego stresu może okazać się konieczne podanie większej dawki kortykosteroidu o szybkim początku działania.

Podczas długotrwałej terapii prednizonem wzrasta ryzyko rozwoju wtórnych zakażeń wirusowych i grzybiczych

Związek jako substancja przeciwzapalna, może maskować objawy chorób zakaźnych, jak również maskować ich objawy. W trakcie leczenia pacjenci powinni unikać kontaktu z osobami chorującymi na ospę wietrzną czy odrę, gdyż przebieg tych schorzeń u pacjentów stosujących lek może być znacznie cięższy (nawet zakończony zgonem).

U osób przybyłych ze strefy tropikalnej, bądź skarżących się na przewlekłą biegunkę, należy wykluczyć zakażeniem pełzakiem czerwonki, przed podaniem leku. Prednizon może ujawnić zakażenie utajone tym pasożytem.

Ze względu na zwiększone ryzyko rozwoju zakażeń, w trakcie leczenia substancją nie należy podawać żywych szczepionek. Natomiast przy zastosowaniu szczepionek zawierających nieżywe drobnoustroje, może nie dojść do prawidłowego wzrostu poziomu przeciwciał (uodpornienia). Szczepienia można podawać osobom, które stosują glikokortykosteroidy jako leczenie substytucyjne.

Nie zaleca się podawania leku pacjentom z układowymi zakażeniami grzybicznymi, ponieważ istnieje ryzyko nasilenia choroby. Dopuszcza się stosowanie związku łącznie z amfoterycyną B w infekcjach grzybiczych. Należy jednak pamiętać, iż przy podawaniu tego połączenia lekowego może pojawić się hipokaliemia, powiększenie mięśnia sercowego czy zastoinowa niewydolność serca.

Jeśli prednizon podawany jest w terapii gruźlicy, powinien być on stosowany łącznie z lekami przeciwgruźliczymi oraz w przypadku występowania choroby o charakterze rozsianym lub o piorunującym przebiegu. W razie gruźlicy utajonej bądź uzyskania dodatniego wyniku grupy tuberkulinowej trzeba obserwować pacjenta lub podać leki przeciwgruźlicze.

W przypadku leczenia półpaśca oka przy użyciu związku należy podawać możliwie najniższe skuteczne dawki i zmniejszać je stopniowo, ze względu na ryzyko wystąpienia perforacji rogówki.

Lek posiada silniejsze działanie biologiczne u osób z marskością wątroby lub niedoczynnością tarczycy.

Długotrwała terapia lekiem u dzieci może wywołać zahamowanie wzrostu, należy monitorować tych pacjentów pod kątem szkodliwego wpływu prednizonu na ich rozwój.

U mężczyzn substancja może prowadzić do zmian ruchliwości plemników.

Leczenie prednizonem może powodować pojawienie się zaburzeń psychicznych takich jak wahania nastroju, bezsenność, euforia, depresja czy objawy psychotyczne. U osób skłonnych do chorób psychicznych bądź ze zdiagnozowanymi schorzeniami psychicznymi są bardziej wrażliwe na rozwinięcie się powyższych działań niepożądanych.

Ze względu na ryzyko wystąpienia krwawień z przewodu pokarmowego, należy stosować ostrożnie salicylany (w tym kwas acetylosalicylowy) z prednizonem u osób z hipotrombinemią. Zaleca się wykonywanie testów na utajoną krew w kale u wszystkich pacjentów które równocześnie z kortykosterydem zażywają substancje mogące uszkadzać przewód pokarmowy.

Osoby ze schorzeniami przewodu pokarmowego takimi jak wrzody trawienne, uchyłkowość jelit, zapaleniach żołądka i przełyku, wrzodziejącym zapaleniu jelit czy ropni, są bardziej narażone na uszkodzenie nabłonków układu pokarmowego oraz na perforacje jego błon. W razie pojawienia się perforacji, przy podawaniu średnich i wysokich dawek leku, nasilenie objawów zakażenia otrzewnej może być bardzo słabo nasilone. Należy zachować ostrożność u powyższych grup pacjentów i wykonywać testy na krew utajoną w kale.

Zaburzenia elektrolitowe mogą nasilać objawy myasthenia gravis.

Długotrwałe podawanie związku może powodować zaćmę, jaskrę oraz uszkadzać nerw wzrokowy. Zaleca się kontrole okulistyczne w trakcie leczenia.

Retencja płynów, zaburzenia metaboliczne, przyrost masy ciała czy wzrost ciśnienia tętniczego mogą przyczyniać się do rozwoju chorób kardiologicznych bądź zaostrzać ich przebieg u pacjentów po incydentach sercowo-naczyniowych lub chorujących na choroby kardiologiczne. Należy zachować ostrożność w tej grupie pacjentów zwłaszcza przy długotrwałej terapii prednizonem.

Zwiększone wydalanie wapnia zwiększa ryzyko pojawienia się osteoporozy bądź może prowadzić do pogorszenia przebiegu samej choroby.

Wzrost ryzyka pojawienia się zaburzeń elektrolitowych oraz przerostu i zastoinowej niewydolności serca.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acetazolamid (Acetazolamide)	inhibitory anhydrazy węglanowej
Amfoterycyna B (Amphotericin b)	antybiotyki przeciwgrzybicze
Dorzolamid (Dorzolamide)	inhibitory anhydrazy węglanowej

Wzrost ryzyka krwawień i owrzodzeń przewodu pokarmowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Aceklofenak (Aceclofenac)	NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1
Acemetacyna (Acemetacin)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Celekoksyb (Celecoxibum)	NLPZ hamujące wybiórczo COX-2 - koksyby
Deksibuprofen (Dexibuprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Deksketoprofen (Dexketoprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Etorykoksyb (Etoricoxib)	NLPZ hamujące wybiórczo COX-2 - koksyby
Fenylobutazon (Phenylbutazone)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Ibuprofen (Ibuprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Indometacyna (Indomethacin)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Ketoprofen (Ketoprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Lornoksykam (Lornoxicam)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Metamizol (Metamizole)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Naproksen (Naproxen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Nimesulid (Nimesulide)	NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1
Piroksykam (Piroxicam)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Diklofenak (Diclofenac)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol

Wzrost hepatotoksyczności paracetamolu, wzrost ryzyka rozwoju osteoporozy, hipernatremii oraz obrzęków.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Paracetamol (Paracetamol (acetaminophen))	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol

Wzrost ryzyka zwiększenia ciśnienia śródgałkowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Atropina (Atropine)	antagoniści receptora muskarynowego

Możliwe wahania wartości współczynnika INR, wzrost ryzyka pojawienia się krwawień z przewodu pokarmowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acenokumarol (Acenocoumarol)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Heparyna (Heparin)	leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Streptodornaza+Streptokinaza (Streptodornase + sterptokinase)	inne leki hematologiczne o zróżnicowanym mechanizmie działania
Urokinaza (Urokinase)	leki przeciwzakrzepowe - enzymy
Warfaryna (Warfarin)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K

Nasilenie zaburzeń psychicznych spowodowanych przez terapię prednizonem.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Amitryptylina (Amitriptyline)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Doksepina (Doxepin)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Klomipramina (Clomipramine)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Opipramol (Opipramol)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne

Obniżenie skuteczności działania leków przeciwcukrzycowych, możliwość zwiększenia dawek tych leków.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Akarboza (Acarbose)	doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory alfa-glukozydazy
Alogliptyna (Alogliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - INNE
Dapagliflozyna (Dapagliflozin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory transportera sodowo-glukozowego2 - SGLT2
Empagliflozyna (Empagliflozin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory transportera sodowo-glukozowego2 - SGLT2
Gliklazyd (Gliclazide)	doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika
Glimepiryd (Glimepiride)	doustne leki przeciwcukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika
Insulina Aspart (Insulin aspart)	insuliny
Insulina Degludec (Insulin degludec)	insuliny
Insulina Detemir (Insulin detemir)	insuliny
Insulina Glargine (Insulin glargine)	insuliny
Insulina Glulizynowa (Insulin glulisine)	insuliny
Insulina Izofanowa (Insulin isophane)	insuliny
Insulina Lispro (Insulin lispro)	insuliny
Insulina Neutralna (Insulin human)	insuliny
Kanagliflozyna (Canagliflozin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - inhibitory transportera sodowo-glukozowego2 - SGLT2
Linagliptyna (Linagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Pioglitazon (Pioglitazone)	doustne leki przeciwcukrzycowe - INNE
Saksagliptyna (Saxagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Sitagliptyna (Sitagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Wildagliptyna (Vildagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)

Możliwa konieczność zmiany dawek leków podawanych w zaburzeniach tarczycy.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Lewotyroksyna (Levothyroxine (sodium))	hormony tarczycy
Metamizol (Metamizole)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol

Nasilenie działania podnoszącego stężenie glukozy we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Asparaginaza (Asparaginase)	inne cytostatyki pochodzenia naturalnego

Wydłużenie okresu półtrwania prednizonu i nasilenie jego działania farmakologicznego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol)	estrogeny naturalne i syntetyczne

Zwiększone ryzyko pojawienia się hipokaliemii i zaburzeń rytmu serca.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Digoksyna (Digoxin)	glikozydy nasercowe
Metylodigoksyna (Metildigoxin)	glikozydy nasercowe

Ryzyko osłabienia skuteczności działania leków moczopędnych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Eplerenon (Eplerenone)	leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Furosemid (Furosemide)	leki moczopędne, diuretyk - pętlowe
Hydrochlorotiazyd (Hydrochlorothiazide)	leki moczopędne, diuretyk - tiazydy i tiazydopodobne
Indapamid (Indapamide)	sulfonamidy
Klopamid (Clopamide)	leki moczopędne, diuretyk - tiazydy i tiazydopodobne
Spironolakton (Spironolactone)	leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Torasemid (Torasemide)	leki moczopędne, diuretyk - pętlowe

Możliwość osłabienia skuteczności działania prednizonu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital)	inne leki przeciwpadaczkowe
Fenytoina (Phenytoin)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów
Karbamazepina (Carbamazepine)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin))	antybiotyki - INNE

Możliwość przyśpieszenia metabolizmu prednizonu i osłabienia jego skuteczności terapeutycznej.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Efedryna (Ephedrine)	agoniści receptorów alfa- i beta-adrenergicznych

Zwiększenie zapotrzebowania na kwas foliowy.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Kwas foliowy (Witamina B9) (Folic acid)	witaminy z grupy B

Wzrost ryzyka zakażeń i chorób limfoproliferacyjnych

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Chlorochina (Chloroquine)	substancje przeciwpierwotniakowe
Cyklosporyna (Cyclosporine)	inhibitory kalcyneuryny
Metotreksat (Methotrexate)	antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego)
Syrolimus (Sirolimus)	selektywne leki immunosupresyjne
Takrolimus (Tacrolimus)	inhibitory kalcyneuryny

Przyśpieszenie metabolizmu oraz wydalania izoniazydu i osłabienie jego skuteczności działania.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Izoniazyd (Isoniazid)	substancje stosowane w leczeniu gruźlicy

Zwiększenie wydalanie salicylanów i obniżenie ich poziomu w osoczu, ryzyko uszkodzeń przewodu pokarmowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Kwas acetylosalicylowy (Acetylsalicylic acid)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Kwas salicylowy (Salicylic acid)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Salicylamid (Salicylamide)	NLPZ hamujące silniej COX-2 niż COX-1

Zwiększone wydalanie potasu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Chlorek potasu (Potassium chloride)	związki potasu
Cytrynian potasu (Potassium citrate)	związki potasu

Zmiana metabolizmu glikokortykosteroidów i blokowanie kory nadnerczy, zwiększeni zapotrzebowania na leki steroidowe.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Mitotan (Mitotane)	inne leki przeciwnowotworowe

Zwiększone ryzyko wydłużonej blokady nerwowo-mięśniowej, a nawet porażenia i depresji oddechowej.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Cisatrakurium (Cisatracurium)	leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - inne
Miwakurium (Mivacurium chloride)	leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy
Pankuronium (Pancuronium)	leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy
Pipekuronium (Pipecuronium)	leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy
Rokuronium (Rocuronium, rocuronium bromide)	leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym - czwartorzędowe aminy

Prednizon przyczynia się do retencji (odkładania) sodu w organizmie, przy długotrwałej terapii wskazana jest dieta z ograniczoną ilością tego pierwiastka (z niskim zużyciem soli).

Związek powoduje zwiększoną utratę jonów potasowych. Należy kontrolować poziom tego pierwiastka w organizmie. Przy leczeniu długotrwałym u dzieci zaleca się podawanie preparatów zawierających potas.

Prednizon zwiększa wydalanie wapnia – zaleca się suplementację witaminy D oraz odpowiednią podaż wapnia w diecie, zwłaszcza u dzieci.

W trakcie przewlekłego leczenia substancją u dzieci można podawać witaminę C.

Przy długotrwałym podawaniu glikokorykosteroidów zaleca się stosowanie diety wysokobiałkowej, ze względu na zwiększony katabolizm białek w trakcie terapii.

Jednoczesne spożywanie alkoholu i stosowanie prednizonu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem podrażnienia śluzówki przewodu pokarmowego i rozwoju wrzodów trawiennych.

W trakcie leczenia mogą pojawić się działania niepożądane (zaburzenia widzenia, ból głowy, objawy chorób psychicznych) , które wywierają negatywny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania maszyn mechanicznych.

Związek przez zwiększanie populacji erytrocytów, trombocytów oraz neutrofilów przy spadku liczby eozynofilów, co może utrudniać prawidłowe diagnozowanie chorób.

Lek przenika przez barierę łożyskową. U potomstwa zwierząt, którym podawano substancję glikokortykosteroidowe obserwowano zwiększone częstości poronień, zahamowania wzrostu wewnątrzmacicznego, niewydolność łożyska czy rozszczepienia podniebienia. Natomiast badania prospektywne u ludzi pokazują ogólnie niski potencjał teratogenny leku, jednakże odnotowano zwiększone ryzyko wystąpienia rozszczepu warg.

W związku z tym, że brak kontroli wielu chorób przewlekłych (ciężkiej astmy) może mieć negatywny wpływ na ciążę i zdrowie przyszłego dziecka, dopuszcza się podawanie prednizonu, ale w przypadkach gdy terapia związkiem jest niezbędna.

Decyzję o stosowaniu prednizonu podczas ciąży podejmuje lekarz.

Prednizon przenika do pokarmu kobiecego w bardzo niewielkich ilościach, nieistotnym klinicznie. Nie zaobserwowano negatywnych konsekwencji zdrowotnych u osesków, których matki stosowały substancję podczas laktacji. Związek uznaje się za dozwolony do podawania w trakcie karmienia piersią, przy czym za najbezpieczniejsze uważa się podawanie niższych dawek substancji. Dziecko zaś należy wnikliwie monitorować pod kątem pojawienia się działań niepożądanych charakterystycznych dla glikokorytosteroidów, takich jak zahamowanie wzrostu czy objawy blokady kory nadnerczy.

Decyzję o stosowaniu prednizonu podczas laktacji podejmuje lekarz.

Podawanie prednizonu może powodować zwiększenie bądź zmniejszenie ruchliwości gamet męskich.

Podawanie predizonu w postaci doodbytniczej wiąże się z możliwością działań niepożądanych, których pojawienie jest zależne od czasu ekspozycji na lek oraz stosowanych wielkości dawek związku. Jako skutki uboczne mogą wystąpić: jaskra, nieostre widzenie, zwiększona kruchość naczyń, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zapalenie trzustki, twardzina układowa, podatność na zakażenia, zahamowanie funkcji wydzielniczych nadnerczy, a także objawy zespołu Cushinga.

Podczas stosowania nawet bardzo wysokich dawek kortykosteroidów nie obserwowano objawów zatrucia, jednakże terapia długotrwała przy podawaniu dużych ilości leku, wiąże się z nasileniem działań niepożądanych spowodowanych nadmierną aktywnością hormonów kory nadnerczy. U pacjentów mogą wystąpić symptomy zespołu Cushinga obejmujące zaburzenia psychiczne (depresja, objawy schizofrenii), trądzik, rozstępy skórne, odkładanie tkanki tłuszczowej, retencja płynów, nadciśnienie, osteoporoza czy wrzody przewodu pokarmowego.

Prednizon jest lekiem z grupy substancji kortykosteroidowych o właściwościach przeciwzapalnych oraz immunosupresyjnych.

Związek jest prolekiem, który w organizmie ulega przekształceniu do substancji aktywnej – prednizolonu. Jako pochodna kortyzonu wywiera działanie glikokortykosteroidowe na organizm, które polega na wiązaniu się z receptorami wewnątrzkomórkowymi i zmianie w sposobie transkrypcji genowej. Właściwości te implikują różnice w stężeniu i rodzaju białek produkowanych przez organizm. Działanie przeciwzapalne prednizonu odbywa się we wczesnej oraz późnej fazie zapalenia i podobnie jak innych substancji pokrewnych, polega na hamowaniu transkrypcji genów niezbędnych do syntezy związków odpowiedzialnych za powstawanie stanu zapalnego (mediatorów stanu zapalnego) takich jak fosfolipazy A₂, a przez to prostaglandyn i leukotrienów czy syntazy tlenku azotowego, a także wielu cytokin prozapalnych. Ponadto związek stabilizuje liposomalne oraz mitochondrialne błony komórkowe, hamuje przekrwienie tkanek oraz zmniejsza uwalnianie histaminy i składowych układu dopełniacza. Substancja odpowiada także za hamowanie angiogenezy oraz funkcji fibroblastów. Prednizon oddziałuje na układ immunologiczny powodując spadek namnażania limfocytów B i T oraz nasila proces apoptozy limfocytów T, jak również przyczynia się do inwolucji grasicy, i zaniku innych elementów tkanki limfatycznej ze zmniejszeniem ogólnej liczby limfocytów, oraz powoduje spadek eozynofili.

Prednizon, podobnie jak substancje pokrewne, wywiera również inne działanie biologiczne na organizm, które odpowiada za profil jego działań niepożądanych. Substancja zwiększa stężenie glukozy we krwi, nasilając przy tym proces glukoneogenezy i odkładania glikogenu w wątrobie. Wywiera działanie kataboliczne na białka oraz przyczynia się do rozwoju dyslipidemii przy redystrybucji tkanki tkanki tłuszczowej. Wykazuje właściwości mineralokortykosteroidowe polegające na retencji sodu ze wzrostem płynów pozakomórkowych, wzroście ciśnienia tętniczego, zwiększonym wydalaniu potasu. Lek zwiększa populację erytrocytów, neutrofili oraz płytek krwi, nasila wydalanie wapnia z moczem oraz wpływa na wzrost wydzielania kwasu solnego w żołądku, a zmniejsza wydzielanie śluzu chroniącego komórki okładzinowe. Prednizon może również wywoływać zmiany stanu psychicznego pacjentów.

Biodostępność związku sięga od 70% do 90%. Pokarm opóźnia wchłanianie prednizonu, ale nie wpływa na stopień jego wchłaniania. Stężenie maksymalne osiągane jest po 1-2 godzinach od podania leku.

Prednizon łączy się z białkami osoczowymi w około 70%, jest transportowany w połączeniu z albuminami i transkortyną. Substancja przenika przez łożysko i w niewielkich ilościach do mleka matki.

Przemiany prednizonu odbywają się głównie w wątrobie, a w mniejszym w nerkach. Związek metabolizowany jest do aktywnego prednizolonu, obie substancje ulegają wzajemnej konwersji w organizmie, z korzyścią dla biologicznie czynnego metabolity.

Związek w postaci metabolitów jest wydalany głównie z żółcią, a w mniejszym stopniu z moczem. Okres półtrwania prednizonu wynosi 2-3 godziny.